Αγαπάει το Αστυνομικό Μυθιστόρημα, όπως αγαπάει και το παιδικό βιβλίο. Επιπλέον, αγαπάει να συνδυάζει αυτά τα δύο, εκπαιδεύοντας έτσι τους αναγνώστες του μέλλοντος. Η πολύ επιτυχημένη συγγραφέας Ευτυχία Γιαννάκη, αφήνει για λίγο τις περιοδείες της και έρχεται στη Λεμεσό για τη Δεύτερη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, συμμετέχοντας στην Παιδική Σκηνή το Σάββατο 18 Νοεμβρίου στις 16:45 και στην Κεντρική Σκηνή την Κυριακή 19 Νοεμβρίου στις 16:00.

Έρχεστε στην Κύπρο με αφορμή τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Λεμεσού. Μιλήστε μας για τη συμμετοχή σας, για τον σκοπό για τον οποίο λαμβάνετε μέρος σε αυτήν τη διοργάνωση και πώς λειτουργούν εκθέσεις σαν κι αυτή για μια συγγραφέα όπως εσείς.

Στην Κύπρο πέρασα κάποια από τα πρώτα χρόνια της ζωής μου και επανήλθα στα φοιτητικά μου χρόνια για κάποια καλοκαίρια. Υπάρχει, λοιπόν, η μνήμη που κάνει κάθε επίσκεψη στο νησί να μοιάζει με επιστροφή στην παιδική μου ηλικία. Νομίζω πως αυτός ο συναισθηματικός λόγος είναι ο κύριος λόγος κάθε ταξιδιού. Ακολουθεί βεβαίως το μοίρασμα με ανθρώπους που αγαπούν το βιβλίο, μιλούν την ίδια γλώσσα και επιδιώκουν την εξωστρέφεια. Νομίζω πως κάθε τέτοια διοργάνωση είναι μια ευκαιρία, ένα πεδίο για ένα νέο μοίρασμα, μια συνάντηση που μοιάζει με χημική ένωση δύο στοιχείων. Αν υπάρξει αντίδραση στην ένωση, τα στοιχεία μεταμορφώνονται.


Συνομιλείτε στην Κεντρική Σκηνή με τον Σταύρο Χριστοδούλου για το Αστυνομικό Μυθιστόρημα, ένα είδος το οποίο, με τις όποιες διακυμάνσεις, ανθεί όλο και περισσότερο.

Οι αναγνώστες νομίζουν πως διαβάζουν ένα αστυνομικό βιβλίο για να λύσουν ένα μυστήριο, να βρουν τη λύση σε ένα έγκλημα, αλλά στην πραγματικότητα διαβάζουν για να λύσουν το μυστήριο των χαρακτήρων, να κατανοήσουν τον άνθρωπο. Σε μια εποχή που οι αλλαγές τρέχουν πιο γρήγορα από το ίδιο το συναίσθημά μας γι’ αυτές τις αλλαγές, εκεί όπου δεν προφταίνουμε να επεξεργαστούμε το χάος, την ασάφεια, την πολυπλοκότητα, το αστυνομικό έρχεται να μας καθησυχάσει ότι στο τέλος όλα θα πάνε καλά, θα κατανοήσουμε τα κίνητρα, θα διαχειριστούμε τους υπαρξιακούς φόβους μας, θα αποδοθεί δικαιοσύνη και θα επανέλθει η τάξη. Σε συνθήκη αναγνωστικής ασφάλειας πειραματίζεται κανείς με τους πιο μύχιους φόβους του και γιατί όχι, διασκεδάζει με αυτούς. Όσο περνούν τα χρόνια, οι ιστορίες ξεφεύγουν από τα όρια του απλού αστυνομικού γρίφου και γίνονται πολυεπίπεδες, εστιάζοντας στο κοινωνικό σχόλιο, στο καθρέφτισμα της εποχής και στην καταβύθιση στον ανθρώπινο ψυχισμό. Βεβαίως όλοι ξεκινάμε και επιστρέφουμε στο σκοτάδι του E.A. Poe και στον γρίφο της Agatha Christie με το σασπένς, τις ανατροπές, τη σφιχτή δομή που κατέστησαν δημοφιλές το αστυνομικό. Θυμάμαι ακόμη τη συγκίνηση όταν διάβασα τα πρώτα διηγήματα του Poe.

