Φανταστείτε την τέλεια αστική γειτονιά. Οι κατοικημένοι δρόμοι είναι διάσπαρτοι με καταστήματα και καφέ. Σχολεία, μουσεία και θέατρα είναι όλα προσβάσιμα με τα πόδια. Οι πράσινοι χώροι προσφέρουν μια ήσυχη απόδραση.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η άμεση προσβασιμότητα με τα πόδια σε βασικές υπηρεσίες, όπως σχολεία, νοσοκομεία, εστιατόρια και καταστήματα, είναι πλέον ένα από τα βασικά ζητούμενα σε μια μεγάλη πόλη. Οπως και οι μεγάλοι χώροι αστικού πρασίνου, για χαλάρωση και ηρεμία. Ορισμένες πόλεις, όπως η Κοπεγχάγη, το Παρίσι και το Τόκιο, λειτουργούν ήδη με αυτόν τον τρόπο, γράφει ο Economist. Μερικές φορές αποκαλούνται «πόλεις των 15 λεπτών» και προσφέρουν όλα όσα χρειάζονται οι κάτοικοι, σε μικρή ακτίνα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Nature Cities δείχνει όχι μόνο ποιες πόλεις το καταφέρνουν αυτό καλύτερα, αλλά και πώς θα μπορούσαν οι υπόλοιπες να διδαχτούν από το παράδειγμά τους.

Ο Ματέο Μπρούνο και οι συνάδελφοί του, στο Sony Computer Science Laboratories, στη Ρώμη, υπολόγισαν την προσβασιμότητα σε τέτοιου είδους υπηρεσίες για περισσότερες από 10.000 πόλεις σε όλον τον πλανήτη. Πρώτα χαρτογράφησαν πόσο χρόνο θα χρειάζονταν οι κάτοικοι σε διάφορες αστικές γειτονιές για να φτάσουν με τα πόδια σε βασικές υπηρεσίες. Στη συνέχεια υπολόγισαν έναν μέσο όρο για όλη την πόλη.

Οι ευρωπαϊκές πόλεις, όπως είναι αναμενόμενο, είναι οι πιο φιλικές προς τους πεζούς. Σε μια κατάταξη μεγάλων πόλεων (εκείνες με περισσότερους από μισό εκατομμύριο κατοίκους), οι 45 από τις 50 πρώτες θέσεις καταλαμβάνονται από πόλεις της Ευρώπης.

Το Μιλάνο έρχεται πρώτο. Ο μέσος Μιλανέζος χρειάζεται να περπατήσει περίπου επτά λεπτά για να φτάσει σε βασικές υπηρεσίες και το 98% του πληθυσμού ζει σε γειτονιές των 15 λεπτών. Το Παρίσι βρίσκεται σε πολύ καλή θέση: οι περισσότεροι Παριζιάνοι χρειάζονται μόλις οκτώ λεπτά, κατά μέσο όρο, για να φτάσουν με τα πόδια στις βασικές υπηρεσίες και το 93% από αυτούς ζει σε γειτονιές των 15 λεπτών. Στην Ασία, το Κιότο της Ιαπωνίας και η Ταϊπέι, η πρωτεύουσα της Ταϊβάν, είναι από τις πιο προσβάσιμες στους πεζούς πόλεις.

Οι πόλεις της Βόρειας Αμερικής απουσιάζουν από τις κορυφαίες 50, καθώς πολλές είναι σχεδιασμένες με δεδομένη τη χρήση αυτοκινήτου, και οι κατοικημένες γειτονιές τους απλώνονται μακριά από τις κεντρικές υπηρεσίες. Το Μανχάταν κατατάχθηκε ως ιδιαίτερα προσβάσιμο, αλλά οι άλλες συνοικίες της Νέας Υόρκης κατέβασαν κατά πολύ το μέσο σκορ της πόλης.

