«Από τα υλικά της δημιουργικής νεότητας, όπως είναι το καθαρό βλέμμα, η ευαισθησία, ο έρωτας, η ανησυχία, η εφευρετικότητα, η επαναστατικότητα και ο προβληματισμός για θεμελιώδη κοινωνικά ζητήματα που πάντα είναι επίκαιρα. Το αν μείνανε τα τραγούδια του στην ιστορία έχει να κάνει με το πόσο αληθινά ήταν - κάτι που ίσως και οι ίδιοι να μην είχαν συνειδητοποιήσει την ώρα που τα δημιουργούσαν».

Με αφορμή τη συνάντησή του «Σ’ ένα δωμάτιο με τον Μάνο Λοΐζο», με σκοπό να βρει το πρώτο αίσθημα των τραγουδιών του μεγάλου συνθέτη, κάναμε μια πολύ όμορφη κουβέντα με τον Απόστολο Ρίζο.

Μια παράσταση που θα έχουμε την τύχη να δούμε και στην Κύπρο.

Πότε και πώς προέκυψε η ανάγκη για μια «συνάντηση» με τον Μάνο Λοΐζο;

Πάντα στις συναυλίες μου έπαιζα τραγούδια του Μάνου. Αλλά δεν θα τολμούσα να προσεγγίσω το έργο του και να στήσω μια παράσταση αποκλειστικά με τραγούδια του, αν δεν με προέτρεπε η κόρη του, Μυρσίνη Λοΐζου, έπειτα από μια συναυλία μου πριν από λίγα χρόνια. Αυτή η κίνηση με συγκίνησε και αποτέλεσε την αρχή μιας βαθιάς φιλίας. Έκτοτε ξεκίνησα να πειραματίζομαι πάνω στα τραγούδια του Μάνου, ώσπου έφτασε το πλήρωμα του χρόνου να το παρουσιάσουμε με τους συνεργάτες μου στο κοινό. Είναι ένα μουσικό project, που προέκυψε με απολύτως φυσικό τρόπο. Ο Μάνος Λοΐζος είναι για μένα αφετηρία και δρόμος.

Μιας κι έχεις επαφή με τη Μυρσίνη, θα θέλαμε να μάθουμε πώς είναι να διαχειρίζεται κανείς μια τόσο σημαντική «περιουσία».

Αν και μόνο η Μυρσίνη θα μπορούσε να σας απαντήσει, σίγουρα είναι πολύ βαρύ. Δεν είναι μικρή υπόθεση να μοιράζεται κανείς ξαφνικά με όλο τον κόσμο τον μπαμπά του, ενώ όπως λέει κάπου κι η ίδια «ο κόσμος να βλέπει απλά τον καλλιτέχνη κι όχι τον δικό σου γονιό».

Η δική σου πρώτη «συνάντηση» μαζί του πότε έγινε; Τι αναμνήσεις έχεις από εκείνην την περίοδο της πρώτης γνωριμίας με το έργο του;

Λοΐζο, άκουγα από κούνια, λόγω της μητέρας μου. Αγαπούσα πολύ το «Αχ, χελιδόνι μου», το οποίο ήταν και το πρώτο τραγούδι του που έμαθα να παίζω και να τραγουδώ, όταν ήμουν στην τετάρτη τάξη του Δημοτικού. Αργότερα, Χριστούγεννα δευτέρας Γυμνασίου, μου έκαναν δώρο οι γονείς μου, μια συλλογή τριών βιβλίων, στην οποία μαζί με το «Αχ, χελιδόνι μου» ήταν κι όλα τα τραγούδια του Μάνου Λοΐζου, με τα λόγια, τα ακόρντα και τις μελωδίες σε ευανάγνωστες παρτιτούρες. Ο ενθουσιασμός μου ήταν απερίγραπτος. Από εκείνην τη στιγμή άρχισα να χάνομαι με τις ώρες στο δωμάτιό μου προσπαθώντας να μάθω στην κιθάρα και να τραγουδώ τα τραγούδια του. Μέσα από τα τραγούδια του Λοΐζου και τους σπουδαίους ερμηνευτές του, άρχισα να ανακαλύπτω το ελληνικό τραγούδι, να το γνωρίζω και να το αγαπώ.

