Το δικαίωμα στη διαμαρτυρία βρίσκεται υπό συνεχή επίθεση στη Δύση, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (FIDH), η οποία προειδοποιεί για την αυξανόμενη ποινικοποίηση των φιλοπαλαιστινιακών κινητοποιήσεων.

Η μελέτη επικεντρώνεται ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου –όπως αναφέρει– οι κυβερνήσεις έχουν «εργαλειοποιήσει» τη νομοθεσία κατά της τρομοκρατίας, καθώς και τον αγώνα κατά του αντισημιτισμού, προκειμένου να καταστείλουν τη διαφωνία και την υποστήριξη προς τα παλαιστινιακά δικαιώματα στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.

«Αυτή η τάση αντικατοπτρίζει μια ανησυχητική μετατόπιση προς την κανονικοποίηση ασυνήθιστων μέτρων στην αντιμετώπιση των φωνών που διαφωνούν», δήλωσε η Γιόσρα Φράουες, επικεφαλής του τμήματος της FIDH για τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Η έκθεση, η οποία βασίστηκε σε έρευνα από ανοικτές πηγές, προσωπικές μαρτυρίες και αναφορές διεθνών οργανισμών, δημοσιεύεται μία ημέρα μετά το σχέδιο ειρήνευσης υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, που οδήγησε σε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, στην απελευθέρωση όλων των εν ζωή Ισραηλινών ομήρων και χιλιάδων Παλαιστινίων κρατουμένων που κρατούνταν από το Ισραήλ.

Η έρευνα, η οποία διεξήχθη μεταξύ Οκτωβρίου 2023 και Σεπτεμβρίου 2025, εγείρει επίσης σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη λογοκρισία δημόσιων λειτουργών, παραβιάσεις κατά δημοσιογράφων, καθώς και περιορισμούς στην ελευθερία της κοινωνίας των πολιτών και της ακαδημαϊκής κοινότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ.

Η έκθεση της FIDH υποστηρίζει ότι το δικαίωμα στη διαμαρτυρία στο Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται υπό συνεχιζόμενη επίθεση, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, καθώς τόσο οι Συντηρητικοί όσο και οι Εργατικοί υιοθέτησαν πολιτικές που περιορίζουν τη φιλοπαλαιστινιακή έκφραση. Επικρίνει τη νομοθεσία των Συντηρητικών κατά των διαδηλώσεων το 2024, η οποία αργότερα κρίθηκε παράνομη, αλλά και τη ρητορική της πρώην Υπουργού Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν, που χαρακτήρισε τις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις ως «πορείες μίσους», συμβάλλοντας –όπως σημειώνει– στη στοχοποίηση Μουσουλμάνων και φυλετικών ομάδων. Παρά την αλλαγή κυβέρνησης, η έκθεση διαπιστώνει ότι το αφήγημα παρέμεινε ίδιο, ταυτίζοντας την κριτική προς το Ισραήλ με «βίαιο αντισημιτισμό» και «επιδιώκοντας να νομιμοποιήσει τη γενοκτονική βία του». Η κυβέρνηση των Εργατικών, αντιμετωπίζοντας τη λαϊκή οργή για τον πόλεμο στη Γάζα, απάντησε με την απαγόρευση της οργάνωσης Palestine Action και προτάσεις για αυξημένες αστυνομικές εξουσίες.

Αν και οι νόμοι περί διαδηλώσεων διαφέρουν μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου, ΗΠΑ, Γαλλίας και Γερμανίας, με τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες να αντανακλώνται στη νομοθεσία, η έκθεση επισημαίνει ότι οι παραβιάσεις αυτές είναι ενδεικτικές ευρύτερων διεθνών τάσεων καταστολής της παλαιστινιακής αλληλεγγύης.

Στις ΗΠΑ, παρόμοιες ενέργειες αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη έχουν αντιμετωπιστεί με συλλήψεις, νομικές διώξεις και αυξανόμενες απειλές. Στη Γαλλία, η κυβέρνηση έχει κατηγορηθεί για καταστολή εκφράσεων αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους, συμπεριλαμβανομένων απαγορεύσεων διαδηλώσεων σε ορισμένες πόλεις και της διάλυσης της φιλοπαλαιστινιακής οργάνωσης Urgence Palestine.

Στη Γερμανία, όπου οι φιλοπαλαιστινιακές συγκεντρώσεις έχουν προσελκύσει χιλιάδες διαδηλωτές, οι αστυνομικές τακτικές έχουν επικριθεί ως υπερβολικές, ενώ πολλοί αμφισβητούν την απόφαση να απαγορευτούν ορισμένα συνθήματα ως αντισημιτικά, υπό το βάρος της μεταπολεμικής ταυτότητας της χώρας που εξακολουθεί να καθορίζεται από την ευθύνη της για το Ολοκαύτωμα.

Η έκθεση καταλήγει: «Τελικά, η καταστολή της αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους αποκαλύπτει μια βαθιά κρίση – όχι μόνο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα εδάφη, αλλά και της ίδιας της ελευθερίας – στις κοινωνίες που ισχυρίζονται ότι είναι δημοκρατικές».

Και η Κύπρος

Παρότι η έκθεση δεν κάνει ειδική αναφορά στην Κύπρο, ωστόσο, η χώρα μας δεν απέχει -δυστυχώς- από τις διεθνείς τάσεις. Ο νόμος για τις διαδηλώσεις που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο («Περί Δημοσίων Συγκεντρώσεων και Παρελάσεων Νόμος του 2025») περιστέλλει ανεπίτρεπτα το δικαίωμα στη διαδήλωση και κατ’ επέκταση στα ίδια τα ανθρώπινα δικαιώματα, προσχωρώντας ευρείες εξουσίες στην αστυνομία για καταστολή ειρηνικών διαδηλώσεων. Πρόσφατα δε, κατά τη διάρκεια ειρηνικής διαμαρτυρίας για τη Γάζα αστυνομικές δυνάμεις με πλήρη εξάρτυση και κράνη επιτέθηκαν αναίτια με γκλοπ και σπρέι πιπεριού εναντίον διαδηλωτών, ανάμεσά τους και παιδιά. Προηγούμενως το ΑΚΕΛ είχε ήδη ζητήσει την κατάργηση του νόμου και την αντικατάστασή του με νέα νομοθεσία που θα είναι συμβατή με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

*Κεντρική Φωτογραφία: mattpress_photoagency