«Ο βασικότερος στόχος μου είναι το να συμβάλουμε στο να κάνουμε τη ζωή ενός ανθρώπου καλύτερη. Ξέρετε, αυτό καμιά φορά μπορεί να προϋποθέτει περίπλοκες διαδικασίες, κάποιες άλλες φορές όμως είναι τόσο απλό όσο ένα τηλεφώνημα για ένα ‘Γεια σου, τι κανείς; Είσαι καλά;’».

Με παραδείγματα φωτεινών ανθρώπων και σπουδαίων επιστημόνων όπως είναι η Μαρίνα Σταύρου, σίγουρα μπορούμε να ελπίζουμε σε καλύτερες μέρες ως κοινωνία και ως χώρα.

Λίγο μετά που η Παγκόσμια Εταιρία του Περιφερικού Νευρώνα (Peripheral Nerve Society) τής απένειμε το πολύ σημαντικό βραβείο εις μνήμη του ερευνητή και νευρολόγου PK Thomas, για την έρευνα που πραγματοποιούν με την ομάδα της, υπό την επίβλεψη του νευρολόγου Δρ. Κλεόπα Κλεόπα, στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, και η οποία αφορά στην εξέλιξη μιας καινοτόμας γονιδιακής θεραπείας για την νευροπάθεια Charcot-Marie-Tooth τύπου 1Α, η Κύπρια επιστήμονας μίλησε στη CITY.

Μικρή, τι ήθελες να γίνεις όταν μεγαλώσεις;

Ανέκαθεν ήθελα να ασχοληθώ με τη επιστήμη της βιολογίας.

Πότε αποφάσισες ότι θα ασχοληθείς με το συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο;

Μάλλον το συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο διάλεξε έμενα, πάρα εγώ αυτό. Αυτό που διάλεξα συνειδητά είναι το ότι θα ήθελα τη διδακτορική μου έρευνα να την εκπονήσω στο εργαστήριο του καθηγητή Δρ. Κλεόπα, ο οποίος μου πρότεινε να ασχοληθούμε με την γονιδιακή θεραπεία για την νευροπάθεια Charcot-Marie-Tooth τύπου 1Α.

Τι είναι αυτό που σε γοητεύει σε σχέση με το περιφερικό νευρικό σύστημά μας;

Όπως όλα τα συστήματα στο σώμα μας, έτσι και το περιφερικό νευρικό είναι αριστοτεχνικά φτιαγμένο. Εάν είναι κάτι το οποίο του προσδίδει γοητευτικό χαρακτήρα είναι το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα κομμάτια του που παραμένουν ανεξερεύνητα.

Τι θα ήθελες να έχεις καταφέρει σε βάθος χρόνου;

Να βελτιώσω τη ζωή ενός ανθρώπου, είτε μακροπρόθεσμα μέσω της ερευνάς είτε άμεσα συμβάλλοντας ενεργά στην κοινωνία των ασθενών με ακτιβιστικό τρόπο.

Τι σημαίνει για σένα η σημαντική αυτή βράβευση;

Για μένα αυτή η βράβευση είναι πέρα για πέρα τιμητική. Ούτε καν φανταζόμουν το ενδεχόμενο του να μου απονείμουνε το βραβείο εις μνήμη του PK Thomas. Θεωρώ ότι είναι μια ένδειξη για το ότι η έρευνα που πραγματοποιούμε υπό την επίβλεψη του νευρολόγου Δρ. Κλεόπα Κλεόπα, στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, χαίρει παγκόσμιας αναγνώρισης. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι παρόλο που το βραβείο ήταν ονομαστικό και αφορά τον κύριο ερευνητή του βραβευμένου έργου, η μελέτη προέκυψε έπειτα από ομαδική προσπάθεια.

Σε ποιο επίπεδο πιστεύεις ότι θα βοηθήσει αυτό το βραβείο;

Περιμένω ότι εξ αφορμής αυτής της βράβευση, ίσως περισσότερος κόσμος θα γνωρίσει την νευροπάθεια Charcot-Marie-Tooth, η οποία είναι η πιο συχνή εκ των σπάνιων νευροπαθειών -πάσχουν περίπου 150 Κύπριοι και 2.8 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως.

Ποιο ήταν το πιο ιδιαίτερο σχόλιο που έλαβες αυτές τις μέρες;

Τα πιο ιδιαίτερα είναι πάντα τα μηνύματα που έρχονται από ασθενείς που ζουν με Charcot-Marie-Tooth.

