Ή μάλλον ξέρω… Νομίζω πως δεν θα διάβαζα ποτέ ένα βιβλίο απλώς και μόνο επειδή το έγραψε κάποιος «αλεξιπτωτιστής» που μπήκε μάλιστα τυχαία -ίσως και κάπως «βίαια»- στα σπίτια μας μέσω ενός ριάλιτι. Αμαρτία μου εξομολογημένη, ως προσωπικότητα, ο Ντάνος, δεν μου έκανε ιδιαίτερη αίσθηση. Μετά όμως που δημιουργήθηκε όλο αυτό το αρνητικό buzz στα social media, ένεκα της κυκλοφορίας του βιβλίου, αναρωτήθηκα πώς και γιατί όλοι αυτοί ασχολούνται με ένα βιβλίο που καλά καλά δεν γνωρίζουμε το περιεχόμενό του. Πώς και γιατί όλοι αυτοί βγάζουν τόση χολή για έναν άνθρωπο που απλώς αποφάσισε να αφηγηθεί την ιστορία της ζωής του;
Αυτό που με παρακίνησε να ασχοληθώ ήταν κυρίως το γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς (αν όχι όλοι) δεν έκαναν καμία αναφορά στην Αυγή Σαββίδου, η οποία έγραψε το βιβλίο, ενώ κιόλας ήταν πασιφανές πως δεν το διάβασαν καν. Πιάστηκαν οι πλείστοι από μια-δυο δηλώσεις του Ντάνου στα Μέσα και είτε ειρωνεύονταν είτε εκφράζονταν με απίστευτη απαξίωση, ενίοτε και με χυδαιότητες.
«Πόση πίκρα πρέπει να έχει ένας άνθρωπος μέσα του για να κακολογεί κάτι το οποίο ακόμα δεν είδε μπροστά του;», αναρωτιέται η Αυγή καθώς συζητάμε.
Της ζήτησα να συναντηθούμε και απάντησε αμέσως καταφατικά, χαρίζοντάς μου μάλιστα το βιβλίο. Με προέτρεψε πριν γράψω, αν θέλω να το διαβάσω. «Διαβάζεται πολύ εύκολα, σε δυο-τρεις ώρες» μου λέει με παρακινητικό ύφος.
Η αλήθεια είναι πως, η κουβέντα μας με την Αυγή, την οποία γνωρίζω αρκετά χρόνια λόγω του περάσματός της από τον χώρο των Media, μου κίνησε την περιέργεια για το περιεχόμενο. Το διάβασα από το ίδιο βράδυ, εύκολα.
Λίγες ώρες πριν, όμως, είχε προηγηθεί η παρακάτω συζήτηση, η οποία ενδεχομένως μπορεί να δίνει μια είδους απάντηση σε σχέση με το δίλημμα κατά πόσο αυτό είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί ή όχι.
Προφανώς κι αυτό δεν είναι το πλέον σοβαρό δίλημμα των ημερών μας στον ελλαδικό χώρο, κάποιους όμως φαίνεται να τους απασχολεί εκτενώς αν κρίνουμε από τα όσα διαβάζουμε και ακούμε, οπότε θεωρήσαμε σωστό αν μη τι άλλο να αφιερώσουμε λίγο χρόνο τόσο για να διαβάσουμε το βιβλίο όσο και για μια συνέντευξη με τη συγγραφέα του.
Ο Γιώργος διέκρινε ένα δισταγμό από μέρους μου για την εγκυρότητα της αφήγησης, γιατί δεδομένης της δικής μου σχετικά προστατευμένης παιδικής ζωής, το έβρισκα δύσκολο να δεχτώ όλα όσα μου αφηγήθηκε.
Αυγή, γράφονται τόσα πράγματα αυτές τις μέρες. Το όνομά σου είναι πάνω στο εξώφυλλο… Η απορία που προκύπτει είναι αν σε πήρε κάποιος τηλέφωνο για να σε ρωτήσει για το βιβλίο. Αναρωτήθηκε κανένας ποια είναι η Αυγή Σαββίδου;
Πριν το διαβάσει κάποιος, δεν μπορεί να έχει περιέργεια για μένα. Ο Γρηγόρης Αρναούτογλου, για παράδειγμα, είχε την καλοσύνη να μου μιλήσει στο τηλέφωνο επί τη ευκαιρία μιας συνέντευξης που έκανε με τον Γιώργο Αγγελόπουλο και μου είπε δυο πολύ εμψυχωτικές κουβέντες. Οπότε, θεωρώ πως αν κερδίσω κάποια προσοχή, αυτό θα γίνει από ανθρώπους που θα διαβάσουν το βιβλίο.
Γιατί να διαβάσω το βιβλίο του Ντάνου;
Ίσως να μην πρέπει να το διαβάσεις. Ας το διαβάσουν όσοι είχαν την ίδια απορία με μένα όσο έβλεπα το Survivor κι αναρωτιόμουν «Πώς γίνεται κάποιος Ντάνος;». Αυτό που έβλεπα στην τηλεόραση, πολύ πριν γνωρίσω τον Γιώργο Αγγελόπουλο, ήταν ένας άνθρωπος με τεράστια σωματική και πνευματική δύναμη. Δεν είχα ξαναδεί κάτι αντίστοιχο. Ως επαγγελματίας, λοιπόν, που ασχολείται με την ανθρώπινη συμπεριφορά προσπαθούσα συχνά να αποκωδικοποιήσω αυτό που είχα απέναντι μου. Έτσι, όταν το έφερε η ζωή και συναντηθήκαμε στο πλαίσιο ενός εταιρικού συνεδρίου, όπου ο Ντάνος ήταν guest speaker και εγώ η coach των ομιλητών, ξεκινήσαμε μια συνεργασία, μέρος της οποίας ήταν κι αυτό το βιβλίο.
Ο κόσμος τον βλέπει ως super ήρωα;
Δεν ξέρω αν θα χρησιμοποιούσα τις λέξεις super ήρωας για να περιγράψω το πώς βλέπει ο κόσμος τον Ντάνο. Μπορεί, δεν ξέρω. Μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα πως ο Γιώργος Αγγελόπουλος δεν προσπαθεί να επιβληθεί σαν σούπερ ήρωας. Σίγουρα, υπάρχει μια κατηγορία ανθρώπων που τον θαυμάζει κι όταν θαυμάζω, βλέπω κάτι στον άλλον που θα ήθελα να είμαι κι εγώ, που θα ήθελα να του μοιάσω. Μπορεί να θαυμάζω κάποιον για το θάρρος του, τη δύναμη του, το σώμα του, το μυαλό του, το ταλέντο του, την οικογένεια του, την περιουσία του, το λέγειν του, το χιούμορ του… Έχουμε ένα εκατομμύριο λόγους να θαυμάζουμε αυτούς που θαυμάζουμε. Προσωπικά, δεν θα θαυμάσω ποτέ έναν body builder, διότι δεν θέλω να γίνω body builder. Θα θαυμάσω όμως μια γυναίκα που είναι fit, ή έναν άντρα που επικοινωνεί με αυτοπεποίθηση και μπορεί εύκολα να μεταφράσει τις σκέψεις του σε λέξεις. Είναι πολύ ωφέλιμο να ξεκαθαρίσουμε τι και ποιον θαυμάζουμε και για πιο λόγο. Γιατί αυτό που θαυμάζουμε, είναι αυτό στο οποίο δίνουμε αξία.
Αναρωτιόμουν «πώς γίνεσαι αυτός ο άνθρωπος» (σ.σ. Ντάνος). Και επειδή η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι μεγάλο μέρος της δουλειάς μου είχα τεράστια περιέργεια να πάρω απάντηση.
Τι σου έκαμε τρομερή εντύπωση βλέποντάς τον στο Survivor;
Το Survivor κέρδισε την προσοχή μου 5-6 βδομάδες πριν τον τελικό. Είχα ξεκινήσει ένα πρότζεκτ, αρκετά ζόρικο, σε μια εταιρία και στο τέλος της κάθε μέρας επέστρεφα σπίτι ταλαιπωρημένη και ιδιαίτερα ευγνώμων που είχα κάτι να δω για να ξεχαστώ. Παρόλο που δεν ήμουν η πιο ένθερμη fan του, παρακολουθούσα τον Ντάνο με δέος. Αναρωτιόμουν «πώς γίνεσαι αυτός ο άνθρωπος». Και επειδή η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι μεγάλο μέρος της δουλειάς μου είχα τεράστια περιέργεια να πάρω απάντηση.
Τι θαυμάζεις στον Γιώργο Αγγελόπουλο;
Οι ατέλειες του δεν είναι λιγότερες από τις δικές σου και τις δικές μου, αλλά έχει τη δύναμη να τις ξεπερνά. Είναι ανεμπόδιστος. Είναι ένας άνθρωπος του οποίου το κίνητρο, η πρόθεση, η παρακίνηση, ο λόγος δηλαδή που αγωνίζεται να κάνει κάτι, είναι ξεκάθαρος. Και άμα διαβάσεις το βιβλίο θα καταλάβεις τι εννοώ. Όταν έχει ξεκάθαρο αυτό το πράγμα, είναι ασταμάτητος. Αν φάει τα μούτρα του, θα σηκωθεί ξανά και θα συνεχίσει. Ενώ αντιθέτως, εγώ στη θέση του, μπορεί να μη σηκωθώ να συνεχίσω, αλλά θα πήγαινα πίσω στη σπηλιά μου, να κλειστώ και να πω «ξέρετε, δοκίμασα αλλά δεν τα κατάφερα».
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξες βλέποντας το Survivor ή στην κουβέντα που κάνατε για το βιβλίο;
Το έβλεπα, αλλά δεν έβλεπα ξεκάθαρα τον προγραμματισμό πίσω από τον άνθρωπο. Τώρα τον ξέρω.
Τι ακριβώς θα διαβάσει κάποιος στο βιβλίο;
Είναι μια αφηγηματική αυτοβιογραφία με παρακινητικό χαρακτήρα. Δεν είναι βαρύ το παρακινητικό κομμάτι. Ξεκινούμε από την παιδική ηλικία, πάμε στην εφηβεία, στον στρατό, στις σχέσεις, στις επιτυχίες, τις αποτυχίες… είναι ένα ταξίδι στην ζωή ενός ανθρώπου που δεν φοβάται να τσαλακωθεί στα μάτια του αναγνώστη του. Προσπάθησα να μην λείπουν από το βιβλίο το σκηνικό και οι εικόνες, οι μυρωδιές, οι γεύσεις και οι ήχοι.
Ήταν εύκολο να σε εμπιστευθεί και να σου πει ενδεχομένως και πράγματα που δεν τα είπε ποτέ σε κανέναν;
Στην αρχή ήμασταν και οι δυο πιο συγκρατημένοι. Με τον καιρό η εμπιστοσύνη εδραιώθηκε, φιλέψαμε και με τα τόσα που είπαμε γίναμε οικογένεια. Το βιβλίο ήταν σχετικά έτοιμο το καλοκαίρι, όμως ο Γιώργος διέκρινε ένα δισταγμό από μέρους μου για την εγκυρότητα της αφήγησης, γιατί δεδομένης της δικής μου σχετικά προστατευμένης παιδικής ζωής, το έβρισκα δύσκολο να δεχτώ όλα όσα μου αφηγήθηκε. Με έστειλε, λοιπόν, στην Σκιάθο δίνοντας οδηγίες σε όλους να απαντήσουν στις ερωτήσεις μου. Αυτό δεν έπρεπε να το κάνει (γέλια)… Έγινα γνώστης πάρα πολλών πληροφοριών που δεν μου είπε ο ίδιος αλλά δεν είχαν και θέση στο βιβλίο. Επαλήθευσα, ωστόσο, τα δεδομένα και μάζεψα και μερικές άλλες πληροφορίες που με πήραν ακόμα πιο βαθιά στην ιστορία, κάνοντας την πότε πιο πονεμένη και άλλοτε πιο ανάλαφρη. Δεν θέλω ούτε θρίλερ να το κάνω, ούτε έπος, ούτε οτιδήποτε άλλο τέτοιο. Είναι μια ιστορία που ακόμα κι εγώ που την έγραψα, κάθε φορά που τη διαβάζω, κάπου θα δακρύσω και κάπου θα γελάσω.
Τι μπορεί να σου είπε δηλαδή που σε έβαλε σε σκέψεις;
Είναι μια ζωή γεμάτη προκλήσεις. Είναι σχεδόν παραμυθένια η ιστορία -όχι πάντα με την ευχάριστη έννοια, αλλά δεν του λείπει και το χιούμορ. Ολοκληρώνοντας το βιβλίο ο αναγνώστης θα ήθελα να πιστεύω πως θα έχει ευρύτερη επίγνωση για το πώς τον σημάδεψαν στη ζωή τα δικά του βιώματα και μια πανοραμική θέα του ανθρώπου που αποκαλεί Ντάνο.
