Από την Αλεξάνδρα Ματθαίου

Κεντρική φωτογραφία: Madame Figaro Cyprus

 

Ελίνα, πώς αυτοσυστήνεσαι σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτα για τη δουλειά σου;

Είμαι εικαστικός και δουλεύω με αυτά που ονομάζουμε κλασσικά υλικά τέχνης. Αυτή την περίοδο ασχολούμαι πολύ με την γλυπτική.

Μίλησε μου λίγο για την νέα σου έκθεση.

Πρόκειται για μια σειρά νέων, καθαρά γλυπτικών έργων: στην ουσία για «νεκρές φύσεις» από ασβεστολιθικό ψαμμίτη. Αρχικά, ξεκίνησα φτιάχνοντας μονολιθικά αντικείμενα ως η συνέχεια μιας σειράς σχεδίων που δεν παρουσιάστηκε ποτέ στην Κύπρο (έχουν όμως παρουσιαστεί σε ατομική έκθεση της Ιωάννου στο Παρίσι το 2012). Πρόκειται για αρχιτεκτονικά, φωτορεαλιστικά σχέδια και είναι τρισδιάστατα χωρίς να είναι -παγιδευμένα σε ένα χρόνο στον οποίο δεν υπάρχει σκιά ούτε βάθος, σχεδόν απολιθωμένα. Σταδιακά άρχισε να ανοίγει η δουλειά πλησιάζοντας την πιο κλασσική γλυπτική, και κατέληξε σε ανάγλυφα τρισδιάστατων αντικειμένων πριν καν ξεπροβάλλει το υλικό. Η πίσω πλευρά των έργων είναι πάντα αδούλευτη με εξαίρεση το façade. Τα έργα είναι όλα από πέτρα (φύλλα φοίνικα και φραγκοσυκιάς, τούβλα και τσίγκοι, κομμάτια δαπέδου, τμήματα επίπλων αλλά και χρηστικά αντικείμενα μεταξύ άλλων). Την έκθεση επιμελείται ο Σάββας Χριστοδουλίδης που είναι εικαστικός και του χρωστάω ένα μεγάλο ευχαριστώ για την ανεκτίμητη βοήθεια. Ένα εξίσου μεγάλο ευχαριστώ οφείλω και στον Νίκο Παττίχη που με στηρίζει ως συλλέκτης από τότε που πρωτοξεκίνησα!

Χωρίς να του αποδίδω περισσότερη αξία απ’ όσο χρειάζεται, στη δουλειά μου βρίσκω σημαντικό και ουσιώδες που έχω αντικείμενο ακόμα κι ότι δουλεύω με κλασσικές τεχνικές όπως το χαρτί, το μολύβι ή την πέτρα.

Γιατί Altitudo;

Κατά τους Λατίνους, altitudo είναι το ύψος και το βάθος σε συγκεκριμένο χρόνο. Ακριβώς επειδή δεν υπάρχει χρόνος παρά μόνο μια συγκεκριμένη στιγμή, κάθε αντικείμενο βρίσκεται χρονικά αυτόνομο και του λείπει η σκιά. Η σκιά είναι απόδειξη της ύπαρξης σου, λογοτεχνικά το βλέπουμε και μέσα από τον Φάουστ.

Γράφει κάπου ο επιμελητής της έκθεσης Σάββας Χριστοδουλίδης, «τα έργα πραγματεύονται τη μνήμη, ως  εκεί που θα μπορούσαμε να πούμε πως επιτελείται μια συγχώνευση του παρελθόντος χρόνου με τον μέλλοντα καιρό. Το έργο διατηρεί μια θέση στο μεταίχμιο: να φαίνεται παλιό και να φαντάζει νέο».

