Αναρωτήθηκες ποτέ τι τα ταΐζουν; Προφανώς και το έχεις κάνει, αφού συνήθως κάθε γονιός ένα από τα πρώτα πράγματα που ρωτάει, ειδικά αν μιλάμε για νηπιαγωγείο και προδημοτική, είναι να μάθει για το μενού.

Αυτό ακριβώς κάναμε. Σηκώσαμε το τηλέφωνο, επικοινωνήσαμε με 10 συνολικά νηπιαγωγεία σε Λεμεσό και Λευκωσία, και ζητήσαμε το μενού ούτως ώστε να αποκτήσουμε μια σφαιρική εικόνα για τα φαγητά που προσφέρονται στα παιδιά.

Παρατηρήσαμε μάλιστα πως τα εδέσματα που συμπεριλαμβάνονται στο εβδομαδιαίο μενού, ένα περίπου είναι τα ίδια σε όλα τα νηπιαγωγεία. Τα πλείστα σερβίρουν δύο φορές την εβδομάδα όσπρια, όπως λουβί και φακές, μία φορά την εβδομάδα μακαρόνια του φούρνου ή μακαρόνια με κιμά, μία φορά την εβδομάδα κεφτέδες με γιαούρτι ή nuggets και μια φορά την εβδομάδα κοτόπουλο με πατάτες.

Το ερώτημα κατά πόσο τα πιο πάνω φαγητά είναι ότι πρέπει να περιλαμβάνει η διατροφή των παιδιών μας (στέλνοντάς της μάλιστα και τα μενού που μαζέψαμε), το θέσαμε στην Κλινική Διαιτολόγο- Διατροφολόγο με ειδίκευση στη Νοσογόνο Παχυσαρκία, Έλενα Τρουλλίδου, η οποία μεταξύ άλλων συχνά αναλαμβάνει να διορθώσει τη διατροφή αρκετών υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών και εφήβων.

Η παιδική ηλικία είναι η πιο κρίσιμη για τη σωστή και υγιή ανάπτυξη, καθώς και για την απόκτηση σωστών διατροφικών συνηθειών και τη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους.

Βλέποντας μια πρώτη ματιά τα μενού των νηπιαγωγείων, σου έκανε κάτι εντύπωση;

Φαίνονται ισορροπημένα στις πλείστες περιπτώσεις. Οι επιλογές είναι συγκεκριμένες και όπως συνίσταται, τα παιδάκια μας πρέπει να καταναλώνουν φαγητά από όλες τις κατηγορίες τροφίμων και στις προβλεπόμενες ποσότητες. Το μεγαλύτερο και πιο συχνό λάθος που συναντάμε είναι η αυξημένη ποσότητα τροφής. Επίσης, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε φαγητά που πρέπει να παρασκευαστούν με μεγάλη ποσότητα ζωικού λίπους, όπως βούτυρο, φρέσκιες κρέμες, ολόπαχα τυριά και χαλούμι και επιπρόσθετο αλάτι. Ιδιαίτερα με τα όσπρια και τα αμυλούχα τρόφιμα (μπιζέλι, καλαμπόκι, μακαρόνια, ρύζι), να αποφεύγουμε τη συμπληρωματική κατανάλωση ψωμιού.

Θεωρείς ότι υπάρχει κάποια σοβαρή έλλειψη (σε θρεπτικές ουσίες, ή από κάποια συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμων);

Η διατροφή των παιδιών και ιδιαίτερα των νηπίων είναι πολύ κρίσιμη και καθορίζει τις αρέσκειες και δυσαρέσκειες που θα "κουβαλά" και στην εφηβική ηλικία. Επομένως, θα πρέπει να είναι πλήρης σε όλα τα θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες και να εξασφαλίζει τη σωστή ανάπτυξη του παιδιού, σωματική και νοητική. Η εκπαίδευση στη σωστή διατροφή ξεκινά από το σπίτι όπου και θα πρέπει οι γονείς να συμπεριλαμβάνουν στην καθημερινότητα του παιδιού όλα τα θρεπτικά συστατικά. Τα γεύματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν:

• 1-2 φορές την εβδομάδα κάποιο όσπριο

• 1-2 φορές την εβδομάδα κάποιο λαχανικό λαδερό (γιαχνί – φασολάκι , μπάμια, μπριάμ)

• 2 φορές την εβδομάδα φαγητό με κρέας ( χοιρινό, κοτόπουλο - όλα άπαχα)

• 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι

• 1-2 φορές την εβδομάδα ζυμαρικό (με κόκκινη και κιμά συνδυασμένα με τριμμένο τυρί).

