Κεντρική Φωτογραφία: Η Καρίμπα, η πρώτη ένοικος του καταφυγίου


Μια ριζοσπαστική ιδέα για την ευζωία των ελεφάντων στην Ευρώπη παίρνει σάρκα και οστά στην Πορτογαλία, καθώς η χώρα της Ιβηρικής δημιουργεί το πρώτο μεγάλο καταφύγιο φιλοξενίας ζώων που έχουν περάσει δεκαετίες σε ζωολογικούς κήπους ή τσίρκο - και το οποίο αναμένεται να ανοίξει το 2026.

Πρώτη «κάτοικος» του καταφυγίου στην Πορτογαλία θα είναι η Καρίμπα, μια ηλικιωμένη ελεφαντίνα που ετοιμάζεται να μεταφερθεί με φορτηγό από το Βέλγιο στον Αλεντέζου.

Το καταφύγιο δημιουργείται από το Pangea Trust και φιλοδοξεί να δώσει λύση σε ένα ζήτημα που απασχολεί εδώ και χρόνια τους επιστήμονες, ότι οι ελέφαντες, όπως κάθε ζώο, δεν ευημερούν σε αιχμαλωσία. Έρευνες έχουν δείξει ότι ζουν έως και τρεις φορές λιγότερο σε σχέση με όσους (σ.σ. ελέφαντες) βρίσκονται ελεύθεροι στη φύση, την ώρα που πολλές χώρες έχουν απαγορεύσει τη «χρήση» τους σε τσίρκα.

Πορτογαλία: Οι αριθμοί των ελεφάντων στην Ευρώπη

Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότεροι από 600 ελέφαντες σε αιχμαλωσία, πολλοί ηλικιωμένοι, συχνά μόνοι τους μετά τον θάνατο των συντρόφων τους. Το παράδειγμα των δύο ελεφαντίδων στο ζωολογικό πάρκο του Άαλμποργκ στη Δανία, που ευθανατώθηκαν επειδή δεν μπορούσαν να χωριστούν, ανέδειξε ξανά την ανάγκη για ασφαλείς χώρους «συνταξιοδότησης».

Το νέο καταφύγιο εκτείνεται σε 1.000 στρέμματα, έκταση έως και 200 φορές μεγαλύτερη από πολλά ευρωπαϊκά ενυδρεία και πάρκα. Εκεί οι ελέφαντες θα μπορούν να κινούνται, να τρώνε, να κοινωνικοποιούνται και να έχουν ξανά έλεγχο στη ζωή τους.

Η περιοχή διαθέτει επαρκές νερό, είναι «χαμηλού κινδύνου» πυρκαγιάς, ενώ διαθέτει κατάλληλο κλίμα για τα θηλαστικά, την ώρα που οι τουρίστες δεν θα μπορούν να τον επισκέπτονται. Η αναπαραγωγή δεν θα επιτρέπεται, καθώς το βάρος δίνεται στην ευζωία και την ανάκαμψη.

Πορτογαλία: Η στάση της τοπικής κοινωνίας

Έχουν ήδη εξασφαλιστεί περίπου τα μισά από τα 8,9 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την πρώτη φάση. Η τοπική κοινωνία φαίνεται να αγκαλιάζει το σχέδιο. Στο κοντινό χωριό Vila Viçosa πολλοί κάτοικοι περιμένουν την άφιξη των πρώτων ζώων, ενώ οι τοπικοί δήμαρχοι βλέπουν το εγχείρημα ως «ήπια» ανάπτυξη που σέβεται το τοπίο και αποτρέπει πιο επιθετικές χρήσεις της γης, όπως μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα.

Το Pangea Trust δεν κρύβει τη φιλοδοξία του: το εγχείρημα μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για μια πανευρωπαϊκή μεταρρύθμιση στην ευζωία των ελεφάντων. Όπως λέει η διευθύντρια του πρότζεκτ, Κέιτ Μουρ, «οι ζωολογικοί κήποι έχουν ένα πρόβλημα που μπορούμε να τους βοηθήσουμε να λύσουν».

Παρά τη στήριξη διεθνών οργανώσεων, μεταξύ τους το Born Free Foundation και το Ίδρυμα Μπριζίτ Μπαρντό, το καταφύγιο θα μπορεί να φιλοξενήσει μόλις δύο δεκάδες ελέφαντες. Μια σταγόνα στον ωκεανό, αλλά για τους υποστηρικτές της πρωτοβουλίας, «από κάπου πρέπει να ξεκινήσει η αλλαγή».

Με πληροφορίες από Lifo