«Νοιώθετε ότι κάνετε κάτι σπουδαίο;» ρωτάω, γνωρίζοντας ουσιαστικά την απάντηση αλλά με ενδιαφέρει πολύ να δω το βλέμμα του καθώς απαντάει αλλά και την φρασεολογία που θα χρησιμοποιήσει ένας πνευματώδης άνθρωπος όπως αυτός που τόσο τον αναζητάμε όλοι στις μέρες μας.

«Όχι. Από τη στιγμή που υπάρχουν ακόμα παιδιά που βρίσκονται μέσα στο οικοτροφείο, ή παιδιά που ζητάνε ακόμα στέγη και μόρφωση, όχι. Το σπουδαίο ίσως είναι ότι βοηθάμε τα παιδιά να αποκτήσουν ένα όνειρο» απάντησε χαμηλώνοντας το βλέμμα, και με ένα ύφος που ουσιαστικά «έλεγε» ότι θα συνεχίσει να το κάνει για όσο έχει δυνάμεις και για όσο θα λαμβάνει την οικονομική βοήθεια από Κύπρο και Ελλάδα, μέσω της οργάνωσης «Αγάπης Χέρια», την οποία και αξιοποιεί με πολύ νοικοκυρεμένο τρόπο.

«Το πιο συγκινητικό πράγμα είναι να βλέπεις ένα παιδάκι να χαμογελά» συμπληρώνει. «Νομίζω πως μέσα σε ένα χαμόγελο υπάρχουν πολλές απαντήσεις. Πολλές φορές όταν παίρνουμε ένα παιδί από τον δρόμο ή από κάπου που δεν ζει καλά, το πρώτο πράγμα που μας δίνει μπαίνοντας μέσα στο οικοτροφείο είναι ένα πλατύ χαμόγελο. Βλέπεις, δηλαδή, ότι αλλάζει, ότι λάμπει. Εγώ λέω ότι γίνεται αστέρι, φωτίζεται με την ευτυχία. Πάντα όταν ζεις μία δυσκολία και μετά σου δίνεται έστω η παραμικρή ευκαιρία, γίνεσαι ευτυχισμένος».

Ας συνεισφέρουμε ο καθένας από εμάς, λοιπόν, έστω με το παραμικρό που μπορούμε, στην προσπάθεια του πάτερ Αντώνιου να «φοράει» χαμόγελα σε όλα τα παιδιά και να τα κάνει ευτυχισμένα.

 

Το πιο βασικό είναι η μόρφωση. Μετά έρχεται η τροφή. Γιατί και εκεί που ήτανε, ζωντανό τον είχαμε βρει. Μπορούσε να βρει κάτι να φάει. Αλλά δεν ήτανε ζωντανός από την άποψη ότι δεν έβλεπε πως υπάρχει μέλλον.

Καθημερινά, ο ίδιος προσφέρει στέγη, τροφή, μόρφωση και ελπίδα σε περισσότερα από 1300 παιδιά, τα οποία φοιτούν στα σχολεία που υποστηρίζει.

Στην Ουγκάντα επέστρεψε μετά που έζησε αρκετά χρόνια στην Ελλάδα και μετά τη χειροτονία του σε ιερέα. Με τις ευλογίες του σεβασμιότατου Μητροπολίτη Καμπάλας και πάσης Ουγκάντας, Ιωνά, χρησιμοποιώντας τις γνώσεις, την υπομονή και επιμονή του και κυρίως αξιοποιώντας την οικονομική δική μας στήριξη, βοηθάει κόσμο και κυρίως τα παιδιά να αποκτήσουν ένα όνειρο...

 

Σε μια πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο τον συνάντησα και ένοιωσα πραγματικά τυχερός που είχα την ευκαιρία να τον συναναστραφώ.

Συνέντευξη: Μιχάλης Μιχαηλίδης

Φωτογραφίες: Μαρία Χριστοδούλου

 

Πάτερ, τι προσφέρει το κτίσιμο και η ύπαρξη μιας ορθόδοξης εκκλησίας σε μια ενορία στην Ουγκάντα; Τι προσφέρει στους μεγάλους και τι στα παιδιά;

Πάντα, όταν δημιουργείται μια ενορία, πρώτα αρχίζουμε με το σχολείο και μετά φτιάχνουμε το οικοτροφείο και την εκκλησία. Για ποιο λόγο δεν αρχίζουμε με την εκκλησία; Πρώτα έρχεται η ανάγκη των ανθρώπων για να μορφωθούν. Αυτός είναι και ο πρωταρχικός στόχος μας. Μπορεί να κάνεις Θεία Λειτουργία σε μια αίθουσα, και μετέπειτα, αφού κτιστεί η εκκλησία, να γίνεται εκεί η Λειτουργία κανονικά. Με λίγα λόγια, αρχίζουμε από το σχολείο. Βασικός στόχος είναι η μόρφωση. Είναι εύκολο να κάνεις κάποιον Ορθόδοξο μέσω της βάφτισης. Για να τον κάνεις σωστό Ορθόδοξο όμως πρέπει να είναι μορφωμένος, να ψάχνει, να ερευνά, να καταλαβαίνει, να διαβάζει. Και για όλα αυτά σημαντικό ρόλο παίζει το σχολείο.

Μόνο και μόνο που θα σπουδάσει ένα παιδί, νιώθω ότι έχω κάνει κάτι πολύ σπουδαίο.

Εσείς ερευνάτε, ψάχνετε;

Ο άνθρωπος, ιδιαίτερα ο ιερέας, αλλά και κάθε άνθρωπος, ψάχνει. Μια ζωή ψαχνόμαστε. Μια ζωή ερευνάμε. Εμείς, αυτό που ψάχνουμε αυτή τη στιγμή είναι πως ένας Ουγκαντέζος μπορεί να φτάσει στη μόρφωση. Και δεν εννοώ τις σπουδές, αφού άλλο είναι να είναι σπουδασμένος και άλλο να έχει μόρφωση. Παρόλο που ένα παιδί παίρνει την μόρφωση στην Ουγκάντα, εντούτοις μεγαλώνει σε μια κοινωνία που δεν είναι μορφωμένη. Εξ ου και κάνουμε έρευνα με ποιο τρόπο θα μπορούσαμε να εκπαιδεύσουμε την κοινωνία, να διώξουμε τη μιζέρια, έτσι ώστε ο κόσμος να καταλαβαίνει ακόμα και απλά πράγματα. Δεν φταίει ο κόσμος, αλλά η κατάσταση με τον εμφύλιο και τη δικτατορία που έφτασε τη χώρα σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Κάποτε ήτανε μια πολύ όμορφη χώρα, με πολύ υψηλό κοινωνικό επίπεδο.

 

Πέραν από μόρφωση, τι άλλο προσφέρει στα παιδιά η ύπαρξη ενός σχολείου;

Πρώτα τους μαθαίνει να σέβονται ο ένας τον άλλο. Να είναι άνθρωποι αγαπημένοι. Και όπου υπάρχει αγάπη, υπάρχει και Θεός, Χριστιανισμός και Ορθοδοξία. Να είναι δεμένοι και αγαπημένοι, να αγαπάνε την οικογένεια, έτσι ώστε τα νέα παιδιά να μεγαλώνουν μέσα σε μια οικογένεια και όχι στους δρόμους όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις σήμερα. Υπάρχει πρόβλημα σήμερα, οι οικογένειες δεν είναι ενωμένες με δυνατούς δεσμούς…

Μιλάτε για οικογένεια και δεσμούς. Ξέρουμε όμως ότι πολλά παιδιά είναι ορφανά. Παρά τη φτώχεια, την ορφάνια, τις δυσκολίες, τα παιδιά θα λέγατε ότι γενικά είναι ευτυχισμένα, χαρούμενα;

Πάντα όταν ζεις μία δυσκολία και μετά σου δίνεται έστω η παραμικρή ευκαιρία, γίνεσαι ευτυχισμένος και λες Δόξα τω Θεώ που έχω την ευτυχία αυτή. Πολλές φορές όταν παίρνουμε ένα παιδί από τον δρόμο ή από κάπου που δεν ζει καλά, το πρώτο πράγμα που μας δίνει μπαίνοντας μέσα στο οικοτροφείο είναι ένα πλατύ χαμόγελο. Βλέπεις, δηλαδή, ότι αλλάζει, ότι λάμπει. Εγώ λέω ότι γίνεται αστέρι, φωτίζεται με την ευλογία του Θεού, φωτίζεται με την ευτυχία.