Υπάρχει κάτι πολύ sterile που χαρακτηρίζει τη δουλειά μου ευρύτερα. Για παράδειγμα, στην πρώτη μου ατομική έκθεση είχα μια εγκατάσταση με διάφορα οικιακά αντικείμενα τοποθετημένα σε ένα τοπίο με έντονο φως που αναιρούσε τη σκιά τους. Μετά ξανασχεδίαζα τις σκιές με αυτοκόλλητο της αμμοβολής και στο πάτωμα φαινόντουσαν σαν αληθινές σκιές, κάποιες πήγαιναν δεξιά, άλλες αριστερά και κάποιες ήταν πιο διογκωμένες. Αργότερα, συνειδητοποιούσες ως θεατής ό,τι κάτι πάει λάθος κι ότι ούτε κι εσύ ο ίδιος είχες σκιά. Ομοίως, τα φωτορεαλιστικά μου σχέδια είναι λες και κάποιος έχει ρουφήξει τη ζωή από μέσα τους -δεν υπάρχουν εριμμένες σκιές και βάθος, είναι όλα κατόψεις. Μόνο από μνήμης γνωρίζεις το τί πραγματεύεται το κάθε αντικείμενο. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τα γλυπτά. Μοιάζουν παλιά, μοιάζουν και σύγχρονα τα αντικείμενα αφού το «τώρα» χάθηκε κάπου στην διαδικασία της λάξευσης.

Πόσο καιρό έχεις δουλέψει γι’ αυτή την έκθεση;

Είμαι στο studio σχεδόν 2 χρόνια, η έρευνα και η σχετική προεργασία ξεκίνησαν σίγουρα πολύ πιο πριν. Ξέρεις, χωρίς να του αποδίδω περισσότερη αξία απ’ όσο χρειάζεται, στη δουλειά μου βρίσκω σημαντικό και ουσιώδες που έχω αντικείμενο ακόμα κι ότι δουλεύω με κλασσικές τεχνικές όπως το χαρτί, το μολύβι ή την πέτρα.

Γιατί επέλεξες την πέτρα για το Altitudo;

Η πέτρα είναι το θαμπό ξαδερφάκι του μαρμάρου, ενώ είναι και ένα υλικό που υπήρχε σ’ αυτό το νησί πολύ πριν από εμάς. Σ’ ένα βαθμό, έχει να κάνει ακόμα και με το πως αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας εμείς ως Κύπριοι.

 

Απόσπασμα από το κείμενο του εικαστικού Σάββα Χριστοδουλίδη και επιμελητή της έκθεσης Altitudo:

[Όσο για το παρόν, αυτό χαρίστηκε στην πρακτική, σε μια επίπονη τέχνη κοπής και λάξευσης. Τα έργα είναι σαν απομεινάρια μιας ανασκαφής. Αναντιρρήτως, αυτά μπορούν να οριστούν ως  υπολειμματικά. Σαν κάτι ήλθε και κατάργησε την τάξη ή τη δόμηση τους. Σαν κάτι άσκησε επάνω τους μιαν εναντίωση. Από τη μια μοιάζουν να γεύονται μια δεδομένη ένδεια και μιαν αποτελμάτωση. Από την άλλη, συνιστούν διατυπώσεις ισχυρές μιας επινόησης που δεν στοχεύει παρά μόνο να συντάξει τον μνημονικό ιστό στη χρονική διάσταση που θεωρούμε άγραφη ή και αδήλωτη: την επικείμενη. Είναι τα ίδια από μόνα τους μια εναντίωση.]

H έκθεση «Αltitudo» της Ελίνας Ιωάννου στο Volks (Warehouse 5.101 (οδός Χαράλαμπου Μιχαήλ, Στρόβολος, έναντι Σχολής Μελκονιάν) συνεχίζεται μέχρι τις 21 Νοεμβρίου 2015. Ώρες λειτουργίας: Τετάρτη-Παρασκευή 17:00-20:00 και Σάββατο 11:00-14:00 (η έκθεση ανοίγει επίσης με ραντεβού, τηλ. 99842453 99842453 ).

www.elinaioannou.com