Φωτογραφίες: Θεοδώρα Ιακώβου / CITY

 

Η αλήθεια, παρόλα αυτά, απέχει παρασάγγας, αφού τα «έξυπνα» οχήματα της αστυνομίας, που διαθέτουν το σύστημα ANPR (Σύστημα Καταγραφής Πινακίδων), αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια της αστυνομίας και των αστυνομικών τόσο στον εντοπισμό συγκεκριμένης μερίδας αδικημάτων, όσο και στην μείωση της σπατάλης παραγωγικού χρόνο, αλλά και την μείωση της φθοράς της εικόνας των αστυνομικών από την τριβή τους στους δρόμους.

Για να διαπιστώσουμε το τι ακριβώς καταγράφουν αυτά τα νέα συστήματα της Αστυνομίας Κύπρου και πως δουλεύουν, βρεθήκαμε νωρίς το πρωί στον ζυγιστικό σταθμό στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού, για να συναντήσουμε τον Μιχάλη Σκούλλο, Β. Υπεύθυνος του γραφείου για το ANPR, ο οποίος εξήγησε στη CITY τι ακριβώς είναι αυτό το καινούργιο σύστημα που «εισέβαλε» ξαφνικά στη ζωή μας.

Μια μεγάλη παρεξήγηση που έχει δημιουργηθεί είναι πως το σύστημα θα κάνει ελέγχους ταχύτητας ή ζώνης. Αυτό δεν ισχύει. 

Αυτή τη στιγμή το σύστημα το οποίο έχει αγοραστεί από την Αγγλία, έχει εφαρμοστεί ήδη σε 22 οχήματα εκ των οποίων τα 10 βρίσκονται στο Αρχηγείο Αστυνομίας και τα υπόλοιπα 12 έχουν μοιραστεί στις υπόλοιπες επαρχίες της Κύπρου. «Εκτός από τα υφιστάμενα οχήματα, έχουμε παραγγείλει επιπλέον αριθμό οχημάτων τα οποία θα διαθέτουν όλα το νέο σύστημα, ενώ συνολικά θα κυκλοφορήσουν περίπου 100 οχήματα με το σύστημα ANPR, σε όλη την Κύπρο, αλλά αυτός ο αριθμός δεν είναι ακόμη επιβεβαιωμένος».

Τα συγκεκριμένα οχήματα όπως διευκρινίζει στη CITY ο κ. Σκούλλος, έχουν τη δυνατότητα να κινούνται τόσο στην πόλη, όσο και στους αυτοκινητόδρομους για ελέγχους. «Μια μεγάλη παρεξήγηση που έχει δημιουργηθεί είναι πως το σύστημα θα κάνει ελέγχους ταχύτητας ή ζώνης. Αυτό δεν ισχύει. Το καινούργιο σύστημα κάνει ελέγχους για εντελώς διαφορετικά αδικήματα, τα οποία μέχρι σήμερα δεν είχαμε την ευκαιρία να τα εντοπίσουμε εύκολα. Τα υπόλοιπα ελέγχονται όπως και παλαιότερα».

Δεν είναι όλα τα αδικήματα τα ίδια, και υπάρχουν πολλές παράμετροι που πρέπει να ελεγχθούν.

Τα «έξυπνα» οχήματα της Αστυνομίας λοιπόν έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν αδικήματα όπως ληγμένη ασφάλεια αυτοκινήτου, ληγμένη άδεια κυκλοφορίας, MOT, διαγραμμένα ή ακινητοποιημένα οχήματα, μη ύπαρξη άδειας οδήγησης ή στέρηση άδειας, κλεμμένες πινακίδες και κλεμμένα οχήματα, διεθνή και άλλα εντάλματα σύλληψη και καταζητούμενα πρόσωπα.  «Εδώ πρέπει να τονίσουμε επίσης ότι το σύστημα καταγράφει μόνο πινακίδες και τίποτα άλλο. Το κάθε όχημα διαθέτει 3 κάμερες. Δύο εξωτερικές στο πίσω μέρος οι οποίες σταθεροποιούνται πάνω στο όχημα με μαγνήτες, ελέγχοντας αριστερόστροφα και δεξιόστροφα με εμβέλεια 15 – 20 μέτρων και μια εσωτερική η οποία μετακινείται ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής».

Αυτές οι κάμερες λέει ο κ. Σκούλλος εστιάζουν μόνο πάνω στις πινακίδες του οχήματος και ο υπολογιστής ο οποίος βρίσκεται στο πίσω μέρος του οχήματος και είναι συνδεδεμένος με την κεντρική βάση δεδομένων του Αρχηγείου, αναλύει τα στοιχεία και μας ειδοποιεί για τυχόν αδικήματα ή παραπτώματα που είναι καταγεγραμμένα για το εκάστοτε όχημα.

 

Σκοπός του συστήματος είναι να δίνει ισχυρές ενδείξεις στους αστυνομικούς για αδικήματα και παραπτώματα.

Κάτι άλλο που έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε είναι πως το συγκεκριμένο σύστημα το οποίο λειτουργεί εδώ και χρόνια σε χώρες όπως η Αγγλία και η Ρωσία έχει τη δυνατότητα λήψης βίντεο. Το κυπριακό σύστημα όμως δεν υποστηρίζει αυτή τη δυνατότητα, αφού απαγορεύεται από τη νομοθεσία η λήψη βίντεο.

Όταν το σύστημα κοκκινίσει ένα όχημα, που σημαίνει ότι υπάρχει παράπτωμα ποια διαδικασία ακολουθείται;

Αρχικά να πούμε ότι υπάρχουν δύο τρόποι ελέγχου, οι στοχευμένες εκστρατείες όπου είμαστε ακινητοποιημένοι σε ένα σημείο στον αυτοκινητόδρομο και καταγράφουμε τα αυτοκίνητα. Όταν εντοπιστεί όχημα με αδίκημα, τότε ειδοποιούμε μέσω ασυρμάτου τους συναδέλφους που είναι σταθμευμένοι λίγα μέτρα πιο κάτω, για να τον σταματήσουν για έλεγχο.

Ο άλλος τρόπος είναι οι περιπολίες στους δρόμους όπου πάντα είμαστε δύο άτομα, ο ένας οδηγεί και ο άλλος χειρίζεται την οθόνη – υπολογιστή. Και πάλι εάν εντοπιστεί αδίκημα σταματούμε το όχημα με ασφάλεια και κάνουμε το συνήθη έλεγχο.

 

Όπως ξεκαθαρίζει ο κ. Σκούλλος στη CITY σκοπός του συστήματος είναι να δίνει ισχυρές ενδείξεις στους αστυνομικούς για αδικήματα και παραπτώματα, εντούτοις για κάθε παράπτωμα θα διενεργείται και πάλι ο συνήθης έλεγχος όπως γίνεται εδώ και χρόνια, αυτό δεν διαφοροποιείται. «Η μόνη περίπτωση για να ξεκινήσει καταδίωξη είναι όταν το σύστημα δείξει καταζητούμενο πρόσωπο, σε κάθε άλλο αδίκημα ακινητοποιούμε το όχημα και προβαίνουμε σε κλασσικό έλεγχο ταυτοποίησης στοιχείων. Δεν είναι όλα τα αδικήματα τα ίδια, και υπάρχουν πολλές παράμετροι που πρέπει να ελεγχθούν. Μπορεί για παράδειγμα το όχημα να μην οδηγείται από τον ιδιοκτήτη του, ή μπορεί να δείξει ληγμένη ασφάλεια ενώ αυτή έχει ανανεωθεί την προηγούμενη ημέρα και να μην έχει ενημερωθεί ακόμη το σύστημα. Σε τέτοιες περιπτώσεις δίδεται ένα χρονικό περιθώριο στον ιδιοκτήτη για εξακρίβωση και τελειώνει εκεί το ζήτημα».

