Ο πολυβραβευμένος σε -διεθνές επίπεδο- Έλληνας designer Χάρης Τσέβης, με το βιογραφικό που έχει να επιδείξει σπουδαίες συνεργασίες με εταιρείες όπως Pepsi, Nike, Toyota, Coca Cola, IKEA, TIME, Fortune, WIRED, The Wall Street Journal κ.α., το τελευταίο διάστημα διαμένει στην Πάφο, δηλώνοντας μάλιστα «Κύπριος από επιλογή».

Μετά την άκρως επιτυχημένη παρουσίαση της πρώτης προσωπικής έκθεσής του στην Κύπρο, με τίτλο «Endless Summer», η οποία πραγματοποιήθηκε στην Πάφο και συγκεκριμένα στο ξενοδοχείο Almyra, ο Χάρης Τσέβης έρχεται για να παρουσιάσει τη δουλειά του και στη Λευκωσία.

Καλύτερη αφορμή για να κάνουμε μια κουβέντα με αυτό τον σημαντικό καλλιτέχνη δεν θα μπορούσε να υπάρξει.

Ανάμεσα στους πελάτες σας είναι η Nike, η Toyota και η Coca-Cola. Πώς ήρθατε σε επαφή με τόσο μεγάλες εταιρείες και τι κάνατε γι’ αυτούς;

Ήμουν τυχερός να έλθουν εκείνοι σε επαφή μαζί μου. Αυτό που είχε προηγηθεί ήταν η δημοσίευση από μένα για χρόνια ενός μεγάλου όγκου δουλειάς στα ψηφιακά μωσαϊκά. Το πάθος που είχα για αυτή την τέχνη και η ενασχόλησή της επί δεκαετίες είχε αποδώσει καρπούς. Είχα καταφέρει να προτείνω μερικές καινοτομικές ιδέες στα μωσαϊκά όπως η χρήση μεταβαλλόμενων μεγεθών στις ψηφίδες για την απόδοση του χώρου και του όγκου. Η ιδέα αυτή αποτέλεσε τομή σε μια εποχή που τα μωσαϊκά γίνονταν από ομοιόμορφες ψηφίδες στοιχισμένες σε ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο πλέγμα. Η απελευθέρωση από αυτό και η χρήση πιο βιολογικών δομών μπόρεσε λοιπόν να δείξει τη δουλειά μου σε πολύ κόσμο και να προκαλέσει το ενδιαφέρον.

Ο Μπαράκ Ομπάμα χρησιμοποίησε το 2007 έργα σας στην προεκλογική του καμπάνια. Πώς προέκυψε η συνεργασία μαζί του;

Αρχικά, με πρόσεξε μια μεγάλη grassroots (λαϊκής βάσης) οργάνωση της κεντροαριστεράς στις ΗΠΑ που λέγεται Move On. Εκείνοι χρησιμοποίησαν ένα μωσαϊκό πορτρέτο του υποψήφιου για το χρίσμα εκείνη την εποχή Γερουσιαστή Ομπάμα αποτελούμενο από χιλιάδες οπαδούς του. Το Move On με πρότεινε λοιπόν στα εκατομμύρια των μελών και φίλων του και έτσι δεν άργησαν πολλές ανάλογες οργανώσεις να χρησιμοποιήσουν το ίδιο και μεταγενέστερα πορτρέτα που είχα φτιάξει. Δέχτηκα αμέσως μετά μια πρόταση του Δημοκρατικού Κόμματος από την Ελλάδα να δουλέψω για τις ανάγκες τους εκεί και από εκεί πέρασε το υλικό που δημιούργησα στους Democrata Abroad που είναι η παγκόσμια οργάνωση των Δημοκρατικών της διασποράς.

Τον γνωρίσατε προσωπικά;

Μακάρι να είχα την τύχη. Όχι, δυστυχώς. Ελπίζω κάποια στιγμή να έχω τη χαρά. Ο Μπαράκ Ομπάμα θα ήταν ένας άνθρωπος με τον οποίο θα έδινα τα πάντα να περνούσα λίγες ώρες συζητώντας για την εξουσία, την επιρροή της πάνω μας και το τι τελικά μένει από αυτή την εμπειρία.

Από την παρουσίαση της έκθεσης στο ξενοδοχείο Almyra

Ενώ κατάγεστε από την Ελλάδα, εντούτοις δηλώνετε «Κύπριος από επιλογή». Γιατί αποφασίσατε να μετακομίσετε στην Κύπρο και ποιοι είναι οι λόγοι που σας έκαναν να αγαπήσατε το νησί;

Οι λόγοι είναι πολλοί και ποικίλοι. Από προσωπικοί και συναισθηματικοί μέχρι πρακτικοί και επιχειρηματικοί. Εν ολίγοις υπάρχουν στιγμές στη ζωή που αναζητάς μια αλλαγή. Ύστερα, είναι τόσα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος, που όπως λέει ένας φίλος είναι μια Ελλάδα με roundabouts. Κάτι πολύ οικείο αλλά με καλύτερη διοίκηση κι οργάνωση.

Αυτά με έφεραν στην Κύπρο. Όμως όλα αυτά δε θα με κρατούσαν αν δεν προέκυπτε ο έρωτας για τον τόπο, τους ανθρώπους του και τον τρόπο ζωής. Η νησιωτική καθημερινότητα είναι κάποιες στιγμές υποτονική και σε κάποιους φαντάζει βαρετή, όμως για μένα ήταν η χαλαρή εκείνη ατμόσφαιρα που βοηθάει στη συγκέντρωση και τη δημιουργία.

Και γιατί επιλέξατε την Πάφο;

Από όλες τις πόλεις η Πάφος μού μοιάζει η πιο όμορφη αλλά και η πιο ανθρώπινη. Είναι η πόλη με τη μεγαλύτερη ίσως έκταση και τον μικρότερο πληθυσμό. Η Πάφος λοιπόν δίνει χώρο στους κατοίκους της για να ζήσουν. Προερχόμενος από την πολύβουη Αθήνα, η Πάφος είναι ένας παράδεισος. Σε αυτή σπάνια ακούς κορνάρισμα, θόρυβο και κυρίως σπανιότατα νιώθεις κάποιον πιεσμένο από το άγχος άνθρωπο να είναι έτοιμος να εκραγεί. Η Πάφος μοιάζει λοιπόν μια γλυκιά ουτοπία. Μια πόλη που μιλάει χαμηλόφωνα. Που δεν έχει μεγαλομανίες, παρότι έχει μια τέτοια ιστορία και παράδοση. Και βέβαια είναι όλο αυτό το υπέροχο φως που την λούζει ειδικά από το μεσημέρι και μετά και την καθιστά ένα έργο τέχνης.

Ποια ήταν η πρώτη επαφή σας με τα μωσαϊκά;

Δεν μπορώ εύκολα να θυμηθώ μιας κι ήμουν πολύ μικρός. Γοητεύτηκα από τις πολύπλοκες εικόνες σε πολύ μικρή ηλικία. Ίσως λόγω της μεγάλης μυωπίας που είχα η οποία με έσπρωχνε να έρχομαι πολύ κοντά στα αντικείμενα και ταυτόχρονα να συνειδητοποιώ πως υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να δω ενώ δεν μπορώ εύκολα. Τα μωσαϊκά ήταν μια αρχαία τέχνη που στηριζόταν στην ιδέα της πολυπλοκότητας και την οποία χρησιμοποιήσαν πάμπολοι πολιτισμοί.

Ξεκίνησε ως χόμπι και κατέληξε επάγγελμα;

Κάπως έτσι. Ως designer είχα αναπτύξει αυτό το πάθος που ελάχιστοι από τους παλιούς μου πελάτες είχαν εκτιμήσει. Είχε τύχει να χρησιμοποιήσω 2-3 φορές μωσαϊκά στη δουλειά μου στις εκδόσεις ή τη διαφήμιση, όμως όχι με σπουδαίο τρόπο. Αυτή ήταν για μένα η νυχτερινή μου ενασχόληση. Το πάθος με το οποίο καταπιανόμουν όταν έβρισκα χρόνο. Και που βέβαια δεν το ανέπτυσσα για βιοποριστικούς λόγους αλλά γιατί με γοήτευε και με προκαλούσε το βάθος του.

Τι υλικά χρησιμοποιείτε για να δημιουργήσετε;

Κυριολεκτικά τα πάντα. Το πλεονέκτημα του ψηφιακού μέσου είναι πως έχεις τη δυνατότητα να συμπεριλάβεις ή να μιμηθείς σχεδόν τα πάντα.

Αν πάντως πρέπει να επιλέξω τα αγαπημένα μου υλικά αυτά έχουν να κάνουν με την παράδοση διαφορετικών πολιτισμών. Αγαπώ να καταπιάνομαι με τον λαϊκό πολιτισμό και την πολιτιστική παραγωγή σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου, σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Μέσα από τη μελέτη αυτή μπορώ να ταξιδεύω πραγματικά κι εικονικά σε χώρες και εποχές που συχνά αγνοούσα την ομορφιά που έκρυβαν. Από τις Πορτογαλικές κτίσεις κι αποικίες και τα Azulejos, μέχρι τα Περσικά και Μεσανατολικά αραβουργήματα και από τα Δυτικοαφρικανικά υφαντά Κέντε ή τα σύμβολα Αντίνκρα μέχρι τη λαϊκή τέχνη στον Αμερικανικό νότο ή την οροσειρά της Απαλαχίας.

Με ποιες θεματολογίες καταπιάνεστε στα έργα σας;

Είμαι απόλυτα ανθρωποκεντρικός. Δεν έχω βρει κάποιο πιο ενδιαφέρον θέμα από τον άνθρωπο, την ομορφιά της έκφρασης και της κίνησής του. Εμπνέομαι από προσωπικότητες γνωστές κι άγνωστες. Από πρόσωπα και έργα. Ύστερα προσπαθώ να τα συνδέσω με μεγαλύτερα σύνολα, ομάδες, τάσεις και κυρίως με γεωγραφικές αναφορές. Με ενδιαφέρει η καταγωγή, η ταυτότητα των ανθρώπων. Εκείνο το κομμάτι που έχει περάσει στο DNA τους.

Η έκθεση «Endless Summer», που παρουσιάστηκε ήδη στην Πάφο, τι ακριβώς πραγματεύεται;

Πρόκειται για μια σειρά από μωσαϊκά με καλοκαιρινή και pop εικονογραφία. Στερεοτυπικές εικόνες με ήλιο, θάλασσα, χαρά, «κλεμμένες» από το παρελθόν. Οι ψηφίδες μου είναι κομμάτια από καρτ ποστάλ, διαφημίσεις και ρεπορτάζ μόδας περιοδικών και εφημερίδων των 50s, 60s ή 70s. Εικόνες από την pop κουλτούρα μιας εποχής που προσπαθούσε να επιδείξει μια πολυτέλεια αλλά συγκρινόμενη με το σήμερα προκαλεί το μειδίαμα. Τα πολύχρωμα μοτέλ προφανώς σήμερα ξέμειναν πάνω σε ξεχασμένα highway και οι βατήρες για τις βουτιές που είχαν οι πισίνες τους κόπηκαν πλέον από τις σύγχρονες νόρμες ασφάλειας. Μια εποχή με πετσέτες στην άμμο χωρίς ξαπλώστρες και πρόσωπα νεανικά που σήμερα θα ήταν υπερήλικες. Είναι οι στιγμές που κάποιος τουρίστας απαθανάτισε σε μια polaroid ή ινσταμάτικ.

Σε ποιο ατελείωτο καλοκαίρι αναφέρεστε;

Είναι μια αναφορά στην ομορφιά του καλοκαιριού ως ουτοπίας. Ενός χωροχρόνου όπου μπορούν να συμβούν τα πάντα. Πάνω από όλα όμως είναι η εξύμνηση της ανάμνησης, της ομορφιάς της στιγμής. Ό,τι θυμόμαστε, ό,τι ζηλέψαμε, ό,τι χαρήκαμε, ό,τι νοσταλγούμε κι ό,τι άξιζε να διασώσουμε. Του πρόσκαιρου που θέλουμε να ήταν παντοτινό. Φυσικά, μπορούμε να μιλήσουμε εδώ για και για μια ελεγεία στη νεότητα. Στην χρυσή εποχή όπου ο χρόνος έμοιαζε περίσσιος.

Ποια συμβουλή δίνετε συνήθως σε νέους καλλιτέχνες;

Υπάρχουν πολλά που θα είχα να πω κυρίως για τη διαχείριση της τέχνης σε μια εποχή με υπερπληθώρα παραγωγής και με εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό θορύβου. Σε μια εποχή που το κοινό μας αλλά κι εμείς οι ίδιοι δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε σε ένα έργο περισσότερο από λίγα δευτερόλεπτα η δουλειά μας γίνεται πραγματικά πολύ δύσκολη. Αυτό λοιπόν συχνά απογοητεύει μιας και δύσκολα καταφέρνουμε ως δημιουργοί να βρούμε τους αποδέκτες του μηνύματός μας. Έτσι η μόνη επιλογή μας θα πρέπει να είναι να κατανοήσουμε ακριβώς τον δέκτη του μηνύματός μας. Και βέβαια να αγαπάμε όλη αυτή την προσπάθεια. Να μας αρέσει να περάσουμε τη μέρα μας σμιλεύοντας ένα έργο. Γιατί αν δεν αγαπάμε αυτό που κάνουμε απλά θα το αφήσουμε. Η συμβουλή μου λοιπόν είναι να βρούμε αυτό που αγαπάμε και να το υπηρετήσουμε. Όχι για να πετύχουμε. Αλλά γιατί το αγαπάμε όπως κι αν πάει.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχει να υπερπηδήσει ένας καλλιτέχνης;

Τα εσωτερικά του εμπόδια. Όπως κάθε άλλος άνθρωπος. Τα δικά μας όρια ξεπερνούμε. Από τα πιο πρακτικά μέχρι τα πιο στριφνά και κρυφά μέσα μας. Το πρώτο φυσικά που χρειάζεται είναι να τα κατανοήσουμε και να τα αποδεχτούμε. Αν αυτό συμβεί -είτε τα νικήσουμε, είτε όχι- θα έχουμε βρει το δρόμο μας.

INFO

Η έκθεση στη Λευκωσία και συγκεκριμένα στη The Collection Gallery θα διαρκέσει από τις 14 Νοεμβρίου έως τις 15 Δεκεμβρίου.

Θα ανοίξει με μια δεξίωση, την Τετάρτη 14 Νοεμβρίου, στις 7 μμ, στον χώρο της γκαλλερί.

The Collection Gallery / λεωφ. Λεμεσού 15A, Λευκωσία. Πληρ. 22256663.

 

Η έκθεση πραγματοποιείται με την υποστήριξη του ελληνικού Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης.