Του Δημήτρη Παλμύρη*

 

Τουλάχιστον έτσι τον γνωρίσαμε στην πολύμηνη προεκλογική εκστρατεία για το Λευκό Οίκο. Προσωπικά, δεν θα τον ψήφιζα, δεν θα τον στήριζα, δεν θα τον δικαιολογούσα αλλά αντίθετα διαφωνώ εκ πεποιθήσεως με ό,τι εκφράζει.

Δεν μπορώ να κρύψω όμως, πως τα νέα αυτά μου δημιούργησαν μια αίσθηση «ευφορίας». Αυτή, δεν  προέκυπτε από τη νίκη του Τραμπ, αλλά από το χαστούκι που δέχθηκαν όλοι αυτοί οι δήθεν, οι καθωσπρεπιστές, οι πολιτικά ορθοί νεοφιλελεύθεροι.

Όλοι αυτοί που προσποιούνται πως ο Ντόναλτ Τραμπ, η ακροδεξιά ευρύτερα, ο λαϊκισμός, η μισαλλοδοξία δεν είναι προϊόντα των δικών τους πολιτικών, του συστήματος που αποθεώνουν και του χρήματος που τους καθοδηγεί.

Θα πει κάποιος, είναι ο Τραμπ καλύτερος από αυτούς; Τέτοια όμως είναι τα δικά τους διλήμματα, όχι τα δικά μας. Τα διλήμματα αυτά αποτελούν συστημικά σταυροδρόμια. Στην τελική, ο φασίζων Τραμπ, είναι αυτό που φαίνεται: ένας ακροδεξιός δημαγωγός.

Οντότητες όπως ο Τραμπ, η Λεπέν, ο Φάρατζ, ο Μιχαλολιάκος, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και οι πιστοί ακόλουθοι τους, ανήκουν είτε σε κωμωδίες είτε στα σκουπίδια.

Το ότι υπάρχουν ως προσωπικότητες άξιες δημόσιου λόγου, δεν αποτελεί προϊόν της δικής τους προσπάθειας.

Αντίθετα, δημόσιο λόγο έχουν γιατί αποτελούν το ξεσκέπαστο σημείο στο σώμα του φιλελεύθερου κόσμου, η μη φωτογενής πλευρά του καπιταλιστικού προσώπου. Είναι τέτοιοι γιατί λένε αυτό που προσποιούνται πως δεν λένε οι νεοφιλελεύθεροι.

Βρίσκουν χώρο να φυτρώσουν εκεί που αφήνουν το βρώμικο λίπασμα τους οι πολιτικές ελίτ της αστικής τάξης. Γοητεύουν με τον μισαλλόδοξο λόγο τους όταν είναι έκδηλη η υποκρισία των φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών.

Το έχουμε πει χιλιάδες φορές: Στην κρίση του καπιταλισμού, αναδύονται φασιστικά κινήματα. Όμως αυτά τα κινήματα δεν εξαπλώνονται στο κενό! Νεοφιλελεύθεροι και σοσιαλδημοκράτες, Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκράτες, άφηναν χώρο για την παραγωγή τέτοιων ενστίκτων στη λαϊκή τους βάση. Φλέρταραν μαζί τους.

Στις ΗΠΑ για παράδειγμα όλοι επικαλούνταν τον αμερικανικό «πατριωτισμό» για το πλιάτσικο που έκαναν στη Μ. Ανατολή, το αμερικάνικο χρέος (ως σύγχρονο «white man’s burden») για την εξαγωγή της «δημοκρατίας».

Όλες αυτές οι βρωμοδουλειές των αμερικανικών μονοπωλίων έπρεπε να στηριχθούν στον «πατριωτισμό» του λαού τους. Και τώρα που μετά την κρίση, ο πατριωτισμός των Δημοκρατών και των Ρεπουμπλικάνων δεν αρκεί να κρατήσει την έκπτωτη μεσαία και μικροαστική τάξη, ο πατριωτισμός τους έγινε πιο επιθετικός, ακόμη πιο μισαλλόδοξος και προσωποποιήθηκε στον Τραμπ.

Άντε τώρα οι πιο «σοβαροί» Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκράτες, να εξηγήσουν τη ρητορική τους κατά των παράνομων μεταναστών, όταν στο στόχο είναι πλέον οι «ξένοι». Άντε να εξηγήσουν τι εννοούσαν με τον όρο «ριζοσπαστικό Ισλάμ», όταν βρίσκονται στο στόχαστρο οι Μουσουλμάνοι.

