Με ένα φωτογραφικό φακό και ένα drone εξερευνά κάθε προσιτή (και απρόσιτη) γωνιά της Κύπρου, απαθανατίζοντας μοναδικά στιγμιότυπα. Πρόσφατα βρέθηκε στην επικαιρότητα όταν δημοσίευσε βίντεο από έναν άγνωστο καταρράκτη στην επαρχία Λεμεσού, ο οποίος, μετά τις έντονες βροχοπτώσεις, έτρεχε χειμαρρώδης δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό θέαμα. Πολλά media εκείνες τις ημέρες έσπευσαν να αναδημοσιεύουν το υλικό, χωρίς ωστόσο να κάνουν τη στοιχειώδη αναφορά στον δημιουργό, με αποτέλεσμα ο Bora να δημοσιεύσει ένα βίντεο εκθέτοντας όλους όσοι λειτουργούν με αυτό τον τρόπο.

Στο βίντεο ήσουν αρκετά έντονος με όλους αυτούς που εκμεταλλεύονται τον κόπο τρίτων για να κάνουν νούμερα και να κερδίζουν χρήματα. Είναι κάτι που συμβαίνει συχνά;

Το πρόβλημα κλοπής των πνευματικών δικαιωμάτων είναι σαφώς παγκόσμιο, αλλά ομολογώ πως στην Κύπρο είναι πιο έντονο, λόγω και της απουσίας ξεκάθαρων νομοθεσιών σε σχέση με το υλικό που ανεβαίνει στο διαδίκτυο. Είναι κάτι που το αντιμετωπίζουν σχεδόν όλοι οι φωτογράφοι στην Κύπρο εδώ και χρόνια, αλλά κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να θέσει όρια και να σταματήσει αυτή την εκμετάλλευση. Όντως στο βίντεο ήμουν αρκετά έντονος, ακριβώς γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Η πιο σωστή μέθοδος όμως είναι ο κάθε επαγγελματίας που βιώνει μια τέτοια κατάσταση, να μιλήσει με δικηγόρο που εξειδικεύεται σε τέτοια θέματα και να προχωρήσει νομικά.

Ακολούθησε τον Bora στο:

Instagram: boramarkovicphotography

Tik Tok: @boramarkovicphotography

Μετά την ανάρτηση του βίντεο επικοινώνησαν μαζί σου για να απολογηθούν και να διορθώσουν το λάθος;

Αυτό που έγινε ήταν πως μετά από αυτό, επικοινώνησαν μαζί μου κάποιοι δημοσιογράφοι τηλεοπτικών σταθμών, ζητώντας μου την άδεια ώστε να προβάλλουν υλικό μου.

Σε περίπτωση που συμβεί κάτι αντίστοιχο, σκέφτεσαι να κινηθείς νομικά;

Αν επαναληφθεί κάτι αντίστοιχο σίγουρα τα πράγματα θα πάρουν τη νομική οδό.

Στην Κύπρο ήρθε το 1996 από τη Σερβία. Ήταν μόλις 10 ετών. Ένα χρόνο πριν είχε ήρθε ο πατέρας του, με την ελπίδα να φτιάξει ένα καλύτερο μέλλον για την οικογένειά του. Λόγω του πολέμου στην τότε Γιουγκοσλαβία, τα πράγματα δεν άφηναν και πολλά περιθώρια, όπως θυμάται. «Στην Κύπρο τότε υπήρχε μεγάλη ζήτηση για οικοδόμους. Μέσω ενός γραφείου εξευρέσεως εργασίας στο Βελιγράδι, ο πατέρας μου βρήκε δουλειά και μετακόμισε Κύπρο. Ένα χρόνο μετά, ακολουθήσαμε κι εμείς. Όταν ήρθα με έβαλαν κατευθείαν στην 4η τάξη δημοτικού. Δεν γνώριζα ούτε λέξη ελληνικά. Μέσα σε 6 μήνες, με αρκετή προσπάθεια και με πολύ βοήθεια από την τότε δασκάλα μου, έμαθα τα βασικά και άρχισα να συνεννοούμαι. Στην αρχή ήταν δύσκολα, αλλά όταν είσαι μικρός αυτά τα ξεπερνάς σχετικά νωρίς. Τα επόμενα χρόνια στο σχολείο ήταν υπέροχα. Έκανα φίλους που κρατώ μέχρι και σήμερα».

Η αγάπη σου για τη φύση και τις εξορμήσεις ήταν κάτι που είχες από μικρός;

Από πολύ µικρός στην Σερβία θυμάμαι να πηγαίνουμε οικογενειακά στο χωριό κάθε εβδομάδα κι εγώ να κάνω ό,τι θέλω στους γύρω λόφους και τις πεδιάδες. Αυτή η συνήθεια συνεχίστηκε και όταν ήρθαμε Κύπρο αφού μας αρέσει σαν οικογένεια η φύση και το βουνό. Ωστόσο, μόλις πριν 6 χρόνια ξεκίνησα την πεζοπορία σε πιο οργανωμένη μορφή, με κατάλληλο εξοπλισμό και σχεδιασμό.