 

Μερικές φορές επιλέγουμε τα λεφτά να τα χρησιμοποιούμε σε καλλιέργεια, έτσι ώστε να πολλαπλασιάζουμε το φαγητό, αφού τα παιδιά είναι πολλά και τα χρήματα δεν αρκούν για να τα ταΐσουμε όλα.

Στο σχολείο τι μαθήματα κάνουν τα παιδιά;

Μαθηματικά, τη γλώσσα -την τοπική αλλά και αγγλικά-, αλλά και γεωγραφία, ιστορία, γυμναστική και θρησκευτικά.

Ποιες είναι οι πιο βασικές ανάγκες που έχουν; Ουσιαστικές ανάγκες.

Το πιο βασικό είναι η μόρφωση. Μετά έρχεται η τροφή. Γιατί πρώτα λέω για την εκπαίδευση; Γιατί και εκεί που ήτανε, ζωντανό τον είχαμε βρει. Μπορούσε να βρει κάτι να φάει. Αλλά δεν ήτανε ζωντανός από την άποψη ότι δεν έβλεπε πως υπάρχει μέλλον. Το μέλλον κάθε παιδιού είναι η εκπαίδευση. Εξ ου και κάνουμε την καμπάνια, έτσι ώστε να βρεθούν ανάδοχοι που θα βοηθήσουν αυτά τα παιδιά να μορφωθούν.

 

Τα παιδιά ζητάνε παιχνίδια και άλλα υλικά αγαθά;

Τα παιδιά της Ουγκάντα προσπαθούν να φτιάχνουν μόνα τους τα παιχνίδια τους. Φτιάχνουν πχ μπάλες από πανιά, τρέχουν πολύ, χορεύουν αφάνταστα, τραγουδάνε με το παραμικρό, παίζουν θέατρο. Αυτά είναι τα παιχνίδια τους, αλλά όταν παίρνουμε και καλά παιχνίδια από εσάς, αμέσως τα αγαπάνε. Πρόσφατα ήρθε ένα κοντέινερ με παιχνίδια και τα βάλαμε στο σχολείο και κάθε μέρα μία τάξη πάει και παίζει και ακολούθως τα αφήνουν και πάλι εκεί. Όπως κάθε παιδί, έτσι κι αυτά αγαπάνε το παιχνίδι.

 

Το πιο συγκινητικό πράγμα είναι να βλέπεις ένα παιδάκι να χαμογελά. Νομίζω πως μέσα σε ένα χαμόγελο υπάρχουν πολλές απαντήσεις.

Γιατί σπαταλάτε τόση ενέργεια για τα παιδιά; Τι ουσιαστικό κερδίζετε εσείς ο ίδιος;

Κερδίζουμε το καθαρό μέλλον για τη νέα γενιά.

Νιώθετε ότι κάνετε κάτι σπουδαίο;

Όχι. Από τη στιγμή που υπάρχουν ακόμα παιδιά που βρίσκονται μέσα στο οικοτροφείο, ή παιδιά που ζητάνε ακόμα στέγη και μόρφωση, όχι. Το σπουδαίο είναι ότι βοηθάμε τα παιδιά να αποκτήσουν ένα όνειρο.

 

Τα παιδιά της Ουγκάντα προσπαθούν να φτιάχνουν μόνα τους τα παιχνίδια τους. Φτιάχνουν πχ μπάλες από πανιά, τρέχουν πολύ, χορεύουν αφάνταστα, τραγουδάνε με το παραμικρό, παίζουν θέατρο. Αυτά είναι τα παιχνίδια τους, αλλά όταν παίρνουμε και καλά παιχνίδια από εσάς, αμέσως τα αγαπάνε.

