Είναι γνωστό πως είμαστε ό,τι τρώμε και φυσικά αυτό που γινόμαστε, μπορεί να αλλάξει μέσω της διατροφής μας. Τα τελευταία χρόνια η αύξηση του στρες και της καθημερινής πίεσης που όλοι βιώνουμε, έχει επιβαρύνει την υγεία μας σε τέτοιο βαθμό που αρκετοί από εμάς εμφανίζουμε διάφορα αυτάνοσα νοσήματα, ως απόρροια της κακής ποιότητας ζωής που διάγουμε.

Η κλινική Διαιτολόγος και Διατροφολόγος Χάρις Κυριάκου, εξηγεί με απλά λόγια τι είναι η αρθρίτιδα και παράλληλα μας δίνει κάποιες χρήσιμες διατροφικές συμβουλές για το πώς μπορούμε να μειώσουμε μέσω της τροφής που λαμβάνουμε τις επιπτώσεις του νοσήματος στην καθημερινότητά μας.

Γράφε η κλινική Διαιτολόγος και Διατροφολόγος Χάρις Κυριάκου*

Η αρθρίτιδα είναι φλεγμονή των αρθρώσεων. Μπορεί να επηρεάσει μια ή πολλές αρθρώσεις. Υπάρχουν περισσότερα από 100 είδη αρθρίτιδας με διαφορετικές αιτίες αλλά και θεραπείες.

Τα συμπτώματα της αρθρίτιδας συνήθως αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου, χωρίς να αποκλείεται η αναπάντεχη εμφάνιση τους. Παρατηρείται πιο συχνά στους ενήλικες άνω των 65 ετών, αλλά είναι δυνατόν να επηρεάσει τα παιδιά, τους έφηβους και τους νέους. Στις γυναίκες και στα υπέρβαρα άτομα είναι πιο συχνό φαινόμενο.

Τα δυο πιο κοινά είδη αρθρίτιδας είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια ασθένεια που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων συνήθως στα χέρια, πόδια και γόνατα. Είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα.

Η οστεοαρθρίτιδα προκαλείται όταν στην άρθρωση μεταξύ δύο οστών υπάρχει φθορά. Η κακή διατροφή μπορεί να είναι μια εκ των διάφορων αιτιών που μπορεί να την προκαλέσουν.

Πως μπορεί να βοηθήσει η σωστή διατροφή;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ακολουθώντας μια ισορροπημένη και σωστή διατροφή η καλύτερη υγεία είναι μονόδρομο κέρδος! Στη περίπτωση της αρθρίτιδας η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων μπορεί να βοηθήσει στην ύφεση των συμπτωμάτων.

Κατανάλωσε μονο-ακόρεστα (καλά) λιπαρά

Το είδος των λιπαρών που χρησιμοποιείται μπορεί να επηρεάσει τον πόνο και την κλίμακα της φλεγμονής. Η κατανάλωση των καλών λιπαρών οξέων έχει παρατηρηθεί να βελτιώνει τα συμπτώματα της νόσου.

«Καλά» Λιπαρά

Ελαιόλαδο

Αβοκάντο

Ανάλατοι ξηροί καρποί

«Κακά» Λιπαρά

Κόκκινο κρέας και αλλαντικά

«junk» food - τηγανιτά τρόφιμα, πατατάκια

Βούτυρος, έτοιμες σάλτσες, κρέμα γάλακτος


Προσοχή βέβαια στη ποσότητα που θα καταναλώνονται τα «καλά» λιπαρά καθώς η κατανάλωση όλων των τροφίμων δεν παύει να είναι πλούσια σε θερμίδες.

Περισσότερα ω-3 λιπαρά οξέα

Τα ω-3 λιπαρά οξέα προσφέρουν μια πολύ σημαντική λειτουργία. Βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής. Με αυτό τον τρόπο καταναλώνοντας τρόφιμα που περιέχουν ω-3 λιπαρά θα υπάρχει ανακούφιση του πόνου και της δυσκαμψίας των αρθρώσεων.

Προτείνεται λοιπόν η κατανάλωση 1-2 μερίδες λιπαρών ψαριών ανά εβδομάδα, για παράδειγμα τσιπούρας, λαβράκι, σολομού και σαρδέλες. Μια μερίδα καθορίζεται περίπου στα 150 γραμμάρια. Επίσης, άλλα τρόφιμα τα οποία διαθέτουν πολύ καλές ποσότητες ω-3 λιπαρών είναι τα καρύδια, ο λιναρόσπορος και οι σπόροι chia.

Τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικά

Στις ρευματοπάθειες (και όχι μόνο) η κατανάλωση επαρκών ποιοτήτων αντιοξειδωτικών βιταμινών και ιχνοστοιχείων παίζει σημαντικό ρόλο, αφού παρεμποδίζεται η οξείδωση, δηλαδή η καταστροφή των κυττάρων. Ακόμη, βελτιώνουν την άμυνα του οργανισμού. Τα αντιοξειδωτικά έχουν την ιδιότητα να εξουδετερώνουν τις ουσίες που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες, οι οποίες βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από τα βακτήρια και άλλα βλαβερά σωματίδια, αλλά εάν συσσωρευτούν μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα.

Τα αντιοξειδωτικά περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο την βιταμίνη C, E, το β-καροτίνη και το σελήνιο.

Βιταμίνη C: ντομάτα, εσπεριδοειδή, πιπεριές, μούρα, μπρόκολο, λεμόνι, παπάγια,

Βιταμίνη E: ελαιόλαδο, ξηροί καρποί(ανάλαταοι), σπανάκι, ακτινίδιο, αβοκάντο,

Β-καροτίνη: καρότο, γλυκοπατάτα, πιπεριές, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι), χρυσόμηλα,

Σελήνιο: ξηροί καρποί ιδιαίτερα τα φιστίκια Βραζιλίας, ψάρι-θαλασσινά, κρέας-κοτόπουλο, όσπρια.

Η κατανάλωση 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών που προτείνεται δεν είναι τυχαία. Η ποικιλία και τα διαφορετικά χρώματα των τροφίμων προσφέρουν περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το πράσινο τσάι, που είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και η κατανάλωση του είναι ικανή να βοηθήσει όσους πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα.

Τέλος η ουρική αρθρίτιδα, ένα άλλο συχνό είδος αρθρίτιδας, προκύπτει λόγω αυξημένου ουρικού οξέως. Προκαλεί ερεθισμό και φλεγμονή στους ιστούς. Επηρεάζει συνήθως πρώτα την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου και του ποδιού, αλλά μπορεί να προχωρήσει στα γόνατα, στους αστραγάλους και τα χέρια.

Η διατροφή του ατόμου με ουρική αρθρίτιδα προτείνεται να περιλαμβάνει μπόλικο νερό και να αποφεύγεται το αλκοόλ. Επίσης, στο συγκεκριμένο αυτό είδος αρθρίτιδας θα πρέπει οι τροφές που είναι πλούσιες στις λεγόμενες πουρίνες να αποκλείονται. Οι πουρίνες είναι τμήμα των πρωτεϊνών των τροφών που μετατρέπονται σε ουρικό οξύ στον οργανισμό μας. Στο πιο κάτω πίνακα βλέπουμε αναλυτικά τα τρόφιμα που επιτρέπονται με μέτρο και ποια απαγορεύονται.

Επιτρέπονται (με μέτρο)

Φασόλια, Φακές, Μπιζέλι

Μανιτάρια

Σπαράγγια

Ντομάτα

Κουνουπίδι

Σπανάκι

Αγρέλια

Απαγορεύονται
Μπύρα

Αντζούγιες

Σαρδέλες

Μύδια

Εντόσθια

Συκώτι

Ρέγγα

Εκτός από τα κατάλληλα τρόφιμα που είναι καλό να εντάξουν στην καθημερινή διατροφή τους τα άτομα με αρθρίτιδα, η διαχείριση ενός υγιές σωματικού βάρους είναι εξαιρετικά σημαντική ιδιαίτερα αν είναι πάνω από τα επιθυμητά όρια. Η μείωση του σωματικού βάρους έστω κατά 10% μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο. Η διατήρηση του σωματικού βάρους ενός ρευματοπαθή στα επιθυμητά επίπεδα θα βοηθήσει στην καλύτερη κινητικότητα του πάσχοντα δίνοντας του παράλληλα και το αίσθημα της ευεξίας.

Δεν θα μπορούσα να παραλείψω την σημαντικότητα της σωματικής άσκησης. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει 150 λεπτά την εβδομάδα οποιασδήποτε μορφής άσκησης σε μέτρια ένταση. Στη περίπτωση της αρθρίτιδας η τακτική άσκηση θα έχει τεράστιο όφελος προς την διατήρηση της μυϊκής δύναμης, της μείωσης του πόνου και τη βελτίωση της κίνησης τους.

Ξεκινήστε σήμερα κιόλας την σταδιακή υιοθέτηση των νέων διατροφικών συνηθειών και επωφεληθείτε άμεσα!

*Χάρις Κυριάκου

Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

F: Charis Kyriacou – Clinical Dietitian & Nutritionist