Μίλα μου
«Ας αφήσουμε το πατροπαράδοτο ‘μουρμουρκό’»
Ο Στέλιος ανήκει στη νέα γενιά φωτογράφων, αυτών που παρατηρούν, περιεργάζονται, ζουν και μετά φωτογραφίζουν. Ταλαντούχος καλλιτέχνης και αγαπητός στο εικαστικό κοινό της πόλης, μας μιλάει για ό,τι νέο ετοιμάζει αυτό το διάστημα, συμπεριλαμβανομένης και της τρίτης του ατομικής έκθεσης.
Τι πραγματεύεται η νέα σου δουλειά «At the end of the day»;
Η καινούργια δουλειά είναι μια μελέτη της οικογένειας ως θεσμού, σε μια προσπάθεια να προστατεύσω τις μνήμες μου και να δημιουργήσω μια καινούργια εικόνα των ανθρώπων που έδωσαν μορφή στη ζωή μου…
Προστασία μνήμης λοιπόν;
Ναι, γιατί η μνήμη δεν είναι κάτι στατικό αλλά μεταβάλεται καθώς, εμείς οι ίδιοι, αλλάζουμε. Σ’ αυτή την σειρά γίνεται μια απόπειρα ανάλυσης και κατανόησης της οικογένειας ως συνόλου και ιστορίας και κατ’ επέκταση του ίδιου του εαυτού μέσα σ’ αυτό το περιεχόμενο. Η οικογένεια στην Κύπρο αποτελεί έναν απ’ τους ισχυρότερους θεσμούς που συνθέτουν τον κοινωνικό ιστό και κατά την γνώμη μου ένα ενδιαφέρον χώρο έρευνας της ατομικής και συλλογικής μας ταυτότητας.
"At the end of the day", [2015]
"At the end of the day", [2015]
"A the end of the day", [2015]
Ποιες άλλες δουλειές προηγήθηκαν;
Αυτή είναι η τρίτη μου ατομική έκθεση. Προηγήθηκαν οι «Within Narratives» [2013], σε επιμέλεια Πόλυ Πεσλίκα στην 'Πενήντα πλην ένα Γκαλερί' στην Λεμεσό και «Mary's Boy and flowers in the yard» [2014] στο Διεθνές Φεστιβάλ Φωτογραφίας Encontros da Imagem, στην πόλη Μπράγκα της Πορτογαλίας.
"Within narratives", [2013]
«Mary's Boy and flowers in the yard», [2014]
Τι ανταπόκριση έχεις γενικότερα απ’ τον κόσμο; Σε αφορά το κοινό και η σχέση του με το έργο σου;
Θεωρώ πως η οπτική μου γλώσσα είναι σε γενικές γραμμές κατανοητή και απτή από ένα μεγάλο μέρος του κοινου. Ο καθένας μπορεί να βρει πράγματα που τον αφορούν, γιατί η φύση της δουλείας μου είναι τετοια. Η ίδια η φωτογραφία ως μέσο αφορά σχεδόν τους πάντες, εκδημοκρατικοποιώντας την εικόνα στις μέρες μας με τρόπο κατακλυσμικό. Η σχέση του κοινού με την δουλειά μου νιώθω ότι μεγαλώνει και γίνεται ουσιαστικότερη όσον εγώ ο ίδιος εναρμονίζομαι με τα ενδιαφέροντα και τα θέλω μου. Οσο μεγαλώνει η δική μου κατανόηση για την δουλεία μου και όσο δαμάζω περισσότερο την σχέση μου με το ίδιο το μέσο, τόσο πιο ξεκάθαρη και άμεση γίνεται η επικοινωνία με το κοινό. Το κοινό δεν είναι κενό όταν εμείς νοηματοδοτούμε την σχέση μαζί του. Από εκεί και πέρα εννοείται πως η κάθε δουλεία είναι μια πρόταση και δεν μπορεί να αφορά τους πάντες. Από την στιγμή που κάποιος κάνει μια έκθεση, παίρνει μια θέση και τούτη η θέση μερικές φορές μπορεί να είναι αδιάφορη ή συγκρουσιακή.
Ποια θέματα προσεγγίζεις με τον φακό σου και ποια σε αφήνουν αδιάφορο;
Με ενδιαφέρουν θεματολογίες που διερευνούν μέσα από τη φωτογραφία ντοκουμέντου εκείνα τα πράγματα, μικρά και μεγάλα, που μας διαφεύγουν. Αυτά που αν και τα κοιτάζουμε, δεν τα βλέπουμε ουσιαστικά, αν και είναι κομβικής σημασίας για την κατανόηση του εαυτού μας και του κόσμου μας. Στοχος μου είναι η δουλειά μου, σε βάθος χρόνου, να αντανακλά αυτό το υπόστρωμα και να αποτελεί ένα λεξικό αυτών των στοιχείων που δημιουργούν τις πραγματικότητες και τις μυθολογίες μας. Γενικά αν παρατηρήσει κανείς την δουλειά μου, θα δει κάποια μοτίβα που επαλαμβάνονται σταθερά και στον συμψηφισμό τους δημιουργούν την οπτική μου γλωσσα. Έχω ένα καθαρά οπτικό ενδιαφέρον για τον κόσμο που μας περιβάλει και μέσα που την φωτογραφία μου προσπαθώ να του δώσω μορφή και νόημα. Έχω μια διαρκή επιμονή με το πορτραίτο, το τοπίο, τα ζώα και τις νεκρές φύσεις. Γενικά με συγκινούν οι φωτογραφίες που όλη τους η αξία έγκειται στο ότι είναι φωτογραφίες. Η φωτογραφία ως μέσο συμπυκνώνει τον χρόνο με τέτοιο τρόπο που μας προκαλεί να τον παρατηρήσουμε και να τον καταλάβουμε.
Μόνο αν επιμένουμε να δημιουργούμε καλύτερα πράματα, τα πράματα θα γίνουν καλύτερα.
Υπάρχουν άνθρωποι ή καταστάσεις στα οποία ανατρέχεις για να αντλήσεις έμπνευση;
Η πραγματικότητα είναι για μένα η μεγαλύτερη πηγή έμπνευσης. Ταυτίζομαι με την ρήση του Όσκαρ Ουάιλντ ότι «Το πραγματικό μυστήριο του κόσμου είναι το ορατό, όχι το μη ορατό». Κάπως έτσι η θεματολογία της δουλειάς μου περιστρέφεται πάντα γύρω απ’ ότι μου συμβαίνει την δεδομένη στιγμή. Για παράδειγμα τώρα, που φτιάχνουμε το «Θκιο Ππαλιές», καταγράφω την διαδικασία δημιουργίας του χώρου και θέλω σε ένα χρόνο από τώρα να βγάλω ένα μικρο βιβλίο που να ονομάζεται «How to make an artist space» που θα ειναι για όλες αυτές τις μικρές και μεγάλες περιπέτειες που περνούμε. Πολλές φορές βρίσκω ιδέες απ’ το… πουθενά. Αστείρευτη πηγή έμπνευσης για μένα -και για πολλούς άλλους καλλιτέχνες- είναι κι ο ίδιος ο τόπος μας, παρόλα τα εμπόδια που πολλές φορές συνεπάγονται του να ασχολείσαι με την Τέχνη στην Κύπρο.