Οι 10 πιο φιλικές πόλεις για τους πεζούς

10. Εδιμβούργο

9. Γενεύη

8. Μασσαλία

7. Παρίσι

6. Μόναχο

5. Λυών

4. Δουβλίνο

3. Τορίνο

2. Κοπεγχάγη

1.Μιλάνο

Παράδειγμα προς μίμηση

Ο στόχος της έρευνας δεν είναι μόνο η κατάταξη, αλλά και ο προσδιορισμός τού πώς θα μπορούσαν να γίνουν πιο προσβάσιμες και άλλες πόλεις. Ετσι, οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο για να καθορίσουν πώς θα μπορούσαν να μετακινηθούν οι τρέχουσες αστικές υπηρεσίες προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η προσβασιμότητα σε αυτές.

Διαπίστωσαν ότι, με μικρή αναδιάρθρωση των πόλεων, θα μπορούσαν να αφαιρεθούν δύο λεπτά από τον μέσο χρόνο περπατήματος και το 97% των πολιτών θα μπορούσε να ζει σε γειτονιές των 15 λεπτών. Αυτό δείχνει ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός θα μπορούσε να βελτιώσει κατά πολύ την προσβασιμότητα, χρειάζεται όμως και βοήθεια: Η προσέλκυση καταστημάτων και εστιατορίων σε πιο ήσυχες γειτονιές πιθανώς να απαιτήσει κυβερνητικά κίνητρα.

Οι ερευνητές έκαναν το ίδιο για ακόμη 53 πόλεις, γράφει ο Economist. Από αυτές, οι 34 ήταν ήδη πόλεις των 15 λεπτών για τους περισσότερους κατοίκους, ενώ άλλες δέκα είχαν τη δυνατότητα να γίνουν. Στο Ρίο ντε Τζανέιρο, για παράδειγμα, οι βασικές υπηρεσίες συγκεντρώνονται στις παράκτιες γειτονιές. Η μεταφορά ορισμένων από αυτές τις υπηρεσίες στα ενδότερα θα μπορούσε να μειώσει τον μέσο χρόνο βαδίσματος για τους κατοίκους, από 25 λεπτά σε 15. Ομοίως, περίπου ο μισός πληθυσμός της Μελβούρνης ζει σε γειτονιές των 15 λεπτών, αλλά οι ερευνητές υπολόγισαν ότι θα μπορούσε να αυξηθεί σε περίπου 90% εάν οι υπηρεσίες της ήταν καλύτερα κατανεμημένες.

Μερικές πόλεις είναι απίθανο να γίνουν παράδεισος για τους πεζούς. Σε μέρη με μεγάλη εξάπλωση των προαστίων η επίτευξη της συνθήκης των 15 λεπτών θα απαιτούσε τη δημιουργία πολλών καινούργιων υπηρεσιών. Για να γίνει η Ατλάντα τόσο βατή όσο το Βερολίνο, για παράδειγμα, θα απαιτούσε περίπου 12 φορές περισσότερες βασικές υπηρεσίες από όσες έχει τώρα. Ωστόσο, καταλήγει ο Economist, οι μικρές αλλαγές μπορεί να αποδώσουν καρπούς: οι έρευνες έχουν δείξει ότι περισσότερες πόλεις που μπορείς να τις περπατήσεις σημαίνει υγιέστεροι κάτοικοι και πιο καθαρή ατμόσφαιρα, ενώ η αυξημένη κίνηση πεζών βοηθάει και τα τοπικά καταστήματα.

Τι συμβαίνει με τις πόλεις της Κύπρου

Στη σχετική online πλατφόρμαπου δίνει μια εικόνα των πόλεων ανά τον κόσμο, βρίσκονται και τρεις κυπριακές πόλεις, με τη συνολική εικόνα τους να είναι αρκετά καλή – όλως παραδόξως!

Συγκεκριμένα, η Λευκωσία βρίσκεται στην «μπλε ζώνη» με μέσο όρο πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες με τα πόδια τα 13 λεπτά ή 6 λεπτά με ποδήλατο. Στην ίδια ζώνη βρίσκεται και η Λεμεσός με μέσο όρο πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες με τα πόδια τα 14 λεπτά ή 6 λεπτά με ποδήλατο. Η Λάρνακα βρίσκεται, λίγο χαμηλότερα, στη «ροζ ζώνη» με μέσο όρο πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες με τα πόδια τα 15 λεπτά ή 6 λεπτά με ποδήλατο.

Με πληροφορίες από protagon.gr, fortunegreece.com, economist