Φωτογραφίες: Γιώργος Μιχαήλ

 

Τον Ανδρέα τον γνώρισα πριν λίγες μέρες, όταν έτυχε να βρεθούμε μαζί σ’ ένα επαγγελματικό ταξίδι. Σε μια από τις συζητήσεις που είχαμε, αναφέρθηκε στην μεγάλη αγάπη που έχει για τα ερπετά και στη σπάνια συλλογή που διατηρεί στο σπίτι του.

Με σπουδές στις Επιστήμες της Θάλασσας, η αγάπη του για τον φυσικό πλούτο του πλανήτη μας ήταν κάπως δεδομένη, αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση, είναι το πάθος και ο ενθουσιασμός που είδα στα μάτια του, όταν μιλούσε για τις σαύρες και τις χελώνες του. Τι σπάνιες σαρκοφάγες σαύρες και τις εκλεκτές και υπό απειλή χελώνες του.

Ένα πάθος και μια αφοσίωση που διαπίστωσα έντονα, όταν βρέθηκα στο σπίτι του στην Αραδίππου και κατάλαβα ότι ο Ανδρέας Ιωσιφάκη πραγματικά είναι ταγμένος ψυχή τε και σώματι, στη φροντίδα και την παρατήρηση των ερπετών αυτών.

Τα ερπετά είναι ζώα παρατήρησης. Δεν πρέπει να τα χειριζόμαστε σχεδόν ποτέ, μόνο όταν υπάρξει ανάγκη.

Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με ερπετά και εξωτικά ζώα;

Ξεκίνησα από πολύ μικρός, όταν στην ηλικία των 6 χρόνων είχα τις πρώτες μου χελώνες ενώ μέχρι τα 11 είχα πάρει και το πρώτο μου Iguana iguana.

 

Πώς προέκυψε αυτή η αγάπη σου για τα ερπετά;

Είναι κάτι που δεν μπορώ να το εξηγήσω. Είναι λες και γεννήθηκα για να αφοσιωθώ σε αυτό. Τα βρίσκω μυστήρια πλάσματα και καθημερινά ανακαλύπτω τον κόσμο τους και αυτό μου δίνει μια ιδιαίτερη ευχαρίστηση, που δεν μπορώ να βρω πουθενά αλλού.

Από ποιες χώρες τα προμηθεύεσαι και τι διαδικασίες χρειάζονται για να φέρεις ένα τέτοιο ζώο στην Κύπρο;

Οι Γερμανοί και οι Ολλανδοί είναι οι κύριοι εκτροφείς και έμπορες της Ευρώπης. Οι Ιταλοί επίσης, ασχολούνται σε μεγάλο βαθμό με τις χελώνες οι οποίες με ενδιαφέρουν και μένα. Αφού έρθω σε επικοινωνία με κάποιο προμηθευτή και κλείσω κάποιο/κάποια ζώα, τότε είμαι υποχρεωμένος να αποταθώ στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες για να εξασφαλίσω την Άδεια Εισαγωγής καθώς και στο Τμήμα Περιβάλλοντος σε περίπτωση που τα ζώα είναι σπάνια και απειλούμενα προς εξαφάνιση.

 

Αυτή τη στιγμή πόσα και τι ζώα διαθέτεις στη συλλογή σου;

Ούτε εγώ ο ίδιος δεν γνωρίζω τον συνολικό αριθμό των ζώων που φιλοξενώ στο σπίτι, αλλά ξέρω τι έχω. Στο χώρο μου κυρίως θα συναντήσει κανείς, αρκετά είδη από αυτές είναι παράξενα και σπάνια. Από χερσαίες που ζουν στα πιο ξηρά μέρη του πλανήτη, έως και είδη που ζουν κυρίως κάτω από τους βυθούς των ποταμών του Αμαζονίου. Ασιατικές χελώνες που κινδυνεύουν από εξαφάνιση λόγω του ότι χάνονται οι βιότοποι τους, αλλά και της κακής συνήθειας των ντόπιων, οι οποίοι τις συλλέγουν για να αποτελέσουν το κυρίως πιάτο της ημέρας.

