Μπορεί οι ψηφιακές δεξιότητες να είναι πρώτιστο ζητούμενο στον χώρο εργασίας, αλλά όσο πιο μεγάλη η αυτοματοποίηση, άλλο τόσο πιο αναγκαία φαίνεται πως είναι η αναζήτηση ήπιων δεξιοτήτων, γνωστών ως soft skills.

Σε αντίθεση με τα hard skills (τεχνικές γνώσεις και συγκεκριμένες, μετρήσιμες ικανότητες), τα soft skills αφορούν δεξιότητες που σχετίζονται με την προσωπικότητα, τη συμπεριφορά και τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε. Περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ομαδικότητα, την προσαρμοστικότητα, τη διαχείριση του χρόνου και την επίλυση προβλημάτων. Στο επίκεντρο αυτών, η συναισθηματική νοημοσύνη.

Γιατί είναι σημαντικά για τους εργοδότες;

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, πολλοί εργοδότες θεωρούν ότι οι ήπιες δεξιότητες είναι εξίσου σημαντικές με τις τεχνικές, αν όχι περισσότερο.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, μελέτη του LinkedIn (Global Talent Trends, Οκτώβριος 2024) ανέδειξε ότι το 92% των υπευθύνων προσλήψεων θεωρούν τα soft skills καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία μιας επιχείρησης. Προβλέπεται, δε, ότι μέχρι το 2030, ποσοστό 63% των θέσεων εργασίας όλων των επαγγελμάτων θα απαιτούν soft skills.

Στην Κύπρο, αν και μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα ποσοτικά στοιχεία όπως αυτά που αποτυπώνονται διεθνώς, είναι εμφανές πως οι εργοδότες αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο τη σημασία των soft skills. Η τάση είναι σαφής: τα soft skills αναδεικνύονται σε καθοριστικό παράγοντα ανταγωνιστικότητας, συχνά ισάξιο –αν όχι σημαντικότερο- από τα τεχνικά προσόντα.

Ο ρόλος των Πανεπιστημίων

Παραδοσιακά η Ανώτατη Εκπαίδευση επικεντρώνεται στην παροχή γνώσεων και τεχνικών δεξιοτήτων, ωστόσο ολοένα και περισσότερα πανεπιστήμια διεθνώς αναγνωρίζουν την ανάγκη ενσωμάτωσης της ανάπτυξης soft skills στα προγράμματα σπουδών.

Στην Κύπρο, το Πανεπιστήμιο Frederick διαθέτει ένα ανεπτυγμένο πλαίσιο δράσεων για ανάπτυξη soft skills.

«Τα soft skills εκτείνονται από το πώς απαντάμε σε ένα επαγγελματικό email, μέχρι το πώς επικοινωνούμε με συμφοιτητές/τριές μας και μετέπειτα με συναδέλφους μας. Σε μια αγορά όπου τα τεχνικά προσόντα συχνά εξισώνονται, τα soft skills λειτουργούν ως παράγοντας διαφοροποίησης. Σίγουρα μπορούν να βοηθήσουν τους/τις απόφοιτους/ές μας να ενσωματωθούν ευκολότερα σε επαγγελματικά περιβάλλοντα και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της θέσης τους», αναφέρει η κ. Τούλα Δημητροπούλου, Συντονίστρια του Γραφείου Σταδιοδρομίας (Career Office) του Πανεπιστημίου Frederick. «Ως Career Office πραγματοποιούμε εξειδικευμένα εργαστήρια αλλά και ατομικές συναντήσεις, επιδιώκοντας την ανάπτυξη των soft skills στους φοιτητές και τις φοιτήτριές μας».

Πρακτικές όπως ομαδικές εργασίες, παρουσιάσεις, προγράμματα πρακτικής άσκησης, παροχή εξειδικευμένων εργαστηρίων και εμπλοκή σε πραγματικά πρότζεκτ, συμβάλλουν στην ανάπτυξη πολύτιμων δεξιοτήτων όπως η επικοινωνία, η ηγεσία και η συνεργασία.

Πέρα από αυτές τις δράσεις, το Πανεπιστήμιο Frederick έχει αναπτύξει παιδαγωγικές πρωτοβουλίες, μέσα από τις οποίες οι φοιτητές και φοιτήτριες μπορούν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να ενισχύσουν υφιστάμενες ικανότητες.

«Για την ανάπτυξη των soft skills, πολλές φορές δεν αρκούν οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας. Γι’ αυτό τον λόγο έχουμε αναπτύξει παιδαγωγικές προσεγγίσεις και συν-διδακτικές δραστηριότητες (co-curricular activities) που συμπληρώνουν τη μάθηση και βοηθούν τους φοιτητές και τις φοιτήτριές μας να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη, την ομαδικότητα, τη δημιουργικότητα, ηγετικές ικανότητες και συναισθηματική νοημοσύνη μεταξύ άλλων», συμπληρώνει η κα Άντρεα Αθανασίου, Διευθύντρια της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας του Πανεπιστημίου Frederick.

