Ο λόγος που την οδήγησε να μετακομίσει στην άλλη πλευρά είναι ο Σερκάν. Ο άντρας της ζωής της και πατέρας των δύο παιδιών της, ο οποίος είναι Τουρκοκύπριος.

Οι γονείς της Κατερίνας κατάγονται από δύο μικρά χωριά της Πάφου. Ο πατέρας της από την Ίνια και η μητέρα της από το γειτονικό χωριό, Δρούσια, ωστόσο μετανάστευσαν στη Νότιο Αφρική για να δουλέψουν, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε η Κατερίνα.

Η ζωή της ήταν αρκετά δύσκολη καθώς από 7 μόλις μηνών διαγνώστηκε με θαλασσαιμία, ενώ στα 5 της σκότωσαν τον πατέρα της για να ληστέψουν το μπακάλικο που διατηρούσαν στο Johannesburg.

Στα 18 της, η μητέρα της αποφάσισε να επιστρέψουν πίσω στην Κύπρο, λόγω της αυξημένης εγκληματικότητας που υπήρχε στη Νότιο Αφρική, με σκοπό να έχουν μια πιο ήρεμη καθημερινότητα.

Μετοίκησε στο χωριό Πάνω Αρόδες της Πάφου, με την μητέρα της, τον πατριό της και τα αδέρφια της.

Μετά από περίπου 6 χρόνια γνώρισε εκεί, στις Πάνω Αρόδες, τον άντρα της ζωής της. Το γεγονός πως είναι Τουρκοκύπριος δεν αποτέλεσε εμπόδιο για να ενώσουν τις ζωές τους και να πορευτούν μαζί.

Έζησαν μαζί για πολλά χρόνια στις Πάνω Αρόδες, όμως εδώ και περίπου 4 χρόνια μετακόμισαν μαζί στα κατεχόμενα και συγκεκριμένα στο Δίκωμο.  

Στην αρχή όταν μετακόμισα φοβήθηκα επειδή υπάρχει ένα μυστήριο γύρω από τα κατεχόμενα.

Κατερίνα, πως γνώρισες τον Σερκαν;

Γνωριστήκαμε στο χωριό. Ποτέ όμως δεν σκέφτηκα πως επειδή είναι Τουρκοκύπριος δεν πρέπει να είμαι μαζί του. Στην Αφρική μεγάλωσα διαφορετικά. Βλέπαμε ο ένας τον άλλο ως άνθρωπο και όχι ως εθνικότητα. Ο πατέρας του είναι Τουρκοκύπριος πρόσφυγας γι’ αυτό η κυπριακή κυβέρνηση τους έδωσε το σπίτι στις Πάνω Αρόδες, όπου έμενα κι εγώ. Γνωριστήκαμε, κάναμε σχέση, μείναμε μαζί και αργότερα κάναμε και τα δύο υπέροχα παιδιά μας.

Πόσα χρόνια ζεις στην άλλη πλευρά;

Εδώ και περίπου 4 χρόνια.

 

Πως προέκυψε να μετακομίσεις;

Δεν είχε δουλειά ο άντρας μου στην Πάφο και βρήκε εκεί μια σχετικά καλή δουλειά γι’ αυτό αποφασίσαμε να μετακομίσουμε. Τότε, λόγω κρίσης, έχασα και εγώ τη δουλειά μου. Δούλευα σε ένα μεσιτικό γραφείο.

Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση των δικών σου όταν τους ανακοίνωσες πως αποφάσισες να μετακομίσεις στα κατεχόμενα;

Αρχικά φοβήθηκαν λίγο, επειδή ο κόσμος μιλά για τα κατεχόμενα λες και είναι ένα μέρος πολύ κακό και απαγορευμένο. Να σου πω την αλήθεια και εγώ στην αρχή φοβήθηκα, επειδή υπάρχει ένα μυστήριο γύρω από τα κατεχόμενα.

Δεν βλέπεις συχνά Τουρκοκύπριους στα κατεχόμενα, οι περισσότεροι είναι Τούρκοι.

Τι σου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;

Πως εκεί έχει πάρα πολλούς Τούρκους. Όπου και να πας, ο κόσμος που συναντάς μπροστά σου είναι από την Τουρκία. Δεν βλέπεις συχνά Τουρκοκύπριους. Ακόμα και από τη φυσιογωνμία μπορείς να διακρίνεις ποιος είναι Τουρκοκύπριος και ποιος όχι. Νομίζω πως τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε ο αριθμός των Τούρκων στα κατεχόμενα. Γέμισε ο τόπος Τούρκους. Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι, όμως, δεν θέλουν τους Τούρκους.

