Κεντρική φωτογραφία: Elise Ntoremi Photography

Πώς προέκυψε η συνεργασία με το Πάφος 2017;

Επιλέγηκε για να παρουσιαστεί ένα κομμάτι που είχα γράψει για σόλο όργανα και συγκεκριμένα για κιθάρα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο που μας πέρασε και είχα ταξιδέψει στην Πάφο για την συγκεκριμένη ημέρα. Ήταν μία όμορφη εμπειρία κι εκεί γνώρισα αρκετό κόσμο. Επίσης, πρέπει να πω πως ο κιθαρίστας που εκτέλεσε το κομμάτι ήταν εξαιρετικός, πρόκειται για τον Τίμο Στυλιανίδη, ο οποίος κατάγεται από την Πάφο και είναι εκτελεστής και δάσκαλος κιθάρας.

Εσύ πως βρέθηκες στον χώρο της σύνθεσης και της μουσικής;

Μεγάλωσα σε μία οικογένεια που έτρεφε και τρέφει αγάπη για τη μουσική. Ο πατέρας μου είναι δάσκαλος μουσικής, multi-instrumentalist, και ασχολείται κυρίως με την παραδοσιακή μουσική. Μικρή όταν ήμουν, είχα όλο το σκηνικό στημένο μπροστά μου, με το πατέρα μου να κάνει πρόβες και να μας παίρνει μαζί του σε συναυλίες και φεστιβάλ στο εξωτερικό, όπου ταξίδευε ως μέλος συγκροτημάτων. Διευθύνει για χρόνια τώρα τις ορχήστρες και χορωδίες των σχολείων όπου εργάζεται ως δάσκαλος Δημοτικής Εκπαίδευσης, αλλά είναι και ενεργό μέλος διαφόρων ορχηστρών και συγκροτημάτων, όπως η Φιλαρμονική του Δήμου Λάρνακας…

Όταν λαμβάνω μέρος σε jam sessions στην Ολλανδία, τραγουδώ κυπριακά τραγούδια όπως το «Ασιερόμπασμα», «Η βρύση των Πεγειώτισσων» και άλλα.

Φωτογραφία: Elise Ntoremi Photography

Εσύ πότε ασχολήθηκες με τη μουσική;

Σε ηλικία πέντε χρόνων είχα αρχίσει μαθήματα πιάνου τα οποία ολοκλήρωσα σε ηλικία 23 ετών. Ξέρεις, είχα μάθει να διαβάζω νότες πριν ακόμα μάθω να διαβάζω γράμματα.

Ονειρευόσουν από παιδί να σπουδάσεις μουσική;

Κατ’ ακρίβεια όχι. Ήθελα να σπουδάσω ψυχολογία και εγκληματολογία. Δεν σκέφτηκα ποτέ να παρατήσω τη μουσική αλλά δεν ονειρεύτηκα να γίνω επαγγελματίας μουσικός. Σκεφτόμουν αρχικά να σπουδάσω ψυχολογία σε συνδυασμό με μουσικοθεραπεία και να δουλέψω με διάφορες κοινωνικές ομάδες σε φυλακές, ψυχιατρικά κέντρα κ.ά. Μάλιστα όταν είχα αποφοιτήσει είχα ήδη εξασφαλισμένη θέση σε Πανεπιστήμιο της Αγγλίας στον κλάδο αυτό. Τα ακύρωσα όλα τελευταία στιγμή.

Θα με ενδιέφερε να συνθέσω κομμάτια για παραδοσιακή μουσική, για θέατρο και πολλά αλλά τα οποία αντιλαμβάνομαι πως είναι δύσκολο με τις κρατικές χορηγίες που δίδονται στην Κύπρο να τα πετύχω. 

