Είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός των επιτυχημένων δίσκων που έγιναν από τους ίδιους τους καλλιτέχνες και λίγος ο χρόνος που έχουμε για να τους κατονομάσουμε. Ας αρκεστούμε στο ότι η DIY δισκογραφία είναι κάτι που συμβαίνει και θα συνεχίσει να συμβαίνει μέχρι να στερέψουν όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί νότων και ρυθμών. Κάποτε θα κυκλοφορήσει ευρέως με επιτυχία και άλλες φορές θα χαθεί στο περιθώριο.
Σήμερα, θέλουμε να σας μιλήσουμε για ένα συγκεκριμένο παράδειγμα DIY δίσκου που αγαπήθηκε από πάρα πολύ κόσμο, τον δίσκο «For Emma, Forever Ago», του Bon Iver, που κυκλοφόρησε το 2007 ως ανεξάρτητη κυκλοφορία, για τους εξής λόγους:
1) Ο καλλιτέχνης (Justin Vernon) δεν ήταν ιδιαίτερα καταξιωμένος/γνωστός στον χώρο προτού κυκλοφορήσει αυτός ο δίσκος, και απέκτησε παγκόσμια φήμη μέσω αυτού.
2) Το πιο μεγάλο μέρος του δίσκου ηχογραφήθηκε, κυρίως, μέσα σε μια καλύβα στο Ουισκόνσιν, με πολύ λίγο και παλιό εξοπλισμό, από τον ίδιο τον Vernon.
3) Ο δίσκος ακούγεται ξεκάθαρα DIY.
Διαβάζοντας διάφορες συνεντεύξεις του Justin Vernon, μαθαίνουμε πως μετά από ένα δύσκολο χωρισμό αποφάσισε να απομονωθεί σε αυτή την καλύβα για να βρει τον εαυτό του και ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία γεννήθηκε ο δίσκος. Αυτή η ιστορία είναι λίγο ντεμοντέ αλλά γίνεται πιστευτή μόλις τον ακούσεις, γιατί το συναίσθημα που προκαλεί είναι τόσο δυνατό που ο ακροατής πλέον αγνοεί την κακή και θορυβώδη ηχογράφηση και τα λάθη.
Ο δίσκος αυτός είναι πάρα πολύ λιτός. Τα περισσότερα τραγούδια έχουν μόνο ακουστική κιθάρα και φωνητικά για ένα πολύ απλό λόγο: αυτά είχε στη διάθεση του ο καλλιτέχνης σε αυτή την καλύβα και αυτά ξέρει να κάνει καλύτερα. Κάποια άλλα κομμάτια έχουν απλώς κρουστά και πνευστά, τα οποία πρόσθεσε σε μετέπειτα στάδιο σε studio ηχογραφήσεων, διατηρώντας όμως τον lo-fi ήχο της καλύβας.
Τα λάθη που έγιναν λοιπόν; Κάποια από αυτά είναι καθαρά τεχνικά. Δηλαδή, οι κιθάρες είναι επί το πλείστον λίγο ξεκούρδιστες, το ίδιο και πολλές φωνές, δεν δίνεται σχεδόν καθόλου προσοχή στις δυναμικές της φωνής, πολλά όργανα ξεφεύγουν ρυθμικά, και δεν θα ξεκινήσουμε καν να μιλάμε για τον ήχο της ακουστικής κιθάρας.
Ακούγοντας όμως αυτό το δίσκο για πρώτη φορά, κανένα από αυτά δεν έχει σημασία. Το αποτέλεσμα είναι μια συλλογή από οικεία τραγούδια, τα οποία αγγίζουν τον ακροατή αμέσως. Ίσως το γεγονός ότι δεν υπήρχε παραγωγός, ενορχηστρωτής, ηχολήπτης και κανείς άλλος να επέτρεψε στον καλλιτέχνη να δώσει μια εντελώς αληθινή οπτική γωνιά της μουσικής του. Ίσως αν αφιέρωνε περισσότερο χρόνο στο να κουρδίσει την κιθάρα του, να έχανε τον αυθορμητισμό της εκτέλεσης των τραγουδιών. Και ίσως εάν φτιάχνονταν όλα αυτά τα λάθη το αποτέλεσμα να έχανε την οικειότητα του.
Αλλά απ’ την άλλη, μπορεί με την καθοδήγηση ενός σωστού παραγωγού, και την βοήθεια ενός ηχολήπτη, τα κομμάτια να έβγαιναν ακόμη πιο μαγικά. Ή μπορεί να χάνονταν εντελώς. Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ.
