Μια απόφαση που λήφθηκε το 2015 από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων και επικυρώθηκε λίγο αργότερα από τα μέλη της Τεχνικής Επιτροπής για το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, δημιουργώντας νέα δεδομένα στο Κυπριακό πρόβλημα.

Τρία χρόνια μετά, στις 12:00 το μεσημέρι ακριβώς, την 12η Νοεμβρίου 2018 και εν μέσω διαφωνιών και συγκρούσεων, ανοίγει το οδόφραγμα της Δερύνειας, προσφέροντας τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν και πάλι τη Λεωφόρο Αμμοχώστου, τον πλέον πολυσύχναστο δρόμο της περιοχής μέχρι και το 1974.

Γιατί, όμως, γίνεται τόση φασαρία για το συγκεκριμένο οδόφραγμα την ίδια στιγμή που παράλληλα ανοίγει και το οδόφραγμα Λεύκας-Απλικίου; Ποιος ο λόγος που το οδόφραγμα της Δερύνειας έχει δημιουργήσει τόση αναστάτωση και έχει προκαλέσει τόσες αντιδράσεις.

Ζητήσαμε από 4 άτομα, τα οποία το προηγούμενο διάστημα συμμετείχαν ενεργά σε εκδηλώσεις και ενέργειες υπέρ ή κατά της διάνοιξης, να μας εξηγήσουν τους λόγους που θεωρούν ότι το οδόφραγμα της Δερύνειας πρέπει ή δεν πρέπει να ανοίξει, παραθέτοντάς μας τα επιχειρήματά τους.

* Τα όσα αναφέρονται πιο κάτω αφορούν την προσωπική άποψη του κάθε συνεντευξιαζόμενου και δεν υιοθετούνται κατ’ ανάγκη από τη CITY.

«Πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε λίγο πιο μεγάλο όραμα από το πορτοφόλι μας», αναφέρει στη CITY ο Νίκος Κάρουλας, Δημοτικός Σύμβουλος Αμμοχώστου και Πρόεδρος της Ομάδας Πολιτών «Αμμόχωστος πόλη μας».

Αν το σπίτι σου βρίσκεται στην περιφραγμένη περιοχή για 44 χρόνια, μπορώ να καταλάβω ότι είναι δύσκολο να περνάς από το οδόφραγμα της Δερύνειας και να το βλέπεις σε απόσταση αναπνοής. Κι εγώ, που στηρίζω τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας, δεν θεωρώ πως αυτό είναι πανάκεια και ότι αυτή είναι η λύση στο Κυπριακό, ενώ κάθε φορά που δείχνω την ταυτότητά μου για να πάω να δω το σπίτι μου το θεωρώ προσβλητικό και εξευτελιστικό, όπως και όταν με ρωτάνε στο check point αν αγόρασα κάτι από τα «τούρτζικα». Δεν θα σταθώ, όμως, εδώ.

Ο λόγος που στηρίζω τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας είναι πολύ ξεκάθαρος για εμένα. Θέλω επιτέλους να δοθεί ένα τέλος στο status quo το οποίο εκμεταλλεύονται τόσα χρόνια και οι δύο πλευρές, πλουτίζοντας άδικα. Από την Eισβολή και έπειτα πολλοί ήταν αυτοί που έπιασαν περιουσίες που δεν τους ανήκαν και έχτισαν ξενοδοχεία και άλλες επιχειρήσεις, κερδίζοντας εκατομμύρια, και στις ελεύθερες και στις κατεχόμενες περιοχές.

Τώρα, αυτοί παραπονιούνται για τα λεφτά που θα χάσουν. Ποια λεφτά; Αυτά που έκαναν πάνω σε περιουσίες που δεν ήταν δικές τους; Εμείς δεν καταδεχτήκαμε ποτέ να αγγίξουμε ούτε ένα εκατοστό τ/κ γης τόσα χρόνια. Πώς γίνεται να παίρνεις τα χωράφια του άλλου και να θεωρείς ότι θα σου ανήκουν για πάντα; Είναι άδικο να σκέφτονται έτσι κάποιοι, πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε λίγο πιο μεγάλο όραμα από το πορτοφόλι μας.

Για να το ξεκαθαρίσω ξανά, δεν είμαι φανατικός του να ανοίξουν τα οδοφράγματα, είμαι φανατικός να χαθούν επιτέλους τα κέρδη από το status quo.

Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε στην Κύπρο ότι η μια πατρίδα δεν είναι πιο σημαντική από την άλλη. Έφυγα από το σπίτι μου στην Αμμόχωστο 15 χρονών και ερχόμενος στη Λάρνακα, έχασα συμμαθητές και φίλους. Σήμερα είμαι 59 ετών, εμένα ποιος θα με αποζημιώσει για όλα αυτά που έχασα;

Ο Θεόδωρος Τάκκας, από την άλλη, Πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου, έχει μία εντελώς διαφορετική άποψη, καθώς θεωρεί πως η διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας θα επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην οικονομία της περιοχής.

Όπως υποστηρίζει, ήδη φέτος ήταν εμφανή τα προβλήματα στον τουρισμό, με πολλούς τουρίστες να καταφθάνουν μεν από τα νόμιμα αεροδρόμια της Κύπρου, να επιλέγουνε ωστόσο να διαμείνουν στις κατεχόμενες περιοχές. «Φανταστείτε τι θα γίνει τώρα που η πρόσβαση θα είναι ακόμη πιο εύκολη και άμεση από τη Δερύνεια. Μεγάλη μερίδα τουριστών που μένουν στις ελεύθερες περιοχές θα λείπουν σε εκδρομές στα κατεχόμενα, πράγμα που σημαίνει ότι δεκάδες χιλιάδες ευρώ θα χάνονται καθημερινά πλήττοντας κυρίως τις επιχειρήσεις της περιοχής. Βεβαίως, αυτό είναι κάτι που συμβαίνει και σήμερα, αλλά πλέον θα πολλαπλασιαστεί αφού η πρόσβαση θα είναι ευκολότερη. Πέραν, όμως, του τουρισμού η διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας θα επιφέρει κι άλλες επιπτώσεις στην οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Φανταστείτε τι ποσοστό θα περνά στα κατεχόμενα για καύσιμα και άλλες ύλες, σε τιμές πολύ χαμηλότερες από αυτές των ελεύθερων περιοχών».

Ο κύριος Τάκκας, αναφέρεται σε αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς στις ελεύθερες περιοχές οι φορολογίες και οι υποχρεώσεις που πρέπει να καλύψει ένας επιχειρηματίας είναι πολύ περισσότερες, άρα και το κόστος των υπηρεσιών και των προϊόντων ανεβαίνει, κάτι που δεν ισχύει στα Κατεχόμενα.

«Θα είναι μια ακόμη ρωγμή στα συρματοπλέγματα», αναφέρει ο Χρύσανθος Ζαννέττος, Αντιδήμαρχος στου Δήμου Αμμοχώστου.

Η διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας θεωρώ ότι θα αποτελέσει ακόμη μια ρωγμή στα συρματοπλέγματα από τη μία άκρη του νησιού μέχρι την άλλη και αυτό είναι πολύ σημαντικό από μόνο του και ίσως ένα ακόμη βήμα προς τη λύση. Δεν μπορεί να είναι η λύση, αλλά σίγουρα θα λειτουργήσει ως ακόμη ένα βοήθημα προς τη λύση.

Αναμφίβολα, λοιπόν, είναι ένα θετικό βήμα το οποίο πραγματοποιείται 3,5 χρόνια μετά την αρχική συμφωνία που είχε υπογραφεί το 2015. Υπάρχει ωστόσο και μεγάλος συμβολισμός πίσω από τη διάνοιξη του εν λόγω οδοφράγματος, αφού στην ουσία θα επαναλειτουργήσει η Λεωφόρος Αμμόχωστου η οποία πίσω στο 1974 αποτέλεσε την κύρια διέξοδο των εκδιωγμένων Αμμοχωστιανών, κατά την περίοδο του πολέμου.

Ο Άγγελος Κυριάκου, ένας εκ των διοργανωτών της εκδήλωσης διαμαρτυρίας ενάντια στη διάνοιξη των οδοφραγμάτων, εκφράζει τις δικές του ανησυχίες για τις οποίες θεωρεί ότι αυτή η απόφαση δεν είναι ορθή.

«Προσωπικά, θεωρώ προσβλητική τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας, ένα σημείο που πότισαν με το αίμα τους Σολωμός Σολωμού και ο Τάσος Ισαάκ. Παράλληλα, στα 15 χρόνια που υπάρχουν ανοιχτά οδοφράγματα, το μόνο που βιώνουμε είναι τη διάλυση του κράτους μας. Συχνά ακούμε για εγκληματίες που διαφεύγουν μέσω των κατεχομένων και κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα, ενώ θεωρώ πως η αύξηση της χρήσης ναρκωτικών οφείλεται σε αυτή την εξέλιξη».

Ο κ. Κυριάκου, παράλληλα, υποστηρίζει ότι αυτό θα αποτελέσει τεράστιο οικονομικό πλήγμα στην κυπριακή οικονομία, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ελ. Αμμοχώστου. «Αυτό το χώμα που πλέον θα μπορεί ο καθένα να πατά για να πηγαίνει στα κατεχόμενα, έχει βαφτεί με το αίμα του Σολωμού και του Ισαάκ, αίμα που πολλοί εκμεταλλεύτηκαν για να αναδειχθούν σε θέσεις κλειδιά και έπειτα ασέλγησαν πάνω τους».

Σημαντικά γεγονότα που στιγμάτισαν το σημείο:

- Στο χώρο του οδοφράγματος έχουν πραγματοποιηθεί μετά το 1974 πολλές αντικατοχικές εκδηλώσεις, ειρηνικές και δυναμικές πορείες και διαμαρτυρίες.

- Το 1974 κατέληξε στο οδόφραγμα Δερύνειας η μεγάλη Ειρηνική Πορεία Γυναικών με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλο τον κόσμο.

- Τον Φλεβάρη του 1987 οι Γυναικείες Οργανώσεις Αμμοχώστου πραγματοποίησαν 20ήμερη εκδήλωση μέσα στα αντίσκηνα διατρανώνοντας τη θέληση τους για επιστροφή στην πόλη τους.

- Τον Αύγουστο του 1996 κατέληξε στο οδόφραγμα Δερύνειας η μεγάλη πορεία των μοτοσικλετιστών που ξεκίνησε από το Βερολίνο και κατέληξε στα τραγικά γεγονότα και τις δολοφονίες, από τους Τούρκους και δη τους γκρίζους λύκους, των Τάσου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού.