Δύο ανεξάρτητες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα πρώτα χερσαία ζώα δεν ήταν εντελώς κουφά: άκουγαν τις δονήσεις των ηχητικών σημάτων με τους πρωτόγονους πνεύμονές τους.

Τα ψάρια δεν διαθέτουν το εξωτερικό και το μέσο τμήμα του αφτιού, διαθέτουν όμως το εσωτερικό τμήμα, γνωστό ως έσω ους. Τα κύματα πίεσης περνούν μέσα στο σώμα του ψαριού και δονούν απευθείας τα οστά του έσω ωτός.

Αν όμως τα βγάλει κάποιος στον αέρα, τα ψάρια είναι πρακτικά κουφά. Ο αέρας έχει πολύ μικρότερη πυκνότητα από το νερό και τους ιστούς των θαλάσσιων ζώων, και τα ηχητικά κύματα ανακλώνται στην επιφάνεια του σώματος αντί να το διαπερνούν.

Στα σύγχρονα χερσαία ζώα, το πρόβλημα λύνεται από το πτερύγιο του έξω ωτός που κατευθύνει τους ήχους σε μια μεμβράνη, το τύμπανο του μέσου ωτός. Το τύμπανο με τη σειρά του μεταφέρει τις δονήσεις στα μικρά οστά του έσω αφτιού και τελικά στο ακουστικό νεύρο.

Χωρίς αυτά τα ανατομικά χαρακτηριστικά, θα μπορούσαν άραγε να ακούν τα πρώτα ψάρια που βγήκαν στην ξηρά; Αναζητώντας μια απάντηση, ερευνητές στη Δανία εξέτασαν τον αφρικανικό δίπνευστο Protopterus annectens -οι δίπνευστοι είναι ψάρια που αναπνέουν τόσο με τα βράχια τους όσο και με ένα ζευγάρι υποτυπωδών πνευμόνων, και πιθανότατα μοιάζουν με τα πρώτα ψάρια που βγήκαν στην ξηρά.

Παρακολουθώντας με ηλεκτρόδια τη δραστηριότητα του ακουστικού νεύρου και γενικά του νευρικού συστήματος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο αφρικανικός δίπνευστος αντιδρά στους ήχους τόσο μέσα στο νερό όσο και στον αέρα σε συχνότητες άνω των 200 Hz.

Αυτό τους οδήγησε στην υπόθεση ότι ο P.annectens αντιλαμβάνεται δονήσεις στον αέρα που κυκλοφορεί στους πνεύμονές τους.