Στη μεταξύ μας συνομιλία, ο Αλέξανδρος Γεωργιάδης μάς αφηγήθηκε πώς κατέληξε εκεί αλλά και πώς στην ζωή είναι καλό να αναγνωρίζεις τις ευκαιρίες που βρίσκεις μπροστά σου.

Η κεραμική έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και δεν αφορά μόνο στα γυαλιά και τα πιατικά. Σήμερα τη συναντάς στην ηλεκτροτεχνική, στα αυτοκίνητα, στα διαστημικά ταξίδια, στην ιατρική…

Θα μπορούσαμε να πούμε πως ανήκεις στην τρίτη γενιά της οικογένειάς σου που ασχολείται με την κεραμική;

Κάπως έτσι, ναι. Είμαστε πρόσφυγες απ’ τον Καραβά και ο παππούς μου, αυτοδίδακτος αγγειοπλάστης, διατηρούσε αγγειοπλαστείο στην Κερύνεια. Μετά την εισβολή χάθηκαν όλα και μετακόμισε με την οικογένειά του στην Πάφο. Άνοιξε αρχικά ένα αγγειοπλαστείο στην Γεροσκήπου και αργότερα το Savva’s Pottery στο προαστιακό χωριό Κολώνη. Οι δυο του γιοι έμαθαν την τέχνη από αυτόν και συνέχισαν την οικογενειακή επιχείρηση. Μετά τον πόλεμο ο πατέρας μου πήγε στην Γερμανία, στο Koblenz, για να σπουδάσει. Αυτό είναι και το πανεπιστήμιο που σπούδασα μετέπειτα εγώ. Εκεί ειδικεύτηκε στην επιστήμη των υλικών, material science ονομάζεται, με ειδίκευση στις κεραμικές ύλες και στο γυαλί. Επιστρέφοντας στην Πάφο, ως ειδικευμένος τεχνίτης πλέον, ανέλαβε το αγγειοπλαστείο που κατέληξε να είναι ένα απ’ τα μεγαλύτερα στη χώρα. Υπήρχε περίοδος που είχε 22 υπαλλήλους, δούλευε πολύ με τα ξενοδοχεία και τα τουριστικά, έκανε λιανική, διατηρούσε καταστήματα σε άλλες πόλεις. Ήταν η δεκαετία του ’80 ακόμη και οι δουλειές πήγαιναν καλά. Ήταν πριν μπει η κινέζικη αγορά μες το παζάρι και το κεραμικό θεωρείτο ακόμα είδος προίκας.

Η επαφή σου με το αντικείμενο ήταν και το έναυσμα για τις σπουδές σου;

Δεν θα το έλεγα αυτό αφού για πολλά χρόνια δεν ήταν κάτι που ήθελα να κάνω. Μικρός δούλευα στο αγγειοπλαστείο πάρα πολλές ώρες και έχανα την θάλασσα, τις διακοπές… Σήμερα βέβαια μπορώ να πω πως οφείλω και ένα ευχαριστώ στον πατέρα μου γι’ αυτές τις εμπειρίες. Παρόλα αυτά, μαθητής ακόμα δεν ήξερα τι ήθελα να σπουδάσω. Είχα κάποιες γνώσεις, παρόλα αυτά δεν ήξερα αν ήμουν καλλιτέχνης, αγγειοπλάστης ή τεχνίτης. Εκείνην την περίοδο δεν πήγαιναν καλά κι οι δουλειές, αφού τέλη της δεκαετίας του ’90 είχαν μπει και οι κινέζοι στην αγορά. Έφτασα στο 2007 για να αποφασίσω να σπουδάσω. Βρέθηκα στην Γερμανία, στον κλάδο της διοίκησης επιχειρήσεων, ένα τομέα που δεν μου άρεσε καθόλου.  Επέστρεψα στην Κύπρο και ήμουν σε πλήρη σύγχυση πριν ξαναβρεθώ, για μία δεύτερη απόπειρα στην Γερμανία.

Πας για συνέντευξη στην Κύπρο και έχει σημασία ποιος είναι ο πατέρας σου. Μα είναι ο πατέρας σου που θα δουλέψει ή εσύ; Μετά λες να κάνεις κάτι δικό σου, τα βρίσκεις σκούρα οικονομικά και κάνεις πίσω. Δεν γίνεται έτσι. Αυτό έβαλε φρένο, έχω την εντύπωση, στην δική μου την γενιά.

