Μπορεί να τους έπιασε το μάτι σου στις ομαδικές ή τις ατομικές εξορμήσεις τους, μπορεί να είδες μια από τις ιστορίες από την ανάκτηση χαμένων αντικειμένων που δημοσιεύουν στα social media ή μπορεί και να μην άκουσες τίποτα για εκείνους, αφού κυκλοφορούν περισσότερο τα βράδια, όταν οι παραλίες είναι άδειες και μπορούν να κινηθούν πιο άνετα - μόνο εκεί τούς επιτρέπεται, για τώρα.

Οι χειριστές ανιχνευτών μετάλλων είναι άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας, φιλικοί, προσιτοί και οικογενειάρχες και όταν αποφασίσαμε να τους συναντήσουμε για να μάθουμε περισσότερα για αυτούς δεν περιμέναμε πως θα γνωρίζαμε μια μεγάλη οικογένεια.

Βρεθήκαμε ένα απόγευμα σε μια παραλία της Λεμεσού, λίγο πριν πέσει ο ήλιος και αφού μαζεύτηκαν γύρω στα 20 άτομα από όλη την Κύπρο, μεταξύ αυτών και μικρά παιδιά, ξεκίνησαν να κυκλοφορούν στην παραλία με τους ανιχνευτές στο χέρι. Το τι ακριβώς κάνουν, το εξηγούν οι ίδιοι καλύτερα:

«Ασχολούμαστε με την αναζήτηση μεταλλικών αντικειμένων που βρίσκονται θαμμένα στο χώμα χρησιμοποιώντας ανιχνευτές μετάλλων, ένα ηλεκτρονικό μηχάνημα που στέλνει ηλεκτρομαγνητικά κύματα μέσα στο έδαφος. Όταν τα κύματα χτυπήσουν πάνω σε κάποιο μεταλλικό αντικείμενο, το αντικείμενο “φορτίζεται” και στέλνει πίσω ένα δικό του σήμα σαν ειδοποίηση ότι στο σημείο βρίσκεται ένας “στόχος”. Προφανώς ο ανιχνευτής δεν μπορεί να σου πει αν το αντικείμενο είναι νόμισμα, κουμπί, κόσμημα, βίδα ή σκουπίδι γι’ αυτό και η απόφαση αν ο χειριστής θα ξεκινήσει το σκάψιμο για να εντοπίσει ό,τι υπάρχει εναπόκειται στη γνώση και τη κρίση του», μάς λέει ο Χρήστος Παπαδόπουλος, πρόεδρος του Π.Σ.Α.Μ. (Παγκύπριος Σύνδεσμος Ανίχνευσης Μετάλλων).

Γιατί κάποιος να θέλει να ασχοληθεί με την ανίχνευση μετάλλων όμως;

Οι περισσότεροι από εμάς που ασχολούμαστε με το χόμπι αναζητούσαμε έναν τρόπο να καθαρίσουμε το μυαλό μας από το άγχος της καθημερινότητας και μια καλή δικαιολογία για να βγούμε έξω στη φύση. Αυτό, σε συνδυασμό με την αγάπη μας για εξερεύνηση, μάς έκαναν να επιλέξουμε το χόμπι της ανίχνευσης μετάλλων. Μας συγκινεί η ιδέα να βρούμε κάτι χαμένο και ξεχασμένο στο πέρασμα των χρόνων. Έχει μια δόση μαγείας!

Και πόσο κοστίζει αυτή η… μαγεία;

Το βασικό εργαλείο του χόμπι είναι είναι ο ανιχνευτής μετάλλων. Ένας απλός, καλός ανιχνευτής στοιχίζει γύρω στα 250-400 ευρώ. Αναλόγως των δυνατοτήτων και της ποιότητας ενός τέτοιου μηχανήματος οι τιμές μπορεί να φτάνουν μέχρι και 2.000 ευρώ. Από εκεί και πέρα υπάρχουν και πάρα πολλά αξεσουάρ που βοηθούν στο χόμπι, όπως ο ανιχνευτής τσέπης ή αλλιώς το pinpointer, τσαντάκια ευρημάτων, σκαπτικά εργαλεία και εργαλεία καθαρισμού ευρημάτων.

Μπορεί ο οποιοσδήποτε δηλαδή να αγοράσει έναν ανιχνευτή και να ξεκινήσει το σκάψιμο;

Θεωρητικά ναι, αρκεί να πληροί τα κριτήρια για να εκδώσει την άδεια κατοχής ενός ανιχνευτή μετάλλων από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Η διαδικασία είναι αρκετά απλή.

