Ο αριθμός των κλιματικών προσφύγων θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά στο μέλλον καταδεικνύει έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου και του Ινστιτούτου Max Planck, η οποία κάνει τις τελευταίες μέρες το γύρο του κόσμου λαμβάνοντας ευρεία δημοσιότητα και προβολή σε μεγάλα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα και μέσα ενημέρωσης όπως CNBC, BBC, Daily Mail, Independent, VOA, Reuters.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου στη Λευκωσία και του Ινστιτούτου Max Planck για τη Χημεία στο Μάιντζ της Γερμανίας, έχουν υπολογίσει ότι η θερμοκρασία στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, θα μπορούσε να ανέβει τόσο πολύ, ώστε να απειληθεί η ανθρώπινη κατοικησιμότητα. 

Ο στόχος του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου, που συμφωνήθηκε στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στο Παρίσι, δεν θα είναι ικανός για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο. Η θερμοκρασία, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στην ήδη πολύ ζεστή Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική θα αυξηθεί περισσότερο από δύο φορές πιο γρήγορα, σε σύγκριση με το μέσο όρο της υπερθέρμανσης του πλανήτη. 

Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των πιο ζεστών ημερών, η θερμοκρασία στα νότια της Μεσογείου θα φτάσει στους 46 βαθμούς Κελσίου περίπου (~114 βαθμούς Φαρενάιτ), ως τα μέσα του αιώνα. 

Τέτοιες εξαιρετικά ζεστές μέρες θα συμβούν πέντε φορές πιο συχνά από ό,τι συνέβησαν στο γύρισμα της χιλιετίας. Σε συνδυασμό με την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη σκόνη της ερήμου, οι περιβαλλοντικές συνθήκες θα μπορούσαν να γίνουν ανυπόφορες και μπορεί να αναγκάσουν τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν.

Περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική - μια περιοχή η οποία είναι πολύ ζεστή το καλοκαίρι και όπου η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εμφανής. Ο αριθμός των εξαιρετικά ζεστών ημερών έχει διπλασιαστεί από το 1970.

«Στο μέλλον, το κλίμα σε μεγάλα τμήματα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής θα μπορούσε να αλλάξει με τέτοιο τρόπο, ώστε η ίδια η ύπαρξη των κατοίκων της να τεθεί σε κίνδυνο», τονίζει ο Jos Lelieveld, Διευθυντής στο Ινστιτούτο Max Planck για τη Χημεία και Καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου. 

Ο Καθ. Lelieveld και οι συνεργάτες του στο Ινστιτούτο Κύπρου έχουν διερευνήσει το πώς οι θερμοκρασίες θα εξελιχθούν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα.

Το αποτέλεσμα είναι βαθύτατα ανησυχητικό: Ακόμα και αν η θερμοκρασία της Γης επρόκειτο να αυξηθεί κατά μέσο όρο μόνο κατά δύο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, η θερμοκρασία το καλοκαίρι σε αυτές τις περιοχές θα αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο. 

Μέχρι τα μέσα του αιώνα, κατά τη διάρκεια των θερμότερων περιόδων, οι θερμοκρασίες δεν θα πέσουν κάτω από τους 30 βαθμούς τη νύχτα, και κατά τη διάρκεια της ημέρας θα μπορούσαν να φτάσουν τους 46 βαθμούς Κελσίου (περίπου 114 βαθμούς Φαρενάιτ). 

Μέχρι το τέλος του αιώνα, η θερμοκρασία το μεσημέρι, για τις ζεστές μέρες, θα μπορούσε ακόμη και να αναρριχηθεί στους 50 βαθμούς Κελσίου (περίπου 122 βαθμοί Φαρενάιτ).  

80 αντί για 16 εξαιρετικά ζεστές μέρες μέχρι τα μέσα του αιώνα

Η διάρκεια των καυσώνων στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή θα παραταθεί δραματικά. Μεταξύ 1986 και 2005, οι ακραία θερμές περίοδοι διαρκούσαν περίπου 16 ημέρες. 

Από τα μέσα του αιώνα θα είναι ασυνήθιστα ζεστά για 80 ημέρες κατ' έτος, ενώ στο τέλος του αιώνα θα μπορούσε να είναι μέχρι και 118 ημέρες, ακόμη και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώνονταν μετά το 2040. 

«Αν η ανθρωπότητα συνεχίζει να απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα όπως κάνει τώρα, οι άνθρωποι που ζουν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική θα πρέπει να περιμένουν περίπου 200 ασυνήθιστα ζεστές ημέρες, σύμφωνα με τις προβλέψεις των μοντέλων», επισημαίνει ο Πάνος Χατζηνικολάου, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου και ειδικός στην κλιματική αλλαγή. 

Ο ειδήμων της Ατμοσφαιρικής Έρευνας Καθ. Jos Lelieveld είναι πεπεισμένος ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων σε αυτές τις περιοχές. 

«Η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσει σημαντικά τις συνθήκες διαβίωσης στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική. 

Οι παρατεταμένοι καύσωνες και οι θύελλες σκόνης των ερήμων μπορούν να καταστήσουν κάποιες περιοχές ακατοίκητες, γεγονός που σίγουρα θα συμβάλει στην πίεση για μετανάστευση», αναφέρει ο Jos Lelieveld. 

Ανεξάρτητα από το ποιο σενάριο κλιματικής αλλαγής θα γίνει πραγματικότητα, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου Lelieveld και Χατζηνικολάου συμφωνούν ότι η κλιματική αλλαγή, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης για τους ανθρώπους που ζουν στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, και κατά συνέπεια, αργά ή γρήγορα, πολλοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να εγκαταλείψουν την περιοχή.