Στην εκδήλωση εις μνήμην της Marrie Rose, την περασμένη Κυριακή (21/5), στο κέντρο της Λευκωσίας, ήταν στην πρώτη γραμμή, λέγοντας προσευχές και ψέλνοντας ύμνους για τη συμπατριώτισσά της που δολοφονήθηκε, αλλά και όλες τις γυναίκες που εξακολουθούν να αγνοούνται και κανείς δεν γνωρίζει τι μπορεί να έχουν απογίνει.

Πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν τίποτα απ’ όλα αυτά που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες δεν φάνταζε πιθανό, η Lissa μιλούσε στη CITY για τα προβλήματα των συμπατριωτών της, αλλά και όλων των άλλων ανθρώπων από τρίτες χώρες που έρχονται για να εργαστούν στην Κύπρο, τις δυσκολίες και την αδιαφορία που βιώνουν και την προσπάθεια που κάνουν για να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή καθημερινότητα στην Κύπρο.


Η συζήτηση και οι ερωτήσεις τότε, Φεβρουάριο του 2018, είχαν επικεντρωθεί στα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας των Φιλιππινέζων που ζουν στην Κύπρο, αλλά και στην εκμετάλλευση από τους εργοδότες, το trafficking και τη σεξουαλική κακοποίηση που βιώνουν ή έχουν βιώσει πολλές συμπατριώτισσές της όταν έρχονται για πρώτη φορά στην Κύπρο.

«Ως μετανάστρια στην Κύπρο και δη από τις Φιλιππίνες, έχω βιώσει σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και έχω καταγράψει πολλές ιστορίες κακοποίησης γυναικών από τη χώρα μου που εργάζονται στην Κύπρο. Είναι τρομακτικό αυτό που συμβαίνει τόσο σε σχέση με το trafficking όσο και σε σχέση με τον ρατσισμό, κυρίως τον σεξουαλικό», μας είχε πει, τότε, ξεκινώντας τη συζήτησή μας.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζει ένας ομοφυλόφιλος, οικονομικός μετανάστης στην Κύπρο;

Το να είσαι οικονομικός μετανάστης σε μια χώρα που δεν είναι ιδιαίτερα φιλική με άτομα που κατάγονται από χώρες όπως η δική μου, είναι από μόνο του πρόβλημα. Μας λείπει το σπίτι μας, η πατρίδα μας και είναι βασικό για εμάς να νιώθουμε την Κύπρο ως σπίτι μας. Δεν θα σου διαχωρίσω όμως τα προβλήματα και τις δυσκολίες με βάσει τις διάφορες κατηγορίες. Θεωρώ πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σε σπίτια για παράδειγμα, δεν διαφέρουν από τα προβλήματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, ή το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης ή αυτό της κρίσης των καυσίμων. Το θέμα εντοπίζεται στην προβολή αυτών των προβλημάτων. Σίγουρα, ένα άτομο που εργάζεται ως οικιακή βοηθός σ’ ένα σπίτι δύσκολα θα βγει και να μιλήσει ανοιχτά για όλα όσα βιώνει, αφού φοβάται. Σπάνια δημοσιεύονται ιστορίες για κακοποίηση γυναικών που εργάζονται σε σπίτια. Η λύση δεν είναι άλλη λοιπόν από τη δημοσιότητα. Μιλήστε ανοιχτά, μη φοβηθείτε. Πείτε για το πρόβλημα όπου μπορείτε, ζητήστε βοήθεια. Υπάρχουν πολλές νομοθεσίες και έχουν πολλές εφαρμογές.

Εσένα σου έτυχαν τέτοιου είδους συμπεριφορές;

Σε όλες μας έχει τύχει. Τόσο εγώ όσο και η πλειοψηφία των συμπατριωτών μου βίωσαν διάφορα είδη κακοποίησης, ειδικά τον πρώτο χρόνο που ήρθαμε στην Κύπρο.