Γιατί στη Γερμανία;

Η μητέρα μου είναι γερμανίδα οπότε ήξερα την γλώσσα. Επέστρεψα πίσω μετά από μία συζήτηση που είχα με τον πατέρα μου που επέμενε, και για πολλά χρόνια το έβρισκα και υπερβολικό, πως είτε μου αρέσει είτε όχι, το ψωμί της η οικογένειά μας το βγάζει απ’ τον πηλό. Είπα να δοκιμάσω. Ψάχνοντάς το είδα πως η κεραμική είχε εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και δεν αφορούσε μόνο στα γυαλιά και τα πιατικά. Την κεραμική σήμερα την συναντάς στην ηλεκτροτεχνική, στα αυτοκίνητα, στα διαστημικά ταξίδια, στην ιατρική… Σκέφτηκα πως το φάσμα είναι πλατύ και δεν περιορίζεται στα τουριστικά σουβενίρ. Στο Koblenz σπούδασα μηχανολόγος κεραμικής και γυαλιού, περνώντας τα πρώτα χρόνια των σπουδών μου να αναρωτιέμαι ακόμα αν αυτή η σπουδή ήταν η ιδανική για μένα.

Πότε αντιλήφθηκες ότι πήρες την σωστή απόφαση;

Στα μέσα των σπουδών μου, όταν έπρεπε να κάνω την πρακτική μου. Πήγα βρήκα τον καθηγητή μου και του είπα πως ήθελα να ταξιδέψω, να βγω εκτός Γερμανίας, στην Ασία. Έμαθα για μια εταιρία αγγλικών συμφερόντων στην Ινδονησία και ήθελα να πάω εκεί. Έμεινα για τέσσερις περίπου μήνες στην Ινδονησία. Σε ένα εργοστάσιο που δούλευε τρεις βάρδιες, με 600 περίπου άτομα ανά βάρδια και με ετήσιο τζίρο 400 εκατομμύρια τον χρόνο. Δουλεύοντας εκεί αντιλήφθηκα απ’ τον πρώτο κιόλας μήνα πως μία τόσο μεγάλη εταιρία λειτουργούσε χωρίς εξειδικευμένο άτομο, χωρίς μηχανολόγο ή κάποιον που γνωρίζει το υλικό και με μόνο μία χημικό. Οι άγγλοι άρχισαν να μου δίνουν όλο και περισσότερες ευθύνες μες το τρίμηνο που ακολούθησε γιατί ως χημικός εκτός απ’ τον πηλό γνώριζα τα μηχανήματα και πως αντιδρά ο πηλός με τα μηχανήματα. Στα 24 μου χρόνια ήταν μία εξαιρετική εμπειρία και οι μικρές μου επιτυχίες στην εταιρία μου έδωσαν καλά εφόδια και μαζί μία προοπτική. Άρχισα να βλέπω πως μπορεί να έχει μέλλον η σπουδή μου. Άρχισα να αναρωτιέμαι αν και σε άλλες εταιρίες τέτοιου βεληνεκούς υπάρχουν ειδικοί, ενημερώθηκα πως αυτό δεν συνηθίζεται και τότε άρχισα να σκέφτομαι στρατηγικά. Είχα αναγνωρίσει μία ευκαιρία.

 

Κάθε φορά που έχω ένα καινούριο βιογραφικό μπροστά μου απλά αγνοώ τα χαρτιά. Σήμερα αυτό που αξιολογώ στον κόσμο είναι το πνευματικό του επίπεδο. Τι έχει να προσφέρει, πού θέλει να φτάσει.

Μετά την πρακτική σου επέστρεψες στο πανεπιστήμιο;

Ναι, μετακόμισα όμως στην Κολωνία για να κάνω την ειδίκευσή μου πάνω στον πηλό, το γυαλί και γενικότερα την κλασσική κεραμική. Τότε ήταν όταν ενημερώθηκα για μία μεγάλη έκθεση που θα γινόταν στο Μόναχο, την Ceramitec. Εκεί πάνε όλα τα μεγάλα εργοστάσια και οι επαγγελματίες του χώρου και σκέφτηκα πως θα ήταν καλή ευκαιρία να πάρω το βιογραφικό μου. Χρησιμοποίησα ότι χρήματα είχα και πήγα στο Μόναχο. Καθώς ήμουν σε ένα περίπτερο εκεί, μία κυρία με χτύπησε στον ώμο και με ρώτησε αν ήθελα να την ακολουθήσω γιατί κάποιος κύριος, στον οποίο είχα αφήσει λίγα λεπτά πριν το βιογραφικό μου, ήθελε να με γνωρίσει. Κάπως έτσι γνωρίστηκα με τον κύριο Jakob von Wolff. Μετά τις πρώτες συστάσεις μού εξήγησε πως εκπροσωπεί την παλαιότερη εταιρία στην Αυστρία που παράγει και πωλεί κεραμικά, την Gmundner Keramik. Η εταιρία έχει τις ρίζες της στο 1492 και ανήκει σε οικογένεια γαλαζοαίματων που διαθέτει ένα μεγάλο γκρουπ εταιριών. Μου εξήγησε πως η εταιρία αντιμετώπιζε προβλήματα την τελευταία εικοσαετία αλλά ούτε το αυστριακό κράτος ούτε και οι ιδιοκτήτες θα την άφηναν εύκολα να κλείσει γιατί πρόκειται για μία εταιρία-πρεστίζ. Έπειτα με ρώτησε αν ήθελα να πάω να δουλέψω δοκιμαστικά κοντά τους.

