Γι’ αυτές τις κρίσεις που όλοι πλέον βιώνουμε, είτε οικονομικές είτε υπαρξιακές. Που καθημερινά μας κατατρέχουν ως ερινύες και μας επιφορτίζουν με τύψεις και ενοχές για όλα εκείνα που δεν κάναμε και θα έπρεπε να είχαμε κάνει, αφού πρέπει.

Κι όμως, όπως φαίνεται κατά βάθος μας αρέσουν τα προβλήματα και γουστάρουμε να ζούμε το δράμα και να μιλάμε γι’ αυτό. Άλλωστε μη ξεχνάτε πως είμαστε η κοινωνία που αγάπησε τις φωσκολιάδες και ανέδειξε τον Παπακαλιάτη.

 

Γράφει η Μ.Γ

Η κρίση πανικού είναι πολύ στην μόδα, παρόλο που η ηθοποιός Σοφία Μουτίδου λέει ότι είναι πιο μόδα όταν το πεις στα αγγλικά, δηλαδή «Panic attack». Στα «ξένα» ακούγεται πιο σέξι, πιο ενδιαφέρον, ακούγεται σαν κάτι που θες να έχεις, ενώ η κρίση πανικού ακούγεται πιο πολύ σαν πρόβλημα. Από την άλλη ζούμε σε μια κοινωνία που αγαπάει το πρόβλημα, είναι μες την κουλτούρα να βιώνει κανείς τα πράγματα λίγο πιο δραματικά και να τα αφηγείται ακόμα πιο δραματικά με μια μικρή  δόση – ένα σφηνάκι- αίμα, δάκρυα και ιδρώτα.

Ας μην ξεχνάμε ότι αυτή η κοινωνία αγάπησε τον Φώσκολο και τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη. Έχει δει με ευχαρίστηση σχιζοφρενείς σωσίες να εισβάλουν και να ταράζουν την ήρεμη ζωή ζάπλουτων επιχειρηματιών που βαριούνται θανάσιμα ή πτωχών ηθικών στοιχείων της βιοπάλης. 

Zούμε σε μια κοινωνία που αγαπάει το πρόβλημα, είναι μες την κουλτούρα να βιώνει κανείς τα πράγματα λίγο πιο δραματικά.

Έχει δει με αγωνία και αμέριστή συμπαράσταση το δράμα του πρωταγωνιστή, που στην πορεία 15 επεισοδίων προδίδεται, χωρίζει και επανέρχεται 30 φορές, ενώ σαν άλλος, πολύ πιο προχωρημένος, Ιώβ μέχρι το τέλος της σειράς έχει χάσει τα αδέλφια του και βρίσκει άλλα, γιατί είναι υιοθετημένος, τα παιδιά του δεν είναι παιδιά του και καταλήγει με το παιδί που κυοφορεί η παράνομη σχέση του, έχει χάσει το αρχικό σπίτι του και καταλήγει σ’ ένα άλλο, όχι απαραίτητα στην ίδια χώρα κοκ.

Η κυπριακή κοινωνία όμως έχει αγκαλιάσει και θρυλικές δραματικές σειρές κυπριακής παραγωγής, στις οποίες το δράμα και το δάκρυ είναι μονόδρομος. Οι κυπριακές σειρές αντιμετωπίζουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζει όλη η χώρα γενικά αυτό του μικρού πληθυσμιακού δείγματος, επομένως η κατανομή των κλισέ της σαπουνόπερας, των  «προβλημάτων» δηλαδή που αντιμετωπίζουν οι πρωταγωνιστές, είναι αντιστρόφως ανάλογη.

Για παράδειγμα, ενώ σε μια δραματική σειρά ξένης παραγωγής κάποιος από τους χαρακτήρες θα έχει μια ανίατη αρρώστια, κάποιος άλλος ένα θανάσιμο εμμονικό εχθρό, κάποιος θα έχει μια ηθικά αμφίβολή σχέση, κάποιος θα έχει κάποιο εθισμό σε ουσίες ή σε «πρακτικές», ίσως κάποιο πρόβλημα με τον τζόγο ας πούμε, στην κυπριακή δραματική σειρά όλα αυτά τα παθαίνει ένας, ένας κατακαημένος πρωταγωνιστής, που είναι θαύμα αν θα ζήσει να παίξει στο τελευταίο επεισόδιο. 

Είναι πολύ ταλαιπωρημένος αυτός ο πρωταγωνιστής δεν προλαβαίνει να είναι και άρρωστος, να αποτρέπει πριν την τελευταία του πνοή τα πανούργα σχέδια του θανάσιμου εχθρού του, να πρέπει να δουλεύει να πληρώνει το βαποράκι του και να μην μπορεί ούτε να γκομενίσει ελευθέρα, γιατί δεν του το επιτρέπει η κακούργα κοινωνία.