Πρώτα αγοράζεις τον ανιχνευτή, στη συνέχεια πηγαίνεις στην αστυνομία για να λάβεις ένα πιστοποιητικό ότι έχεις λευκό ποινικό μητρώο και μετά αποτίνεσαι στο Τμήμα Αρχαιοτήτων.

Αφού την εκδόσεις, δικαιούσαι να χρησιμοποιείς τον ανιχνευτή σου στις περιοχές που ορίζονται από τον σχετικό νόμο.


Δείτε διαδραστικό χάρτη με τις περιοχές:

Αφού ξεκινήσεις τις εξορμήσεις τι είναι το πιο συχνό αντικείμενο που θα συναντήσεις;

Στις περιοχές που εξορμούμε βρίσκουμε συνήθως μοντέρνα νομίσματα από την Κύπρο και το εξωτερικό. Επίσης βρίσκουμε παλαιότερα νομίσματα πριν από την ένταξη της Κύπρου στο Ευρώ, από τις δεκαετίες του ‘60, ‘70, ‘80 και ‘90. Πιο σπάνια βρίσκουμε διάφορα κοσμήματα μικρής σχετικά αξίας.

Σε κάποιες περιπτώσεις έχουν βρεθεί κουμπιά από στρατιωτικές στολές και παλιά νομίσματα γνωστά και ως Πιάστρες από τις δεκαετίες του ‘30 και του ‘40. Είναι αντικείμενα από την εποχή της Αγγλοκρατίας.

Οι «θησαυροί» που εντοπίζετε σάς ανήκουν;

Γενικά ομιλούντες, οποιοδήποτε μεταλλικό αντικείμενο παλαιότερο των 100 ετών θεωρείται από τον νόμο ως «αρχαιότητα» και οφείλουμε να το παραδώσουμε στο κράτος. Τα αντικείμενα μικρότερης ηλικίας έχουμε τη δυνατότητα να τα κρατήσουμε για τις συλλογές μας. Φυσικά, υπάρχει και το ηθικό μας καθήκον όταν ανακαλύπτουμε αντικείμενα συναισθηματικής αξίας όπως π.χ. βέρες, περιδέραια κ.λπ, εάν μάθουμε σε ποιον ανήκουν τα επιστρέφουμε αμέσως.

Σίγουρα δεν βρίσκετε μόνο αντικείμενα αξίας κατά τη διάρκεια μιας εξόρμησής σας

Η αλήθεια είναι πως σε κάθε εξόρμηση ο κάθε χομπίστας βρίσκει μεγάλες ποσότητες μεταλλικών σκουπιδιών, όπως δαχτυλίδια και καπάκια αναψυκτικών, αλουμινόχαρτα, μπαταρίες, ηλεκτρονικά τσιγάρα, βίδες, βελόνες, αγκίστρια κ.λπ. Είναι πάγια πρακτική και ηθική μας υποχρέωση να τα αφαιρούμε και να τα απομακρύνουμε από τους δημόσιους χώρους, επιτελώντας έτσι και κοινωνικό έργο για την προστασία και την καθαριότητα της φύσης καθώς και την ασφάλεια των ανθρώπων και των ζώων.

Πολλοί συνδέουν το χόμπι σας με αρχαιοκαπηλία.

Ο ανιχνευτής όπως και οποιοδήποτε άλλο εργαλείο μπορεί όντως να γίνεται «όπλο» στα χέρια ενός παράνομου αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να ταυτίζουμε τους ανιχνευτές με την αρχαιοκαπηλία. Είναι το αντίστοιχο ενός κυνηγετικού όπλου. Οι πλείστοι κυνηγοί το χρησιμοποιούν νόμιμα και υπεύθυνα για να κάνουν το χόμπι τους και κάποιοι άλλοι για να ληστέψουν ή να σκοτώσουν. Οι ανιχνευτές όπως και τα όπλα δεν κάνουν την παρανομία. Οι άνθρωποι την κάνουν και εμείς, οι υπεύθυνοι και νομοταγείς χομπίστες χρεωνόμαστε άδικα τις συνέπειες από τις πράξεις των λίγων.

