ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΟΚΑΡΗ

 

Ψάχνοντας χώρο στάθμευσης σκέφτομαι πόσο ιδιαίτερο είναι να πάρεις συνέντευξη από κάποιον που διανύει την δέκατη δεκαετία της ζωής του. Βρίσκω τη διεύθυνση και σταματώ έξω από μια παλιά, αλλά καλά διατηρημένη πολυκατοικία στο κέντρο της πόλης. Τον Μιχαλάκη Γιασεμίδη τον είχα γνωρίσει 22 χρόνια πριν, όταν τον είχαμε φέρει καλεσμένο στην εκπομπή του Κώστα Κώστα, ως τον πιο ηλικιωμένο βιολιστή της Κύπρου.

Δεν τον έχω δει από τότε, μα έμαθα πως ακόμη και τώρα, έστω κι αν πλησιάζει πια ένα αιώνα ζωής, παίρνει συχνά στα χέρια το βιολί –ίσως το πιο αγαπημένο του όργανο από τα 30 που ξέρει να παίζει-  και με δάκτυλα που τρέμουν κάνει το δοξάρι να χορεύει στις χορδές. Ξαφνικά κτυπά το κινητό μου και –τι σύμπτωση- είναι ο Κώστας Κώστα, ο άνθρωπος που υπήρξε η αιτία να γνωρίσω το χαρισματικό μουσικό που θα ξαναδώ σε λίγο.

 

Ο Διευθυντής του Χίλτον δεν μπόρεσε ποτέ να πιστέψει ότι ήμουν αυτοδίδακτος και νόμιζε πως του το έλεγα για να του κάνω πλάκα.

- Κώστα δεν μπορώ να μιλήσω τώρα, είμαι έξω από το διαμέρισμα του κύριου Γιασεμίδη και με περιμένει.

-Δεν το πιστεύω! Είναι ακόμη ο πιο ηλικιωμένος βιολιστής της Κυπρου; Αφού ήταν 22 χρόνια πριν, αποκλείεται να μην είναι και τώρα.

- Σωστά

- Δώσε του χαιρετίσματα.

 

Κτυπώ το κουδούνι. Ανοίγει η πόρτα. Δεν έχει αλλάξει πολύ, παρόλο που κινείται αργά. Το χαμόγελο του προδίδει ένα άνθρωπο που έζησε μια γεμάτη ζωή. Με εκπλήττει που θυμάται ακόμη τη συνέντευξή μας στο «Σίγμα» κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ‘90, στο ξεκίνημα του σταθμού.

«Γεννήθηκα το 1923, είμαι 95 χρονών» μου λέει και σκέφτομαι πως ο άνθρωπος που έχω μπροστά μου ήρθε στη ζωή αμέσως μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Μικρασιατική καταστροφή. Είδε πολλά στον ταραγμένο 20ο αιώνα, τον πιο αιματοβαμμένο στην ιστορία του πλανήτη και τώρα, στη δύση της ζωής του, χαμογελά αμήχανα όταν βλέπει τα δισέγγονά του με τάμπλετ και κινητά τηλέφωνα σ’ ένα κόσμο εθισμένο στην επικοινωνία της οθόνης. «Είμασταν 8 αδέλφια και θυμάμαι πως τα αγαπημένα μου παιγνίδια ήταν τα «ππιριλλιά» και ο «βασιλέας». Μετά το δημοτικό έπρεπε να διαλέξω κάποια τέχνη για να ζήσω, αφού ήταν δεδομένο πως οι γονείς μου δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να με στείλουν για σπουδές. Μου άρεσε η μουσική και αφού δεν υπήρχαν λεφτά για Ωδείο αποφάσισα να κάνω το αυτί μου Δάσκαλο! Στην αρχή άκουα και μάθαινα να μιμούμαι τους ήχους σαν παπαγάλος ώσπου, στο τέλος, έφτασα στο σημείο να γνωρίζω άρτια γύρω στα 30 μουσικά όργανα, με πιο αγαπημένα μου το βιολί και το κλαρίνο.

Τη δεκαετία του 50 είχα γίνει τόσο γνωστός που δεχόμουν συνεχώς προτάσεις από το Λονδίνο όπου και εργάστηκα σε ξενοδοχεία όπως το Forest Park και το Hilton αλλά και σε πολλά καζίνο. Ο Διευθυντής του Χίλτον δεν μπόρεσε ποτέ να πιστέψει ότι ήμουν αυτοδίδακτος και νόμιζε πως του το έλεγα για να του κάνω πλάκα».

 

Έφτασα στο σημείο να γνωρίζω άρτια γύρω στα 30 μουσικά όργανα, με πιο αγαπημένα μου το βιολί και το κλαρίνο.

Τον ρωτώ αν είχε θαυμάστριες ή κάποιες περιπέτειες στα χρόνια που μεσουρανούσε σαν μουσικός στα πιο γνωστά στέκια του Λονδίνου και χαμογελά πονηρά. «Υπήρξαν πολλοί πειρασμοί» λέει και το αφήνει μέχρι εκεί. Θυμάμαι πως ο Όσκαρ Ουάιλντ είχε πει πως ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσεις ένα πειρασμό είναι να ενδώσεις! Ενδιαφέρουσα άποψη.

«Αγαπώ πολύ τη γυναίκα μου και η μόνη σταθερή ερωμένη που είχα όλα αυτά τα χρόνια ήταν η μουσική. Με τη γυναίκα μου είμαστε μαζί για 80 χρόνια».

Εκείνη, που βρισκόταν στο διπλανό δωμάτιο και προφανώς άκουσε την τελευταία του κουβέντα, μπαίνει γεμάτη ενέργεια να μας ρωτήσει αν θέλουμε κάτι άλλο πέρα από τον καφέ και τα μπισκότα που ήδη μας κέρασε.

Είναι τόσο απίστευτο πως δύο άνθρωποι στάθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλο για 80 χρόνια κι ακόμα εκφράζουν στοργή και αγάπη ο ένας για τον άλλο. Τις προάλλες ένας φίλος είπε πως είχε κλείσει 8 χρόνια γάμου και η παρέα το βρήκε σχεδόν απίστευτο αφού όλοι οι υπόλοιποι είχαν χωρίσει προτού κλείσουν ούτε καν 2 χρόνια γάμου. Αν αντέξει ακόμη 72 χρόνια ο φίλος αυτός θα ισοφαρίσει το ρεκόρ του κύριου Γιασεμίδη.

Τον ρωτώ αν θυμάται πως έκανε την πρόταση γάμου. «Τώρα που το σκέφτομαι, δεν έκανα ποτέ πρόταση» απαντά. Μια θεία μου που μας έβλεπε μαζί για πολύ καιρό μου είπε μια μέρα «ως πότε θα βασανίζεις την κοπελλούα αστεφάνωτη» και έτσι πήραμε εκείνη τη στιγμή την απόφαση να παντρευτούμε.

- Το μετάνιωσες ποτέ που έμεινες 80 χρόνια με την ίδια γυναίκα;

- Και να το μετάνιωσα δεν θα σου το πω τώρα που μας ακούει, απαντά γελώντας.  Εκείνη φαίνεται να απολαμβάνει τα πειράγματά του, χαμογελά και μας αφήνει ξανά μόνους.

 

Συγκροτημα Bruno Band το 1950. Στο βιολι ο Μιχαλακης Γιασεμιδης.



 

Τη δεκαετία του 50 είχα γίνει τόσο γνωστός που δεχόμουν συνεχώς προτάσεις από το Λονδίνο όπου και εργάστηκα σε ξενοδοχεία όπως το Forest Park και το Hilton αλλά και σε πολλά καζίνο. 

Κάνουμε ξανά rewind 95 χρόνια πίσω. «Γεννήθηκα στο Κοιλάνι της επαρχίας Λεμεσού. Ο πατέρας μου ήταν τεχνίτης, έφτιαχνε βιολιά. Όταν ήμουν 4 χρονών μου έφτιαξε ένα μικρό βιολί, κατάλληλο για τα παιδικά μου χέρια. Στα 6 είχα το είχα μάθει τόσο καλά, που ο πατέρας μου με έβαλε να παίξω κάτι σ’ ένα γάμο στη Λεμεσό. Ο κόσμος ενθουσιάστηκε τόσο που άρχισαν να μου βάζουν ασημένια νομίσματα σ’ ένα δίσκο. Λίγα λεπτά μετά εγώ βαρέθηκα, ήθελα να φύγουμε και να με πάρει να φάω κανταΐφι. Ο πατέρας μου θύμωσε και μου είπε «τώρα που φκάλλεις για πρώτην φοράν ρηάλια εν να τα ξαπολήσουμεν για να φαεις κατεήφιν; Συνέχισα να παίζω μέχρι που τέλειωσε ο γάμος!»

Μικρός, τη δεκαετία του 30, μπήκα για πρώτη φορά σε αεροπλάνο, και έτρεμα από το φόβο μου. ‘Μην φοβάσαι’ μου είπε ο πιλότος, ‘αν δεν είναι γραφτό σου να πεθάνεις, το αεροπλάνο δεν θα πέσει’. ‘Κι αν είναι γραφτό σου εσένα;’ απάντησα με αφέλεια χωρίς να καταλάβω γιατί οι άλλοι γύρω μου γελούσαν. Όταν απογειώθηκε το αεροπλάνο για να μη φοβάμαι, άρχισα να παίζω το βιολί μου.

Εκτός από το βιολί και το κλαρίνο, -στο γάμο Ρωσίδας εκατομμυριούχου πριν μερικά χρόνια πήρε 1000 ευρώ για να παίξει ρωσικά κομμάτια για μια ώρα- άλλα αγαπημένα του όργανα είναι το λαούτο, το πιάνο και το σαξόφωνο. Από τους καλλιτέχνες που γνώρισε επαγγελματικά ξεχωρίζει τη Νάνα Μούσχουρη και τη Σοφία Βέμπο.

Σηκώνομαι να αποχαιρετήσω αυτό τον θρυλικό αυτοδίδακτο μουσικό, -τον «άνθρωπο ορχήστρα» όπως τον αποκαλούσαν- και βλέπω στα μάτια του τη γαλήνη ενός εραστή που η ερωμένη του –η μουσική- δεν τον απάτησε ποτέ, αντίθετα, δόθηκαν ο ένας στον άλλο με πάθος.