Εκτός από τα παραπάνω όμως, συμμετέχετε και στην Παιδική - Νεανική Σκηνή με τη σειρά βιβλίων «Πιτσιμπουίνοι». Κανείς θα θεωρούσε κάτι τέτοιο ως ακροβασία: από τον σοκαριστικό και αγωνιώδη κόσμο του εγκλήματος, στον αθώο κόσμο των παιδιών. Εσείς πώς το βιώνετε;

Κι όμως δεν είναι ακριβώς έτσι, θα έλεγα, αφού μιλάμε για ακροβασία, ότι ένα αόρατο νήμα συνδέει το μυστήριο του κόσμου της παιδικής ηλικίας με τη ζωή των ενηλίκων. Με έναν τρόπο είμαστε, λοιπόν, όλοι ακροβάτες. Το μυστήριο μπορεί να είναι ένα εργαλείο ανακάλυψης του κόσμου και του εαυτού, να έχει πολλαπλές εκφάνσεις, περιπέτεια, πειραματισμό, συγκίνηση και διαχείριση του φόβου τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά. Με τα παιδικά βιβλία, επιδιώκω να φυτέψω στο κουκούλι της παιδικής φαντασίας ένα εργαλείο διαχείρισης του φόβου και κατανόησης του εαυτού και του κόσμου. Όλη η ζωή είναι ένα μυστήριο, σε μεγάλο βαθμό άλυτο, όσο κι αν κατανοούμε τα μοτίβα, τις χημικές ενώσεις, το σύμπαν. Αυτό που μας συγκινεί και μας εμπνέει είναι αυτό που μας διαφεύγει. Το άπιαστο και το μυστήριο παίζει με αυτό το άπιαστο.

Βεβαίως, πρόκειται ουσιαστικά για μια… εισαγωγή στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Ένα μυστήριο νησί, ένας μπλε ντετέκτιβ και πολλά μυστήρια που αναζητούν απαντήσεις. Θεωρείτε ότι τα παιδιά έχουν διαφορετική αντιμετώπιση, προσλαμβάνουσες αλλά και τρόπο σκέψης για τη λύση ενός μυστηρίου;

Τα παιδιά έχουν την ακατέργαστη πρώτη ύλη, τον πυρήνα που θα γεννήσει τον ενήλικα και γι’ αυτό πρόκειται για ένα συναρπαστικό πεδίο εξερεύνησης που δεν έχει ακόμη καλούπι και περιορισμούς, όπου όλα είναι δυνατά. Με κάθε παιδί γεννιέται ένας νέος μυστήριος κόσμος, ικανός για όλα και για τίποτα και σε αυτόν τον κόσμο χρειάζεται να βουτήξει κανείς, για να συνομιλήσει μαζί τους, να τα εμπνεύσει και να τα μυήσει στον πλούτο των ιστοριών και της ανάγνωσης.


Τι μπορεί να διδαχτεί ένας ενήλικας από τα παιδιά για την επίλυση προβλημάτων, γρίφων και μυστηρίων; Μπορεί στην πραγματικότητα δύσκολα προβλήματα να βρουν λύση μέσα από την παιδική ματιά;

Πολύ συχνά οι ενήλικες εγκλωβιζόμαστε σε σχήματα και σε μοτίβα λογικής σκέψης που έχουμε ήδη αναπτύξει. Για τα παιδιά τα πάντα είναι μυστήριο, το σχήμα κατανόησης του κόσμου δεν είναι δεδομένο ακόμη και άρα, έχουν την ελευθερία να σκεφτούν έξω από αυτό, έξω από τον λογικό περιορισμό και την πεπατημένη. Εκεί βρίσκεται ίσως όχι η λύση του μυστηρίου, αλλά ένα νέο μοναδικό σκεπτικό, συχνά ανατρεπτικό, μια οργιαστική νέα ελευθερία που μας εκπλήσσει και μας συγκινεί γιατί σπάει ό,τι μας περιορίζει και προτάσσει τη φαντασία και το συναίσθημα.

Υπάρχει το τέλειο μυστήριο που δεν έχει λύση ή απάντηση;

Νομίζω πως το μεγαλύτερο μυστήριο είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, οι κόσμοι που κουβαλάει μέσα του και ναι, αυτό το μυστήριο όσο και αν επιχειρούμε να το χαρτογραφήσουμε πάντα κάτι μας διαφεύγει. Σε αυτό το πεδίο ανθίζει η τέχνη, το συναίσθημα, το μοίρασμα και όσα μας συγκινούν και μας εκπλήσσουν. Τα άνθη του καλού και του κακού φυτρώνουν από μυστήριους σπόρους.


Κλείνοντας, μια συμβουλή προς τους ενήλικες που ένιωσαν ότι έχασαν την παιδική ψυχή τους και βουλιάζουν στα βαρετά προβλήματα της ρουτίνας.

Δεν νομίζω ότι περιμένει κανείς συμβουλές. Αντί για συμβουλές ίσως έχει νόημα η έμπνευση και αυτή δίνεται, τόσο στα παιδιά, όσο και στους ενήλικες μέσα από τις ίδιες τις ιστορίες. Βέβαια ο Ανουίγ έλεγε ότι η έμπνευση είναι μια φάρσα που έχουν επινοήσει οι ποιητές για να φαίνονται σπουδαίοι. Όλη η ζωή όμως υπό μίαν έννοια είναι μια φάρσα. Μια σπουδαία φάρσα βέβαια, αφού δεν έχουμε κι άλλη.