Το ICOMOS Κύπρου, ως Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ICOMOS, ως μη κυβερνητικός οργανισμός και Σύμβουλος της UNESCO για θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου (χώρων) σε διεθνές επίπεδο, τοποθετείται εκτενώς σε σχέση με την κακοδιαχείριση στην περιοχή των θαλασσινών σπηλιών της Πέγειας.

Όπως αναφέρει στην επιστολή του, θεωρεί καθήκον του να ενώσει την φωνή του μαζί με το ΕΤΕΚ, το κατά νόμο σχετικό σύμβουλο του κράτους, όπως και με άλλους οργανισμούς πολιτισμού και περιβάλλοντος, καθώς και με πολίτες, ενάντια στην καταστροφή που επιτελείται στις θαλασσινές σπηλιές, αλλά και διαμαρτυρόμενο για την παρατηρούμενη μη-διαχείριση των προβλημάτων που προκύπτουν από την καταστροφή αυτή εκ μέρους όλων των ιθυνόντων.

Η συγκεκριμένη περιοχή έχει μεγάλη ιστορική και πολιτιστική / πολιτισμική αξία, εφόσον γειτνιάζει με κηρυγμένα Αρχαία Μνημεία.

Διαπιστώνουμε ότι στην περίπτωση των θαλασσινών σπηλιών της Πέγειας, σκανδαλωδώς σχετικοί νόμοι και κανονισμοί, ευρωπαϊκές οδηγίες και συμβάσεις, όχι μόνο δεν τηρούνται αλλά παραβιάζονται κατάφορα  όπως:

1. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο του Συμβουλίου της Ευρώπης, που αν εφαρμοζόταν  κατά γράμμα στην περίπτωση αυτή από το αρμόδιο Τμήμα, δεν θα επέτρεπε τον χαρακτηρισμό της εν λόγω περιοχής σε οικιστική ζώνη.

2. Ο πολεοδομικός κανονισμός για την προστασία των Περιοχών Εξαίρετης Φυσικής Καλλονής όπως είναι ήδη χαρακτηρισμένη από το αρμόδιο τμήμα η περιοχή.

3. Οι Ευρωπαϊκές οδηγίες για την προστασία των ειδών και οικοτόπων στις περιοχές  Νatura 2000 (92/43/EOΚ) και η οδηγία για τα άγρια πτηνά (2009/147/EE) και οι αντίστοιχες κυπριακές νομοθεσίες, οι οποίες εάν εφαρμόζονταν, δεν θα επιτρεπόταν με τίποτα να αναπτυχθούν στο όριο της (δυστυχώς) λεπτής παραλιακής περιοχής που αποτελεί Natura2000 τέτοιες επιβαρυντικές οικιστικές αναπτύξεις.

4. Το αδιάβλητο στην διαδικασία του χαρακτηρισμού της περιοχής σε οικιστική ζώνη, θέμα που επιλαμβάνεται τώρα ο Γενικός Ελεγκτής. 

5. Το Σχέδιο Δράσης για την Φώκια που επιβάλλει απόσταση προστασίας μίνιμουμ 200 μέτρα από τα ενδιαιτήματα της η και περισσότερο κατά περίπτωση.

6. Oι πρόνοιες και ρυθμιστικά μέτρα των Τοπικών Σχεδίων για την προστασία του ιδιαίτερου φυσικού περιβάλλοντος από την εξάπλωση της οικιστικής ανάπτυξης και την αύξηση των ορόφων από δύο/τρείς σε οκτώ ορόφους. 

7. Η νομοθεσία η οποία δεν εφαρμόστηκε και η οποία αφορά τη διενέργεια Μελέτης Δέουσας Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον όπως αυτή απορρέει από την ευρωπαϊκή οδηγία διαφύλαξης των οικοτόπων Natura200092/43/EOΚ - άρθρο 6.3 -  για έργα ή σχέδια που εμπίπτουν ή γειτνιάζουν με περιοχές του Δικτύου Natura 2000, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση των θαλασσινών σπηλιών.

