19 Ιουνίου 2016. «Ολονύχτια μάχη με τις φλόγες στην κοιλάδα Σολέας δίνουν οι πυροσβέστες για να δαμάσουν την τεράστια πυρκαγιά στην περιοχή της Ευρύχου. Κινδυνεύουν και τα Πλατάνια. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ήδη επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, για ενίσχυση των προσπαθειών πυρόσβεσης».

Ακριβώς ένα χρόνο πριν, από μια ανθρώπινη απερισκεψία, η Κύπρος ήρθε αντιμέτωπη για ακόμη μια φορά με μια καταστροφική πυρκαγιά η οποία έκαψε 18,57 km² γης και μαζί ένα ολόκληρο οικοσύστημα που μετρούσε περισσότερο από ένα αιώνα ζωής.

Πολλά από τα δέντρα που κάηκαν ήταν πέραν των 80 με 100 ετών. Για να υπάρξει πλήρης αποκατάσταση του οικοσυστήματος πρέπει να περάσει τουλάχιστον 1 αιώνας.

Για 4 συνεχόμενες μέρες πυροσβεστικές δυνάμεις του εσωτερικού και του εξωτερικού και ένας μεγάλος αριθμός εθελοντών, έδιναν κυριολεκτικά μάχη με τις φλόγες για να καταφέρουν να θέσουν υπό έλεγχο τη μεγάλη πυρκαγιά και να μην καταστρέψει ακόμη περισσότερα.

«Πολλά από τα δέντρα που κάηκαν, ήταν πέραν των 80 με 100 ετών. Για να υπάρξει πλήρης αποκατάσταση του οικοσυστήματος πρέπει να περάσει τουλάχιστον 1 αιώνας. Παρόλα αυτά η μέχρι στιγμής ανάπλαση της περιοχής είναι ικανοποιητική».

 

 Φυσική αναγέννηση τραχείας πεύκης στην καμένη έκταση του Δάσους Αδελφοί

 

Με αφορμή τη σημερινή επέτειο, ο Συντηρητής του Τμήματος Δασών Πέτρος Πέτρου μίλησε στη CITY για την σημερινή κατάσταση της καμένης κοιλάδας στη Σολέα και για όλες τις ενέργειες αποκατάστασης που έχουν γίνει μέχρι στιγμής. 

«Λίγο μετά την καταστροφή το Τμήμα Δασών μαζί με λειτουργούς και άλλους ειδικούς, βρέθηκε στην περιοχή για να αξιολογήσει το σύνολο της ζημιάς και να εξάγει σχέδιο αποκατάστασης».

 

Αρτίφυτρα τραχείας πεύκης στην καμένη έκταση του Δάσους Αδελφοί που σταδιακά θα αντικαταστήσουν τα καμένα δέντρα

 

Το 70% της καμένης έκτασης θεωρήθηκε ότι είχε αρκετά αποθέματα σπόρων τα οποία είναι ικανά να αναπαραχθούν από μόνα τους και αφέθηκαν σε φυσική αναγέννηση. Παρόλα αυτά λειτουργοί του Τμήματος αξιολογούν τακτικά την ανάπτυξη της χλωρίδας και αν θεωρηθεί ότι δεν είναι ικανοποιητική μετά το πέρας του καλοκαιριού, όπου και είναι η δύσκολη περίοδος, θα ενισχυθεί στις αρχές του Φθινοπώρου.

Στο υπόλοιπο 30% το Τμήμα Δασών με συντονισμένες ενέργειες και τη μεγάλη βοήθεια εθελοντικών ομάδων έχει φυτέψει 14.000 φυτά όπως κυπαρίσσια, αγριελιές, τρεμιθιές, μοσφιλιές σχοινιές και δρυ, ενώ έχουν φυτευτεί επίσης 2000 κιλά σπόροι άγριας πεύκης. «Όλα θα ποτίζονται και θα φροντίζονται από το Τμήμα για τα επόμενα τρία χρόνια, μέχρι να μπορούν να επιβιώσουν μόνα τους».

