Η δεύτερη εισβολή, γνωστή και ως «Αττίλας 2» μετέτρεψε την Αμμόχωστο σε «πόλη-φάντασμα», χαρακτηρισμός ο οποίος αποδόθηκε από τον Σουηδό δημοσιογράφο Jan-Olof Bengston, ο οποίος την επισκέφθηκε το 1977.

 

«Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος γέμισε ρωγμές και στα πεζοδρόμια βλάστησαν θάμνοι. Σήμερα -Σεπτέμβριος 1977- τα τραπεζάκια που σερβίρεται το πρόγευμα είναι εκεί, η μπουγάδα απλωμένη στα σχοινιά, και οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες αναμμένοι. Το Βαρώσι είναι μια πόλη φάντασμα», είχε γράψει μεταξύ άλλων ο Jan-Olof Bengston στο άρθρο του.

40 χρόνια μετά, η «πόλη φάντασμα» παραμένει βουβή και έρημη, αναμένοντας την επιστροφή των κατοίκων της. Οι εικόνες ερήμωσης και εγκατάλειψης προκαλούν ανατριχίλα. Ο χρόνος εκεί σταμάτησε στις 14 Αυγούστου 1974. Και έχουν περάσει ήδη 40 χρόνια…

Χαράματα της 14ης Αυγούστου του ‘74

Λίγο μετά τη λήξη των αποτυχημένων διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας, τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου.

Στην Αμμόχωστο, η μοναδική αντίσταση που συνάντησαν ήταν οι πυροβολισμοί από ελάχιστους άνδρες στο Νοσοκομείο της πόλης και από 32 εφέδρους στο Δασάκι. Αυτό, τουλάχιστον, έχει καταγραφεί ως ιστορία.

Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από τη Λευκωσία προς την Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά.

Μέσα σε μόλις δύο ημέρες, οι Τούρκοι κατέλαβαν τα τρία τέταρτα της επαρχίας της Αμμόχωστου. Στις 16 Αυγούστου του 1974, ο τούρκικος στρατός βρέθηκε μέσα στην πόλη της Αμμόχωστου και χωρίς να συναντήσει καμιά αντίσταση την κατέλαβε. Οι Έλληνες κάτοικοι της την είχαν εγκαταλείψει με τους πρώτους βομβαρδισμούς από την τούρκικη αεροπορία.

Μετά την κατάληψή της, η Αμμόχωστος λεηλατήθηκε από τον τουρκικό στρατό και στη συνέχεια σφραγίστηκε.

Αλήθεια, τι έχει αλλάξει;

Απόβαση, βομβαρδισμοί, εν ψυχρώ εκτελέσεις, βιασμοί, αιχμαλωσία, αγνοούμενοι, πρόσφυγες, εγκλωβισμένοι, πορείες, μίσος, οδοφράγματα, συρματοπλέγματα, πόνος, πόθος (για επιστροφή), ατιμωρησία, ατέρμονες συνομιλίες, υποχωρήσεις…

40 χρόνια μετά, πολλά άλλαξαν και… τίποτα δεν έχει αλλάξει.