Μπορείς να μας εξηγήσεις με απλά λόγια το περιεχόμενο της βραβευθείσας έρευνάς σας, που όπως διαβάζουμε αφορά στην εξέλιξη μιας καινοτόμας γονιδιακής θεραπείας για την νευροπάθεια Charcot-Marie-Tooth τύπου 1Α;

Η έρευνα μας, όπως πολύ καλά είπατε, αφορά στην εξέλιξη μιας καινοτόμας γονιδιακής θεραπείας για την νευροπάθεια Charcot-Marie-Tooth τύπου 1Α. Η παθολογία αυτής της νευροπάθειας προκύπτει λόγω της υπερέκφρασης της πρωτεΐνης PMP22, η οποία έχει σημαντικό ρόλο στον περιφερικό νευρικό σύστημα. Με άλλα λόγια υπάρχει περισσότερη ποσότητα πρωτεΐνης PMP22 από ότι θα έπρεπε. Αυτό προκαλεί προβλήματα στην ομαλή λειτουργία του περιφερικού νευρικού συστήματος. Έτσι, εμείς προσπαθούμε να μειώσουμε τα επίπεδα της υπερ-εκφραζόμενης πρωτεΐνης PMP22 πίσω στα φυσιολογικά. Για να το κάνουμε αυτό χρησιμοποιούμε ένα υιικό φορέα που μεταφέρει μικρές αλληλουχίες που αναγνωρίζουν και διασπούν τις προ-πρωτεϊνικές δομές της PMP22.

Πού βλέπεις τον εαυτό σου σε μερικά χρόνια από σήμερα; Μπορεί η Κύπρος να απορροφήσει και να αναδείξει επιστήμονες σαν κι εσένα;

Θεωρώ τον εαυτό μου ακόμα αρκετά μικρό επιστημονικά, έχω ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μου. Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο υπάρχουν πάρα πολλοί επιστήμονες που βρίσκονται πολύ πιο μπροστά από μένα. Εγώ έχω μόλις κάνει τα πρώτα μου δειλά βήματα. Σε πρώτο στάδιο, θα ήθελα λοιπόν να γίνω αντάξια των διακεκριμένων Κυπρίων συναδέλφων μου.

Τι σου αρέσει και τι όχι στον τόπο μας;

Μου αρέσει η μεσογειακή κουλτούρα μας. Τώρα, τι δεν μου αρέσει…Δεν μου αρέσει όταν πράττουμε αγνοώντας κοινωνικές ομάδες που είναι αριθμητικές μειονότητες. Επίσης, δεν μπορώ να συμφιλιωθώ με την ιδέα ότι κάποιοι συμπολίτες μας, συνεργάτες ή διοικητικό προσωπικό μπορεί να πράττουν «έργα» που εν γνώσιν τους πλήττουν τα συμφέροντα ενός άλλου ανθρώπου.

Ποια η δική σου άποψη για τη πεποίθηση ορισμένων ότι ο άνθρωπος είναι το σπουδαιότερο ον πάνω στον πλανήτη. Είναι;

Ούτε κατά διάνοια δεν είναι ο άνθρωπος το σπουδαιότερο ον πάνω στον πλανήτη. Βρίσκω τέτοιες ναρκισσιστικές τοποθετήσεις σχεδόν επικίνδυνες.

Γνωρίζω ότι είσαι και αντιπρόεδρος στην Οργάνωση Πολιτισμού «Νεόφυτος», στόχος της οποίας είναι η εγκαθίδρυση του «Πολιτισμού της Αναπηρίας» μέσω πολλαπλών και ποικίλων δράσεων. Τι θα ήθελες εσύ προσωπικά να πετύχετε ως «Νεόφυτος»; Ποιοι είναι οι βασικότεροι δικοί σου στόχοι, σε σχέση με τη δράση σου στην οργάνωση;

Οι βασικότεροι στόχοι μου σε σχέση με την οργάνωση πολιτισμού αναπηρίας «Νεόφυτος» δεν αποκλίνουν του προσωπικού μου στόχου ζωής, που είναι το να συμβάλουμε στο να κάνουμε τη ζωή ενός ανθρώπου καλύτερη. Ξέρετε, αυτό καμιά φορά μπορεί να προϋποθέτει περίπλοκες διαδικασίες, κάποιες άλλες φορές όμως είναι τόσο απλό όσο ένα τηλεφώνημα για ένα «Γεια σου, τι κανείς; Είσαι καλά;».