Στις 23 Ιουνίου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Έρτογαν, δέχτηκε για δεύτερη φορά ένα μεγάλο πολιτικό πλήγμα καθώς οι ψηφοφόροι της Κωνσταντινούπολης του γύρισαν και πάλι την πλάτη επιλέγοντας για δήμαρχο της Πόλης, τον Εκρέμ Ιμάμογλου.

Μια πολυσήμαντη πολιτική ήττα, με την Κωνσταντινούπολη να αποτελεί έναν από τους δύο, σημαντικότερους δήμους της χώρας οι οποίοι ουσιαστικά δίνουν και το στίγμα του τι θα ακολουθήσει στις επερχόμενες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές.

Και μπορεί ο Έρτογαν να παραδέχθηκε ήττα, ωστόσο, είναι γνωστό πως ο Τούρκος πρόεδρος είναι απρόβλεπτος και δεν θα εφησυχάσει έως ότου εξασφαλίσει και πάλι την πλειοψηφία των ψηφοφόρων μαζί του.

Τι πρέπει, όμως, να περιμένουμε μετά την ήττα του; Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις και γιατί η αποτυχία του να εκλέξει δήμαρχο Κωνσταντινούπολης ενδεχομένως να έχει αρνητικό αντίκτυπο για την Κύπρο και το Κυπριακό. Μπορεί η απώλεια της Κωνσταντινούπολης να στοιχίσει στον Έρτογαν την προεδρία;

Ο Διεθνολόγος και Πολιτικός Αναλυτής, Λοΐζος Μιχαήλ, απαντά στα ερωτήματα της CITY δίνοντας μία ξεκάθαρη εικόνα του τι μέλλει γενέσθαι.

Τι πρέπει να περιμένουμε από τον Ταγίπ Ετογάν μετά τη διπλή ήττα;

Η νέα αυτή ήττα για το ΑΚΡ αλλά και για τον ίδιο τον Ερντογάν, αναμφίβολα θα επιφέρει σωρεία προβλημάτων στον ίδιο και θα προκαλέσει ένα κύμα αμφισβήτησης των πολιτικών και των αποφάσεών του κυρίως σε ό,τι αφορά την εσωτερική διακυβέρνηση.

Συνεπώς θα πρέπει να αναμένουμε ότι αφ’ ενός ο Ερντογάν θα κινηθεί προς την αποφυγή κήρυξης πρόωρων βουλευτικών και προεδρικών εκλογών πάση θυσία ώστε να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξουν επί του παρόντος πρόσθετες απώλειες για τον ίδιο και για το κόμμα του και αφετέρου θα προσπαθήσει να κατευνάσει τις αντιδράσεις που θα υπάρχουν κυρίως εσωκομματικά, προχωρώντας ενδεχομένως σ’ ένα ανασχηματισμό τόσο της κυβέρνησης όσο και της ηγεσίας του ΑΚΡ.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι από την πρώτη κιόλας στιγμή της επισημοποίησης του εκλογικού αποτελέσματος, άρχισαν τα όργανα για τον Ερντογάν και το κόμμα του. Οι ίδιοι οι βουλευτές του επεσήμαναν ότι οι εκλογές χάθηκαν γιατί χάθηκε η ηθική από το κόμμα αλλά και ο προσανατολισμός του στα σοβαρά ζητήματα που απασχολούν τη χώρα. Οπότε κινήσεις ανανέωσης σε κομματικό και κυβερνητικό επίπεδο θα πρέπει να είναι οι πρώτες που θα αναμένουμε.

Πόσο σημαντική είναι η νίκη Ιμάμογλου απέναντι στον καθεστωτικό Ερντογάν;

Η νέα αυτή ήττα ήταν σαφώς απρόσμενη για τον ίδιο τον Ερντογάν. Σίγουρα δεν θα ανέμενε ότι η εμμονή του ιδίου και του κόμματος του για επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη θα γύριζε μπούμερανγκ και το αποτέλεσμα θα ήταν ένα ακόμα πιο ισχυρό χαστούκι από το πρώτο.

Λαμβάνοντας υπόψη λοιπόν το γεγονός ότι πολύ πρόσφατα ο Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν κατάφερε να διαμορφώσει το σύνταγμα της Τουρκίας με τρόπο που να τον καθιστά τον απόλυτο άρχοντα της χώρας αλλά και της προσπάθειάς του, μετά το υποτιθέμενο πραξικόπημα εναντίον του, να εξολοθρεύσει την όποια αντιπολιτευτική φωνή στη χώρα, προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη σημασία και αξία στη νίκη Ιμάμογλου.

Το γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά από 17 χρόνια συνεχόμενων εκλογικών νικών του κόμματος του Ερντογάν στο εσωτερικό της χώρας, η αξιωματική αντιπολίτευση κέρδισε τον ένα από τους δυο σημαντικότερους δήμους της χώρας ενδεχομένως να αποτελέσει προπομπό για ευρύτερες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας. Το πρόσφατο αποτέλεσμα των εκλογών θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί και ως ψήφος αντίδρασης τόσο στις απολυταρχικές πολιτικές που ο Ερντογάν εφαρμόζει, όσο και στην αλαζονεία που διακρίνει την ηγεσία του ΑΚΡ και στην αναποτελεσματικότητα τους να αντιμετωπίσουν τη σοβαρότατη οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα και τον κοινωνικό αντίκτυπο που αυτή επιφέρει στους πολίτες της Τουρκίας. Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως εάν η αξιωματική αντιπολίτευση σε συνεργασία με τα υπόλοιπα κόμματα που μάχονται κατά του Ερντογάν και κυρίως του φιλοκουρδικού κόμματος, αξιοποιήσουν σωστά τα μηνύματα που οι πολίτες έστειλαν, ενδεχομένως στις επόμενες εθνικές εκλογές να έχουμε σοβαρότατες εκπλήξεις για τον Τούρκο Πρόεδρο και το κόμμα του.

Η ήττα του Ερντογάν μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο για την Κύπρο;

Παρά το γεγονός ότι θα ανέμενε κάποιος πως οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία δεν θα είχαν αντίκτυπο στην εξωτερική πολιτική της χώρας, κάτι τέτοιο δεν ισχύει στην προκειμένη περίπτωση. Κι’ αυτό επειδή η νέα αυτή συντριπτική ήττα για τον Ερντογάν θα εντείνει την ανάγκη για τον ίδιο να εδραιώσει τη συνεργασία με τους εθνικιστές της χώρας προκειμένου να επιβιώσει πολιτικά. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει όχι μόνο να διαφοροποιήσει σειρά πολιτικών του στην εσωτερική διακυβέρνηση αλλά πολύ περισσότερο να ακολουθήσει την ίδια ή και ακόμη πιο σκληροπυρηνική και εθνικιστική στρατηγική σε ό,τι αφορά τις διεθνείς βλέψεις της Τουρκίας.

Αυτό θα σημαίνει βεβαίως και τη συνέχιση της προκλητικότητας της Τουρκίας στην Κύπρο τόσο μέσω των παράνομων ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ, όσο και μέσα από άλλες κινήσεις σε ό,τι αφορά τα κατεχόμενα τις οποίες θα πρέπει να αναμένουμε αλλά πολύ περισσότερο να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε.

