19 Ιουνίου 2013, η Πλατεία κατάμεστη από κόσμο. Πίσω από την σκηνή δεσπόζει το θέατρο Ριάλτο που με τα φώτα και τη στήριξη του, δημιουργεί πολιτισμό, χρόνια τώρα. Ο Χαρούλης βγαίνει στη σκηνή, απλός, μόνο με τη μουσική και τη φωνή του, μαγεύει το πλήθος· τον ακούνε σαν υπνωτισμένοι. Ίσως το καλύτερο κλείσιμο ενός φεστιβάλ που κάθε χρόνο, ξαναδίνει στην Πλατεία την παλιά της αίγλη… Από τον Ανδρέα Κάτσιη.
Αυτό το σημείο αναφοράς της πόλης της Λεμεσού, η Πλατεία Ηρώων, έχει διαβεί πολλούς σκοπέλους. Την θαύμασαν, την αποθέωσαν, την βίασαν, την κατέστρεψαν, την ξέχασαν. Βίοι παράλληλοι με τις γυναίκες και τα κορίτσια που για χρόνια εκδίδονταν στα στενά της δρομάκια και περιμετρικά από αυτήν. Λες και οι Μοίρες την καταράστηκαν να ζει μια ζωή σαν πόρνη. Μια γυναίκα που όλοι ποθούν, αλλά κανείς δεν την αγγίζει και όσοι το κάνουν (στα κρυφά), δεν το λένε πουθενά. «Μετά την εισβολή, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την Πλατεία Ηρώων. Η πλατεία εγκαταλείφθηκε από της αρμόδιες αρχές και άρχισε να κατακλύζεται από οίκους ανοχής, κακόφημα μπαράκια, όπλα και ναρκωτικά». «Τις δεκαετίες 80’ και 90’ το κακό είχε παραγίνει. Όλοι ήξεραν τι γινόταν και γύριζαν την πλάτη, ή ακόμη χειρότερα στήριζαν όλη αυτή την κατάσταση με τη σιωπή τους, η οποία βεβαίως χρυσοπληρωνόταν είτε σε είδος είτε με χρήμα». Λόγια από παλιούς θαμώνες τις πλατείας, κυρίως επιχειρηματίες, που έχουν πολλά να θυμηθούν και να πουν.
«Σαββάτο βράδυ, το μαγαζί γεμάτο και λίγα μέτρα παρακάτω να γίνεται απόπειρα δολοφονίας με χειροβομβίδες. Έτρεχαν όλοι πανικόβλητοι, οι κοπέλες γυμνές έβγαιναν από τα “σπίτια” και εμείς να κοιτάμε αποσβολωμένοι. Ήταν η τελευταία φορά που γέμισε με κόσμο το μαγαζί μου», θυμάται ένας άλλος.
Για αρκετά χρόνια μετά, επικρατούσε μια αδιαφορία από τους αρμόδιους και μια αποστροφή από τους πολίτες. Η Πλατεία αργοπέθαινε και οι μαγαζάτορες αγωνίζονταν να επιβιώσουν. Οι μόνοι που έμπαιναν στην Πλατεία, ήταν πρώην φυλακισμένοι που πήγαιναν να συναντήσουν συγκρατούμενούς τους ή να «εκτονωθούν».
Το 1999 επαναλειτουργεί μετά από πολλές αναβολές το ιστορικό Σινεμά Ριάλτο ως Θέατρο Ριάλτο και δίνει το έναυσμα για την αλλαγή . Η καλλιτεχνική διευθύντρια του οργανισμού, Γεωργία Ντέτσερ, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Με την επάνοδο του Ριάλτο στην πόλη, ενεργοποιήθηκε και η γύρω περιοχή και φυσικά μαζί της η Πλατεία, η οποία εξωραΐστηκε σε κάποιο βαθμό, από τον Δήμο και το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού. Ωστόσο, οι προσδοκίες του θεάτρου Ριάλτο για μια δυναμική που θα άλλαζε την Πλατεία, τόσο στην όψη όσο και στο περιεχόμενό της, χωρίς ωστόσο να της στερεί αυτό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα, δεν ευοδώθηκαν για αρκετά χρόνια».
Τόσο το θέατρο Ριάλτο όσο και οι υπόλοιποι φορείς που ζουν καθημερινά την Πλατεία, εδώ και χρόνια ζητούν την ήπια ανάπλασή της.
Σιγά σιγά, οι οίκοι ανοχής άρχισαν να εγκαταλείπουν την περιοχή και την θέση τους να παίρνουν, μουσικές σκηνές, καφετέριες, εστιατόρια. «Η λειτουργία του ΤΕΠΑΚ πριν μερικά χρόνια στο κέντρο της πόλης και η χωροθέτηση πολλών κτιρίων του στην Πλατεία Ηρώων, έφερε ακριβώς τη δυναμική που ήταν απαραίτητη για μια ουσιαστική επανένταξη της στην πόλη. Την ίδια περίπου περίοδο εγκαταστάθηκε στην Πλατεία και η Στέγη Σύγχρονου Χορού». Ο οργανισμός του Θεάτρου και οι θαμώνες της Πλατείας, είναι οι βασικοί πνεύμονες που κρατούν ζωντανό αυτό το ιστορικό μνημείο. «Τόσο το θέατρο Ριάλτο όσο και οι υπόλοιποι φορείς που ζουν καθημερινά την Πλατεία, εδώ και χρόνια ζητούν την ήπια ανάπλασή της, που κυρίως θα εκφραστεί μέσα από κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και πεζοδρομοποιήσεις ώστε οι άνθρωποι να απολαμβάνουν είτε τα δρώμενα εντός και εκτός θεάτρου είτε τη βόλτα και τα μαγαζιά της. Και ενώ έχουν δημιουργηθεί από το πουθενά “τεχνητές” πλατείες σε διάφορα σημεία της πόλης, η μοναδική αυθεντική πλατεία περιμένει ακόμα την προσοχή και φροντίδα του Δήμου για μια σωστή ανάπλαση που θα της δώσει μια καινούρια πνοή και δυναμική».
Περπατώντας την Πλατεία, κυρίως τα στενά δρομάκια που την αγκαλιάζουν, νιώθεις το ρομαντισμό και την μελαγχολία που την χαρακτηρίζει. Πλινθόκτιστα σπίτια, μικρά καφενεδάκια, μοντέρνα εστιατόρια, φοιτητικές εστίες, ακόμη και μια γυναίκα του «σπιθκιού», που ξέμεινε εκεί και περιμένει κάποιον να της δώσει σημασία… Ακριβώς όπως και η Πλατεία.