Δεν αναζήτησα τη διαφορετικότητα για τη διαφορετικότητα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα ακούσετε τις αυθεντικές εκτελέσεις.

Από τι υλικό είναι φτιαγμένα τα τραγούδια του Μάνου και άλλων συνθετών και καταφέρνουν να είναι πάντα επίκαιρα;

Από τα υλικά της δημιουργικής νεότητας, όπως είναι το καθαρό βλέμμα, η ευαισθησία, ο έρωτας, η ανησυχία, η εφευρετικότητα, η επαναστατικότητα και ο προβληματισμός για θεμελιώδη κοινωνικά ζητήματα που πάντα είναι επίκαιρα. Το αν μείνανε τα τραγούδια τους στην ιστορία έχει να κάνει με το πόσο αληθινά ήταν - κάτι που ίσως και οι ίδιοι να μην είχαν συνειδητοποιήσει την ώρα που τα δημιουργούσαν.

Τι ακριβώς θα περιλαμβάνει η παράσταση στην Κύπρο;

Η συγκεκριμένη παράσταση δεν είναι ένα απλό αφιέρωμα. Είναι ένα αυτόνομο, μουσικό project, που ζητούμενο έχει τη ζωντανή συνομιλία με το έργο του. Και στην Κύπρο θα παρουσιαστεί με όλα τα στοιχεία που την αποτελούν. Σ’ ένα «μουσικό δωμάτιο» με τους συνεργάτες μου -δύο κοντραμπασίστες που ξεπερνούν τα όρια του οργάνου τους- αναζητούμε το πρώτο αίσθημα των τραγουδιών, όπως τη στιγμή που γράφτηκαν από τον δημιουργό τους. Η μουσική προσέγγιση των τραγουδιών του είναι διαφορετική, με οδηγό το συναίσθημα, το αισθητικό μας κριτήριο και την ανάγκη να βρούμε την αλήθεια αυτών των τραγουδιών μέσα μας. Στο φιλόξενο αυτό «δωμάτιο» θα έχουμε τη χαρά να είναι μαζί μας και η ξεχωριστή ερμηνεύτρια, Μαρία Παπαγεωργίου. Οι μελωδίες του Λοΐζου είναι ακλόνητες, ανοξείδωτες στον χρόνο, τόσο κομψές, καθάριες, συγκινητικές και προτρεπτικές, που καθρεφτίζουν τον καλύτερό μας εαυτό. Σε όλη αυτήν την πορεία των τελευταίων χρόνων που πειραματίζομαι πάνω στα τραγούδια του Μάνου Λοΐζου δεν αναζήτησα τη διαφορετικότητα για τη διαφορετικότητα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα ακούσετε τις αυθεντικές εκτελέσεις. Η παράσταση, διανθίζεται, επίσης, με προβολές από σπάνιο αρχειακό υλικό και ανέκδοτες ηχογραφήσεις του δημιουργού, που μας παραχώρησε ευγενικά η Μυρσίνη Λοϊζου. Την επιμέλεια των προβολών της παράστασης και τη σκηνογραφία έχει κάνει η στιχουργός Τάμμυ Τσέκου.

Κάτω από ποιες συνθήκες θα ήθελες, αν ήταν δυνατό, να συναντούσες σήμερα τον Μάνο Λοΐζο; Τι θα συζητούσες μαζί του;

Ίσως σε μια τέτοια συνθήκη, σ’ ένα δωμάτιο, με δύο κοντραμπάσα, την κιθάρα μου και τον ίδιο με την κιθάρα του, παίζοντας και τραγουδώντας τα σπουδαία του τραγούδια. Νομίζω πως τα λόγια θα ήταν περιττά. Ακόμα κι αν κάτι μπορεί να λέγαμε, κάποια στιγμή θα ευχόμουν να γίνει τραγούδι.

INFO

Πέμπτη 29 Νοεμβρίου, Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός, 20.30, €12 & 10. Πληρ. 77777745.