Τι σημαίνει «Δεν χαρίζω κάστανο»;

Article featured image
Article featured image

Τις παρακάτω εκφράσεις τις έχεις χρησιμοποιήσει ή τις έχεις ακούσει ή ξέρεις κάποιον που τις χρησιμοποίησε με λάθος τρόπο, σε λάθος ώρα και σ’ έκανε να γελάς μέχρι δακρύων.

Μην μασάς και μάθε την προέλευση φράσεων που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

 

Μη με πιλατεύεις

Το λες σε κάποιον που σε ταλαιπωρεί και σ’ ενοχλεί χωρίς λόγο. Στον… πρήχτη της παρέας δηλαδή. Η φράση προήλθε από την ταλαιπωρία που υπέστη ο Χριστός από τον Πόντιο Πιλάτο.

Κάνει σαρδάμ

Το λέμε όταν μπερδεύει κάποιος τις συλλαβές και πρόκειται για εύρημα του έλληνα ηθοποιού και σκηνοθέτη Αχιλλέα Μαδρά [1875-1972]. Ο Μαδράς έκανε συνήθως πολλά λάθη και για να διακωμωδήσει την κατάσταση έκανε αναγραμματισμό του ονόματός του.

Δεν χαρίζω κάστανο

Κατά την τουρκοκρατία στην Ελλάδα, το μόνο μέρος που δεν πάτησαν οι Τούρκοι ήταν η Μάνη. Έτσι, ο Ιμπραήμ σκέφτηκε πως ο μόνος τρόπος για να νικήσει τους Μανιάτες ήταν η πονηριά, γι’ αυτό και έστειλε μεταμφιεσμένους σε καστανάδες κατάσκοπους για να διεισδύσουν στον πληθυσμό. Για να αντλήσουν πληροφορίες για τον Μανιάτικο στρατό αυτοί το… παράκαναν κι άρχισαν να χαρίζουν τα κάστανα αντί να τα πωλούν, πράμα που έβαλε τους Μανιάτες σε υποψίες. Εν τέλει οι κατάσκοποι πιάστηκαν και όταν ρώτησαν τι θα απογίνουν, οι Μανιάτες τους απάντησαν πως αυτοί… δεν χαρίζουν κάστανα.

Δυστυχώς επτωχεύσαμεν

Oκ, θα την έχεις ακούσεις πάμπολλες φορές το τελευταίο διάστημα την συγκεκριμένη φράση την οποία χρησιμοποίησε το 1893 ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Χαρίλαος Τρικούπης. Την ανέφερε σε ομιλία του σχετικά με την κακή οικονομική κατάσταση και την αδυναμία της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος της.

Ξέσπασε σκάνδαλο

Την λέξη «σκάνδαλο» θα την δεις σε διάφορες ιστοσελίδες που θέλουν να σου τραβήξουν την προσοχή για θέματα που αφορούν από σελέμπριτι νυχτοπερπατήματα μέχρι πολιτικές ατασθαλίες. Παρόλα αυτά «σκανδάληθρο» στην αρχαία ελληνική ονομαζόταν το ραβδί ή το ξύλο της παγίδας που βάζανε για δόλωμα στα ζώα. Τη λέξη «σκάνδαλο» σήμερα την χρησιμοποιούμε για να δείξουμε το εμπόδιο που μπαίνει με σκοπό να παγιδεύσει κάποιον.

Έμεινε στο ράφι

Σίγουρα θα ‘χεις ακούσει καμιά γιαγιά ή θεία να το λέει υποτιμητικά για να εξηγήσει το marital status κάποιας… μεγαλοκοπέλας. Μια παλιά συνήθεια όριζε τα οικογενειακά κειμήλια να κρέμονται στους τοίχους και να διακοσμούνται σε ράφια όπου να φαίνονται. Οπόταν, για τις ανύπαντρες, έλεγαν πως η θέση τους ήταν στο ράφι μαζί με τα υπόλοιπα οικογενειακά κειμήλια.

Εκόστισε ο κούκος αηδόνι

Σημαντικά ποσά διατέθηκαν κατά τη διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης για την αγορά πλοίων και πολεμοφοδίων. Μεταξύ άλλων, και μετά από πρόταση του άγγλου Κόχραν, κι ένα ατμοκίνητο καράβι. Όλοι έτρεξαν στο λιμάνι να το υποδεχτούν, ανάμεσά τους και ο ποιητής Σπυριδιώνης. Αναλογιζόμενος το τεράστιο ποσό δαπάνης και κάνοντας λογοπαίγνιο με τις λέξεις «ατμοκίνητο /ατιμοκίνητο», είπε στον Γεννάδιο που στεκόταν δίπλα του: «Λογιότατέ μοι, τούτο το ατιμοκίνητο μας εκόστισε αηδόνι και έβγηκε κούκος»  

Άλλος πλήρωσε τη νύφη…

Μας έρχεται απ’ την Αθήνα του 1843, όταν δυο οικογένειες, του Φλάμη και του Ταλιάνη, θα πάντρευαν με προξενιό τα παιδιά τους. Τη μέρα του γάμου όμως, η νύφη το ‘σκασε, για να παντρευτεί τον εκλεκτό της καρδιάς της. Τότε, ο γαμπρός, ζήτησε απ’ τον πεθερό του τα δώρα που ‘χε κάνει στη νύφη και την οικογένειά της αλλά ο πεθερός απάντησε πως στο προικοσύμφωνο υπήρχε σχετικός όρος που ανέφερε ότι αν κάτι πήγαινε στραβά, τα δώρα δεν θα επιστρέφονταν.

Του έκανε τεμενά

Χμ, μάλλον θα ξέρεις αρκετούς από δαύτους, αυτούς που κάνουν «ανατολίτικους χαιρετισμούς» και συμπεριφέρονται με δουλοπρέπεια σ’ αυτούς που θεωρούν σημαντικά πρόσωπα. Τουρκικής προέλευσης η λέξη «τεμενάς», σημαίνει βαθιά υπόκλιση.


ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