Όσο αφορά την πανίδα που ζούσε στην περιοχή, ο κ. Πέτρου ξεκαθάρισε πως ευτυχώς ο αριθμός των νεκρών ζώων, πτηνών και ερπετών που εντοπίστηκαν ήταν μικρός, αφού τα περισσότερα κατάφεραν να διαφύγουν. «Εντούτοις ήδη αρκετά ήδη έχουν επιστρέψει και το Τμήμα Δασών μαζί με την αναδάσωση φρόντισε να ενισχύσει και την επιστροφή της πανίδας φυτεύοντας οπωροφόρα δέντρα και αμπελώνα, ούτως ώστε να υπάρχει κατάλληλη τροφή για να επιβιώσουν, ενώ δημιούργησαν τεχνητές φωλιές, ποτίστρες και δόμες για να μπορέσουν να φωλιάσουν, να αναπαραχθούν και να προστατευτούν».

 

Τοποθέτηση τεχνητής φωλιάς για φωλεοποίηση διαφόρων ειδών πτηνοπανίδας.

Χρησιμοποιήσαμε ένα μεγάλο αριθμό από τους καμένους κορμούς για να δημιουργήσουμε κορμοφράγματα και κορμοδέματα, μέσα στα διάφορα ρεύματα τοποθετήσαμε λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια, έγιναν αυλάκια και λιθοδομές και διάφορες άλλες ενέργειες προστασίας.

Σχετικά με τον μεγάλο αριθμό πλατύφυλλων (λατζιές, ανδρουκλιά, πλάτανοι) που κάηκαν, ο κ. Πέτρου ανέφερε πως όλα ήδη έχουν αρχίσει να αναβλαστούν από μόνα τους σχεδόν από τους πρώτους μήνες.

 

Σημαντικά αντιδιαβρωτικά έργα

Αυτό ήταν ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ως αρμόδιο Τμήμα, αφού η έλλειψη βλάστησης ελλοχεύει κινδύνους πλημμυρών και διάβρωσης του εδάφους, τονίζει ο κ. Πέτρου. «Προχωρήσαμε σε πολύ σημαντικά αντιδιαβρωτικά έργα –μαζί με τη βοήθεια εθελοντών- τα οποία το χειμώνα που μας πέρασε λειτούργησαν πολύ καλά και απέδωσαν το αναμενόμενο.

 

Κορμοδέματα - αντιδιαβρωτικά έργα για αντιμετώπιση της διάβρωσης σε πλαγιές

 

Χρησιμοποιήσαμε ένα μεγάλο αριθμό από τους καμένους κορμούς για να δημιουργήσουμε κορμοφράγματα και κορμοδέματα, μέσα στα διάφορα ρεύματα τοποθετήσαμε λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια (Προσωρινές κατασκευές με στόχο τον περιορισμό του φαινομένου της διάβρωσης κατά τη διάρκεια έντονων καιρικών φαινομένων. Αποτελούν μέθοδο προστασίας φιλική με το περιβάλλον), έγιναν αυλάκια και λιθοδομές και διάφορες άλλες ενέργειες προστασίας».

Μερικά απ’ αυτά έχουν φθαρεί ή έχουν καταστραφεί λόγω των καιρικών φαινομένων και το Τμήμα θα προχωρήσει άμεσα σε ενίσχυση και επιδιόρθωση τους.

 

Κορμοφράγματα και ξερολιθιά – αντιδιαβρωτικά έργα για αντιμετώπιση της διάβρωσης σε ρέματα.

 

Πόσο προετοιμασμένοι είμαστε για το φετινό καλοκαίρι;

Βρισκόμαστε σε συνεχή επιφυλακή, με τους δασοπυροσβέστες να βρίσκονται σε συνεχή ετοιμότητα για οποιοδήποτε περιστατικό προκύψει.