Οποιαδήποτε έλλειψη θα πρέπει να αναπληρώνεται είτε σε βραδινό γεύμα, είτε σε αναπροσαρμογή του εβδομαδιαίου διαιτολογίου του παιδιού μετά από συμβουλευτική αγωγή κάποιου διαιτολόγου.

Τρόφιμα όπως οι πίτσες και τα διάφορα αρτοσκευάσματα, καθώς και παγωτά ή σοκολάτες που μπορεί να πωλούνται στα κυλικεία, στερούνται βιταμινών και θρεπτικών συστατικών και έχουν αυξημένη συγκέντρωση σε λίπος και ζάχαρη. 

Είναι κάποιο φαγητό που ίσως δεν θα έπρεπε να είναι στα μενού;

Σε ένα διατροφολόγιο που συντάσσεται για την προώθηση της υγείας των παιδιών και των σωστών διατροφικών συνηθειών που εξασφαλίζει επίσης τη διατήρηση της ανάπτυξης και της διατήρησης φυσιολογικού σωματικού βάρους, σίγουρα δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνονται τροφές πλούσιες σε ζωικό (κακό) λίπος και σε θερμίδες όπως είναι τα μακαρόνια του φούρνου (παστίτσιο) και επίσης πλούσιες σε τρανς λιπαρά οξέα (τα οποία είναι καρκινογόνα) όπως είναι οι τηγανιτές πατάτες και τα τηγανιτές μπουκιές κοτόπουλου και ψαριού (nuggets / fish fingers). Τα τρόφιμα αυτά μπορούν να αντικατασταθούν από μακαρόνια με κιμά (άλιπο) και κοτόπουλο ή ψάρι στο φούρνο ή στη σχάρα. Επίσης, αυξημένα σε ζάχαρη και αλεύρι γλυκά όπως είναι το κέικ σοκολάτας, καλύτερα να αντικαθίστανται από μπισκότα βρώμης και μαύρης σοκολάτας ή κέικ μήλου/μπανάνας, τα οποία περιέχουν λιγότερα λιπαρά και ζάχαρη και περισσότερες φυτικές ίνες.

Γενικότερα, θεωρείς πως τα μενού των νηπιαγωγείων βγαίνουν όπως θα έπρεπε να βγαίνουν;

Στις μέρες μας, στις περισσότερες περιπτώσεις τα νηπιαγωγεία συμβουλεύονται ειδικούς επιστήμονες Διαιτολόγους για την εφαρμογή εβδομαδιαίας διατροφικής αγωγής και τροφίμων που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα των παιδιών. Επομένως, η διατροφή των νηπίων, μέχρι το απόγευμα τουλάχιστον, είναι ισορροπημένη. Αν στο συγκεκριμένο διαιτολόγιο περιέχονται τρόφιμα πλούσια σε λίπος (μουσακάς, παστίτσιο,  μακαρόνια με κρέμες) ή ακόμα και σνακ πλούσια σε ζάχαρη (κρουασάν, μπισκότα σοκολάτας, καραμέλες), αυτά συμβάλουν στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης παχυσαρκίας και σίγουρα ανάπτυξης κακών διατροφικών συνηθειών που το παιδί θα ακολουθήσει και στην εφηβεία ακόμη και στην ενήλικη του ζωή.

Μπορούμε από την ηλικία των 3 χρόνων και αφού το παιδί μας αναπτύσσεται κανονικά, να αρχίσουμε  να του δίνουμε περισσότερες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες π.χ. μαύρο ψωμί, δημητριακά προγεύματος. Καλό θα ήταν να μην προσφέρουμε κρέας περισσότερες από 4-5 φορές την βδομάδα ως κύριο πιάτο. Επίσης, δεν χρειάζεται να  τοποθετούμε αλάτι στο τραπέζι των παιδιών. Τα φαγητά έχουν αρκετό αλάτι από μόνα τους.

Μια φορά τη βδομάδα τα παιδιά μπορούνε να τρώνε κόκκινο κρέας (βοδινό) και κάποιο γλυκό.

