Το 2024 ανακηρύχθηκε η θερμότερη χρονιά από το 1850, όταν άρχισε η καταγραφή θερμοκρασιών, και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί το 2025, που ήδη προδιαγράφεται ως μία από τις τρεις θερμότερες χρονιές στην ιστορία
Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη ξεπερνά τα όρια που είχαν τεθεί στη Συμφωνία του Παρισιού, προειδοποιεί το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο «Κοπέρνικος». Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 1,5°C σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, ένδειξη μιας άνευ προηγουμένου αλλαγής στο κλίμα.
Το 2024 ανακηρύχθηκε η θερμότερη χρονιά από το 1850, όταν άρχισε η καταγραφή θερμοκρασιών, και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί το 2025, που ήδη προδιαγράφεται ως μία από τις τρεις θερμότερες χρονιές στην ιστορία. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η υπερθέρμανση δεν έχει προηγούμενο τα τελευταία 120.000 χρόνια, σύμφωνα με επιστήμονες.
Η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας έχει ήδη προκαλέσει παγκόσμιες καταστροφές, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τους φονικούς κυκλώνες στις ΗΠΑ, τις ιστορικές πλημμύρες στην Αφρική, και τις φονικές πυρκαγιές στην Καλιφόρνια. Μόνο το 2024, οι φυσικές καταστροφές προκάλεσαν οικονομικές ζημιές 320 δισ. δολαρίων παγκοσμίως.
Οι ωκεανοί, που απορροφούν το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας, καταγράφουν επίσης πρωτοφανή επίπεδα θέρμανσης, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα εντείνονται λόγω της αυξημένης εξάτμισης και της ενεργοποίησης τυφώνων, κυκλώνων και καταιγίδων.
Παρά τις ανησυχητικές ενδείξεις, η μείωση των εκπομπών αερίων παραμένει εξαιρετικά αργή, με ελάχιστη πρόοδο να καταγράφεται σε πλούσιες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, όπου οι εκπομπές μειώθηκαν μόλις κατά 0,2% το 2024. Η Συμφωνία του Παρισιού καλεί σε περιορισμό της υπερθέρμανσης κάτω από τους 2°C, αλλά το όριο των 1,5°C είναι κρίσιμο για την αποφυγή των πιο καταστροφικών συνεπειών.
Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη άμεσης δράσης. «Το μέλλον βρίσκεται στα χέρια μας — η αποφασιστική δράση μπορεί ακόμη να αλλάξει την πορεία του κλίματος», δηλώνει ο διευθυντής του «Κοπέρνικος», Κάρλο Μπουοντέμπο. Ωστόσο, η πρόσφατη COP29 στο Μπακού απέτυχε να καθορίσει ουσιαστικούς στόχους για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Με την κλιματική αλλαγή να επιταχύνεται, οι συνέπειες γίνονται όλο και πιο αισθητές, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο το περιβάλλον όσο και την παγκόσμια οικονομία. Ο πλανήτης μας βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, και η ανθρωπότητα καλείται να δράσει άμεσα για να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον.