Η επαφή των παιδιών με μικρόβια όχι μόνο δεν κάνει κακό, αντίθετα είναι ευεργετική. 

Οι νέοι γονείς φαίνεται να φοβούνται να εκθέσουν τα παιδιά τους σε απροστάτευτο περιβάλλον. Προτιμούν να τα κλείνουν στο αποστειρωμένο σπίτι τους, για να είναι σίγουροι ότι δεν θα πλησιάσουν σε μικρόβια τα οποία μπορεί να τα φέρουν αντιμέτωπα με διάφορες ασθένειες.

Μια τακτική όμως, που όπως αναφέρουν διάφορες έρευνες, αδρανοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα, κάνοντας τα παιδιά υπερευαίσθητα απέναντη σε ασθένειες και αλλεργίες.  

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο Jack Gilbert, επιστήμονας ο οποίος μελετά μικροβιακά οικοσυστήματα στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και πατέρας δύο παιδιών. «Ως νέος γονιός είχα πάρει πολλές συμβουλές για το πως πρέπει να προσέχω και να φροντίζω τα παιδιά μου. Από το πότε πρέπει να τους δίνω αντιβιοτικά, μέχρι το πόσο συχνά πρέπει να αποστειρώνω την πιπίλα τους».

Μετά και τη γέννηση του δεύτερου παιδιού του όμως, ο Gilbert αποφάσισε να ξεκινήσει μια έρευνα για να ανακαλύψει αν όντως η επαφή των παιδιών με τα μικρόβια είναι τόσο κακή και ποια είναι η αλήθεια γύρω από την αποστείρωση. «Αυτό που ανακάλυψα ήταν αυτό που πίστευα εξ αρχής, η επαφή των παιδιών με μικρόβια όχι μόνο δεν κάνει κακό, αντίθετα είναι ευεργετική. Αν για παράδειγμα πέσει η πιπίλα του μωρού στο πάτωμα την σηκώσεις, την γλύψεις και έπειτα την τοποθετήσεις πίσω στο στόμα του μωρού, αυτό που θα πετύχεις είναι να ερεθίσεις και να ενεργοποιήσεις το ανοσοποιητικό του σύστημα, κάνοντας το πιο δυνατό και ανθεκτικό», αναφέρει ο Gilbert.

 

Ακολουθεί απόσπασμα της συνέντευξης του Jack Gilbert στο NPR, σε ελεύθερη μετάφραση.

 

Τι είναι αυτό που κάνουν λάθος οι γονείς με τα παιδιά τους;  

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των νέων γονιών είναι το ότι αποστειρώνουν υπερβολικά το περιβάλλον που ζουν τα παιδιά, και τα κρατάνε μακριά από κάθε μορφής βρωμιά. Αν για παράδειγμα τα αφήσουν κάποια φορά να βγουν στην αυλή για παιχνίδι και λερωθούν με το χώμα ή τη λάσπη, αμέσως τρέχουν να τα καθαρίσουν με αντισηπτικά μαντιλάκια. Το ίδιο και όταν παίζουν –αν τα αφήσουν- με ζώα. Βεβαίως και είναι σωστό να πλένετε τα χέρια τους όταν για παράδειγμα κυκλοφορεί μια ίωση, αλλά αν τους γλύψει στο πρόσωπο ένας σκύλος, δεν είναι ανάγκη να τρέξετε να καθαρίσετε το πρόσωπο του. Μια τέτοια κίνηση μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά ωφέλιμη για το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού.

Τα παιδιά που οι γονείς τους γλύφουν την πιπίλα και τους την δίνουν πίσω, αναπτύσσουν λιγότερες αλλεργίες.

Το αποστειρωτικό χεριών είναι καλό ή κακό;

Συνήθως κακό. Το ζεστό νερό με σαπούνι, είναι μια χαρά. Ακόμα και το χλιαρό νερό με σαπούνι είναι καλό, αφού είναι λιγότερο επιζήμιο για την υγεία των παιδιών.

 

Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων ισχύει; Η άποψη δηλαδή πώς όταν κάτι πέσει στο πάτωμα και το μαζέψεις στα 5 δευτερόλεπτα εξακολουθεί να είναι καθαρό.