Κάτι άλλο που σου έκανε εντύπωση;

Μου έκανε τεράστια εντύπωση που έρχονται στα κατεχόμενα ξένοι από χώρες όπως Νιγηρία, Ζιμπάμπουε και Κένυα, για να σπουδάσουν. Τους λένε πως θα πάνε στην Κύπρο για σπουδές και αυτοί νομίζουν πως πάνε στην ελληνική πλευρά. Βασικά, δεν γνωρίζουν καν πως είμαστε μοιρασμένοι. Όταν όμως πληρώσουν, ετοιμάσουν όλα τα χαρτιά τους και έρθουν και ακούνε πως όλοι μιλάνε τούρκικά, αντιλαμβάνονται πως κάτι δεν πάει καλά. Στην τελική παίρνουν ένα δίπλωμα που δεν αναγνωρίζεται πουθενά, μόνο στην Τουρκία.

Ο τόπος πως είναι;

Πολλοί λένε πως μας έπιασαν το πιο όμορφο κομμάτι της Κύπρου. Ναι, ήταν όμορφο, όμως τώρα καταστράφηκε. Πάμε στο λιμάνι της Κερύνειας και βλέπουμε μόνο Τούρκους και τουρίστες. Σπάνια θα δεις Τουρκοκύπριους.

Φαντάστηκες να γίνει πόλεμος και ο γιος μου να πολεμάει με τα ξαδέρφια του;

Αντιμετωπίζεις προβλήματα λόγω θρησκείας;

Όχι. Ο Σερκάν δεν βαφτίστηκε αλλά του αρέσει η εκκλησία. Όταν ζούσαμε στις Πάνω Αρόδες ερχόταν μαζί μου εκκλησία το Πάσχα και στις υπόλοιπες χριστιανικές γιορτές. Οι Τουρκοκύπριοι ναι μεν είναι μουσουλμάνοι αλλά δεν ασχολούνται και τόσο με τη θρησκεία. Είναι πολύ μοντέρνοι στον τρόπο σκέψης. Όσους γνώρισα εγώ πάντως δεν γνωρίζουν ακριβώς τι λέει το Κοράνι και ούτε το τηρούν. Τρώνε χοιρινό κανονικά. Ούτε φοράνε οι γυναίκες μαντίλα. Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα όταν επισκέπτονται το κοιμητήριο.

Πως είναι οι συνθήκες εργασίας στα κατεχόμενα;

Εκεί δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα. Δουλεύουν 12 ώρες και παίρνουν τον κατώτατο μισθό. Μερικές φορές δουλεύουν και 7 μέρες την εβδομάδα χωρίς να πληρώνονται έξτρα. Ο μισθός του άντρα μου είναι 1600 τουρκικές λίρες, αν τα αλλάξεις σε ευρώ όμως είναι μόνο 400 ευρώ. Αν έχεις ευρώ και πας στα κατεχόμενα είσαι βασιλιάς, αλλά με την τούρκικη λίρα δεν βγάζεις καν τον μήνα.

Πολλοί λένε πως μας έπιασαν το πιο όμορφο κομμάτι της Κύπρου. Ναι, ήταν όμορφο, όμως τώρα καταστράφηκε.

Εσύ δουλεύεις;

Όχι, δεν δουλεύω, δεν βρίσκω δουλειά. Πρέπει να γνωρίζεις την τουρκική γλώσσα για να μπορείς να δουλέψεις. Εκεί όλοι μιλούν τουρκικά. Μόνο οι Τουρκοκύπριοι ξέρουν λίγα ελληνικά, αλλά οι περισσότεροι που ζουν στα κατεχόμενα είναι Τούρκοι.

Σε πρακτικά θέματα καθημερινότητας, όπως σε κυβερνητικές υπηρεσίες, δείχνεις ταυτότητα;

Αν θέλουμε να κανονίσουμε κάποια δουλειά πάει πάντα ο Σερκάν, δεν πάω εγώ. Δεν ξέρω ούτε τη γλώσσα για να συνεννοηθώ. Την ταυτότητα μου την δείχνω μόνο όταν περνώ από το οδόφραγμα.

Μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων δεν βλέπω διαφορές. Εκτός από τη γλώσσα και τη θρησκεία, όλα τα υπόλοιπα είναι ίδια. 

Γενικά πως είναι το κλίμα στην άλλη πλευρά σε σχέση με τις ελεύθερες περιοχές;

Ο τόπος δεν είναι ο ίδιος, μόλις περάσεις το οδόφραγμα βλέπεις τεράστια διαφορά. Φαίνονται όλα πιο παλιά και πιο χαλασμένα. Νιώθεις πως γυρίζει ο χρόνος πίσω και πως βρίσκεσαι σε άλλη εποχή. Υπάρχει επίσης αρκετός κόσμος και πολλά αυτοκίνητα. Βρίσκω περισσότερη κίνηση εκεί παρά στις ελεύθερες περιοχές. Ίσως επειδή είναι πιο μικρός ο τόπος. Επίσης, εκεί υπάρχουν πάρα πολλοί ξένοι, όπως Τούρκοι, Ρώσοι και Μολδαβοί. Ήρθαν αρκετοί αλλοδαποί και παντρεύτηκαν Τουρκοκύπριους και ζουν εδώ για να πάρουν τουρκοκυπριακή υπηκοότητα. Υπάρχουν και πολλοί οίκοι ανοχής όπου δουλεύουν πολλές ξένες.

Ποιες οι διαφορές που βλέπεις ανάμεσα στις δύο κοινότητες; 

Μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων δεν βλέπω διαφορές. Εκτός από τη γλώσσα και τη θρησκεία, όλα τα υπόλοιπα είναι ίδια. Ακόμη και τα φαγητά μας είναι ακριβώς τα ίδια. Κάνουν σούβλα, κουπέπια, κεφτέδες, μακαρόνια του φούρνου, μπάμιες. Η πεθερά μου φτιάχνει συνέχεια κυπριακά φαγητά και σε όποιο τουρκοκυπριακό σπίτι και να πήγα τα ίδια πράγματα κάνουν. Και είναι πολύ φιλόξενοι. Οι Τούρκοι όμως είναι πολύ διαφορετικοί.

Πως είναι η συμπεριφορά των Τουρκοκυπρίων απέναντι σου; Ένιωσες ποτέ ρατσισμό;

Ποτέ δεν ένιωσα ρατσισμό από Τουρκοκύπριους. Δεν μου συμπεριφέρονται διαφορετικά. Εδώ κανένας δεν μας ενοχλεί, ενώ όταν μέναμε στις Αρόδες, μας ενοχλούσαν συνέχεια. Πάντα ένιωθα ρατσισμό στις ελεύθερες περιοχές λόγω του ότι γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αφρική, ενώ στα κατεχόμενα δεν νιώθω καθόλου ρατσισμό. Στις Αρόδες μάς δημιουργούσαν συνεχώς προβλήματα. Ό,τι και αν γινόταν στο χωριό, πάντα έφταιγε ο Σερκάν, τον κατηγορούσαν για όλα και ερχόταν συνέχεια σπίτι μας η αστυνομία. Ενώ εδώ κανένας δεν μας ενοχλεί. Δεν νιώθω καθόλου ρατσισμό.    

Η καθημερινότητα σου είναι διαφορετική, από ότι στην ελεύθερη Κύπρο;

Ναι. Είναι πολύ βαρετή στα κατεχόμενα η ζωή για εμένα. Δεν πηγαίνω πουθενά. Είμαι όλη μέρα σπίτι, παίρνω τα παιδιά σχολείο και πάω νοσοκομείο για μετάγγιση. Μια φορά στο τόσο μπορεί να πάω στην κουμπάρα μου που μένει στον Αναλιόντα. Πολύ σπάνια να πάω κάπου.

Στις Αρόδες μάς δημιουργούσαν συνεχώς προβλήματα. Ό,τι και αν γινόταν στο χωριό, πάντα έφταιγε ο Σερκάν, τον κατηγορούσαν για όλα και ερχόταν συνέχεια σπίτι μας η αστυνομία.

Κάθε πόσο έρχεσαι στις ελεύθερες περιοχές;

Καθημερινά. Μπορεί και 4 φορές την ημέρα. Παίρνω το πρωί τα παιδιά σχολείο, πηγαίνω πίσω σπίτι μέχρι να σχολάσουν. Μετά έρχομαι ξανά για να τα πιάσω και μετά ξανά πάω σπίτι. Έρχομαι και για μετάγγιση, στο Μακάριο Νοσοκομείο.

Γιατί επιλέγεις να φέρνεις καθημερινά τα παιδιά σου σχολείο στις ελεύθερες περιοχές;

Επειδή έτσι είναι μαθημένα. Από την αρχή πήγαιναν σε ελληνικό σχολείο, όταν ζούσαμε στο χωριό και δεν ήθελα να τους δυσκολέψω. Ούτε ξέρουν καλά την τούρκικη γλώσσα στην οποία διδάσκουν τα σχολεία στα κατεχόμενα. Επίσης, το εκπαιδευτικό σύστημα στις ελεύθερες περιοχές είναι καλύτερο από ότι στα κατεχόμενα. Δεν λέω πως είναι σπουδαίο, αλλά είναι πολύ καλύτερο από εκεί. Έχω μερικά παράπονα από τα σχολεία στις ελεύθερες περιοχές. Θεωρώ πως δεν δίνουν στο κάθε παιδί την προσοχή που χρειάζεται. Για παράδειγμα, η κόρη μου έχει ελλειμματική προσοχή αλλά δεν έκαναν κάτι για να την βοηθήσουν.

Αντιμετωπίζεις δυσκολίες με τη διαφορά της ώρας;

Ναι, πρέπει να σκέφτομαι συνέχεια τι ώρα είναι στην κάθε κοινότητα. Το ρολόι που έχω στο σπίτι είναι γυρισμένο στη δική τους ώρα, ενώ το ρολόι του κινητού μου το έχω ρυθμισμένο να δείχνει την ώρα των ελεύθερων περιοχών. Γίνονται όμως διαμαρτυρίες για να αλλάξει η ώρα, επειδή αρκετοί διαφωνούν με αυτή την απόφαση.

 

Νομίζω πως οι Τουρκοκύπριοι θέλουν περισσότερο από τους Ελληνοκύπριους τη λύση.

Ποιοι πιστεύεις πως θέλουν περισσότερο λύση; Οι Ελληνοκύπριοι ή οι Τουρκοκύπριοι;

Νομίζω οι Τουρκοκύπριοι, λόγω του ότι η κατάσταση στα κατεχόμενα δεν είναι καλή και οι περισσότεροι νιώθουν εγκλωβισμένοι εκεί. Θέλουν λύση για να ζούμε όλοι μαζί όπως παλιά. Έμειναν πολύ λίγοι Τουρκοκύπριοι όμως πλέον στα κατεχόμενα. Οι πιο πολλοί μετανάστευσαν σε χώρες όπως η Αυστραλία, η Αγγλία και η Αμερική. Οι Ελληνοκύπριοι νιώθουν βολεμένοι στις ελεύθερες περιοχές γι’ αυτό δεν θέλουν λύση. Θέλουν μόνο τα σπίτια τους πίσω.

Για σένα ποια θα ήταν η ιδανική λύση;

Το ιδανικό για μένα θα ήταν να φύγουν οι Τούρκοι, αυτοί τουλάχιστον που δεν είναι πολλά χρόνια εδώ. Δεν μιλώ γι’ αυτούς που έκαναν οικογένειες όμως. Να τους στείλουν πίσω στην Τουρκία, να φύγει το οδόφραγμα και να ζήσουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μαζί όπως παλιά. Φαντάστηκες να γίνει πόλεμος και ο γιος μου να πάει στο στρατό και να πολεμάει με τα ξαδέρφια του που ζουν στην άλλη πλευρά; Αυτό είναι τραγικό.

Δυσκολεύεσαι περισσότερο στα κατεχόμενα λόγω της μεσογειακής αναιμίας;

Δυσκολεύομαι λίγο, επειδή πρέπει να έρχομαι κάθε βδομάδα στις ελεύθερες περιοχές για μετάγγιση αίματος. Δεν έχω εμπιστοσύνη στα νοσοκομεία και στους γιατρούς εκεί. Το νοσοκομείο είναι παλιό, έχουν πολύ παλιά συστήματα, δεν έχουν όλα τα φάρμακα και στις περισσότερες περιπτώσεις οι γιατροί δεν κάνουν σωστή διάγνωση. Κάνουν λανθασμένες διαγνώσεις. Το Μακάριο στη Λευκωσία είναι σαν παλάτι σε σχέση με το δικό τους νοσοκομείο.

H κατάσταση στα κατεχόμενα δεν είναι καλή και οι περισσότεροι Τ/κ νιώθουν εγκλωβισμένοι εκεί.