Είναι πολύ σημαντικό να ελέγχουμε τι οχήματα έχουμε γραμμένα πάνω μας, γιατί μπορεί να συμβούν διάφορες παρεξηγήσεις.

Υπάρχει περίπτωση να μην ενημερώνεται σωστά και έγκαιρα το σύστημα;

Ελάχιστες περιπτώσεις είναι αυτές, και αφορά καταστάσεις όπως ασφάλειες ή άδειες κυκλοφορίας ή λήξη στέρησης άδειας με το πολύ 1-2 μέρες καθυστέρηση. Το σύστημα κάθε πρωί που θα τεθεί σε λειτουργία χρειάζεται 3 λεπτά για να ενημερωθεί πλήρως από το κεντρικό σύστημα και να είναι έγκυρο. 

Όταν καθίσαμε μέσα στο όχημα και παρακολουθήσαμε τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα εκπλαγήκαμε από την ταχύτητα που αναλύει τα δεδομένα και δίνει τις πληροφορίες στους αστυνομικούς, εμφανίζοντας τα διάφορα αδικήματα που έχει το κάθε όχημα – εάν έχει. «Αυτή τη στιγμή το σύστημα είναι ρυθμισμένο για να εμφανίζει όλες τις παραβάσεις και υφιστάμενες και παλαιότερες. Παρόλα αυτά έχουμε τη δυνατότητα να το ρυθμίσουμε εμείς ανάλογα με την εκστρατεία που τρέχει εκείνη την περίοδο. Για παράδειγμα αν υπάρχει εκστρατεία ελέγχου για άδειες κυκλοφορίας, βάζουμε φίλτρο στο σύστημα να ελέγχει μόνο αυτό», συμπληρώνει ο κ. Σκούλλος.  

Ακόμη μια σημαντική δυνατότητα που προσφέρει το σύστημα είναι σε περιπτώσεις ληστείας και κλοπής οικείας ή κτηρίου και διαφυγής με αυτοκίνητο. Σε μια τέτοια περίπτωση, η αστυνομική διεύθυνση της εκάστοτε επαρχίας μπορεί να ανεβάσει τον αριθμό του αυτοκινήτου που διέφυγε στο σύστημα, το οποίο ενημερώνει αυτόματα όλα τα συστήματα παγκύπρια. Με αυτό τον τρόπο γίνεται πολύ πιο εύκολη η σύλληψη του.

 

Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που εντοπίζετε όσο διάστημα λειτουργείτε το σύστημα;

Το γεγονός ότι ο κόσμος δεν φροντίζει να μεταβιβάσει τους τίτλους ιδιοκτησίας των οχημάτων του, όταν τα πουλήσει ή όταν αγοράσει από άλλον. Το σύστημα καταγράφει στοιχεία και αδικήματα του ιδιοκτήτη του οχήματος και μόνο αυτού. Αν για παράδειγμα ο προηγούμενος ιδιοκτήτης είχε αδικήματα, κι εσύ αγοράσεις αυτοκίνητο από αυτόν, αλλά δεν μεταβιβάσεις το όχημα, εμείς δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε αυτό και μέχρι να το διαπιστώσουμε θα ταλαιπωρηθείς χωρίς λόγο. Επίσης και αυτοί που πουλάνε τα αυτοκίνητα τους πρέπει να βεβαιώνονται ότι η ιδιοκτησία του οχήματος έχει μεταφερθεί στον αγοραστή. Είναι πολύ σημαντικό να ελέγχουμε τι οχήματα έχουμε γραμμένα πάνω μας, γιατί μπορεί να συμβούν διάφορες παρεξηγήσεις.

Όλες αυτές οι αλλαγές εντάσσονται στο πλαίσιο της αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών που παρέχει η Αστυνομία Κύπρου στην προσπάθεια δημιουργίας έξυπνης αστυνόμευσης και road policing, καταλήγει ο κ. Σκούλλος.