Αν δημιουργούσες εσύ το μενού ενός νηπιαγωγείου τι θα περιελάβανε αυτό;

Τα παιδιά πρέπει να τρέφονται από όλες τις ομάδες τροφίμων. Για την εξασφάλιση ενός σωστού και ισορροπημένου ισοζυγίου ενέργειας θα πρέπει καθημερινά να λαμβάνουν από την ομάδα των υδατανθράκων: δημητριακά (ολικής άλεσης), όσπρια, φρούτα, από την ομάδα του γάλακτος: γάλα και γαλακτοκομικά (αν το παιδί είναι 2 χρονών και άνω επιτρέπεται και η χρήση ημιάπαχων αλλά όχι άπαχων γαλακτοκομικών) και από την ομάδα του λίπους το ελαιόλαδο. Μια φορά τη βδομάδα τα παιδιά μπορούνε να τρώνε κόκκινο κρέας (βοδινό) και κάποιο γλυκό.

Ένα ενδεικτικό μενού θα μπορούσε να είναι:

Δευτέρα

φασόλια γίγαντες με ντομάτα και χυμό ντομάτας ή βραστά

ή λουβί με πάλκαπα ή με λάχανα

ή φακές με ρύζι

ή ρεβίθι με σπανάκι

Σαλάτα με 2 κτγλ. ελαιόλαδο

Και 1 φέτα ψωμί ολικής

Μπορεί να προστεθεί τόνος σε νερό ή γιαούρτι (2Κ)

Τρίτη

ψάρι άπαχο χωρίς κόκκαλα Γαλέος, πέρκα, γλώσσα μπακαλιάρος στη σχάρα ή στο φούρνο με λαχανικά σχάρας ή βραστά ή ψητά (στο ψάρι)

ή φιλέτο κοτόπουλο σχάρας ή φούρνου ή 1 καλαμάκι κοτόπουλο σουβλάκι

Με ½ πατάτα οφτή ή ψητή ή ½ πίττα ή ½ φλιτζ. ρύζι (3 K)

Σαλάτα

2 κτγλ. ελαιόλαδο

Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2013 στην επιθεώρηση «JAMA Pediatrics» έδειξε ότι τα παιδιά που ζουν σε χώρες με μικρότερη κατανάλωση γάλακτος εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά καταγμάτων σε σύγκριση με όσα ζουν σε χώρες που τιμούν δεόντως το γάλα.

Τετάρτη

Φασολάκι  με τομάτα/ χυμός τομάτα/ καρότο

ή μπιζέλι με  2 κτγλ. ελαιόλαδο

2 Κ γιαούρτι

Και λίγο κοτόπουλο σχάρας ή χοιρινό

Πέμπτη

μακαρόνια βρασμένα με κιμά χοιρινό και τομάτα χυμό τομάτας ή με τρίμμα (3 Κ)

ή ρύζι με λαχανικά και 2 Κ γιαούρτι

Μπορεί να προστεθεί 1 μικρό μπιφτέκι ή γιαούρτι (2Κ)

Παρασκευή  

5-6 κεφτεδάκια κοτόπουλο- χοιρινό στο φούρνο κατα προτίμηση

2 Κ γιαούρτι

Σαλάτα

Ως Κλινική Διαιτολόγος, αναλαμβάνω να διορθώσω τη διατροφή και αρκετών (δυστυχώς) υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών και εφήβων.

Μπήκες ποτέ στη διαδικασία να ψάξεις για να μάθεις τι πουλάνε στις καντίνες των σχολείων (δημοτικών, γυμνασίων, λυκείων);

Βεβαίως, ως Κλινική Διαιτολόγος, αναλαμβάνω να διορθώσω τη διατροφή και αρκετών (δυστυχώς) υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών και εφήβων. Επομένως, πρέπει να είμαι ενήμερη σχετικά με τα τρόφιμα που κυκλοφορούν στο σχολείο και τους πειρασμούς που υπάρχουν στην καθημερινότητα του παιδιού. Η πολιτεία έχει ορίσει ένα συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο καθορίζει ρητά ότι στα σχολικά κυλικεία επιτρέπεται να διατίθενται συγκεκριμένα τρόφιμα όπως σάντουιτς ή τοστ με τυρί, κουλούρι με σουσάμι, σταφιδόψωμο, φρούτα εποχής, γιαούρτι, γάλα, φυσικοί χυμοί φρούτων, ξηροί καρποί και τυρόπιτα ή σπανακόπιτα. Δυστυχώς πολλά από αυτά τα τρόφιμα δε διατίθενται αλλά ακόμα και αν είναι διαθέσιμα τα περισσότερα παιδιά δεν τα προτιμάνε. Παρόλα αυτά τρόφιμα όπως οι πίτσες και τα διάφορα αρτοσκευάσματα, καθώς και παγωτά ή σοκολάτες που μπορεί να πωλούνται στα κυλικεία, στερούνται βιταμινών και θρεπτικών συστατικών και έχουν αυξημένη συγκέντρωση σε λίπος και ζάχαρη. Οι καλύτερες επιλογές για τα παιδιά (εκτός από το σάντουιτς της μαμάς) είναι σάντουιτς ή πίτα με τυρί, μπάρες δημητριακών, γιαουρτάκια και φρέσκοι χυμοί ή φρούτα.