Δεν υπάρχει ένας τέτοιος κανόνας. Αρκούν μόνο μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου για τα μικρόβια ώστε να μεταφερθούν πάνω σε μια κολλώδη επιφάνια όπως το ψωμί με τη μαρμελάδα για παράδειγμα. Μα αυτό δεν είναι πρόβλημα. Εκτός κι αν το αντικείμενο πέσει σε σημείο που θεωρείς ότι μπορεί να είναι υψηλού ρίσκου και να κρύβει επικίνδυνες παθογένειες, κάτι σχεδόν απίθανο να συμβεί στα μοντέρνα σπίτια, τότε δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για το παιδί.

Σήμερα ζούμε κλεισμένοι μέσα. Αποστειρώνουμε τις επιφάνειες μας και το ανοσοποιητικό μας σύστημα έγινε υπερευαίσθητο, κυρίως των παιδιών μας. 

Να πλένουμε ή να γλύφουμε την πιπίλα όταν πέσει στο πάτωμα;

Να τη γλείφουμε. Μια έρευνα η οποία συμπεριέλαβε περισσότερα από 300.000 παιδιά, απέδειξε τα παιδιά που οι γονείς τους γλύφουν την πιπίλα και τους την δίνουν πίσω, αναπτύσσουν λιγότερες αλλεργίες, σχεδόν καθόλου εκζέματα, ενώ έχουν μικρότερες πιθανότητες για να αποκτήσουν άσθμα. Γενικότερα έχουν καλύτερη και πιο ισχυρή υγεία. 

Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αφήσουμε τα παιδιά μας να γνωρίσουν τον κόσμο. Εφ’ όσον έχουν όλα τα απαραίτητα εμβόλια δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.

Οι αλλεργίες είναι ένα (ακούσιο) αποτέλεσμα της υπερβολικής προσπάθειας των γονιών για να προστατεύσουν τα παιδιά τους;

Οπωσδήποτε. Στο παρελθόν τρώγαμε φαγητά με πολύ περισσότερες ζυμώσεις, άρα με περισσότερα βακτήρια. Επιτρέπαμε στα παιδιά μας να έρχονται σε επαφή με ζώα, φυτά και χώμα, σε πολύ συχνότερη βάση. Σήμερα ζούμε κλεισμένοι μέσα. Αποστειρώνουμε τις επιφάνειες μας και το ανοσοποιητικό μας σύστημα έγινε υπερευαίσθητο, κυρίως των παιδιών μας. Μέσα στο σώμα μας έχουμε κάτι μικρά προστατευτικά κύτταρα που ονομάζονται ουδετερόφιλα, τα συγκεκριμένα όταν παραμένουν για πολύ καιρό αδρανή, γίνονται ιδιότροπα και προ- φλεγμονώδη. Όταν λοιπόν εντοπίσουν κάτι ξένο στον οργανισμό τρελαίνονται και γίνονται εκρηκτικά φλεγμονώδη. Αυτές οι αντιδράσεις είναι που προκαλούν τα διάφορα εκζέματα, τις τροφικές αλλεργίες και το άσθμα.  

 

Μια συμβουλή; Τι πρέπει για παράδειγμα να επιτρέπουμε στα παιδιά μας;

Γνωρίζω ότι είναι δύσκολο να πείσουμε τα παιδιά μας να ακολουθήσουν μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή. Σίγουρα όμως θα συνιστούσα να τα ενθαρρύνουμε στην κατανάλωση περισσότερων πολύχρωμων και φυλλωδών λαχανικών. Γενικότερα στην κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες. Παράλληλα θα ήταν καλό να μειώσουμε και τη λήψη ζάχαρης. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αφήσουμε τα παιδιά μας να γνωρίσουν τον κόσμο. Εφ’ όσον έχουν όλα τα απαραίτητα εμβόλια δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Αντίθετα ο συνδυασμός μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επωφελής και ευεργετικός.

 

*Ο Gilbert συμμετείχε στη συγγραφή ενός νέου βιβλίου με τίτλο «Dirt is Good: The Advantage of Germs for Your Child's Developing Immune System». Το βιβλίο παρουσιάζεται υπό μορφή ερωτοαπαντήσεων και έχει σκοπό να δώσει απαντήσεις σε όλες εκείνες τις απορίες των γονιών που έχει μαζέψει τα προηγούμενα χρόνια.