Και η αγάπη σου για τη φωτογραφία;

Η φωτογραφία μπήκε στη ζωή μου το 2009, όταν είχα αγοράσει την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή. Μια απλή pocket cam, που όμως ήταν αρχή για όσα ακολουθήσαν.

Πότε συνειδητοποίησες πως το υλικό που δημοσιεύεις έχει απήχηση;
Όλα τα προηγούμενα χρόνια έκανα αρκετές προσπάθειες με υλικό που ανέβαζα στα social media, κυρίως στο Instagram. Η αλλαγή ήρθε μέσα από το Tik Tok, την περίοδο της καραντίνας, όταν όλοι είχαν «κολλήσει» με τη συγκεκριμένη εφαρμογή. Ανέβαζα βιντεάκια από τις διάφορες εξορμήσεις που έκανα και παρακολουθούσα πως μέρα με τη μέρα αποκτούσα όλο και περισσότερους ακόλουθούς, σχόλια, αντιδράσεις κλπ.

Τα μέρη που επισκέπτεσαι τα επιλέγεις ακολουθώντας μια σειρά, ή τυχαία;

Κάνω αυτό που κάνουν οι περισσότεροι: βλέπω που κινείται το ρεύμα και ακολουθώ. Άλλες φορές ρωτάω ντόπιους για πληροφορίες ενώ πολλές φορές ακολουθώ τη ροή ενός ποταμού και όπου με βγάλει. Πλέον, λόγω και της δικής μου εμπειρίας, ξέρω ανάλογα με την εποχή πού να κινηθώ. Για παράδειγμα ο Καλοπαναγιώτης το φθινόπωρο είναι μαγικός, ενώ τον χειμώνα θα επιλέξω το μονοπάτι της φύσης «Άρτεμις» στο Τρόοδος.

Πολλοί θεωρούν πως η Κύπρος, λόγω μεγέθους, δεν έχει και πολλές μυστικές γωνιές για να ανακαλύψεις.

Αντίθετα θα έλεγα πως υπάρχουν πολλές τοποθεσίες που ο κόσμος δεν ξέρει. Η επαρχία Πάφου, για παράδειγμα, είναι γεμάτη με κρυφά φαράγγια εκθαμβωτικής φύσης. Επιπλέον, λόγω γεωμορφολογίας η Κύπρος έχει πολλές δύσβατες περιοχές που σίγουρα κρύβουν θησαυρούς.

Έχεις επισκεφθεί σημεία στην Κύπρο που δεν δημοσιοποίησες ποτέ;

Είχα την τύχη να πάω σε δύο σηµεία του νησιού τα οποία γνωρίζουν ελάχιστοι άνθρωποι. Ο λόγο που δεν δημοσιοποίησα το πού βρίσκονται είναι γιατί η πρόσβαση είναι δύσκολη και επικίνδυνη, οπότε δεν θα ήταν σωστό να θέσω τον κόσμο σε τέτοιο κίνδυνο.

Και για να μην τα γεμίσουν με σκουπίδια ασυνείδητοι.

Όχι, και θεωρώ λάθος αυτή το σκεπτικό: Να κρύβουμε τις ομορφιές του τόπου μας, για να μην τις καταστρέψουν οι ασυνείδητοι. Πρέπει όλοι μας να καταλάβουμε πως η φύση δεν ανήκει σε κανέναν αποκλειστικά, είναι περιουσία όλων μας. Οι ανεγκέφαλοι που πετάνε σκουπίδια και βρωμίζουν τη φύση, θα το κάνουν οπουδήποτε. Δεν περιμένουν εμένα ή οποιονδήποτε άλλον για του δώσει γεωγραφικές συντεταγμένες για να πάει να πετάξει τα σκουπίδια του. Το θέµα είναι να αλλάξουµε νοοτροπία και όχι να κρύβουµε τα όµορφα µέρη της Κύπρου.

Ποια από τα μέρη που έχεις επισκεφθεί μέχρι σήμερα σε έχουν εντυπωσιάσει περισσότερο;

Το πιο πρόσφατο που θυμάμαι είναι ο ποταμός που διασχίζει το χωριό Κοιλάνι, την περίοδο του φθινοπώρου και ο καταρράκτης Καληδονίων στις Πλάτρες, τις ημέρες που χιόνιζε. Γενικότερα όμως κάθε φορά μένω άναυδος από την ομορφιά του Cape Aspro στο Πισσούρι και του ποταμού Διαρίζου.