Και τι έκανες;

Σκέφτηκα πως δεν μπορούσα έτσι απλά να παραμερίσω τη μουσική και στον λιγοστό χρόνο που είχα μπροστά μου -και με δεδομένο ότι είχα χάσει τις οντισιόν της χρονιάς- έκανα αίτηση για το Πανεπιστήμιο της Κέρκυρας στην Ελλάδα. Την διετία που πέρασα εκεί φοίτησα σε δύο κλάδους, στη μουσική σύνθεση και την τζαζ. Επιπλέον, πήγαινα πολύ συχνά σε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, κάτι που ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον για μένα.

Στην Ολλανδία πως βρέθηκες;

Απ’ το δεύτερο κιόλας έτος είχα σκεφτεί να φύγω για Erasmus και είχα στοχεύσει στην Ολλανδία. Απ’ το πανεπιστήμιο τότε μου έλεγαν πως δεν ήμουν ακόμα έτοιμη και υπήρχε μεγάλη πιθανότατα να μην με δέχονταν. Επέμενα κι έστειλα την αίτησή μου μαζί με κάποια κομμάτια που είχα γράψει. Έτσι κατέληξα στην Ουτρέχτη, με αρχικό πλάνο να παραμείνω ένα εξάμηνο το οποίο εν τέλει έγινε τριετία.

Πώς ήταν η εμπειρία εκεί;

Είχα μπει πλέον στην σύνθεση με πολύ ενδιαφέρουσες δουλειές και πρότζεκτ με την βοήθεια των καθηγητών μου. Στην Ολλανδία είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι προωθούν τον κάθε φοιτητή στον τομέα όπου εντοπίζεται η κλίση του. Στην Ουτρέχτη όπου και ολοκλήρωσα το ΒΑ μου, οι φοιτητές δουλεύαμε συνήθως μόνοι μας, δηλαδή είχαμε την ευχέρεια να αποφασίσουμε τι κομμάτια να γράψουμε και να βρούμε τους μουσικούς μας. Προσωπικά, κι επειδή ασχολούμουν και με τον χορό από μικρή, με γοήτευε η μουσική για σύγχρονο χορό. Έτσι, στην τελική μου συναυλία, μεταξύ άλλων έργων, έγραψα ένα κομμάτι για δύο κοντραμπάσα, live electronics και μία χορεύτρια, με την οποία δημιουργήσαμε την χορογραφία μαζί. Είχε κάπως ψυχολογικό υπόβαθρο η σύνθεση αυτή που είχε τίτλο «My other self» και εξιστορούσε την ψυχοσύνθεση μίας γυναίκας και τον εσωτερικό της πόλεμο μεταξύ του συνειδητού και του ασυνείδητου.

Στο συγκεκριμένο κονσερβατόριο στη Γερμανία που επιθυμούσα να μπω δέχονται κάθε χρόνο τρία άτομα απ’ όλο τον κόσμο και δυστυχώς έφτασα μέχρι την οκτάδα. Είχα όμως εξασφαλίσει θέση Ρότερνταμ, κάτι που δεν έχω μετανιώσει καθόλου.

Ολοκληρώνοντας το BA σου παρέμεινες στην Ολλανδία;

Ναι, αφού πρώτα είχα κάνει αιτήσεις για κονσερβατόρια και στη Γερμανία. Στο συγκεκριμένο που επιθυμούσα να μπω δέχονται κάθε χρόνο τρία άτομα απ’ όλο τον κόσμο και δυστυχώς έφτασα μέχρι την οκτάδα. Είχα όμως εξασφαλίσει θέση Ρότερνταμ, κάτι που δεν έχω μετανιώσει καθόλου. Η Ολλανδία προσφέρει πολλές ευκαιρίες για νέους μουσικούς. Φοιτήτρια ακόμα δούλεψα μ’ ένα σκηνοθέτη στην Χάγη, για την θεατρική του παράσταση, κι ακολούθησαν κι άλλες συνεργασίες με επαγγελματίες στον χώρο.