 

Τι θα μπορούσαμε λοιπόν να κάνουμε για να εξασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μας καταναλώνουν ένα θρεπτικό και υγιεινό κολατσιό καθημερινά στο σχολείο τους; Η απάντηση είναι να προετοιμάζετε από το σπίτι. Μπορεί να σας κοστίσει λίγα λεπτά από τον χρόνο σας όμως σίγουρα η υγεία του παιδιού σας αξίζει παραπάνω από αυτά τα λίγα λεπτά την ημέρα.

Πόσο σημαντική είναι η διατροφή των παιδιών σε αυτές τις ηλικίες;

Η παιδική ηλικία είναι η πιο κρίσιμη για την σωστή και υγιή ανάπτυξή τους καθώς και για την απόκτηση σωστών διατροφικών συνηθειών και για τη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους. Η διατροφή είναι καίριας σημασίας, αφού στις ηλικίες αυτές αναπτύσσεται ο σκελετός του παιδιού οπότε χρειάζεται επάρκεια σε ασβέστιο και βιταμίνη D. Επίσης απαραίτητος είναι και ο σίδηρος για την μετακίνηση του οξυγόνου σε όλα τα μέρη του σώματος και επίσης οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β που εξασφαλίζουν σωστή νευρολογική λειτουργία. Σημαντικό επίσης είναι το παιδί να λαμβάνει τη συνιστώμενη πρόσληψη λίπους (ιδιαίτερα καλού λίπους, φυτικού) και να μην ξεφεύγει, αφού στην παιδική ηλικία δημιουργούνται τα λιποκύτταρα που στην εφηβεία και ενήλικο ζωή αυξάνονται σε μέγεθος. Κρίσιμη είναι και η παροχή γλυκόζης που είναι το καύσιμο του εγκεφάλου και ιδιαίτερα η λήψη ενός πρωινού γεύματος για τα παιδιά. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά τα οποία δεν τρώνε πρωινό έχουν μικρότερη επίδοση στις εργασίες που απαιτούν συγκέντρωση και εγρήγορση και επίσης μοιάζουν πολλές φορές πιο κουρασμένα και νωχελικά. Σε χώρες όπου τα σχολεία καθιέρωσαν πρόγραμμα προγεύματος για όλα τα παιδιά εντός του σχολείου, οι επιδόσεις των μαθητών παρουσίασαν βελτίωση. Το παιδί που δεν έχει συνηθίσει να προσλαμβάνει πρωινό, είναι δύσκολο να μάθει κατευθείαν να καταναλώνει κάποιο από τα παραπάνω. Επομένως, μεγάλη σημασία έχει η σταδιακή εισαγωγή τροφίμων στο πρωινό: στην αρχή μόνο ένα φλιτζάνι γάλα, μετά και 1 φέτα ψωμί με λίγο μέλι και στο τέλος το φρούτο. Επίσης ένα παιδί που έχει μάθει τις αρχές του μέτρου, της ισορροπίας και της ποικιλίας, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξει μία υγιή στάση απέναντι στο φαγητό και να τη διατηρήσει εφόρου ζωής.

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας στην παιδική ηλικία.

Θεωρείς ότι τα παιδιά στην Κύπρο τρέφονται σωστά;

Οι έφηβοι στην Ευρώπη καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα ζάχαρης, αλατιού και λίπους, ενώ δεν παίρνουν αρκετές φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα. Τρώνε περισσότερα «γρήγορα» και πρόχειρα φαγητά, γλυκά και σοκολάτες από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα. Αυτές οι τροφές εκτός του ότι περιέχουν από μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, λίπους και αλατιού, εξαιτίας του υψηλού γλυκαιμικού τους δείκτη, πολύ σύντομα νιώθουν το αίσθημα της πείνας. Ανησυχητικό, επίσης, είναι το γεγονός της ελλιπούς κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στην εφηβική διατροφή.  

