Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να επιβληθεί ένα τέλος ύψους 2 ευρώ σε κάθε μικρό δέμα που εισέρχεται στην Ευρώπη, κυρίως από Κίνα. Συγκεκριμένα, η Κομισιόν σχεδιάζει να επιβληθεί μια χρέωση 2 ή 3 ευρώ ανά δέμα, ανεξαρτήτως αξίας, στα πάνω από 4,5 δισεκατομμύρια πακέτα που εισάγονται ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Το μέτρο αφορά τα «φθηνά» προϊόντα που αγοράζονται μαζικά εξ αποστάσεως από Κίνα, Τουρκία ή άλλες χώρες, μέσω εφαρμογών σε κινητά και υπολογιστή (όπως Temu, Shein, Trendyol κ.ά.).

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2024 εισήχθησαν συνολικά 4,6 δισεκατομμύρια δέματα στην Ευρώπη, ενώ στις αρχές του 2025 καταγράφεται ανοδική τάση. Για την ώρα η πρόταση της Κομισιόν είναι να μπει «τέλος διεκπεραίωσης» ύψους 2 ευρώ σε κάθε πακέτο από αυτά, ασχέτως της αξίας του περιεχομένου του. Ωστόσο, η τελική επιβάρυνση ανά δέμα μπορεί να διαμορφωθεί και στα 3 ευρώ ή ψηλότερα, αναλόγως των αποφάσεων που θα ληφθούν.

Ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ και Κίνας με την Ε.Ε. φέρνει, έτσι, ανατροπές στις καταναλωτικές συνήθειες εκατομμυρίων Ευρωπαίων χρηστών του Διαδικτύου. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι οι αποφάσεις θα ξεδιπλωθούν από το καλοκαίρι και στο β’ εξάμηνο του 2025.

Ποιος θα πληρώνει τον φόρο;

Σε πρώτη φάση οι αποφάσεις θα αφορούν τις αγορές που γίνονται από τις εκπτωτικές εφαρμογές αγορών μέσω κινητού. Το σχέδιο προβλέπει να επιβληθεί άμεσα ένα εφάπαξ «τέλος εισαγωγής και διεκπεραίωσης» (handling fee) κατά την εισαγωγή των αγαθών από τρίτες χώρες για αξίες ακόμα και κάτω των 150 ευρώ, που μέχρι σήμερα απαλλάσσονται από δασμούς στα τελωνεία.

Με βάση την αρχική πρόταση της Κομισιόν για επιβάρυνση 2 ευρώ σε κάθε πακέτο αγορών που εισάγεται στην Ευρώπη, τα συνολικά έσοδα για την Ε.Ε. μπορούν να ανέρχονται στα 9-10 δισ. ευρώ τον χρόνο. Ωστόσο, αν αποφασιστεί να επιβληθεί υψηλότερη χρέωση (για παράδειγμα στα 3 ευρώ), «οριζόντια» ή κλιμακωτά ενδεχομένως, τα συνολικά έσοδα μπορεί να φτάσουν τα 10-15 δισ. ευρώ τον χρόνο.

Μέρος των εσόδων που θα προκύψουν θα καλύψει το κόστος των επιπλέον τελωνειακών ελέγχων, ενώ τα υπόλοιπα χρήματα θα κατευθυνθούν στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Ειδικότερα, βασικός στόχος είναι να χρηματοδοτηθούν οι έλεγχοι που θα πρέπει να ενισχυθούν λόγω της αύξησης των εισαγόμενων δεμάτων μικρής αξίας από την Ασία, κυρίως από πλατφόρμες όπως οι Shein και Temu. Οι Βρυξέλλες φοβούνται ότι οι πλατφόρμες θα στραφούν στην ευρωπαϊκή αγορά επειδή οι ΗΠΑ θα αυξήσουν τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα.

Το σχέδιο προβλέπει ότι το τέλος που θα επιβληθεί θα επιβαρύνει τις πλατφόρμες και όχι τον καταναλωτή. Αυτές θα τον αποδίδουν, χωρίς να εμπλέκεται με τα τελωνεία ο τελικός αγοραστής.

Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή τα ενδεχόμενα είναι:

- Είτε οι ψηφιακές πλατφόρμες να μετακυλήσουν πλήρως το κόστος στους καταναλωτές, καθιστώντας, όμως, έτσι λιγότερο ελκυστικές τις πωλήσεις τους στην Ε.Ε.,

- Είτε οι ίδιες, ως πωλητές, θα απορροφήσουν -κατά ένα μέρος τουλάχιστον- το επιπλέον κόστος, περιορίζοντας τα κέρδη τους για διασώσουν τις πωλήσεις τους.

Τι σημαίνει αυτό για τον τελικό αγοραστή;

Για παράδειγμα, όταν εφαρμοστεί το νέο καθεστώς, ένας καταναλωτής που παραγγέλνει, π.χ., από την εφαρμογή Temu προϊόντα μικρής αξίας, συνολικού κόστους 20 ευρώ (δηλαδή την ελάχιστη παραγγελία που κάνει δεκτή η πλατφόρμα), τότε θα πληρώνει επιπρόσθετα και τέλος 2 ευρώ στο κάθε πακέτο που του έρχεται, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 22 ευρώ.

Αν το κόστος αυτό μετακυλησθεί ολόκληρο στον αγοραστή, θα πληρώνει 10% περισσότερα από την αρχική τιμή πώλησης.

Ενώ αν χρειαστεί το πακέτο να σπάσει σε ξεχωριστές αποστολές (π.χ. λόγω έλλειψης ενός είδους το οποίο παράγγειλε ή καθυστέρησης παράδοσης από κάποιον προμηθευτή), τότε η χρέωση μπορεί να είναι πολλαπλάσια και να φτάνει στα 4, 6 ή και 10 ευρώ.

Το κόστος μιας τέτοιας εξέλιξης μπορεί να επηρεάσει τους όρους ανταγωνισμού και τις επιλογές του καταναλωτή, αλλά και την πολιτική τιμών και αποστολών που θα εφαρμόζουν στο εξής οι πλατφόρμες πώλησης των προϊόντων.

Με πληροφορίες από newmoney.gr, FT