Φωτογραφία: Elise Ntoremi Photography

Ακαδημαϊκά πως κινήθηκες;  

Συνέχισα να εκπαιδεύομαι στη σύνθεση κι επιπλέον ακολούθησα μαθήματα από τον τουρκικό και ινδικό μουσικό κλάδο του τμήματός μου. Δούλεψα πολύ πάνω στην τροπική μουσική, που συμπεριλαμβάνει την μουσική της Μεσογείου, αλλά και σε εντελώς διαφορετικά είδη όπως οι αφρικάνικοι ρυθμοί που λατρέυω, η ηλεκτρονική μουσική και άλλα. Επίσης, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ και με αξιόλογους χορευτές.

Οι Δήμοι εδώ επιχορηγούν τις Τέχνες και οτιδήποτε είναι διαδραστικό με τους δημότες τους. Τώρα για παράδειγμα στην Ουτρέχτη όπου υπάρχουν πολλά κέντρα μεταναστών, βρίσκονται σε εξέλιξη προγράμματα όπου ο Δήμος επιδιώκει να βοηθήσει Σύρους μουσικούς, που έχουν χάσει τα πάντα στην χώρα τους, να ασχοληθούν και πάλι με την μουσική.

Σε επηρέασαν δηλαδή τα παραδοσιακά ακούσματα που είχες σε μικρή ηλικία;

Μάλλον ναι. Οι μουσικές και οι παραδόσεις των λαών με ενδιαφέρουν πάρα πολύ και γενικότερα η μουσική μου σήμερα έχει επιρροές ρυθμών και ήχων απ’ τα ακούσματα και τις εμπειρίες μου. Να πω όμως πως για όσο ήμουν στην Κύπρο και στην Ελλάδα, δεν έδειχνα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την παραδοσιακή μουσική. Τα τελευταία χρόνια που είμαι στον Ρότερνταμ ήταν νευραλγικά για μένα. Έχω γράψει πρόσφατα κι ένα κομμάτι με μελωδία κυπριακή.

Έχεις την ευχέρεια να παρουσιάζεις την κυπριακή μουσική στην Ολλανδία;

Βέβαια και μάλιστα όταν λαμβάνω μέρος σε jam sessions εδώ, τραγουδώ κυπριακά τραγούδια όπως το «Ασιερόμπασμα», «Η βρύση των Πεγειώτισσων» και άλλα. Επιπλέον, επειδή τον τελευταίο χρόνο άρχισα να γράφω ποίηση και στίχους, πειραματίζομαι αυτή την στιγμή μελοποιώντας κάποια από αυτά. 

Σχετικά με την βράβευσή σου από το Tera de Marez Oyens Foundation στο Gaudeamus Muziekweek μπορείς να μας πεις περισσότερα;

Αυτό πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε και είχα υποβάλει ένα κομμάτι με τίτλο «S o c I a l I C E» για φωνή και σαξόφωνο. Το Tera de Marez Oyens Prize πραγματοποιείται στο Gaudemaus Muziekweek κι αφορά σε ένα μεγάλο φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής για νεαρούς συνθέτες κάτω των 30 ετών. Είχα λάβει μέρος στο διαγωνιστικό κομμάτι που επικεντρωνόταν στους μεταπτυχιακούς απόφοιτους κονσερβατορίων στην Ολλανδία και μοιράστηκα το πρώτο βραβείο με ένα άλλο συνθέτη. Εκτός απ’ το χρηματικό βραβείο, μας δόθηκε η ευκαιρία να γράψουμε κι ένα κομμάτι για το επόμενο φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο του 2017.

Θα παραμείνεις στην Ολλανδία ή σκέφτεσαι να επιστρέψεις πίσω στην Κύπρο;

Δυστυχώς στην Κύπρο είναι πολύ δύσκολο να συνθέσεις ένα κομμάτι σύγχρονης μουσικής και να παιχτεί. Στόχος μου δεν είναι μόνο η σύγχρονη μουσική αλλά θα με ενδιέφερε να συνθέσω κι άλλα κομμάτια για παραδοσιακή μουσική, για θέατρο και πολλά αλλά τα οποία αντιλαμβάνομαι πως είναι δύσκολο με τις κρατικές χορηγίες που δίδονται στην Κύπρο να τα πετύχω. Αποφάσισα να μείνω στο Ρότερνταμ γιατί τα πράγματα παίρνουν μία ενδιαφέρουσα πορεία για μένα εδώ κι επιπλέον μου δίνονται καλές ευκαιρίες.