Από έρευνες που έγιναν στην Κύπρο, βρέθηκε ότι από το 2000 μέχρι το 2010 το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών αυξήθηκε κατά 25%. Παρά τις γνώσεις και τους τρόπους πρόληψης τα παιδιά μας δεν τρώνε σωστά και δεν γυμνάζονται αρκετά. Ακολουθούν τον γρήγορο τρόπο ζωής των ενηλίκων που χαρακτηρίζεται από αποφυγή σημαντικών γευμάτων όπως είναι το πρόγευμα και υπερκατανάλωση μεγάλων γευμάτων μεσημεριανού βραδινού αυξημένου σε λίπος.

Αυτό που πρέπει να γίνει είναι, οι γονείς να είναι έτοιμοι για μόνιμες αλλαγές των συνηθειών τους. Να επιβλέπουν τις αλλαγές στη διατροφή και δραστηριότητα των παιδιών τους. Να ενθαρρύνουν και να υποστηρίζουν τα παιδιά και όχι να τα επικρίνουν. Να ασχολούνται οι ίδιοι με τη διαδικασία προετοιμασίας του φαγητού. Να ενημερώνονται σωστά από καταρτισμένους επιστήμονες και επίσημους φορείς

Ένα από τα νηπιαγωγεία έχει συμπεριλάβει στο μενού αρκετά βιολογικά προϊόντα. Ιδανικά, θα έπρεπε όλα τα μενού των νηπιαγωγείων να έχουν βιολογικά εδέσματα;

Η κατανάλωση οργανικών προϊόντων έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τα τελευταία χρόνια. Όλο και περισσότεροι γονείς ανησυχούν για τους κινδύνους που εμπεριέχει η κατανάλωση όλων αυτών των συντηρητικών, πρόσθετων, χρωστικών, ορμονών, εντομοκτόνων. Τα μικρά παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στη δράση των τοξικών ουσιών γιατί:

1) Είναι μικρότερα σε βάρος, επομένως απαιτούνται μικρότερες ποσότητες βλαπτικών ουσιών για να τα επηρεάσουν.

2) Καταναλώνουν περισσότερη τροφή ανά κιλό βάρους σώματος, σε σχέση με έναν ενήλικα.

3) Δεν έχουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του ενήλικα.

Σε αμερικανική μελέτη όπου μελετήθηκαν παιδιά προσχολικής ηλικίας που κατανάλωναν οργανικά φρούτα, λαχανικά και χυμούς είχαν 6 φορές μικρότερη ποσότητα οργανοφωσφωρικών (χημικών παραγόντων) στα ούρα τους. Οι ερευνητές συμπέραναν ανεπιφύλακτα πως, αλλάζοντας τα συμβατικά φρούτα με οργανικά, οι γονείς μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο στην υγεία του παιδιού τους, εξαιτίας των επιπέδων εντομοκτόνων ουσιών στον οργανισμό του. Έχει βρεθεί ότι τα τρόφιμα που είναι πιο πιθανό να περιέχουν σημαντικές ποσότητες εντομοκτόνων είναι το αλεύρι, η πατάτα, το μήλο, το ροδάκινο, τα σταφύλια, η ντομάτα, το αγγούρι, η φράουλα.

Ακόμα δεν υπάρχουν μακρόχρονες έρευνες που να συγκρίνουν τις τυχόν διαφορές στις επιπτώσεις για την υγεία μεταξύ όσων τρώνε μόνο συμβατικά και όσων τρώνε μόνο βιολογικά προϊόντα.

