Μια ιδιαίτερη τοποθέτηση που διαβάσαμε στο Facebook σχετικά με τις αντιδράσεις διαφόρων ομάδων για την καταστροφή που επιτελείται στην περιοχή των «Σπηλιών» στην Πέγεια με την ανεξέλεγκτη οικοδόμηση οικιστικών συγκροτημάτων, ήταν η αφορμή για να μας προβληματίσει κάπως αλλιώς.

Μεταξύ άλλων η ανάρτηση παροτρύνει τους διαμαρτυρόμενους να αφήσουν τα συνθήματα, τις φωνές και τις επαναστάσεις και να περάσουν στην ουσία εάν πραγματικά θέλουν να προστατεύσουν το περιβάλλον.

Κάποια πράγματα δεν μπορείς να τα αποφύγεις δυστυχώς και ούτε να τα σταματήσεις.

Αν όμως τελικά οι αντιδράσεις και οι διαμαρτυρίες δεν είναι η ουσία για όλο αυτό που έγινε στην περιοχή, τι είναι; Και τι μπορεί να γίνει εκ των υστέρων στην πράξη, για να διασωθεί ό,τι δεν έχει καταστραφεί; Υπάρχει ορθότερος τρόπος αντίδρασης;

 

Σε επικοινωνία που είχαμε με Λειτουργό αρμόδιο για την άγρια πανίδα του Τμήματος Δασών, καθ’ ύλην αρμόδιο τμήμα για τη διαχείριση της περιοχής, αφού θεωρείται δασική, η πρώτη ερώτηση που του θέσαμε ήταν εάν υπάρχει η δυνατότητα κατεδάφισης των 6 επαύλεων, ένα αίτημα που έχει ακουστεί αρκετές φορές τις τελευταίες ημέρες.

«Αυτή είναι μία δυνατότητα που υπάρχει αν και εφόσον η Δέουσα Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΔΜΕΕΠ), η οποία δεν έχει γίνει, αποδείξει ότι οι επιπτώσεις για το περιβάλλον της περιοχής θα είναι μεγάλες. Τότε σύμφωνα με ευρωπαϊκή οδηγία μπορεί μέχρι και να γίνει κατεδάφιση των κτηρίων, χωρίς να προσμετράτε το οικονομικό κόστος. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα καλό. Αντίθετα θεωρώ πως μια πιθανή κατεδάφιση ίσως και να προκαλέσει μεγαλύτερο κακό στην περιοχή».

 

Όπως εξήγησε, οι επαύλεις έχουν και υπόγειο χώρο, ενώ κάτω από τις επαύλεις υπάρχουν σπηλιές που εκτείνονται σε βάθος. Το έδαφος εκεί είναι μαλακό και διαβρώνεται πολύ εύκολα. «Φανταστείτε λοιπόν τι μπορεί να γίνει εάν μπουν μέσα μπουλντόζες και αρχίζουν να γκρεμίζουν ανεξέλεγκτα. Μαζί με τις επαύλεις μπορεί να γκρεμιστούν και οι σπηλιές και αυτό είναι πολύ χειρότερη εξέλιξη από την υφιστάμενη», συνεχίζει. «Αν γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να είναι πολύ προσεγμένο και κυρίως προσεκτικό, για να μην έχουμε χειρότερα».

 

Διάβασε κι αυτό: Κι αν τελικά δεν μας εκδικηθεί η φύση;

Άρα είμαστε ανήμποροι πλέον να δράσουμε απέναντι σε αυτή την καταστροφή;

Σαφώς και όχι. Υπάρχει και τρόπος να αντιδράσουμε και τρόπος να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις έναντι στο περιβάλλον. Μάλιστα ως Τμήμα Δασών σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς είμαστε σε διαδικασία οργάνωσης και εφαρμογής περιορισμών στην υφιστάμενη επένδυση ούτως ώστε να προστατεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την περιοχή.

 

Και ποια είναι αυτά; 

Αρχικά, ως πρώτο μέτρο θα ήταν ορθό να βγουν διατάγματα απαγόρευσης θαλάσσιων σπορ, ψαρέματος  με δίχτυ και ψαροντούφεκο και φυσικά κολύμβησης την περίοδο αναπαραγωγής. Ακολούθως, για την προστασία των ειδών αλλά και για την ασφάλεια του κόσμου πρέπει να γίνει μια ελεγχόμενη και περίφραξη στο σημείο των γκρεμών. Πολλοί είναι αυτοί που περπατάνε πάνω στους διαβρωμένους βράχους μέχρι την άκρη για να βγάλουν φωτογραφίες ή να δουν τι έχει από κάτω. Αντιλαμβάνεστε τι ζημιά μπορεί να γίνει εάν ένας βράχος σπάσει.

Ακόμη ένα σημαντικό μέτρο που πρέπει να εφαρμοστεί είναι η δημιουργία περιπτέρων στα σημεία από τα οποία οι επισκέπτες θα ενημερώνονται και θα ευαισθητοποιούνται για τη σημαντικότητα της περιοχής. Να μαθαίνουν κάποια βασικά πράγματα για τα σπάνια είδη που ζουν στην περιοχή, τους κανονισμούς, τις απαγορεύσεις αλλά και το τι επιτρέπεται να κάνουν. Να ξέρει ο άλλος γιατί έκλεισες το σημείο με περίφραξη.

Τελευταίο και ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα τα προηγούμενα, αν θέλουμε να έχουν εφαρμογή όσα προαναφέραμε πρέπει να υπάρχει συνεχής εποπτεία και περιπολία στην περιοχή, αλλιώς τίποτα δεν πρόκειται να γίνει. Αν δοθούν πρόστιμα και επιβληθούν ποινές, να είστε σίγουροι ότι θα γίνουμε πιο προσεχτικοί.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα διατάραξης είναι οι εξαιρετικές σπηλιές στο Κάβο Γκρέκο.

Η τοπική αρχή είναι πρόθυμη να συνεργαστεί; 

Ο Δήμος Πέγειας από την αρχή στήριξε τις προτάσεις μας και μάλιστα είναι πρόθυμος να στηρίξει και οικονομικά όλα τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Το θέμα όμως είναι να εξετάζουμε τι πρέπει να κάνουμε εκ των υστέρων ή τι να κάνουμε για να προλαμβάνουμε όλες αυτές τις καταστροφικές για το περιβάλλον παρεμβάσεις; 

Αναμφίβολα το δεύτερο, ωστόσο κάποια πράγματα δεν μπορείς να τα αποφύγεις δυστυχώς και ούτε να τα σταματήσεις, εάν καταλαβαίνετε τι εννοώ, άρα τουλάχιστον ας προσπαθούμε να μειώσουμε στο ελάχιστο τις επιπτώσεις που αυτά προκαλούν. Ωστόσο οι αρμόδιες υπηρεσίες που αδειοδοτούν τέτοια έργα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται και να πράττουν με περισσότερη σύνεση. Ενώ θα ήταν καλό και οι επιχειρηματίες που εμπλέκονται σε αυτά τα έργα, με κάποιο τρόπο να «αναγκάζονται» να συμμετέχουν και στα έργα προστασίας του περιβάλλοντος.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα διατάραξης, συνεχίζει, είναι οι εξαιρετικές σπηλιές στο Κάβο Γκρέκο οι οποίες λόγω της μεγάλης πίεσης που δέχονται από τα σκάφη και τους επισκέπτες πλέον έχουν αδειάσει εντελώς και τίποτα δεν αναπαράγεται εκεί.

 

Παρότι έχει γραφτεί και ειπωθεί αρκετές φορές θα μπορούσατε να μας πείτε ξανά τα είδη που ζουν, αναπτύσσονται και αναπαράγονται στην περιοχή;

Όπως γνωρίζουμε οι σπηλιές αποτελούν χώρο αναπαραγωγής αλλά και καταφύγιο της φώκιας Μονάχους – Μονάχους. Εκτός όμως από τη φώκια, εκεί ζουν και αναπαράγονται δύο είδη νυχτερίδας, με το ένα είδος να αναπαράγεται μόνο σε συγκεκριμένη σπηλιά σε όλη την Κύπρο, ενώ αποτελεί ένα από πιο σπάνια είδη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτά όσο αφορά την πανίδα. Κατά τα άλλα στους γκρεμούς συναντούμε σπάνια φυτά και βλάστηση που περιλαμβάνονται στο κόκκινο βιβλίο της Κύπρου μάλιστα με λύπη αναφέρω ότι ήδη ένα είδος δέχεται τεράστισες πιέσεις από τις εργασίες που πραγματοποιούνται στην περιοχή, με πολλά άτομα να έχουν καταστραφεί.