Από τον Χαράλαμπο Παναγιώτου

Πολλοί από εμάς γεννηθήκαμε την περίοδο που η τεχνολογία βρισκόταν στην «άνθησή» της στην Κύπρο. Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας όμως, έζησαν σε εποχές που οι ευκολίες δεν δίδονταν απλόχερα όπως συμβαίνει στις μέρες μας.


Φανταστήκατε ποτέ να βρίσκεστε στους δρόμους της Κύπρου πριν από 50 χρόνια και για κάποιο λόγο να προκύπτει η ανάγκη να κάνετε ένα επείγον τηλεφώνημα; Ο μόνος τρόπος, για να επικοινωνήσετε με κάποιον, ήταν να ψάξετε για έναν από τους τηλεφωνικούς θαλάμους που βρίσκονταν στους δρόμους.

Σύμφωνα με τη λειτουργό επικοινωνίας της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, Iωάννα Κωνσταντίνου, οι τηλεφωνικοί θάλαμοι στην Κύπρο, έκαναν την εμφάνισή τους στο τέλος της δεκαετίας του 1960 και αρχικά λειτουργούσαν με κέρματα - αργότερα, τη δεκαετία του 1980, τα κέρματα αντικαταστάθηκαν από την τηλεκάρτα. Η αποκορύφωση της λειτουργίας τους χρονολογείται από το 2000 μέχρι το 2005, περίοδο κατά την οποία λειτουργούσαν πέραν των 4.300 θαλάμων σε όλη την Κύπρο. Η στροφή όμως, σε νέες τεχνολογίες όπως η κινητή τηλεφωνία και το διαδίκτυο, έφεραν το σταδιακό τέλος των τηλεφωνικών θαλάμων, αφού πλέον η χρήση που γίνεται από το κοινό είναι ελάχιστη.


Συγκεκριμένα, η χρήση τους άρχισε να μειώνεται από το 2005 λόγω της μείωσης των τελών της κινητής τηλεφωνίας και της επακόλουθης αύξησης χρήσης της κινητής τηλεφωνίας από όλο τον ηλικιακό πληθυσμό. Όσον αφορά στους τουρίστες, αυτοί σταμάτησαν να χρησιμοποιούν τους θαλάμους από την είσοδο του roaming.

Η σταδιακή απόσυρσή τους

Σήμερα, οι θάλαμοι έχουν αποσυρθεί πλήρως από τις επαρχίες Λάρνακας, Αμμοχώστου και Πάφου. Στις επαρχίες Λευκωσίας και Λεμεσού παραμένουν σε λειτουργία περίπου 140, οι οποίοι αποσύρονται κι αυτοί σταδιακά. Αυτούς που λειτουργούν τους βρίσκουμε κυρίως σε κοινόχρηστους κλειστούς χώρους, όπως για παράδειγμα στις φυλακές, αλλά και σε κάποια μεμονωμένα χωριά σε ημιορεινές ή ορεινές περιοχές, ως επί το πλείστον.


Η σταδιακή τους αφαίρεση άρχισε να γίνεται δειλά δειλά το 2010 και εντατικοποιήθηκε από το 2017, αλλά δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της απόσυρσης.

Πλέον, γίνονται ελάχιστες κλήσεις μέσω των τηλεφωνικών θαλάμων, έχουν περιοριστεί πάρα πολύ και σχεδόν έχουν μηδενιστεί. Η πλειονότητα των κλήσεων γίνεται από τις φυλακές, όπου ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας είναι μέσω των εν λόγω θαλάμων, και ως εκ τούτου καταλαμβάνει τον μεγαλύτερο όγκο κλήσεων παγκυπρίως.


Αξίζει επίσης, να σημειωθεί ότι το κοινό δεν μπορεί εύκολα να προμηθευτεί κάποια τηλεκάρτα, για να κάνει κλήση μέσω ενός θαλάμου, καθώς υπάρχει περιορισμένο απόθεμα στο κατάστημα της CYTA στον Λυκαβηττό.

Οι νέου τύπου θάλαμοι που είναι φτιαγμένοι από αλουμίνιο, δεν έχουν ιστορική αξία και ανακυκλώνονται. Ωστόσο, οι παλαιού τύπου θάλαμοι έχουν συλλεκτική αξία και υπάρχουν συνολικά λιγότεροι από 30. Η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου προχωρεί στην αναπαλαίωσή τους ως κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας. Κάποιοι, μάλιστα, θα παραμείνουν εγκατεστημένοι σε πλατείες ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αλλά δεν θα είναι ενεργοί.

Οι τηλεθάλαμοι έχουν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία

Ο κάθε τηλεφωνικός θάλαμος είχε τη δική του ιστορία. Στο εξωτερικό τους, υπήρχε το έμβλημα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το οποίο μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας αφαιρέθηκε. Όπως μας λέχθηκε, σε ορισμένους από τους θαλάμους υπάρχουν σημάδια από γδαρσίματα που προκαλούσαν πολίτες στην προσπάθειά τους να αφαιρέσουν το έμβλημα, καθιστώντας τους θαλάμους «σύμβολα» της διαδικασίας αποαποικιοποίησης της Κύπρου.

Επίσης, στο εσωτερικό μερικών εκ των θαλάμων υπάρχουν χαραγμένα μικρά σχέδια από νεαρούς που συνήθιζαν να εκδηλώνουν τον έρωτά τους, γράφοντας τα αρχικά του ονόματος των ιδίων και των συντρόφων τους. Αυτά τα σημάδια αποτελούν κομμάτι της ιδιαίτερης σχέσης που είχε ο καταναλωτής με την υπηρεσία των τηλεφωνικών θαλάμων.