«Ενεργοί Φοιτητές»

Η δράση «Ενεργοί Φοιτητές» αποτελείται από ειδικές Μονάδες (UNITS) του Πανεπιστημίου, όπου οι φοιτητές και φοιτήτριες έχουν την ευκαιρία να εμπλακούν σε μη-τυπικές, συν-διδακτικές δραστηριότητες που συμπληρώνουν τη μάθηση στην αίθουσα διδασκαλίας. Η Πρωτοβουλία «Ενεργοί Φοιτητές» βραβεύθηκε στα πρώτα Education Leaders Awards στην Κατηγορία «Βέλτιστη Μαθησιακή Εμπειρία». Στις εν λόγω Μονάδες περιλαμβάνεται η Ομάδα Φόρμουλα του Πανεπιστημίου, το Εργαστήριο MDL, η Ρομποτική Ακαδημία και το Εργαστήριο Ρομποτικής και Αυτόματων Συστημάτων.

Φοιτητές και φοιτήτριες που συμμετείχαν στην ομάδα Φόρμουλας του Πανεπιστημίου, αναφέρουν: «Έμαθα να επιλύω ένα πρόβλημα ομαδικά, να επικοινωνώ με ανθρώπους με τους οποίους δεν σκέφτομαι το ίδιο, να συνεννοούμαι με άτομα που δεν μιλάμε με τον ίδιο τρόπο», λέει η Τόνια Παναγή. «Μπορεί να λέμε ότι στη θεωρία όλα είναι απλά αλλά στην πράξη είναι πολύ διαφορετικά. Εντοπίζεις πολλά προβλήματα» επισημαίνει ο Μάριος Κυπριανού, για να συμπληρώσει ο Δημήτρης Κουτσούκης ότι «αποκτάς νέες δεξιότητες και βελτιώνεις ικανότητες που είχες εξ αρχής».

Frederick University Living Lab (FULL)

Η παιδαγωγική πρωτοβουλία FULL συνδυάζει τη συμμετοχική και βιωματική μάθηση με την υλοποίηση ενός πρότζεκτ, σε συνεργασία με οργανισμούς και κοινωνικούς φορείς. Τα πρότζεκτ που υλοποιούνται στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, συνδέονται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDGs) δίνοντας στους φοιτητές και τις φοιτήτριες την ευκαιρία να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, τις κατάλληλες δεξιότητες αλλά και την ενσυναίσθηση ώστε, ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους, να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις ως φορείς αλλαγής.

Συμμετέχοντας σ’ αυτές τις δραστηριότητες, οι φοιτητές και φοιτήτριες έχουν την ευκαιρία να εφαρμόσουν τη θεωρία στην πράξη σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, να αναπτύξουν και να πειραματιστούν με καινοτόμες ιδέες, να έρθουν σε επαφή με εταιρείες και οργανισμούς και να αναπτύξουν τις δεξιότητες που είναι σημαντικές για τους μελλοντικούς τους εργοδότες.

Εν τέλει, τα soft skills δεν είναι επιπλέον προσόν αλλά απαραίτητο εργαλείο επιτυχίας σε κάθε τομέα, τόσο σε επαγγελματικό αλλά και σε προσωπικό επίπεδο.

Όπως αναφέρει καταληκτικά η Συντονίστρια του Career Office του Πανεπιστημίου Frederick: «Η τεχνητή νοημοσύνη αυτοματοποιεί πολλές από τις διαδικασίες που χρειάζονται σε ένα επάγγελμα. Γι’ αυτό υπάρχει μεγάλη ανάγκη για τις δεξιότητες που δεν μπορούν να αυτοματοποιηθούν, όπως η επίλυση προβλημάτων, η προσαρμοστικότητα, η συνεργασία και βέβαια η ενσυναίσθηση. Έχουμε ευθύνη να καλλιεργήσουμε στους φοιτητές και τις φοιτήτριές μας αυτές τις δεξιότητες, που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες τόσο της αγοράς όσο και των ίδιων ως ενεργών πολιτών μιας σύγχρονης κοινωνίας».

Το Πανεπιστήμιο Frederick γιορτάζει φέτος 60 χρόνια παρουσίας στον εκπαιδευτικό χώρο της Κύπρου. Αναγνωρίζεται για την ακαδημαϊκή του αριστεία, την παροχή υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης, τη διασύνδεσή του με τη βιομηχανία, τη συμμετοχή σε έρευνα αιχμής και για τη φοιτητοκεντρική του προσέγγιση.

Για περισσότερες πληροφορίες και για διευθέτηση συνάντησης με τις/τους Συμβούλους Εισδοχής του Πανεπιστημίου, μπορείτε να καλέσετε στα τηλέφωνα 22394394 (Λευκωσία) και 25730975 (Λεμεσός), να στείλετε email στο adminfo@frederick.ac.cy ή να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.frederick.ac.cy.

Το νέο ακαδημαϊκό εξάμηνο αρχίζει στις 6 Οκτωβρίου 2025.