Στο επόμενο διάστημα εκτιμώ ότι θα δούμε μια εντονότερη και πιο προκλητική παρουσία της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ χωρίς αυτό να σημαίνει βεβαίως τη δημιουργία οποιουδήποτε θερμού επεισοδίου, κάτι που όπως αναλύσαμε πολλές φορές θεωρείται απομακρυσμένο έως και απίθανο για πολλούς λόγους. Επιπρόσθετα θα πρέπει να αναμένουμε κινήσεις εντυπωσιασμού και στο Αιγαίο αλλά και ενδεχομένως τη διεκδίκηση μεγαλύτερου ρόλου και λόγου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Ένεκα της μεγάλης νίκης του Ιμάμογλου πολλοί κάνουν λόγο και για τον επόμενο πρόεδρο της χώρας. Είναι αυτό μια πιθανότητα; Ισχύει, όντως, πως όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει και την Τουρκία;

Όπως προανέφερα η Κωνσταντινούπολη θεωρείται ένας εκ των δυο σημαντικότερων δήμων της Τουρκίας και το εκάστοτε εκλογικό αποτέλεσμα εκεί είναι ενδεικτικό της τάσης που επικρατεί στο σύνολο των ψηφοφόρων της χώρας. Συνεπώς το να ισχυριστεί κανείς ότι η νίκη της Κωνσταντινούπολης μπορεί να σημάνει και νίκη σε επόμενες προεδρικές εκλογές είναι βάσιμο. Από την άλλη ο ίδιος ο Ιμάμογλου χαίρει της εκτίμησης και της εμπιστοσύνης της πλειοψηφίας των πολιτών και στο πρόσωπο του κάποιοι βλέπουν την εναλλακτική επιλογή απέναντι στη δικτατορική και καθεστωτική προεδρία του Ερντογάν. Παρόλα αυτά θεωρώ πως είναι πρόωρο να συζητάμε για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εφόσον θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε το πώς θα αντιδράσει ο Ερντογάν και το ΑΚΡ αλλά και κατά πόσο θα διατηρηθεί στο εσωτερικό το μομέντουμ που έχει δημιουργήσει η αξιωματική αντιπολίτευση.

Το μόνο βέβαιο είναι πως εάν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα καταφέρουν να κρατηθούν ενωμένα μέχρι τις επόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, το ενδεχόμενο μιας εκλογικής ήττας για τον Ερντογάν συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες.

Το πλήγμα των δημοτικών προκάλεσε και έντονους εσωκομματικούς τριγμούς στο AKP. Είναι αυτή η αρχή του τέλους;

Τα προβλήματα για το κόμμα του Ερντογάν δεν φαίνεται ότι θα τελειώσουν σύντομα. Ήδη στο εσωτερικό του κόμματος έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι πρώτες σοβαρές αποσχιστικές τάσεις από πρωτοκλασάτα στελέχη όπως ο Γκιούλ και ο Νταβούτογλου που αναμένεται να προχωρήσουν σε δημιουργία νέων κομμάτων. Αυτό θα σημαίνει σοβαρή αποδυνάμωση της βουλευτικής ισχύος του ΑΚΡ και ενδεχομένως απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας κάτι που θα καταστήσει εξαιρετικά δύσκολη την υπερψήφιση νομοσχεδίων ή ακόμα και του ίδιου του κρατικού προϋπολογισμού του Ερντογάν.

Επίσης το ενδεχόμενο διάσπασης του ΑΚΡ και της δημιουργίας νέων κομματικών σχηματισμών εκ των πραγμάτων θα αποδυναμώσει σημαντικά τον Ερντογάν και ενδεχομένως να του στερήσει και την επανεκλογή στο αξίωμα της προεδρίας χωρίς καν να προσμετρηθεί η εκλογική ζημιά που η αξιωματική αντιπολίτευση μπορεί να του επιφέρει. Άρα κάποιος δικαίως θα μπορούσε να μιλήσει για την αρχή του τέλους του Σουλτάνου Ερντογάν ωστόσο αν κάτι έχουμε μάθει στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας είναι πως τα πάντα μπορούν να ανατραπούν εν μια νυκτί. Το πρόσφατο αποτέλεσμα αποδεικνύει το πόσο ζωντανοί δημοκρατικά είναι οι Τούρκοι πολίτες αλλά και το ότι δεν παραβλέπουν και δεν ξεχνούν ούτε την αλαζονεία του Ερντογάν ούτε και τις δικτατορικές πολιτικές που εφαρμόζει στο εσωτερικό.