Η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν κατά την αμφιλεγόμενη συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, κατά τη μονοήμερη επίσκεψη του πρώτου στο Τελ Αβίβ, την περασμένη Κυριακή, και εν μέσω του αιματηρού πολέμου στη Γάζα. Στη διπλωματική συνάντηση συμμετείχαν Νετανιάχου και Χριστοδουλίδης, καθώς και οι υπουργοί Ενέργειας Κύπρου και Ισραήλ, Γιώργος Παπαναστασίου και Έλι Κοέν, επιβεβαιώνοντας από κοινού την πρόθεση για ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών.

Νετανιάχου και Χριστοδουλίδης χαρακτήρισαν την ηλεκτρική ένωση στρατηγικής σημασίας, καθώς μπορεί να αναδείξει τη γεωγραφική τους θέση ως φυσικό σύνδεσμο μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής.

Μιλώντας σήμερα στο Πρωινό Δρομολόγιο του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ, ο Παπαναστασίου επιβεβαίωσε την έντονη πρόθεση εκ μέρους Ισραήλ για ηλεκτρική διασύνδεση –το συντομότερο– με την Κύπρο, ώστε να αναβαθμίσει το επίπεδο ενεργειακής του ασφάλειας.

Αναμένονται υπογραφές εντός του έτους

Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση του Γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού και του υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ «η συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ισραήλ στο πλαίσιο του έργου IMEC (India-Middle East-Europe Economic Corridor) αναμένεται να υπογραφεί εντός του έτους». Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση έγινε «ένα σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του οράματος IMEC με επικεφαλής τις ΗΠΑ» στο πλαίσιο του έργου IMEC – δηλαδή του σχεδιαζόμενου εμπορικού διαδρόμου που αναμένεται, κατά την ολοκλήρωσή του, να ενώνει Ινδία και Ευρώπη.

Παράλληλα, αναφέρεται ότι «η τοποθέτηση του καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ σημαντική για την ενεργειακή ασφάλεια δεδομένου ότι το Ισραήλ θεωρείται “νησιωτικό έθνος” με την ενεργειακή έννοια και δεδομένου ότι ο διάδρομος υποδομής θα αποτελέσει έναν σύνδεσμο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης».

Παπαναστασίου σε AP: «Tο Ισραήλ επιδιώκει πρόσβαση στα κυπριακά ενεργειακά αποθέματα σε περίπτωση ενεργειακής ανάγκης»

Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, μιλώντας στο Associated Press, ανέφερε ότι το Ισραήλ επιδιώκει να εξασφαλίσει πρόσβαση στα κυπριακά ενεργειακά αποθέματα, τόσο από συμβατικές όσο και από ανανεώσιμες πηγές, σε περίπτωση ενεργειακής ανάγκης.

Ο Παπαναστασίου ανέφερε περαιτέρω ότι η Κύπρος παράγει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ότι καταναλώνει. Σύντομα, είπε, θα έχει τη δυνατότητα να παράγει περίπου 4 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ οι ανάγκες κατανάλωσης του νησιού δεν ξεπερνούν το 0,5 γιγαβάτ. Ήδη, ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά συστήματα αποδίδουν 1 γιγαβάτ, ενώ έχουν εκδοθεί άδειες για νέα έργα ανανεώσιμων πηγών με συνολική ισχύ 2,8 γιγαβάτ. Η παραγωγή από συμβατικές πηγές φτάνει τα 1,4 γιγαβάτ.

Το έργο διασύνδεσης Έλλαδας - Κύπρου

Ξεχωριστά, σε εξέλιξη βρίσκεται ήδη το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου, μέσω του Great Seas Interconnector (GSI), με προϋπολογισμό 1,94 δισ. ευρώ.

Το έργο χρηματοδοτείται εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (800 εκατ. ευρώ), ωστόσο καταγράφονται καθυστερήσεις λόγω αντιρρήσεων της Τουρκίας για τη χάραξη της διαδρομής του καλωδίου. Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει το έργο χωρίς τη συγκατάθεσή της, καθώς το καλώδιο διασχίζει περιοχές που θεωρεί υπό τη θαλάσσια δικαιοδοσία της.

Όπως αναφέρει σημερινό δημοσίευμα του Φιλελευθέρου, η ισραηλινή πλευρά, εμφανίστηκε την Κυριακή να θέτει ως προτεραιότητά της τη διασύνδεση με Κύπρο, αφήνοντας εκτός συζήτησης την ευρύτερη διασύνδεση του Great Sea Interconnector (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ). Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, από την πλευρά του, είπε στο ΡΙΚ πως η κυπριακή πλευρά δεν απέρριψε και δεν διαφωνεί με την προοπτική ηλεκτρικής διασύνδεσης με το Ισραήλ, ωστόσο, τόνισε πως για την Κύπρο η διασύνδεση με το Ισραήλ είναι τμήμα της ευρύτερης διασύνδεσης με την Ελλάδα και το ευρωπαϊκό δίκτυο.