Οπότε, θεωρείς ότι λυτρώθηκε τελικά αυτός ο άνθρωπος.
Δεν είναι και λίγο πράγμα η αγάπη τόσου κόσμου! Όμως είναι μεγάλη κουβέντα να θεωρήσεις ότι λυτρώθηκες. Όσες πιο πολλές θάλασσες ταξιδέψεις, τόσο πιο πολλές φουρτούνες θα συναντήσεις. Αυτό που σε καθορίζει δεν είναι το να κάτσεις φρόνιμα, είναι πώς αντιμετωπίζεις τις φουρτούνες. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πάντα έχουμε σκαμπανεβάσματα στη ζωή μας. Ανάλογα πόσο έντονη προσωπικότητα έχεις και πόσο ανήσυχο πνεύμα είσαι, τόσο πιο έντονα θα προκαλέσεις τα πράγματα.
Το βρίσκω ενδιαφέρον να παρατηρώ αυτούς που πνίγονται στο φάσμα της εμπάθειας γιατί έχω την εντύπωση πως δεν καταλαβαίνουν ότι μέσα από τα φίλτρα που χρησιμοποιούν για να κρίνουν τον άλλον, προδίδουν την πιο άχαρη πλευρά του εαυτού τους. Είμαι σίγουρη πως το φαινόμενο Ντάνος δεν απειλεί την ελληνική κουλτούρα του 2019.
Πώς αντιδράτε αυτές τις μέρες στα κακοπροαίρετα σχόλια σε social media και media σε σχέση με την κυκλοφορία του βιβλίου;
Το βρίσκω ενδιαφέρον να παρατηρώ αυτούς που πνίγονται στο φάσμα της εμπάθειας γιατί έχω την εντύπωση πως δεν καταλαβαίνουν ότι μέσα από τα φίλτρα που χρησιμοποιούν για να κρίνουν τον άλλον, προδίδουν την πιο άχαρη πλευρά του εαυτού τους. Είμαι σίγουρη πως το φαινόμενο Ντάνος δεν απειλεί την ελληνική κουλτούρα του 2019. Είναι ένας άνθρωπος που δεν έδειξε κακία, έδειξε σθένος, ενώ ενίοτε προσφέρει την αναγνωρισιμότητα του για να βοηθήσει εκεί που χρειάζεται. Αυτό που απειλεί την ελληνική κουλτούρα του 2019 είναι η λύσσα να ρίξουμε τον άλλο χαμηλά όταν τον βλέπουμε να στέκεται λίγο πιο ψηλά από εμάς.
Γιατί θεωρείς πως έπεσαν να τον φάνε;
Θα απαντήσω με ένα κομμάτι από την αφήγηση του Γιώργου Αγγελόπουλου το οποίο με άγγιξε και το παράθεσα στο βιβλίο αυτούσιο. «Είναι στη φύση των ανθρώπων να θέλουν να κατατάξουν τους άλλους σε κατηγορίες. Αυτό που ξεχνάμε οι άνθρωποι είναι ότι την αράζουμε σε μια κατηγορία και αποδεχόμαστε την κατάταξη που μας δίνουν οι άλλοι αμαχητί, γιατί σταματήσαμε να εκπλήσσουμε τους εαυτούς μας. Κάπως έτσι είναι τα πράγματα. Το τι είμαι το αποφασίζω εγώ, και μόνον εγώ, όχι αυτός που με έχει απέναντι».
Από ποιου την ανάγκη δημιουργήθηκε το βιβλίο;
Στο συνέδριο όπου συναντηθήκαμε πρώτη φορά, παρόλο που ήταν εμφανής η έλλειψη εμπειρίας του να μιλά μπροστά σε κοινό, πρόσεξα ότι είχε τον έλεγχο του χώρου και όταν μιλούσε είχε την προσοχή του κόσμου. Οπότε, όταν τελειώνοντας με ρώτησε πώς βλέπω το ενδεχόμενο να ασχοληθεί με το θέμα δεδομένου ότι είχε συχνά προτάσεις, του απάντησα πως αν τον ενδιαφέρει μπορεί να το κάνει. Είναι πάγια πρακτική των ομιλητών να γράψουν ένα βιβλίο και με τις πολλές συζητήσεις, ο Γιώργος έχοντας διαβάσει κάποια κείμενα από το blog μου, πρότεινε να το γράψω εγώ. Η απόφαση πάρθηκε αρκετούς μήνες πριν το Τατουάζ αλλά επειδή είχε ήδη ανακοινωθεί το βιβλίο και υπήρχε δέσμευση με εκδοτικό οίκο, ήταν επιλογή του ιδίου να προχωρήσει με την έκδοση.