Τι ετοιμάζεις αυτό το διάστημα;

Έχω κλείσει συμβόλαιο με ένα publishing house εδώ και παραχώρησα τα δικαιώματα για την διανομή και την ενοικίαση των έργων μου σε ορχήστρες και μουσικούς σ’ όλο τον κόσμο. Επίσης συνεργάζομαι με μία καλλιτέχνη που παίζει μπάσο κλαρινέττο για την οποία ετοιμάζω αυτή την περίοδο ένα σόλο κομμάτι που θα παιχτεί στην Αυστρία τον ερχόμενο Μάιο μαζί με ένα άλλο έργο μου, ως μέρος μιας βδομάδας σεμιναρίων αφοσιωμένη στη μουσική γυναικών συνθετών για μπάσο κλαρινέττο στο Κονσερβατόριο της Βιέννης. Δουλεύω επιπλέον πάνω σε μία παραγγελία για ένα φεστιβάλ που θα γίνει στην Ολλανδία το 2018. Τέλος, ένα πολύ ενδιαφέρον πρότζεκτ για μένα αυτό το διάστημα, είνα μία παράσταση που ετοιμάζουμε με ηλικιωμένους εδώ στο Ρότερνταμ.

Δηλαδή;

Είναι μία περφόρμανς βασισμένη σε ιστορίες ηλικιωμένων, με χορευτές και μουσικούς. Εκτός απ’ την σύνθεση της μουσικής, γι’ αυτή την παράσταση μπορεί να χορέψω κι εγώ. Η ιστορία έχει να κάνει με τις αφηγήσεις ιστοριών από ηλικιωμένους και ο καθένας από αυτούς θα λάβει μέρος στην περφόρμανς. Πρόκειται για ένα καθαρά κοινωνικό πρότζεκτ όπου θα μοιραστούμε τις ιστορίες τους μέσω της μουσικής. Αυτό που επιδιώκουμε είναι ουσιαστικά να τους εμπλέξουμε σε κάτι δημιουργικό για να μην βρίσκονται σε αδράνεια. Αυτό επιχορηγείται από τον Δήμο του Ρότερνταμ. Γενικότερα οι Δήμοι εδώ επιχορηγούν τις Τέχνες και οτιδήποτε είναι διαδραστικό με τους δημότες τους. Τώρα για παράδειγμα στην Ουτρέχτη όπου υπάρχουν πολλά κέντρα μεταναστών, βρίσκονται σε εξέλιξη προγράμματα όπου ο Δήμος επιδιώκει να βοηθήσει Σύρους μουσικούς, που έχουν χάσει τα πάντα στην χώρα τους, να ασχοληθούν και πάλι με την μουσική.

Μικρή όταν ήμουν, είχα όλο το σκηνικό στημένο μπροστά μου, με το πατέρα μου να κάνει πρόβες και να μας παίρνει μαζί του σε συναυλίες και φεστιβάλ στο εξωτερικό, όπου ταξίδευε ως μέλος συγκροτημάτων.

Πώς οραματίζεσαι το μέλλον;

Οι παραστατικές τέχνες με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα και σύντομα θα ήθελα να αρχίσω και το διδακτορικό μου. Σίγουρα θα ήθελα να συνεχίσω να ασχολούμαι με κοινωνικά πρότζεκτ κι αυτό γιατί έχω σκεφτεί πως η μουσική για μένα δεν θέλω να είναι αποκλειστικά κάτι σαν high art. Με αφορά η επίδραση της μουσικής στις διάφορες κοινωνικές ομάδες. Θέλω να γράφω μουσική για τον κόσμο με τον κόσμο.

*Περισσότερα για τη δουλειά της Γεωργίας Νικόλαου εδώ.