Ποιο είναι το πιο συγκινητικό πράγμα που σας είπε ποτέ κάποιος σε σχέση με το έργο σας; Ένα σχόλιο ίσως που σας έκανε ένα παιδάκι;

Το πιο συγκινητικό πράγμα είναι να βλέπεις ένα παιδάκι να χαμογελά. Νομίζω πως μέσα σε ένα χαμόγελο υπάρχουν πολλές απαντήσεις.

Οικονομικά ή και με άλλους τρόπους ποιοι σας βοηθάνε από Κύπρο και Ελλάδα;

Παρά τις δυσκολίες που έχουν Κύπρος και Ελλάδα οι άνθρωποι βοηθάνε από το στέρημά τους, είτε ως ανάδοχοι ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο μπορεί ο καθένας.

Από την εκκλησία της Κύπρου τι βοήθεια έχετε;

Ο σεβασμιότατος Κιτίου ο οποίος έχει έρθει και τρεις φορές και είδε αυτό το έργο, μας βοήθησε πολύ να μεταφέρουμε το νερό μέχρι εκεί που είναι τα οικοτροφεία μας. Λόγω του ότι βρίσκονται σε ύψωμα είχαμε μεγάλο πρόβλημα με το νερό. Άλλοι Μητροπολίτες μας βοηθάνε να μιλήσουμε στον κόσμο για βοήθεια, όπως για παράδειγμα ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος, ο οποίος μάλιστα δέχτηκε να φιλοξενήσει τρία παιδιά από την Ουγκάντα για να μπορούν να σπουδάσουν στο ΤΕΠΑΚ, δίνοντάς τους στέγη. Μόνο και μόνο που θα σπουδάσει ένα παιδί, νιώθω ότι έχω κάνει κάτι πολύ σπουδαίο.

 

Έρχεστε συχνά στην Κύπρο;

Ναι, όταν έχεις φίλους κάπου, πολύ συχνά σκέφτεσαι ότι πρέπει να πας εκεί. Στην Κύπρο μου αρέσει που όλοι οι άνθρωποι που συναντάω είναι οργανωμένοι και αγαπημένοι. Δεύτερο, μου αρέσει ο νησιώτικος χαρακτήρας. Και φυσικά, τα φαγητά.

Είναι κάτι που δεν σας αρέσει στην Κύπρο;

Μέχρι τώρα το μάτι μου δεν έχει πέσει σε κάτι αρνητικό.

Ποιοι είναι οι άνθρωποι πίσω από την οργάνωση «Αγάπης Χέρια»;

Πριν από μια 10ετία, μια κυρία από την Αθήνα με έστειλε Κύπρο και μου είπε να συναντήσω μια οικογένεια και πως εδώ θα βρω ένα ζεστό σπίτι. «Εκεί θα μπορείς να στείλεις ένα μήνυμα στους ανθρώπους για αυτό που κάνεις», μου είπε. Έτσι και έγινε. Βρέθηκα στο σπίτι της κυρίας Μαρούλας Κουρούμουνου, στην Αραδίππου, η οποία σήμερα είναι και η Πρόεδρος στην οργάνωση «Αγάπης Χέρια». Και κάπως έτσι γνώρισα όλα τα παιδιά. Τη φωτογράφο Μαρία Χριστοδούλου που ήρθε στην Ουγκάντα και φωτογράφησε, τον δάσκαλο Δημήτριο Πιτσιλή που επίσης ήρθε, αλλά και κάποιους δασκάλους που ήρθαν πρόσφατα και είδαν το έργο. Επίσης, είχε έρθει και ο Σεβασμιότατος Κιτίου, που τον είχα γνωρίσει μέσω της κυρίας Μαρούλλας. Μετά γνώρισα και τον Δήμαρχο, τον Κύριο Ευαγγελίδη, ενώ γνώρισα και την οικογένεια του αείμνηστου φίλου μου, Τάσου Μητσόπουλου, ο οποίος είχε έρθει στην Ουγκάντα και είδε το έργο μου. Μπορεί τώρα να κατοχυρώθηκε νομικά η οργάνωση «Αγάπης Χέρια», παρόλα αυτά με την αγάπη του Χριστού είναι κατοχυρωμένη εδώ και 10 χρόνια.