 

Στο χώρο μου επίσης φιλοξενώ και κάποια είδη Βαράνων. Πρόκειται για σαρκοφάγες σαύρες με όψη που θυμίζουν δεινόσαυρους, όπως ακριβώς βλέπουμε στις ταινίες. Κύριος εκπρόσωπος της οικογένειας των Βαράνων (Varanidae) είναι ο Δράκος του Komodo (Varanus komodoensis) που πολύ πιθανόν να γνωρίζει ο κόσμος γιατί είναι ο κύριος Star των Ντοκιμαντέρ. Στους βαράνους προσφέρουμε μια ποικιλία τροφής που περιλαμβάνει, ποντίκια, νεαρά κοτοπουλάκια, ψάρια καθώς και αβγά. Στις χερσαίες χελώνες δίνονται λαχανικά, όπως φασολάκι, μαρούλι, καρότο, τριφύλλι, σανό, φύλλα φραγκοσυκιά, ακόμη και άνθους ιβίσκου.

Λόγω της άγνοιας που υπάρχει για τον τρόπο χειρισμού αλλά και από την εικόνα που βγαίνει προς τα έξω, ο κόσμος φοβάται μόνο στο άκουσμα της λέξης «ερπετό».

Υπάρχει κάποιο που ξεχωρίζεις, που είναι το αγαπημένο σου;

Λίγο πολύ είναι όλα αγαπημένα. Με την ίδια λαχτάρα θα κάτσω να χαζέψω μια χελώνα, καθώς και μια από τις σαύρες μου. 

 

Πόσο δύσκολη και χρονοβόρα είναι η συντήρηση τους;

Λόγω του μεγάλου αριθμό ζώων που διαθέτω, απαιτούνται καθημερινά δύο ώρες για επίβλεψη, τάισμα και καθάρισμα.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον πλανήτη και να αποδεχτούμε την ύπαρξη όλων αυτών των πλασμάτων.

Δεν είναι επικίνδυνα κατοικίδια όμως αυτά;

Τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο από τον άνθρωπο. Και αυτό γιατί για τα συγκεκριμένα ζώα γνωρίζεις ότι μπορεί να σε βλάψουν για άμυνα, και μπορείς να προστατευτείς, ενώ ο άνθρωπος ξέρει να το κρύβει καλά. Τα ερπετά είναι ζώα παρατήρησης. Δεν πρέπει να τα χειριζόμαστε σχεδόν ποτέ, μόνο όταν υπάρξει ανάγκη. Τηρώντας αυτό τον κανόνα, μειώνεται κατά μεγάλο βαθμό ο κίνδυνος για τη σωματική ακεραιότητα του συντηρητή, καθώς και του ζώου.

 

Αυτό εννοούσες όταν έλεγες ότι είναι παρεξηγημένα αυτά τα ζώα;

Ακριβώς! Λόγω της άγνοιας που υπάρχει για τον τρόπο χειρισμού αλλά και από την εικόνα που βγαίνει προς τα έξω, ο κόσμος φοβάται μόνο στο άκουσμα της λέξης «ερπετό». Το μυαλό τρέχει στην εικόνα του φιδιού, στο δηλητήριο και τέλος στο θάνατο. Αυτά τα ζώα τρομάζουν πολύ περισσότερο απ’ ότι εμείς και αυτά είναι που βρίσκονται σε πραγματικό κίνδυνο όταν βρεθούν στο δρόμο μας.

 

Τα φίδια τρέφονται κυρίως με τρωκτικά. Είναι ρυθμιστές της οικολογικής ισορροπίας, απαραίτητο στοιχείο στη τροφική αλυσίδα. Με την παρέμβαση του ο άνθρωπος και εξοντώνοντας τα, προκαλεί μια διατάραξη στην αρμονία αυτή. Τα αποτελέσματα είναι η υπέρμετρη αύξηση των τρωκτικών, προκαλώντας ζημιές στους γεωργούς, κτηνοτρόφους καθώς και σε νοικοκυριά. Επίσης τα ποντίκια εκτός από οικονομικές ζημιές, μπορούν να προκαλέσουν και ασθένειες μεταδίδοντας παθήσεις όπως είναι ο Τύφος (Salmonella typhi). Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον πλανήτη και να αποδεχτούμε την ύπαρξη όλων αυτών των πλασμάτων. Τότε και μόνο θα μπορέσουν να συμφιλιωθούν μαζί τους και να τα θαυμάσουν όπως κάνω εγώ τώρα.

Ο άνθρωπος είναι η κύρια πηγή του κακού, αφού καταστρέφει τους βιότοπούς τους, κόβοντας δέντρα για ξυλεία, δημιουργώντας δρόμους και φράγματα, εμποδίζοντας έτσι τη μετανάστευσή τους, κυρίως κατά την περίοδο αναπαραγωγής.

Από τη συλλογή σου λείπουν όμως τα φίδια.