Λέμε, δίνουμε στα παιδιά μας φρούτα και λαχανικά και νομίζουμε ότι τρέφονται υγιεινά. Με τόσα φυτοφάρμακα και λιπάσματα που τους βάζουν, πόσο υγιεινά μπορεί να είναι;

Η βλαπτική τους επίδραση στα παιδιά έχει επιβεβαιωθεί χωρίς αμφιβολία από πλήθος ερευνών. Οι αντιδράσεις δεν εμφανίζονται σε όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο και ένταση, αλλά ιδιαίτερα σε κάποια με συγκεκριμένη ιδιοσυγκρασία. Επειδή ωστόσο δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν προληπτικά οι ευαισθησίες του παιδιού μας, η καλύτερη τακτική θα ήταν τρόφιμα με φυτοφάρμακα και χημικά πρόσθετα να αποφεύγονται. Θα πρέπει να προσφέρουμε στα παιδιά μας τροφές όσο το δυνατό αγνές, ακατέργαστες. Σίγουρα δεν μπορούμε να καταναλώνουμε μόνο βιολογικά ή οργανικά τρόφιμα αλλά στην περίπτωση μιας κατηγορίας τροφών όπως των φρούτων, των λαχανικών και ορισμένων άλλων όπως είναι η πατάτα, το καλαμπόκι, μπορούμε να μετατρέψουμε αυτό το κρίσιμο κομμάτι της δίαιτας του παιδιού μας σε βιολογικό.

Ειδικά τα φρούτα και τα λαχανικά που τους δίνουμε, δεν πρέπει να είναι βιολογικά;

Ακόμα δεν υπάρχουν μακρόχρονες έρευνες που να συγκρίνουν τις τυχόν διαφορές στις επιπτώσεις για την υγεία μεταξύ όσων τρώνε μόνο συμβατικά και όσων τρώνε μόνο βιολογικά προϊόντα. Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά είναι πλουσιότερα σε βιταμίνες, κυρίως βιταμίνη C και σε στοιχεία όπως ο σίδηρος, το μαγνήσιο. Τα βιολογικά λαχανικά φαίνεται να είναι πλουσιότερα και  σε αντιοξειδωτικές ουσίες, εξ αιτίας της φυσικής διαδικασίας με την οποία παράγονται. Σύμφωνα πάντως με τους ερευνητές, πέρα από τα θέματα της υγείας, υπάρχουν άλλοι λόγοι που θα μπορούσε κανείς να προτιμήσει τα βιολογικά προϊόντα, όπως η καλύτερη γεύση, το ενδιαφέρον του για το περιβάλλον και τα ζώα, η απαλλαγή από τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα και η αποφυγή όλων αυτών των φαρμάκων και χημικών πρόσθετων.

 

Μέχρι ποια ηλικία τα παιδιά πρέπει να πίνουν γάλα; Μπορούμε από κάποια ηλικία και έπειτα να το αντικαταστήσουμε με κάτι άλλο;

Το γάλα είναι η βασική τροφή για το παιδί. Συστήνεται η καθημερινή κατανάλωση τουλάχιστον 350 ml γάλακτος τη μέρα, ούτως ώστε να του παρέχονται τα 350 mg ασβεστίου που του είναι απαραίτητα (καθημερινά). Παρόλα αυτά μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2013 στην επιθεώρηση «JAMA Pediatrics» έδειξε ότι τα παιδιά που ζουν σε χώρες με μικρότερη κατανάλωση γάλακτος εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά καταγμάτων σε σύγκριση με όσα ζουν σε χώρες που τιμούν δεόντως το γάλα.

Από την ηλικία των 2 χρόνων μπορούμε να αντικαταστήσουμε το ολόπαχο γάλα με το ημιάπαχο γάλα και το άπαχο γάλα μετά την ηλικία των 5. Αν και στην παιδική ηλικία δεν είναι πολύ συχνά απαντώμενο, υπάρχει μια αρκετά μεγάλη μερίδα ανθρώπων, που διαθέτουν μειωμένα επίπεδα λακτάσης, δηλαδή του ενζύμου που διασπά την λακτόζη του γάλακτος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εκδηλώνονται συμπτώματα που κυμαίνονται από ελαφρούς πόνους, μετεωρισμό και αέρια, μέχρι ισχυρούς κοιλιακούς πόνους και διάρροια λίγη ώρα μετά την κατανάλωση λακτόζης .

Σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται η ΑΠΟΦΥΓΗ του αγελαδινού γάλακτος και η αντικατάστασή του από εναλλακτικές πηγές (γιαούρτι, τα τυριά) ή προϊόντα χωρίς λακτόζη (αγελαδινό γάλα χωρίς λακτόζη, πρόβειο, κατσικίσιο, γάλα σόγιας, καρύδας, αμυγδάλου, ρυζιού, βρώμης).  Μπορούμε από την ηλικία των 2-5 ετών να αντικαταστήσουμε το αγελαδινό γάλα με εναλλακτικά:

Φρέσκο πρόβειο γάλα

Υψηλής θρεπτικής άξιας γάλα, με μεγαλύτερη περιεκτικότητα  πρωτεϊνών σε σχέση με το αγελαδινό γάλα και  25% περισσότερο ασβέστιο. Η έντονη οσμή και η επικινδυνότητα ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανισμών λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας παστερίωσής του, μπορεί να αποτελέσουν αρνητικούς παράγοντες στην κατανάλωσή του.

Φρέσκο κατσικίσιο γάλα

Αποτελεί πολύ καλή πηγή ασβεστίου αλλά και του αμινοξέος τρυπτοφάνη. Περιέχει, επίσης, υψηλά ποσοστά βιταμίνης Β2, βιταμίνης C, φωσφόρου και καλίου. Η υψηλή περιεκτικότητα τρυπτοφάνης, θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για την καλή κατάσταση του νευρικούς συστήματος και τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.  Από την άλλη έχει έντονη οσμή του χαμηλή θερμοκρασίας παστερίωσης.

Γάλα αμυγδάλου

Παρόλο που δεν έχει πολλές πρωτεΐνες, αυτό το φυσικό γλυκό ποτό περιέχει πολλά ωφέλιμα λιπαρά (πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα) και είναι πλήρες ασβεστίου. Είναι ιδανικό για παιδιά, αρκεί να μην έχουν αλλεργία στους ξηρούς καρπούς.

Γάλα σόγιας

Είναι το γάλα των φυτοφάγων, πλούσιο σε φυτικές πρωτεΐνες και βιταμίνη Β12. Περιέχει σουκρόζη και σιρόπι καλαμποκιού αντί για λακτόζη. Γάλα χωρίς λακτόζη: Τα ελεύθερα λακτόζης γάλατα περιέχουν σουκρόζη και άμυλο αραβοσίτου. Πρέπει να χρησιμοποιούνται όμως για μικρό χρονικό διάστημα και μετά από συμβουλή του γιατρού. Δεν επιτρέπονται σε όσους έχουν αλλεργία στο γάλα της αγελάδας.

Γάλα βρώμης

Δεν περιέχει λακτόζη και χοληστερόλη. Διατίθεται σε διάφορες γεύσεις φυσικό, βανίλια ή σοκολάτα

Γάλα ρυζιού

Δεν περιέχει χοληστερόλη και λακτόζη, ενώ ενδείκνυται για άτομα που είναι αλλεργικοί στη σόγια ή με προβλήματα του πεπτικού συστήματος. Είναι εύπεπτο και ελαφρύ.

Γάλα καρύδας

Το γάλα καρύδας είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στις ασιατικές χώρες και χρησιμοποιείται κυρίως στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική. Δεν περιέχει λακτόζη και χοληστερόλη. Περιέχει, αρκετή ποσότητα ασβεστίου.

Υπάρχει ηλικία που μπορούμε να δούμε κατά πόσο το παιδί μας είναι παχύσαρκο; Ή μάλλον, από ποια ηλικία και μετά θα πρέπει να μας προβληματίσει αυτό;

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας στην παιδική ηλικία, η οποία επηρεάζει την υγεία και στην ενήλικη ζωή, καθώς φαίνεται ότι τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του 2007, υπέρβαρα θεωρούνται τα παιδιά με Δείκτη Μάζα Σώματος ΔΜΣ (υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο το ύψους (σε μέτρα). ΔΜΣ = βάρος(kg) / (ύψος)2 (m2)) μεγαλύτερο της 85ης εκατοστιαίας θέσης (ΕΘ) και παχύσαρκα αυτά, των οποίων ο ΔΜΣ είναι μεγαλύτερος της 95ης ΕΘ για την ηλικία και το φύλο. Το παιδί από τη μέρα που θα γεννηθεί θα πρέπει να τρέφεται σωστά ώστε να αποκτήσει το ιδανικό βάρος για την ηλικία και το ύψος του και να το διατηρήσει. Συνήθως από την ηλικία 3-4 χρόνων αν δούμε ότι το παιδί μας αυξάνει το βάρος του και είναι κεντικό (σπλαχνικό λίπος) καλό είναι να θορυβηθούμε και να αλλάξουμε μερικές κακές διατροφικές συνήθειες.