Ο ρόλος του συνδέσμου ποιος ακριβώς είναι;

Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ανίχνευσης Μετάλλων (Π.Σ.Α.Μ.) ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2022. Πρόκειται για έναν μη κερδοσκοπικό σωματείο που πρεσβεύει τις αρχές της υπεύθυνης και νόμιμης ενασχόλησης με την ανίχνευση μετάλλων και της προσφοράς στον συνάνθρωπο, στο περιβάλλον και φυσικά στο κράτος. Κατ’ επέκταση ως οργανωμένο σύνολο έχουμε δρομολογήσει πολλές δράσεις όπως, τη σωστή ενημέρωση των μελών μας και όλων των ενδιαφερομένων για το νομικό πλαίσιο, τις ευθύνες, τις υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα που έχουμε ως χομπίστες του είδους. Παρέχουμε επίσης, βοήθεια σε οποιοδήποτε άτομο μας έχει ανάγκη και οργανώνουμε εκστρατείες ανεύρεσης χαμένων αντικειμένων για να δώσουμε χαρά στους συνανθρώπους μας. Προσφέρουμε αφιλοκερδώς και εθελοντικά τις υπηρεσίες μας στο κράτος παρόλο που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει το σχετικό ενδιαφέρον και γενικά, προωθήσουμε την υπεύθυνη και νόμιμη εξάσκηση του χόμπι μας και τη συμμετοχή μας στα κοινά.

Φαντάζομαι υπάρχουν και προβλήματα που προσπαθείτε να λύσετε

Ναι, υπάρχουν αρκετά προβλήματα που απαιτούν λύσεις. Το πιο σημαντικό κατά την άποψή μου είναι η συρρίκνωση των περιοχών στις οποίες επιτρέπεται η νόμιμη χρήση ανιχνευτών μετάλλων. Οι περιοχές που ορίστηκαν το 2012 μέσω του Περί Αρχαιοτήτων Νόµου (ΚΕΦ.31) βασίστηκαν σε χάρτες και τοπογραφικά εκείνης της εποχής και παραμένουν έκτοτε στατικές. Από τότε μέχρι σήμερα έγιναν αμέτρητες φυσικές και τεχνητές παρεμβάσεις. Άλλες συρρικνώθηκαν από ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως το άνοιγμα δρόμων και η ανέγερση κτιρίων και άλλες διαβρώθηκαν και εξαφανίστηκαν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Αν συνδυάσεις αυτά τα προβλήματα με την αύξηση των χομπιστών τα τελευταία χρόνια, οι εκτάσεις αυτές δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του χόμπι μας αφού η ανίχνευση μετάλλων είναι ένα υπαίθριο χόμπι που χρειάζεται έκταση και χώμα για να γίνει.

Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα είναι η παράνομη χρήση ανιχνευτών μετάλλων. Κάποιοι Κύπριοι αλλά και πολλοί ξένοι αγοράζουν και χρησιμοποιούν ανιχνευτές μετάλλων χωρίς την απαραίτητη άδεια και τους χρησιμοποιούν σε περιοχές που είτε επιτρέπεται είτε απαγορεύεται η χρήση τους.

Ένα τρίτο σοβαρό θέμα είναι οι αυθαίρετοι έλεγχοι και εκδιώξεις που επιβάλλουν διάφοροι δήμοι και επιχειρηματίες στους χομπίστες, ειδικά στις παραλίες. Δημοτικοί υπάλληλοι, ναυαγοσώστες, γκαρσόνια και νυχτοφύλακες, εκτελούν εντολές από τους εργοδότες τους να εκδιώκουν τους χομπίστες από τις περιοχές στις οποίες επιτρέπεται η ανίχνευση μετάλλων με κάθε λογής δικαιολογία.

Τι συμβουλή θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να ξεκινήσει να ασχολείται με το χόμπι;

Να ενημερωθεί για το νομικό πλαίσιο, να εφαρμόζει τις καλές πρακτικές και να πρεσβεύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το χόμπι μας. Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ανίχνευσης Μετάλλων καθώς και οι ιδιωτικές ομάδες που λειτουργούν στην Κύπρο μπορούν να του δώσουν όλες τις πληροφορίες και γνώσεις που χρειάζονται για να ξεκινήσει αυτό το χόμπι.

Με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ανίχνευσης Μετάλλων μπορεί κάποιος να επικοινωνήσει τηλεφωνικά ή μέσω SMS, Viber και WhatsApp στον αριθμό +357 97635361.

Το e-mail του συνδέσμου είναι: metaldetectingcyprus@gmail.com

Στους ακόλουθους συνδέσμους μπορείς να δεις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Συνδέσμου:

Facebook: https://www.facebook.com/psam.cyprus

Instagram:https://www.instagram.com/psam.cyprus

YouTube: https://www.youtube.com/@psam.cyprus

TikTok:https://www.tiktok.com/@psam.cyprus