 

Είναι εύκολο να κάνεις κάποιον Ορθόδοξο μέσω της βάφτισης. Για να τον κάνεις σωστό Ορθόδοξο όμως πρέπει να είναι μορφωμένος, να ψάχνει, να ερευνά, να καταλαβαίνει, να διαβάζει. Και για όλα αυτά σημαντικό ρόλο παίζει το σχολείο.

Πέραν από την φυσική παρουσία κάποιων στην Ουγκάντα, σας βοηθάνε φαντάζομαι στέλνοντάς σας κάθε μήνα ένα ποσό μέσω τράπεζας;

Οι ανάδοχοι, κάποιοι από τους οποίους έχουν βαφτίσει κιόλας παιδιά στην Ουγκάντα, κάθε μήνα βάζουν στην τράπεζα €20. Εμείς οι ιερείς κάνουμε το οικονομικό νοικοκυριό για να μπορούμε να ταΐζουμε αυτά τα παιδιά. Μερικές φορές επιλέγουμε να τα χρησιμοποιούμε σε καλλιέργεια, έτσι ώστε να πολλαπλασιάζουμε το φαγητό, αφού τα παιδιά είναι πολλά και τα χρήματα δεν αρκούν για να τα ταΐσουμε όλα.

Ποιος είναι ο τρόπος να γίνω ανάδοχος;

Όλες τις πληροφορίες για τους αναδόχους παιδιών μπορεί να σας τις δώσει η κυρία Μαρούλα Κουρούμουνου της οργάνωσης «Αγάπης Χέρια» (σ.σ. 99975034, 24530648).

Στην Ουγκάντα ο κόσμος με τι ασχολείται;

Υπάρχουν κάποιοι Έλληνες στην Ουγκάντα, όπως είναι ο πρόξενος Τέλης Νικολαΐδης, που ασχολούνται με τον καφέ, αφού η χώρα μας παράγει καφέ. Εμείς σαν κοινότητα αρχίσαμε να παράγουμε καφέ για να μπορούμε να έχουμε ένα μικρό εισόδημα. Αν κάποιος θέλει να έρθει στην Ουγκάντα για να συνεργαστούμε στο κομμάτι της παραγωγής, μπορεί και πάλι να επικοινωνήσει με την οργάνωση «Αγάπης Χέρια». Μέσω αυτής της ενασχόλησης μπορεί να έχει κέρδος, ενώ παράλληλα θα μπορεί να αφήσει μια σημαντική βοήθεια στους ντόπιους.

 

Πολλές φορές όταν παίρνουμε ένα παιδί από τον δρόμο ή από κάπου που δεν ζει καλά, το πρώτο πράγμα που μας δίνει μπαίνοντας μέσα στο οικοτροφείο είναι ένα πλατύ χαμόγελο.

Τι μπορεί να δει κάποιος ερχόμενος στην χώρα σας πέραν από το ιεραποστολικό έργο σας;

Μπορεί να απολαύσει τη φύση, να πάει σε πάρκα με λιοντάρια και ελέφαντες, να κάνει rafting και καγιάκ στον Νείλο, αλλά και ορειβασία. Συν ότι μπορεί να βοηθήσει στο έργο μας, ίσως με ιδέες και συμβουλές, αν τυχόν είναι γιατρός, δάσκαλος, φωτογράφος ή οτιδήποτε άλλο.

Και τι θα μας προτείνατε να δοκιμάσουμε από την τοπική σας κουζίνα;

Matoke φυσικά, το οποίο είναι μπανάνα γιαχνί, αντικαθιστώντας ουσιαστικά την πατάτα.

 

Επιπρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το έργο του πατρός Αντωνίου Μουτιάμπα μπορείτε να βρείτε εδώ.