Στο αναπαλαιωμένο σπίτι με τη στενόμακρη εσωτερική αυλή και τους αρχαίους τάφους στους Αγίους Ομολογητές, που παλιά λειτουργούσαν οι φούρνοι της περιοχής, ο ευφυής και δαιμόνιος Αχιλλέας Κεντώνης είναι πεπεισμένος πως οι εξωγήινοι υπάρχουν και πως η τέχνη τελείωσε.
Ανάμεσα σε ομοιώματα ανθρώπινων κρανίων και εγκεφάλων, μεγεθυντικούς φακούς, «διασωληνωμένους» υπολογιστές και ακαταλαβίστικα μηχανήματα, ο πολυμήχανος συνιδρυτής του ARTos παραδέχεται πως όταν, αρκετά χρόνια πριν, είχε πάει να δουλέψει στη ΝΑΣΑ για να ανακαλύψει το διάστημα αυτό που τελικά ανακάλυψε ήταν το διάστημα που είχε ο ίδιος με τον εαυτό του και την κοινωνία.
Δεν δηλώνει ούτε καλλιτέχνης, ούτε επιστήμονας.
«Δηλώνω πάνω από όλα άνθρωπος. Ο άνθρωπος εμπεριέχει και τον καλλιτέχνη και τον επιστήμονα γιατί γεννιέται με την περιέργεια. Το μήλο, άλλωστε ήταν το αμαρτωλό αντικείμενο στον παράδεισο, το μήλο είναι το πρώτο γιατί, είναι το ερώτημα, και γι’ αυτό στα ισπανικά τα μήλο λέγεται «manzana» που σημαίνει μαθαίνω, ουσιαστικά ήταν η γνώση, η απαγορευμένη γνώση. Επομένως ναι, ως άνθρωπος, με γνώσεις και αδυναμίες, ακολουθώ το γιατί και πληρώνω το κόστος ή απολαμβάνω τα αποτελέσματα του ταξιδιού, γιατί πρόκειται για ένα ταξίδι, τόσο απλό».
Υπάρχουν οι καλλιτέχνες οι τεχνικοί και οι επιστήμονες οι τεχνικοί που σίγουρα είναι πολύ χρήσιμοι στην κοινωνία, διευκρινίζει.
«Αυτό που διαφοροποιεί τον άνθρωπο που θέλει να παίρνει τα πράγματα παρακάτω είναι η κουλτούρα του ερευνητή. Το να θέλεις να μάθεις γιατί αυτό και γιατί εκείνο είναι που προκαλεί τα πράγματα να εξελίσσονται».
Στη ΝΑΣΑ δούλεψε για δύο χρόνια και έφυγε γιατί ως αμφισβητίας δεν μπορούσε να αφοσιωθεί και να συνταυτιστεί με τους στόχους και τους σκοπούς ενός «τέτοιου οργανισμού».
«Στα δύο χρόνια που δούλεψα εκεί ασχολήθηκα με κάποιες από τις εντός εισαγωγικών αποτυχημένες προσπάθειες της ΝΑΣΑ για έρευνα, τις συνέθετα με κάτι άλλο και έβγαινε ένα καινούριο προϊόν που θα μπορούσε να δοθεί σε επενδυτές».
Aν υπήρχαν μόνο οι άνθρωποι το σύμπαν θα είχε διαλυθεί
Στην ερώτησή μου εάν στη ΝΑΣΑ κρύβονται μυστικά απαντά πως ναι.
«Εγώ ήμουν όμως στο επίπεδο των κοινών θνητών, μετά υπάρχουν οι ημίθεοι και οι Θεοί. Είχα φύγει πριν το στάδιο των ημίθεων επειδή από εκεί και πέρα ο τρόπος ζωής αλλάζει ριζικά».
Στην ύπαρξη των εξωγήινων πάντως πιστεύει με απόλυτη βεβαιότητα.
«Θα ήταν πολύ εγωιστικό από μέρους μας να νομίζουμε πως υπάρχουν μόνο οι άνθρωποι και εάν είναι μόνο οι άνθρωποι σίγουρα το σύμπαν θα είχε διαλυθεί από καιρό».
Είναι η εμπειρία σου στη ΝΑΣΑ που προσέθεσε σε αυτή σου την αντίληψη, τον ρωτώ.