Το γεγονός ότι είσαι πρόεδρος της Λεσβιακής Κοινότητας Φιλιππινέζων Κύπρου και ενεργή ακτιβίστρια σου προκαλεί επιπλέον προβλήματα;

Νομίζω η απάντηση είναι δεδομένη. Μόνο το γεγονός ότι είμαστε από αυτές τις χώρες για κάποιους είναι κόκκινο πανί, πόσο μάλλον όταν μάθουν ότι κάποια από εμάς είναι λεσβία. Υπάρχουν πολλές εργαζόμενες από τις Φιλιππίνες που είναι λεσβίες και πίστεψέ με, δεχόμαστε ακόμη περισσότερες απειλές και εκφοβισμούς από τους ντόπιους. Και το γεγονός ότι κατά καιρούς διοργανώνονται διάφορες ενημερωτικές εκδηλώσεις είναι μεν θετικό, εντούτοις όσο το κράτος αδρανεί και δεν παίρνει θέση, δεν μπορεί αλλάζει κάτι.

Κακομεταχείριση, σεξουαλική κακοποίηση, φτώχεια, trafficking. Είναι καταστάσεις που βιώνουν άτομα τρίτων χωρών όταν έρθουν στην Κύπρο;

Δεν ξέρω ποια ιστορία να αναφέρω πρώτη όταν ανασύρω στη μνήμη μου περιπτώσεις γυναικών που έρχονται στην Κύπρο για να εργαστούν από τις Φιλιππίνες, τη Σρι Λάνκα, το Νεπάλ ή το Βιετνάμ ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον γι’ αυτές και τις οικογένειές τους, που βρίσκονται πίσω στην πατρίδα. Κανείς δεν θέλει να βρίσκεται μακριά από την οικογένειά του και είναι πραγματικά δύσκολο για όλους εμάς που αναγκαζόμαστε να το κάνουμε. Δεν έχουμε όμως επιλογή. Η αλήθεια είναι ότι από τα τέλη της δεκαετίας του 90’ που η Κύπρος δέχεται εργατικό προσωπικό από τις χώρες που προανέφερα, δεν υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, βιασμών και trafficking.

Ίσως γιατί όταν και άμα γίνονταν τέτοιες καταγγελίες στην Αστυνομία, κανείς δεν λάμβανε στα σοβαρά τις κοπέλες, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις φρόντιζαν κιόλας να καλύπτουν τις καταγγελίες. Πολλές φορές, μάλιστα, μας έλεγαν ότι ήταν απασχολημένοι με πιο σοβαρά θέματα και δεν μπορούσαν να ασχοληθούν.

Μπορεί να μην είμαστε Κύπριες, εντούτοις συνεισφέρουμε κι εμείς στην κυπριακή οικονομία. Ζούμε και εργαζόμαστε εδώ και οφείλουν να μας φέρονται όπως και όλων των άλλων πολιτών της Δημοκρατίας. Κυρίως, να μας φέρονται ανθρώπινα. Αγαπάμε τη δουλειά μας και οι υπηρεσίες που προσφέρουμε είναι εξαιρετικά απαιτητικές. Δεν είναι απλό να φροντίζεις ένα παιδί με ειδικές ανάγκες, ούτε να βρίσκεσαι συνεχώς στο πλευρό ενός ανήμπορου ηλικιωμένου. Το να σου εμπιστεύεται κάποιος τα δικά του, αγαπημένα πρόσωπα, είναι μεγάλη ευθύνη.

Μιλώντας με τη Lissa για την υπόθεση Μιτσερού και τις συμπατριώτισσές της που δολοφονήθηκαν με τέτοιο τρόπο, η ίδια ένιωσε την ανάγκη να διευκρινίσει πώς δεν είναι ούτε η ώρα ούτε η στιγμή για να κατηγορήσουμε ή να επιρρίψουμε ευθύνες σε κάποιους. «Όλο αυτό που έγινε θεωρώ πώς είναι ένα χαστούκι αφύπνισης για όλους μας, για να προστατεύουμε και να φροντίζουμε όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, εθνικότητας και τάξης. Όσο για την Αστυνομία, αυτή οφείλει να γίνει πιο ορατή και προσεγγίσιμη σε όλους, αλλά και πιο φιλική. Δημιουργώντας μια πιο φιλική και λειτουργική αστυνομία και επενδύοντας στην ειρήνη και την τάξη, τα πράγματα σίγουρα θα γίνουν πολύ καλύτερα και δεν θα ερχόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιες καταστάσεις. Αυτό που θέλουμε τώρα, είναι δικαιοσύνη για όλα τα θύματα».