Πώς παρατηρείς να εξελίσσεται γενικότερα το εικαστικό τοπίο στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια;
Γενικά παρατηρώ ότι με τον καιρό κάνουν την εμφάνιση τους καινούργια πράματα κι έρχονται και προστίθενται στους χώρους που ήδη υπάρχουν. Νιώθω πως υπάρχει μια ευκαιρία αναζωογόνησης και αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος γύρω από τις τέχνες γενικότερα. Το θέμα είναι πως μια δυναμική που εμφανίζεται, αποκτά μορφή και πραγματώνεται. Τα πράγματα δεν είναι, εννοείται, καθόλου εύκολα άλλα, την ίδια ώρα, δεν μπορούν να μείνουν στάσιμα. Ας αφήσουμε νομίζω όλοι το πατροπαράδοτο «μουρμουρκό» και ας κάμει ο καθένας την δουλεία του. Μονο αν επιμένουμε και δημιουργούμε καλύτερα πράματα, τα πράματα θα γίνουν καλύτερα. Να έχουμε την πίστη ότι οτιδήποτε αληθινό, αργά η γρήγορα, θα βρει το χώρο και τον χρόνο του.
Η πραγματικότητα είναι για μένα η μεγαλύτερη πηγή έμπνευσης.
Έχετε ανοίξει ένα νέο χώρο με τον Πήτερ Εραμιάν, το "Θκιο Ππαλιές". Πώς προέκυψε η συνεργασία και ποια η ιστορία πίσω απ’ το όνομά του;
Με τον Πήτερ συνεργαζόμαστε τα τελευταία χρονιά σε διάφορα επίπεδα. Είμαστε κάλοι φίλοι και αναπτύξαμε μια σχέση συνδιαλλαγής μέσα από κάποιες δουλείες που κάναμε από κοινού στο παρελθον. Η ιδέα της δημιουργίας ενός χώρου στριφογύριζε στο μυαλό μας για αρκετό καιρό άπλα δεν βιαζόμασταν γιατί γενικά μας αρέσει να δίνουμε χρόνο στα πράματα να κατασταλάζουν. Όταν πήγαμε να δούμε για πρώτη φορά τον χώρο αποφασίσαμε αμέσως να προχωρήσουμε καθώς πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις. Πάνω στην πόρτα υπήρχε ένα αυτοκόλλητο που έγραφε «ΘΚΙΟ ΠΠΑΛΙΕΣ τοποθετούνται συπτικοί λάκκοι αποχετεύσεις κ.ά». Ούτε καν συζητήσαμε για άλλο όνομα. Τα πάντα μπορούν να συμβούν… «Θκιο Ππαλλιές». Θκιο Ππαλιές ο Χριστός αναστήθηκε, για παράδειγμα. Σαν όνομα έχει δύναμη, τονίζει την τοπικότητα, την ευθύτητα, την αποφασιστικότητα, την ταχύτητα και την δράση.
Τι εκθέσεις θα δούμε εκεί;
Ακολουθούν οι ατομικές παρουσιάσεις των Φανου Κυριάκου, Νίκου Στέφου και Παναγιώτη Μηνά.
Τι καινούριο ετοιμάζεις φωτογραφικά αυτό το διάστημα;
Τον Ιούνιο θα βρίσκομαι στην Αθήνα για να παρουσιάσω το πρότζεκτ μου με τίτλο «Lady’s Mile», στα πλαίσια του Διεθνούς Φεστιβάλ Φωτογραφίας Athens Photo Festival. Μια καινούργια δουλειά που αποτελεί εξερεύνηση της ευρύτερης περιοχής του Ακρωτηρίου. Μία περιοχή μέσα στον τόπο μας με έντονο πολιτικό, κοινωνικό και οικολογικό ενδιαφέρον. Ένα τοπίο στο οποίο συνυπάρχουν και συνδιαλέγονται διάφορα αντιθετικά στοιχεία όπως μια στρατιωτική βάση μέσα με ένα βιότοπο, μια παραλία και το εμπορικό λιμάνι της Κύπρου. Το πρότζεκτ κάνει κύκλους γύρω από αυτές τις πραγματικότητες διερευνώντας ζητήματα γεωγραφικής ταυτότητας.
Η έκθεση του Στέλιου Καλλινίκου με τίτλο «At the end of the day» εγκαινιάζεται στις 17 Απριλίου στον εικαστικό χώρο "Θκιο Ππαλιές" στη Λευκωσία. Διαβάστε περισσότερα εδώ.