Από την Δανάη Στυλιανού
To υποψήφιο για Όσκαρ The Act of Killing συγκαταλέγεται σίγουρα στα πιο αξιομνημόνευτα ντοκιμαντέρ των τελευταίων ετών. Όταν η κυβέρνηση της Ινδονησίας ανατράπηκε από πραξικόπημα το 1965, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώθηκαν σε λιγότερο από ένα χρόνο. Αντιμέτωποι με μια ομάδα ανθρώπων που η Ιστορία έχει καταχωρήσει ως σωτήρες και όχι ως κοινούς δολοφόνους, οι δημιουργοί της ταινίας τους ζητούν να εξιστορήσουν τις λεπτομέρειες των εγκλημάτων τους, πείθοντάς τους να αναπαραστήσουν τις εγκληματικές τους πράξεις σαν να γύριζαν μια σειρά από ταινίες.
Μπορεί μια ταινία να αλλάξει τον κόσμο; Πιθανότατα όχι, όμως αυτό δεν πρόκειται να σταματήσει κανένα δημιουργό ντοκιμαντέρ από το να προσπαθεί. Κάτι τέτοιο έπραξε και ο βραβευμένος με Όσκαρ Έλληνας δημιουργός του The Cove, Λούι Ψυχογιός, αφού το ντοκιμαντέρ του μας σόκαρε με την φρικιαστική αλήθεια πίσω από την συνεχιζόμενη σφαγή των δελφινιών στην Ιαπωνική πόλη Ταϊτζί.
Η χρήση της κρυφής κάμερας, οι σχέσεις του με ανθρώπους που δεν δείχνουν να λειτουργούν 100% νόμιμα, είναι πράγματα που θα έβαζαν σε δεύτερες σκέψεις έναν δημοσιογράφο, όχι όμως και τον “Πρέσβη”, στο ντοκιμαντέρ Τhe Ambassador που αποκάλυψε με κίνδυνο της ζωής του αλλά πάντα με χιούμορ την διαφθορά που επικρατεί στην Αφρικανική ήπειρο.
Το εξαιρετικό vibe είναι σίγουρα ένα από τα στοιχεία που χαρακτήριζαν ανέκαθεν το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού
Κορόμηλο το δάκρυ στο Last train home, που ακολουθούσε ένα ζευγάρι Κινέζων εργατών που αναγκάζεται να μεταναστεύσει εγκαταλείποντας τα παιδιά του, τα οποία μπορεί να δει μόνο μια φορά τον χρόνο -την παραμονή Πρωτοχρονιάς. Τα ίδια περνάνε 130 εκατομμύρια εργάτες στην Κίνα κάθε χρόνο!
Sugar Town: The Day After ήταν το ντοκιμαντέρ που ακολούθησε το χιουμοριστικό «Sugar Town: Οι γαμπροί» για το γνωστό πρόβλημα των αγροτών να βρουν συμβία που θα τους ακολουθήσει στα όρη, στα άγρια βουνά. Στο δεύτερο αυτό ντοκιμαντέρ, ο Κίμων Τσακίρης κατέγραψε τα σημάδια που άφησε η -όχι και τόσο τυχαία -φωτιά του 2007 στην Πελοπόννησο, και πραγματικά μας έβγαλε απ’ τα ρούχα μας!
Λέγε με Kuchu: Κανείς δεν θα μπορούσε να ξεχάσει τη συγκινητική ιστορία του Kuchu, του πρώτου ανοιχτά γκέι άντρα της Ουγκάντα και ηγέτη του κινήματος των δικαιωμάτων της LGBT κοινότητας στη χώρα. Ο φόνος του το 2011 συνδέθηκε με τη σεξουαλικότητά του, αλλά και τους ακτιβιστικούς αγώνες του, κάνοντας τον σύμβολο της ελεύθερης έκφρασης σε μια γωνιά του κόσμου όπου κανένα δικαίωμα δεν είναι αυτονόητο.
Εννοείται ότι ακόμα θυμάστε πώς μας κόπηκε η ανάσα παρακολουθώντας το The Crash Reel, την αληθινή ιστορία του snowboarder Κέβιν Πιρς, ο οποίος κατά τη διάρκεια της προπόνησης για τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2010 τραυματίστηκε στον εγκέφαλο.
Marina Abramović: The Artist Is Present είναι ένα από τα ωραιότερα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε ποτέ για κάποιον καλλιτέχνη. Η Αμπράμοβιτς εξέπεμπε μια μαγική δύναμη που μας έκανε να φτιαχτούμε μα και να δακρύσουμε.
Κάπως έτσι περάσαμε πέρσι!
Για να γυρίζει κανείς ντοκιμαντέρ χρειάζεται μεγάλη υπομονή. Όπως για παράδειγμα όταν ακολουθεί για μια ολόκληρη δεκαετία τη ζωή μιας οικογένειας στην Τζακάρτα. O Λέοναρντ Ρέτελ Χέλμριτς αποτύπωσε την οικογένεια αυτή καταδικασμένη να αγωνίζεται για την επιβίωση μέσα από μικρά η μεγαλύτερα οικογενειακά σκάνδαλα διαφθοράς και εξουσίας στο Position Among the Stars.
Τελευταίο μα διόλου ασήμαντο στη λίστα μας θα πρέπει να βάλουμε το F*ck for Forest. H διάσωση του περιβάλλοντος περνάει μέσα από τη διακίνηση ερωτικών ταινιών;
Στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού όλα είναι πιθανά, μα κυρίως αληθινά.
Εσύ, ποιο ντοκιμαντέρ δεν θα ξεχάσεις ποτέ;