Τι ήταν αυτό που είδε στο βιογραφικό σου και τον ώθησε σε αυτή την κίνηση;

Κοίτα, στο βιογραφικό μου είχα αναφορά στην οικογενειακή επιχείρηση. Είδε πως πατέρας και παππούς ασχολούνταν με το ίδιο αντικείμενο. Στην Ευρώπη μετρούν όλα αυτά κι ήθελε να με δοκιμάσει. Το μόνο που τον είχα ρωτήσει ήταν κατά πόσο θα ήταν ανοικτοί σε νέες ιδέες και η καταφατική του απάντηση με οδήγησε λίγες βδομάδες μετά στο Salzburg της Αυστρίας. Ξεκίνησα απ’ το εργαστήριο και το χημείο, περνώντας την πρώτη βδομάδα να ανακατεύομαι παντού, να δω τι συμβαίνει. Σε τέτοιες επιχειρήσεις ο πυρήνας και η ποιότητα της δουλειάς που βγαίνει προς τα έξω είναι το εργαστήριο. Λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η εταιρία, πλησίασα τον διευθυντή και του εξήγησα πως είναι προβλήματα που αντιμετώπιζαν δεν ήταν αξεπέραστα και πως το μόνο που χρειάζεται είναι να έχεις τους σωστούς ανθρώπους στο σωστό πόστο. Πολύ σύντομα μου έγινε επίσημη πρόταση για μονιμοποίηση στην εταιρία.

Ο πατέρας μου που επέμενε, και για πολλά χρόνια το έβρισκα και υπερβολικό, πως είτε μου αρέσει είτε όχι, το ψωμί της η οικογένειά μας το βγάζει απ’ τον πηλό.

Σήμερα είσαι διευθυντικό στέλεχος της εταιρίας αυτής. Πώς κατέληξες σε αυτό το πόστο;

Μάλλον με τη βοήθεια του Θεού και την επιμονή. Ξέρεις, όταν μου πρότειναν να αρχίσω δουλειά δεν το σκέφτηκα περισσότερο. Μάζεψα τα πράγματά μου στην Γερμανία, τα έβαλα σε μία αποθήκη και με ένα σακίδιο, και χωρίς αρκετά χρήματα, μετακόμισα στην Αυστρία. Για να φανταστείς τον πρώτο καιρό έκανα couch surfing. Μπήκα με τα μούτρα στην δουλειά. Σε κάποια φάση αρρώστησε ο υπεύθυνος παραγωγής και είχα να διαχειριστώ τρεις ορόφους και 65 άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα 55 χρόνια. Νεαρός στην ηλικία και ξένος, έπρεπε ξαφνικά να είμαι το αφεντικό. Πολύ σύντομα έγινα διευθυντής παραγωγής. Ο πρώτος χρόνος ήταν δύσκολος αλλά τα κατάφερα. Ένιωθα ικανοποίηση κάθε φορά που έπρεπε να βρίσκω λύσεις για τα διάφορα που προέκυπταν και δούλευα ασταμάτητα. Σε μία διετία και με τις αλλαγές που μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω, η εταιρία άρχισε να πηγαίνει πολύ καλά και με αύξηση σημαντικών εκατομμυρίων στον ετήσιο τζίρο. Επεκταθήκαμε επιπλέον σε άλλες χώρες όσον αφορά στην πώληση και αυτή την στιγμή μαζί με τον άλλο διευθυντή, τον Jakob von Wolff, σκεφτόμαστε τα επόμενά μας βήματα.

 

Η Gmundner Keramik είναι η παλαιότερη εταιρία στην Αυστρία που παράγει και πωλεί κεραμικά, από το 1492

Αυτό που με ενδιαφέρει δεν είναι πόσες πληροφορίες έχεις αλλά τι μπορείς να κάνεις μ’ αυτές. Όχι τι και που σπούδασες αλλά τι χαρακτήρας και τι δυνατότητες έχεις. Αυτό αφορά σε όλα τα στάδια παραγωγής, απ’ τον τεχνίτη και τον εργάτη, μέχρι τα διευθυντικά στελέχη και τους ακαδημαϊκούς.

Τι είναι αυτό που νομίζεις πως σε βοήθησε σε όλη αυτή την διαδικασία;

Εκτός απ' την πίστη που έχω στον Θεό -κάτι που με έχει βοηθήσει σε πολλές περιπτώσεις- έχω κι ένα χαρακτηριστικό το οποίο αναγνωρίζουν και οι συνεργάτες μου. Μπορώ να αξιολογήσω αυτό που έχω μπροστά μου. Το ανθρώπινο και το πνευματικό δυναμικό. Είμαστε 140 άτομα τώρα στην εταιρία και κάθε φορά που έχω ένα καινούριο βιογραφικό μπροστά μου απλά αγνοώ τα χαρτιά. Σκέφτομαι πως κι εγώ για χρόνια δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω ή δεν ήμουν σίγουρος για την σπουδή μου ή ακόμα και το γεγονός ότι δεν υπήρξα ιδιαίτερα καλός μαθητής σε νεαρή ηλικία. Σήμερα αυτό που αξιολογώ στον κόσμο είναι το πνευματικό του επίπεδο. Τι έχει να προσφέρει, πού θέλει να φτάσει. Διανύουμε μία εποχή, μία περίοδο, που οι πληροφορίες είναι άπειρες και ο καθένας έχει πρόσβαση σ’ αυτές. Αυτό που με ενδιαφέρει δεν είναι πόσες πληροφορίες έχεις αλλά τι μπορείς να κάνεις μ’ αυτές. Όχι τι και που σπούδασες αλλά τι χαρακτήρας και τι δυνατότητες έχεις. Αυτό αφορά σε όλα τα στάδια παραγωγής, απ’ τον τεχνίτη και τον εργάτη μέχρι τα διευθυντικά στελέχη και τους ακαδημαϊκούς.

Πιστεύεις πως σπανίζουν ευκαιρίες όπως αυτή που σου δόθηκε;

Όχι και εδώ θέλω να αναφερθώ σε κάτι που αφορά στην Κύπρο. Παρόλο που ζω μία δεκαετία πλέον εκτός χώρας αυτό που έχω συνειδητοποιήσει είναι πως η κυπριακή κοινωνία έχει την τάση να βάζει φραγμούς. Είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε που κάνει την ζημιά. Δεν θέλω να ακουστώ υπερβολικός αλλά έχω την εντύπωση πως δεν μας έμαθαν να τολμούμε ούτε να ονειροπολούμε. Πας για συνέντευξη στην Κύπρο και έχει σημασία ποιος είναι ο πατέρας σου. Μα είναι ο πατέρας σου που θα δουλέψει ή εσύ; Μετά λες να κάνεις κάτι δικό σου, τα βρίσκεις σκούρα οικονομικά και κάνεις πίσω. Δεν γίνεται έτσι. Αυτό έβαλε φρένο, έχω την εντύπωση, στην δική μου την γενιά. Σταμάτησε να είναι τολμηρή και δημιουργική, σε μία κοινωνία όπου ο άνθρωπος με όνειρα και στόχους θεωρείται ελαφρόμυαλος και καθόλου σοβαρός. Η Ευρώπη προσφέρει ευκαιρίες και, σε μια περίοδο που δεν υπάρχουν γεωγραφικά σύνορα, αν τις αφουγκραστείς και δουλέψεις σκληρά μπορείς να πετύχεις.

Παρόλο που ζω μία δεκαετία πλέον εκτός χώρας αυτό που έχω συνειδητοποιήσει είναι πως η κυπριακή κοινωνία έχει την τάση να βάζει φραγμούς. Είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε που κάνει την ζημιά.

Εσύ μικρότερος υπήρξες ονειροπόλος;

Δεν μπορώ να σου πω πως ήμουν απ’ τα παιδιά που είχαν όνειρα και έβαζαν στόχους. Όπως σου είπα δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω, τι να σπουδάσω, πού να δουλέψω. Σήμερα είμαι πεπεισμένος μάλιστα πως αν είσαι συγκεντρωτικός μ’ αυτά τα πράγματα διατρέχεις κιόλας τον κίνδυνο, κινούμενος προς τον στόχο σου, να χάσεις άλλα ωραία πράγματα στην πορεία. Νομίζω αυτό που έκανα και με βοήθησε μέχρι τώρα είναι να αναγνωρίζω τις ευκαιρίες που είχα μπροστά μου και να είμαι ευέλικτος. Κι αυτό είναι κάτι που προϋποθέτει ανοικτό μυαλό και σκληρή δουλειά στην πορεία. Ο καθένας μας, άμα θέλει, μπορεί να το επιτύχει αυτό.