Όμως πολύ περισσότερη δουλειά για τον Τραμπ, έκανε η υποκρισία τους. Αυτοί που τα βάζουν με το μισογύνη Τραμπ, περίμεναν πως θα έπρεπε να χαρεί ο γυναικείος πληθυσμός με την ανάδειξη γυναίκας προέδρου. Τέτοια χαρά την βίωσαν και οι αφροαμερικανοί όταν καθημερινά επί προεδρίας Ομπάμα, έπρεπε να τα βγάλουν πέρα με την αστυνομική βία.

Όμως τέτοιοι είναι οι κοσμοπολίτες νεοφιλελεύθεροι. Θα μιλήσουν για ισότητα, αλλά τη βάση της ανισότητας, την οικονομική εκμετάλλευση των γυναικών, των μειονοτήτων, των μεταναστών, των εργαζομένων στο σύνολο τους δεν θα την ακουμπήσουν ποτέ.

Τους αρκεί να χορεύουμε σάλσα, για να έρθουμε κοντά στην Λατινοαμερικάνικη κουλτούρα, αλλά βγάζουν σπυριά στην ιδέα συνδικάτων που να εντάσσουν το σύνολο των εργαζομένων.

Δεν θέλουν να πνίγονται στη θάλασσα οι πρόσφυγες, αλλά δεν τους πειράζει να τους βομβαρδίζουν. Αν τρώμε φαλάφελ είναι ένδειξη προόδου και ας μην μας νοιάζει που στις φάρμες δουλεύουν στιβασμένοι σαν τα ζώα οι Σύριοι.  Όμως αυτός ο απαραίτητος για το σύστημα κατακερματισμός της εργατικής ενότητας, θα δημιουργεί χώρο στους ακροδεξιούς Τραμπ.

Και έτσι εμφανίζεται ως φορέας της λαϊκής οργής ο ακροδεξιός λαϊκισμός. Αυτόν όμως δεν τον φοβούνται τόσο. Για χρόνια φλέρταραν μαζί του. Συνήθως θεωρούν πως μπορούν να τον καθυποτάξουν. Περισσότερο από τον Τραμπ, δεν ανέχονται τις φωνές που ζητούν έστω και στάλες κοινωνικής δικαιοσύνης.

Οι νεοφιλελεύθεροι έβγαζαν σπυριά ακόμη και με τον ακίνδυνο για το σύστημα Σάντερς, οι Εργατικοί βουλευτές ήθελαν να ανατρέψουν τον εξίσου ακίνδυνο Κόρμπυν, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ μάλωναν τον προσφερόμενο να συμβιβαστεί Τσίπρα.

Η παραμικρή ιδέα, έστω και ρητορική, για το ελάχιστο φιλολαϊκό πρόγραμμα, τους τρομάζει περισσότερο από τον Τραμπ. Φανταστείτε πως θα αντιμετώπιζαν, πραγματικά αριστερές ριζοσπαστικές εναλλακτικές.

Αλλά ακόμη και αυτόν τον Τραμπ δεν πίστευαν πως θα έπρεπε να τον αντιμετωπίσουν σοβαρά. Αυτό είναι το πρόβλημα με την ακροδεξιά. Είναι απρόβλεπτη ακριβώς όσο «απρόβλεπτο» είναι να μεγαλώνεις φίδια στον κόρφο σου. Τώρα αυτόν τον Τραμπ που εξευτέλιζαν ως εύκολο αντίπαλο, θα τον αγκαλιάσουν, προσπαθώντας να κατευνάσουν τον άσωτο υιό τους.

Αυτό τους το πάθημα είναι που μπορεί να βρει κάποιος διασκεδαστικό με την εκλογή του Τραμπ. Τα σοβαρά ζητήματα σε αυτήν την υπόθεση είναι τρία:

Γιατί η λαϊκή οργή να εκτονώνεται σε ακροδεξιά ξεσπάσματα τύπου Τραμπ;  

Ποιος θα καλεστεί να συγκρουστεί μαζί με όλο αυτό το ακροδεξιό κύμα που ξεσηκώνουν οι νεοφιλελεύθεροι και οι σοσιαλδημοκράτες;

Και τέλος, αν τους φασίστες ξέρουμε πως πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε, πότε επιτέλους θα αντιληφθούμε ως εξίσου επικίνδυνους και τους νεοφιλελεύθερους – σοσιαλδημοκράτες.

* Ο Δημήτρης Παλμύρης είναι μέλος του Κ.Σ. ΕΔΟΝ