Ήδη έχουμε προχωρήσει σε παραγγελία νέων πυροσβεστικών οχημάτων, εντούτοις ο ήδη υπάρχον εξοπλισμός είναι ικανοποιητικός για να καλύψει τις ανάγκες που πιθανόν να προκύψουν, όπως και το ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό που πρέπει όμως να έχουμε κατά νου είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, ο οποίος είναι απρόβλεπτος και η κύρια αιτία των πυρκαγιών στην Κύπρο. Οι δύο μεγάλες πυρκαγιές που αντιμετωπίσαμε πέρσι (Σολέα – Αργάκα) με τις γνωστές συνέπειες προέκυψαν αμφότερες από ανθρώπινο λάθος.

Διάβασε επίσης: Τι είναι αυτά τα μικρά σπιτάκια που βρίσκονται κρυμμένα στο Τρόοδος;



 

Η καταστροφή και όλα όσα έγιναν σε αριθμούς

- Κάηκαν 18,57 km² από τα οποία τα 17,03 km² είναι κρατικό δάσος και το υπόλοιπο 1,54 km² ιδιωτικές περιουσίες.

- Το καμένο κρατικό δάσος αποτελεί μέρος του Δάσους Αδελφοί (κοιλάδες Αγίου Θεοδώρου και Καπουράς, 12,96 km²  και 4,074 km² αντίστοιχα) και αποτελείτο κυρίως  από ομήλικες συστάδες Τραχείας πεύκης με υπόροφο Λατζιάς, καθώς και άλλα πλατύφυλλα δασικά δέντρα όπως Πλατάνια, Σκλήδροι, Σφένδαμνοι κτλ.

- Για την κατάσβεση χρησιμοποιήθηκαν 10 πτητικά μέσα πυρόσβεση, 2 καναντέρ και μεγάλος αριθμός χερσαίας πυροσβεστικής δύναμης, ενώ χιλιάδες ήταν οι εθελοντές που έσπευσαν για να ενισχύσουν το έργο της συντονιστικής ομάδας.

- Υπολογίζεται ότι κάηκαν 115.000 m3 ξυλείας από τα οποία εκτιμάται ότι θα πωληθούν και θα εξαχθούν οι 40 με 50 χιλιάδες (ήδη έχουν πωληθεί 20.000), ενώ τα υπόλοιπα χρησιμοποιήθηκαν για αντιδιαβρωτικά έργα μέσα στο δάσος.

- Από το σύνολο της καμένης γης, το 70% αφέθηκε σε φυσική αναβλάστηση, ενώ το υπόλοιπο 30% βοηθήθηκε με επαναφύτευση από το Τμήμα Δασών

- Έχουν φυτευτεί 14.000 φυτά από το τμήμα Δασών, ενώ έχουν χρησιμοποιηθεί 2.000 κιλά σπορά άγριας (τραχείας) πεύκης.

 

*Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Πέτρο Πέτρου και το Τμήμα Δασών για την παραχώρηση του υλικού

Θυμόμαστε ξανά την καταστροφή, βλέπουμε ξανά την καμένη γη, απλώς και μόνο για να θυμόμαστε πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε όλοι (διαβάστε περισσότερα εδώ)

Μια μέρα πριν το οριστικό τέλος της μεγάλης πυρκαγιάς στην κοιλάδα της Σολέας, ο φωτογράφος της Σημερινής Γιώργος Μιχαήλ, βρέθηκε στο σημείο για να απαθανατίσει την καταστροφή. Επιστρέφοντας τότε, ο ίδιος δήλωνε συγκλονισμένος από τα όσα αντίκρυσε και το μέγεθος της καταστροφής. Σήμερα, ένα χρόνο μετά ξαναθυμόμαστε όλες εκείνες τις αποκρουστικές μαύρες εικόνες με την ευχή να μην χρειαστεί ξανά να ζήσουμε κάτι παρόμοιο.