8. Η αποφυγή διενέργειας Μελέτης Δέουσας Εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον.. Αν είχε διενεργηθεί Μελέτης Δέουσας Εκτίμησης θα κατεδείκνυε όχι μόνο την καταστροφική χροιά του έργου αλλά και την παράλειψη εφαρμογής όλων των πιο πάνω νομοθεσιών.

 

Πλέον γινόμαστε μάρτυρες των σοβαρών, αρνητικών και μη-αναστρέψιμων επιπτώσεων, τόσο άμεσων όσο και αθροιστικών.

Τονίζεται ότι η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών οκτώ επαύλεων ξεκίνησε παράνομα παραβιάζοντας ουσιώδεις προκαταρκτικούς όρους που έθεσε για τον διαχωρισμό οικοπέδων το αρμόδιο Τμήμα. Παρά το γεγονός ότι οι συναρμόδιες αρχές απέστειλαν προειδοποιητικές επιστολές και επέδωσαν ειδοποιήσεις επιβολής, λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι δεν έχει αρθεί οποιαδήποτε παρανομία στο συγκεκριμένο τεμάχιο και δεν έχουν επιβληθεί αυστηρές κυρώσεις στον φορέα εκμετάλλευσης του έργου, πέρα από την προσωρινή παύση των κατασκευαστικών εργασιών.

Αδιαμφισβήτητα, η επέκταση των ορίων ανάπτυξης, η τροποποίηση των πολεοδομικών ζωνών και η συμπερίληψη της περιοχής αυτής σε Τουριστική και Παραθεριστική Ζώνη (Τ2β και Π1) συνιστά ένα πολεοδομικό και χωροταξικό έγκλημα.

Παράλληλα, η χορήγηση αλλεπάλληλων περιβαλλοντικών εγκρίσεων, χωρίς την αξιολόγηση οποιασδήποτε Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για ολόκληρη την περιοχή και οποιασδήποτε Δέουσας Μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον για κάθε επιμέρους έργο, συνιστά παράβαση της Νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ως αποτέλεσμα, πλέον γινόμαστε μάρτυρες των σοβαρών, αρνητικών και μη-αναστρέψιμων επιπτώσεων, τόσο άμεσων όσο και αθροιστικών / συσσωρευτικών, από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και διάσπαρτη δόμηση, ακόμη και μερικά μόλις μέτρα πάνω από το χείλος του γκρεμού.

 

Τέλος, λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι η Τοπική Αρχή, αντί να διαφυλάξει τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής ως κόρη οφθαλμού, υπεραμύνεται της ανεξέλεγκτης δόμησης, της διάσπαρτης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής ζημιάς, υπό το πρόσχημα ότι η Πέγεια αποτελεί το Δήμο με την λιγότερη τουριστική ανάπτυξη. Την ίδια στιγμή, ο Δήμος Πέγειας παρουσιάζει μία ραγδαία πολεοδομική και οικιστική ανάπτυξη, χωρίς βιώσιμο χωροταξικό σχεδιασμό. Χαρακτηριστικά, επισημαίνουμε ότι, με βάση τις Απογραφές Πληθυσμού της Στατιστικής Υπηρεσίας του 2001 και του 2011, η αύξηση κατοικιών στην Πέγεια σε μία δεκαετία ανέρχεται στο 236%, ενώ παγκύπρια το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται μόλις στο 47%. Τονίζουμε επίσης ότι σχεδόν οι μισές από τις υφιστάμενες κτιριακές υποδομές είναι κενές, ξεπερνώντας κατά πολύ τη φέρουσα ικανότητα του περιβάλλοντος και το στόχο ποιότητας του τοπίου.

Καλούμε τις καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές, τμήματα και τα συναρμόδια Υπουργεία (Εσωτερικών και Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος) να επιληφθούν άμεσα του προβλήματος και να προβούν σε επανεξέταση όλων των προηγούμενων αποφάσεων και γνωματεύσεων, έχοντας ως μοναδικό γνώμονα την πρόληψη και αποκατάσταση της όποιας περιβαλλοντικής ζημιάς η οποία απειλεί μία μοναδική περιοχή με ιδιαίτερη οικολογική και πολιτιστική / πολιτισμική αξία και η οποία γειτνιάζει με κηρυγμένα Αρχαία Μνημεία.