Η μόνη περίπτωση να ξεκουραστεί είναι αν κατά τη διάρκεια της πλοκής πέσει λίγο σε κώμα και κανονικά μετά το τέλος της σειρά θα πρέπει να αφυπηρετήσει λόγω δραματουργικής εξάντλησης. Το πιο πιθανό, όμως, αυτός ο άνθρωπος και σαν ρόλος και σαν ηθοποιός να αποκτήσει κρίσεις πανικού, ενώ στο εξωτερικό θα είχε πολύ μοδάτα panic attacks.

Όταν ζεις στην χώρα της χρεωκοπίας και του κουρέματος ξέρεις πολύ καλά τι είναι κρίση, τι είναι πανικός και τι είναι κρίση πανικού.

Η κρίση βέβαια είναι και από μόνη της στη μόδα, ειδικά την τελευταία δεκαετία με προεξέχουσα την οικονομική κρίση, η οποία από το 2008 δεσπόζει σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Και πάλι στα αγγλικά το λεξιλόγιο της οικονομικής κρίσης έχει άλλο χαρακτήρα. Είναι οι χώρες του crash και του new deal, όχι της χρεωκοπίας και του κουρέματος. Όταν ζεις στην χώρα της χρεωκοπίας και του κουρέματος ξέρεις πολύ καλά τι είναι κρίση, τι είναι πανικός και τι είναι κρίση πανικού. Η κατάσταση της κρίσης είναι μια κατάσταση αμετακίνητη από το πορτοφόλι σου τα τελευταία πέντε χρόνια τουλάχιστον, ενώ η κατάσταση του πανικού έφτασε σε μια κορύφωση το 2013 την εβδομάδα που έκλεισαν όλες οι τράπεζες και επανέρχεται κάθε φορά που κλείνει ακόμα μία τράπεζα.

Αυτή βέβαια είναι δειγματικά η κατάσταση του μαζικού πανικού, γιατί ο Κύπριος πολίτης έχει πανικοβληθεί σε εθελοντική βάση από μόνος του πολλές φορές και με διάφορους τρόπους σε κλίμα ποιητικής αδείας. Οπότε γι’ αυτόν η κρίση πανικού επέρχεται σαν αντανακλαστικό και όταν σκέπτεται το παρελθόν του και όταν σκέπτεται το παρόν του και ειδικά όταν σκέπτεται το μέλλον του.

Το μέλλον είναι λέξη κλειδί για την κρίση πανικού που συνδυάζεται πολύ ωραία με την αγχώδη διαταραχή, το επίσης πολύ μοδάτο στη χώρα του Woody Allen «anxiety disorder».

Σε αυτή τη χώρα πάλι ο πρωταγωνιστής είναι πολύ ταλαιπωρημένος, χωρίς να τον κυνηγά όμως κάποιος σχιζοφρενής δολοφόνος ή κάποιο άλλο ανθρωπόμορφο τέρας. Ταλαιπωρείται,  γιατί δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στο άγχος της καθημερινότητας, των ρυθμών ζωής, των κοινωνικών προσδοκιών, του στρες της επιτυχίας και της αποτυχίας, της νεύρωσης της τελειομανίας, της οικονομικής ανασφάλειας, των δικών του συμπλεγμάτων και του αγνώστου του μέλλοντος.

Ας μην ξεχνάμε ότι αυτή η κοινωνία αγάπησε τον Φώσκολο και τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη.

Είναι ένας πρωταγωνιστής που η κρίση του, ο πανικός του και η κρίση πανικού του βρίσκεται στην καθημερινότητα του, στον τρόπο ζωής του,  στη ρουτίνα του… τόσο απλά.

Πιέζεται και ταλαιπωρείται από τα προβλήματα που πολύ πιθανόν να αντιμετωπίζουμε όλοι, προβλήματα που προκύπτουν από μια απλή, σκληρή, αλλά καθημερινή πραγματικότητα. Αυτός ο πρωταγωνιστής είναι πολύ «φλώρος» για να παίξει σε μια κυπριακή καθημερινή σειρά, γιατί τα προβλήματα του είναι πολύ απλά για να δραματουργήσουν, είναι όμως βαθιά ανθρώπινος και τυγχάνει έστω του δικού μου βαθύτατου σεβασμού, εκτίμησης και θαυμασμού, γιατί παρόλο που δεν τον βλέπω στην τηλεόραση τον βλέπω στην ζωή.

Είναι ίσως αυτός που συνηθίζουν να λένε «αφανής ήρωας», το οποίο ακούγεται πολύ ωραία στα ελληνικά… αλλά για να γίνει λίγο πιο μοδάτος ας τον πούμε «αφανή ήρωα με panic attacks»!