Στο παρελθόν είχα ασχοληθεί με διάφορα είδη φιδιών. Είχα αναπαράξει και μερικά είδη σφικτήρων, αλλά στη πορεία μου κέρδισαν το ενδιαφέρον οι χελώνες και κυρίως τα ζώα που απειλούνται προς εξαφάνιση.

 

Σου έτυχαν τραυματισμοί στην προσπάθεια σου να τα φροντίσεις;

Όπως κάθε δραστηριότητα μας κρύβει τον κίνδυνο τραυματισμού, έτσι και εδώ ισχύει το ίδιο. Μου έχει τύχει να τραυματιστώ, άλλες φορές λίγο και άλλες φορές πιο σοβαρά, αλλά παραδέχομαι πως ήταν δικό μου το λάθος σε όλες τις περιπτώσεις.

 

Όπως ανέφερες και πριν διαθέτεις μερικά πολύ σπάνια είδη στη συλλογή σου, ποια είναι αυτά;

Η συλλογή μου αποτελείται κυρίως από σπάνια είδη. Μέσα από το hobby μου και την ατομική μου θέληση για να μάθω και να κατανοήσω αυτό τον εξωτικό και παράξενο κόσμο τους, συνειδητοποίησα πως πολλά είδη απειλούνται σήμερα προς εξαφάνιση. Κατέχω μερικά ζευγάρια από ασιατικές χελώνες – κουτιά, οι οποίες απειλούνται και έχω ως στόχο να της αναπαράξω και να συνεισφέρω στο είδος. Ο άνθρωπος είναι η κύρια πηγή του κακού, αφού καταστρέφει τους βιότοπους τους, κόβοντας δέντρα για ξυλεία, δημιουργώντας δρόμους και φράγματα, εμποδίζοντας έτσι τη μετανάστευση τους, κυρίως την περίοδο αναπαραγωγής.

 

Ο στόχος μου είναι η περίθαλψη και η αναπαραγωγή των απειλούμενων ειδών και η προμήθευση των απογόνων τους σε πάρκα και ερευνητικά κέντρα, καθώς και η αποστολή κάποιου ποσοστού, πίσω στο φυσικό τους περιβάλλον.

Είναι πολλοί αυτοί που το τελευταίο καιρό επιλέγουν να πάρουν ως κατοικίδια εξωτικά ζώα και ερπετά τα οποία στην πορεία δεν μπορούν να συντηρήσουν και θέλουν να τα διώξουν. Γιατί θεωρείς ότι συμβαίνει αυτό;

Η σχέση με ένα ερπετό είναι μακροχρόνια και ο καθένας πρέπει να γνωρίζει το που είναι ικανός να φτάσει. Σωστό είναι να γνωρίζει το πόσα χρόνια ζει το ζώο που πρόκειται να πάρει, τι μέγεθος θα φτάσει όταν ενηλικιωθεί, τη διατροφή απαιτείται και άλλα. Τα ερπετά απαιτούν ορισμένες συνθήκες για επιβιώσουν. Τα επίπεδα θερμοκρασίας και υγρασίας πολύ πιθανόν να διαφέρουν με αυτά που έχει ο αέρας που αναπνέουμε εμείς, άρα επιβάλλεται να δημιουργήσεις ένα κατάλληλο περιβάλλον στο χώρο που ζει το ζώο. Αν δεν μπορείς να του παρέχεις τα απαραίτητα για την επιβίωση του, καλύτερα να μην μπεις στον κόπο να αγοράσεις. Υπάρχουν τα Ζωολογικά Πάρκα και τα Ενυδρεία όπου μπορεί το κοινό να πηγαίνει και να τα χαζεύει.

 

Έχεις σκεφτεί να δημιουργήσεις ένα εκπαιδευτικό ερπετολογικό κέντρο για να εξοικειώσεις τον κόσμο με αυτά τα ερπετά και να τους αλλάξεις τη γνώμη;      

Το να καταφέρω να αλλάξω τη νοοτροπία του κόσμου για αυτά τα ζώα, είναι όνειρο ζωής για μένα. Ελπίζω να μου δοθεί η ευκαιρία να το πετύχω αυτό, χωρίς να ξεφεύγω από τον στόχο μου. Ο στόχος μου είναι η περίθαλψη και η αναπαραγωγή των απειλούμενων ειδών και προμηθεύσει των απογόνων τους σε πάρκα και ερευνητικά κέντρα, καθώς και αποστολή κάποιου ποσοστού, πίσω στο φυσικό τους περιβάλλον.

 

Είναι ένα χρονοβόρο και πολυέξοδο hobby όλο αυτό ή τρόπος ζωής;

Ξεκίνησε σαν hobby αλλά πλέον είναι τρόπος ζωής.