«Ναι μέσα από διάφορα ερευνητικά προγράμματα εκεί ανέπτυξα μια λογική που λέει ναι, σίγουρα υπάρχει εξωγήινη ζωή. Παίρνουμε κωδικοποιημένους ήχους, τους έχω ακούσει, κατά πόσο όμως είναι στη Γη ή όχι, αυτό δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω».
Εάν υπάρχουν στη Γη βρίσκονται στην Κύπρο και ονομάζονται Κύπριοι, συμπληρώνει.
Είμαστε τα ιστορικά βασανισμένα παιδιά και αυτό μας έφτιαξε μια κοινωνία που αντί να την αλλάξουμε συνεχίζουμε να την κριτικάρουμε
Σε ό,τι αφορά τα κριτήρια του για να παρουσιαστεί ένα πρότζεκτ στο ARTos προτάσσει μιαν οποιαδήποτε δράση που να έχει μια κριτική άποψη ή πρόταση, σημειώνει, ωστόσο, πως απόρριψη αιτήσεων γινόταν μόνο στην αρχή της λειτουργίας του Ιδρύματος.
«Με την εικαστικό Μαρία Παπαχαραλάμπους που φτιάξαμε μαζί το ARTos, στην αρχή ήμασταν τα κακά παιδιά που με ευγενικό τρόπο λέγαμε αυτό ας το αφήσουμε για μια άλλη φορά. Πλέον όλες οι προτάσεις που έρχονται είναι στοχευμένες σε αυτό που θέλαμε. Το ARTos όμως είναι απλά ένα κομμάτι, πέρα από αυτό συνεχίζουμε να είμαστε άνθρωποι μέσα στην κοινωνία με παρεμβατική δράση».
Το μεγαλύτερο καρκίνωμα της κυπριακής κοινωνίας πιστεύει πως είναι η δυσανεξία που ο κάθε Κύπριος έχει προς την Kύπρο και τους συμπολίτες του, προς το ίδιο μας το σώμα δηλαδή, που είναι η κοινωνία μας.
«Είμαστε τα ιστορικά βασανισμένα παιδιά που πάντα πληρώναμε το κόστος συμπεριφορών άλλων και αυτό μας έφτιαξε μια κοινωνία που αντί να την αλλάξουμε συνεχίζουμε να την κριτικάρουμε».
Το μεγαλύτερο μας προτέρημα είναι το ότι «πολλές φορές την ώρα που νομίζεις ότι σβήνουμε τον τελευταίο διακόπτη και the show is over, τότε και μόνο τότε, χάνουμε αυτήν τη δυσανεξία και ερχόμαστε και δημιουργούμε σε σύντομο χρονικό διάστημα τη μεγάλη αλλαγή που θα περάσει μετά τη μεγάλη περίοδο φθοράς και ξανά, και ξανά, και ξανά».
Η τέχνη είναι σόλο, ο καθένας τα δικά του. Η επιστήμη όμως ξέρει, κανένας επιστήμονας δεν μπορεί μόνος του να αλλάξει τον κόσμο, όλοι συνεργάζονται
Τον ρωτώ τέλος εάν η τέχνη είναι προνόμιο για συγκεκριμένες ομάδες κόσμου.
«Μέχρι ένα σημείο και εάν το δεις φαινομενικά και κοινωνικά ναι. Στην ουσία όμως δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα placebo που απορροφά τα διάφορα προβλήματα της κοινωνίας. Από την άλλη είναι και μια διαστροφή της ανθρώπινης ανάγκης να δημιουργεί. Φεύγουμε όμως πια από τη λέξη δημιουργικότητα που είναι μεγάλη ευλογία και πάμε στην τέχνη που είναι σύστημα πια.
Για μένα η τέχνη έχει τελειώσει. Τελείωσε η εποχή της. Απλά συντηρεί ένα σύστημα και σου δίνει μια ταυτότητα. Εάν δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο, ναι , είναι υγιές, αλλά νομίζω η δημιουργικότητα πια είναι η μεγάλη λέξη και όχι η τέχνη. Η τέχνη είναι σόλο, ο καθένας τα δικά του.
Η επιστήμη όμως ξέρει, κανένας επιστήμονας δεν μπορεί μόνος του να αλλάξει τον κόσμο, όλοι συνεργάζονται. Και ίσως η Κύπρος να περνά όλα αυτά που περνά επειδή κυριαρχεί ο στόχος του εγώ.
Γι’ αυτό πάντα λέω ‘Art is I, Science is We’».