Θεωρείς ότι η ιστορία του είναι μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί;
Προτείνω καλύτερα να το διαβάσεις και να απαντήσεις εσύ την ερώτησή σου. Σίγουρα το βιβλίο δεν γράφτηκε για να συγκριθεί με τους μεγάλους Έλληνες λογοτέχνες, όμως δεν θεωρώ πως είναι άμοιρο αξίας. Έχει παρακινητικό χαρακτήρα, γράφτηκε με πολλή προσοχή, κέφι και αγάπη και με την ελπίδα να αγγίξει έστω κι έναν άνθρωπο, στηρίζοντας ταυτόχρονα και την πορεία του Γιώργου Αγγελόπουλου ως ομιλητή.
Θα μπορούσε ένας άγνωστος, με μια αντίστοιχη ιστορία, μια αντίστοιχα πολυτάραχη ζωή, να βγάλει ένα βιβλίο και να γίνει best seller;
Δεν είναι δίκαιη η σύγκριση. Ο Ντάνος έχει μια αναγνωρισιμότητα που δεν διαθέτει ο άγνωστος στον οποίο αναφέρεσαι. Ο Γιώργος Αγγελόπουλος βρίσκεται ήδη στο ραντάρ της ελληνικής κοινωνίας και ο μέσος άνθρωπος έχει σχηματίσει μια άποψη για το πρόσωπό του. Αν πρέπει να πω το αυτονόητο, το βιβλίο θα θελήσει να το διαβάσει αυτός που νιώθει κοντά στον Ντάνο, είτε γιατί ένιωσε δέος με τα όσα είδε στην οθόνη του είτε τον άγγιξε κάτι που είπε ή έκανε από το παιχνίδι μέχρι σήμερα. Αυτό κάνουμε οι άνθρωποι. Εξερευνούμε τον κόσμο μας με την ελπίδα να ανακαλύψουμε καλύτερα τον εαυτό μας μέσα από μια ταύτιση που μπορεί να προκύψει στην πορεία.
Η οικογένειά του πώς αντέδρασε μετά που είδε το βιβλίο;
Το αγκάλιασαν και αυτό ήταν πολύ συγκινητικό, πρώτιστα για τον Γιώργο αλλά και για μένα. Περίμενα με πολλή αγωνία την ανταπόκρισή τους γιατί αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο τον Γιώργο Αγγελόπουλο, αφορά κι αυτούς και η άποψη τους είχε τεράστια βαρύτητα. Ο αδελφός του ο Χάρης Αγγελόπουλος, είπε χαρακτηριστικά: «Και λίγα λες αδελφέ, και λίγα λες…».
Είναι μια αφηγηματική αυτοβιογραφία με παρακινητικό χαρακτήρα. Δεν είναι βαρύ το παρακινητικό κομμάτι.
Η Αυγή Σαββίδου γεννήθηκε στην Κύπρο και ζει στη Λευκωσία. Εργάστηκε ως στέλεχος σε ακαδημαϊκό οργανισμό, διευθύντρια εταιρικής επικοινωνίας σε πολυεθνική και υπεύθυνη τηλεοπτικών παραγωγών σε κανάλι. Υπήρξε αρχισυντάκτρια περιοδικών lifestyle, καθώς και food & travel editor. Από το 2012 είναι σύμβουλος εταιρικής κουλτούρας. Διδάσκει σεμινάρια επαγγελματικής απόδοσης ενώ συνεργάζεται με διευθυντικά στελέχη για θέματα διοίκησης. Ασχολείται επίσης με professional branding και καθοδηγεί επαγγελματίες στην επίτευξη των στόχων τους. Είναι content/speaker’s coach για ομιλητές σε TEDx και σε επαγγελματικά συνέδρια. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στη Νέα Υόρκη. Είναι επίσης κάτοχος MBA με ειδικότητα στο Management.
Δείτε παρακάτω ένα gallery με ορισμένα από τα κεφάλαια του βιβλίου: