«Επί τρεις ημέρες δεν γνωρίζαμε τι μας είχε συμβεί, απλώς μας χτυπούσαν. Δεν μας ρωτούσαν τίποτα, μόνο μας χτυπούσαν και μας βασάνιζαν. Κρατούμασταν στον ίδιο χώρο, αλλά σε διαφορετικά δωμάτια. Κάποιες φορές μπορούσα να ακούσω το φίλο μου να κλαίει ενώ τον χτυπούσαν και εκείνος μπορούσε να ακούσει εμένα».
Η παραπάνω ομολογία δόθηκε στη Διεθνή Αμνηστία από ένα θύμα βασανιστηρίων στη Σρι Λάνγκα, το έτος… 2008. Η κυβέρνηση εκεί επιβάλλει τη σύλληψη και την κράτηση επ’ αόριστο, χωρίς απαγγελία κατηγορίας, έως και 18 μήνες, με το πρόσχημα της πρόληψης της Τρομοκρατίας.
Παρά τη συνταγματική απαγόρευση των βασανιστηρίων, οι κρατούμενοι σε αυτή τη χώρα βρίσκονται για πολύ καιρό κλειδωμένοι και στερημένοι από κάθε βασική παροχή σε υπόγεια, υφιστάμενοι βασανιστήρια.
Σε περιόδους πολιτικής κρίσης, οι περισσότεροι εξαναγκάζονται να ομολογήσουν τη συμμετοχή τους σε μία ένοπλη ομάδα αντιπολίτευσης που μάχεται για τη δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους των Ταμίλ. Το συγκεκριμένο θύμα που προέβη στην παραπάνω ομολογία υφίσταντο καθημερινά κακοποίηση, έως το 2011, οπότε και αποφυλακίστηκε.
«…σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις, γυναίκες που κρατούνταν διαχωρίστηκαν βίαια από τα μικρά παιδιά τους. Το ένα ήταν ένα μωρό μόλις 19 μηνών, ενώ το άλλο τριών ετών. Τα παιδιά παραδόθηκαν στις κοινωνικές υπηρεσίες, ενώ οι γυναίκες ήταν κάτοικοι Κύπρου για πολλά χρόνια και ήταν παντρεμένες με πολίτες της ΕΕ και τα παιδιά τους ήταν επίσης πολίτες της ΕΕ».
Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από πρόσφατη ανακοίνωση της Διεθνούς Αμνηστίας, σχετικά με τις άθλιες συνθήκες κράτησης των μεταναστών από τις Κυπριακές Αρχές. Οι μετανάστες στη χώρα μας κρατούνται παρατεταμένα σε χειρίστης ποιότητας συνθήκες, σε χώρους που ομοιάζουν με φυλακές περιμένοντας καρτερικά την απέλασή τους.
Οι ίδιες συνθήκες επικρατούν και στον ελλαδικό χώρο. Σ’ αυτό το σημείο είναι εξαιρετικά σημαντικό να θυμηθούμε ότι το Σύνταγμα θέτει την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ως αξίες ανεκτίμητες, για τη διατήρηση των οποίων θα πρέπει να αγωνίζεται ο λαός και ταυτόχρονα υποβαθμίζει τα βασανιστήρια σε αναχρονιστικές πρακτικές που απαγορεύονται ρητά.
Τα δύο ενδεικτικά περιστατικά, αν και θεωρητικά θα τα τοποθετούσαμε τουλάχιστον στον περασμένο αιώνα, έλαβαν χώρα στην εποχή μας και αποδεικνύουν πανηγυρικά τους παρωχημένους θεσμούς μας και τις απαρχαιωμένες αντιλήψεις μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δυστυχώς, καθημερινά λαμβάνουν χώρα γύρω μας παρόμοιες καταστάσεις, αλλά δεν έρχονται ποτέ στο φως, καθώς τα θύματα φοβούνται τις επιπτώσεις και δεν καταγγέλλουν.
Σε μία προσπάθεια επούλωσης των πληγών που δημιούργησαν τα γεγονότα που δημοσιεύτηκαν προσφάτως από τη Διεθνή Αμνηστία, η Κυπριακή Δημοκρατία και το Ταμείο Αλληλεγγύης επιλέγουν να εκπονήσουν το έργο «Κατάρτιση δημοσίων λειτουργών (ιατρικών λειτουργών, ψυχολόγων κτλ) για διαπίστωση βασανιστηρίων και ανίχνευση ειδικών αναγκών σε θύματα βασανιστηρίων».
Το παραπάνω πρόγραμμα οργάνωσε η εταιρία MarketMentoro και το CIIM, το οποίο φιλοξένησε στους εκπαιδευτικούς του χώρους τα σχετικά σεμινάρια στις 15, 16, 29 και 30 Μαΐου 2014. Πρόκειται για μια κίνηση με στόχο να δείξουμε έμπρακτα τα συναισθήματα ανθρωπιάς που μας διακατέχουν και να προάγουμε τον πολιτισμό και τον ανθρωποκεντρισμό, ως ύψιστες αξίες.
Στην εποχή μας τα θύματα βασανιστηρίων οφείλουν να τύχουν ειδικής περίθαλψης, λόγω της ευάλωτης σωματικής και ψυχικής τους κατάστασης. Υπό αυτό το πρίσμα, στα σεμινάρια έγινε μία προσπάθεια να υιοθετήσουν οι δημόσιοι λειτουργοί την καταλληλότερη μέθοδο προσέγγισης των θυμάτων και να διδαχθούν πώς να ανιχνεύουν τα σημάδια που αποδεικνύουν την κακομεταχείριση.
Απώτερος στόχος είναι η υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και η παροχή βοήθειας σε όποιον πρόσφυγα τη χρειάζεται για να απεμπλακεί από το φόβο των βιωματικών του άσχημων εμπειριών και ακολούθως να επιτευχθεί η ομαλή επανένταξή του στην κοινωνία. Η ανίχνευση των βασανιστηρίων αφορά κυρίως τους μετανάστες τρίτων χωρών που ζητούν άσυλο στη χώρα μας και ταλαιπωρούνται για να γίνουν «πολίτες» κάποιου κράτους και να αποκτήσουν την καθημερινή ζωή, που για όλους εμάς είναι αυτονόητη.
Μέσω του έργου αυτού, καταλήγει η κυρία Κατερίνα Παναγιωτοπούλου της Marketmentoro Ltd, ελπίζουμε να εξαλείψουμε τα κακώς κείμενα και να αναδείξουμε τη σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, έννοια που πρέπει να είναι σύμφυτη με την κοινωνία και πυξίδα κάθε σύγχρονου κράτους.