Το δεύτερο, ειδικά, σκέλος του ερωτήματος, ήταν αυτό που μας είχε απασχολήσει πολύ στο παρελθόν και εξακολουθεί να μας απασχολεί κάθε φορά που βλέπουμε μητέρες ή πατεράδες να αναλαμβάνουν όλες τις ευθύνες του σπιτιού, μαθαίνοντας στα τέκνα τους πως μπορούν να κάνουν ότι θέλουν και μια ζωή άλλοι θα καθαρίζουν γι’ αυτούς.

Μια εξήγηση υπεραπλουστευμένη που περιγράφει ωστόσο τα δεδομένα ως έχουν, καθώς στην πλειοψηφία τους οι νέοι γονείς συνεχίζουν την τακτική παλαιότερων γενεών, αποκλείοντας τα παιδιά τους από τη συμμετοχή στις ευθύνες του σπιτιού για να έρθουν μερικά χρόνια αργότερα -στην εφηβεία- να απορούν που τα παιδιά τους τα περιμένουν όλα έτοιμα στο πιάτο.

Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα; Όχι φυσικά τα ανυπάκουα και κακομαθημένα παιδιά, αλλά οι γονείς οι οποίοι είτε θεωρούν ότι δεν πρέπει να επιβαρύνουν τα παιδιά τους με τέτοιου είδους υποχρεώσεις είτε δεν τους ζητάνε ποτέ να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού, επειδή θεωρούν αυτονόητο πως αυτό είναι αποκλειστικά δική τους ευθύνη.

Η ψυχολόγος Στέλλα Μυριάνθους MSc, αναλύει την πρακτική αυτή και εξηγεί στη CITY πόσο σημαντικό είναι για την μετέπειτα εξέλιξη και συμπεριφορά των παιδιών μας, να μαθαίνουν από πολύ νωρίς –από τη στιγμή που κάθονται στο τραπέζι μαζί μας- να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, όπως το να πηγαίνουν το πιάτο τους στο νεροχύτη, αφότου τελειώσουν τα φαγητό τους.

Γράφει η Στέλλα Μυριάνθους

Οι γονείς, πολλές φορές, διερωτώνται για το κατά πόσο πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τα παιδιά τους στις δουλειές του σπιτιού ή αν είναι προτιμότερο να τα κάνουν όλα γι’ αυτά. Συνήθως, αυτή η πρακτική δικαιολογείται με το επιχείρημα ότι τα παιδιά πρέπει να είναι αφοσιωμένα στο παιχνίδι και αργότερα στα μαθήματά τους.

Και ναι, εν μέρει αυτό είναι αλήθεια καθώς δεν πρέπει να φορτώνουμε επιπλέον, το ήδη φορτωμένο πρόγραμμα των παιδιών, με πράγματα που δεν θέλουμε ή δεν προλαβαίνουμε εμείς –οι γονείς- να κάνουμε.

Ωστόσο, είναι σημαντικό από πολύ νωρίς να γνωρίζουν ότι είναι ισότιμα μέλη της οικογένειας και έχουν ευθύνες μέσα σ’ αυτήν όπως και δικαιώματα, ανάλογα –πάντα- με την ηλικία τους.

Αν δώσουμε από νωρίς στα παιδιά μας ευθύνες μέσα στο σπίτι, τότε μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα και να σέβονται τους κόπους του άλλου και αυτά που του προσφέρουν, ενώ νιώθουν ικανά και χτίζουν αυτοπεποίθηση.

Τι μπορούν οι γονείς να κάνουν;

Στα παιδιά μικρής ηλικίας, οι γονείς μπορούν να αναθέσουν δουλειές όπως το μάζεμα των παιχνιδιών τους ή ακόμη και να βάλουν τα άπλυτά τους ρούχα, στο καλάθι με τα υπόλοιπα.

Κάπως έτσι χτίζεται μια κουλτούρα υπευθυνότητας και μεγαλώνοντας θα μπορούν να αναλάβουν ένα κατοικίδιο ή την ετοιμασία του μεσημεριανού γεύματος κ.ο.κ.

Αν από τις μικρές ηλικίες αναθέτουμε απλές δουλειές στα παιδιά μας, τότε θα επιτύχουμε σωστή συνεργασία μεγαλώνοντας. Δεν μπορούμε ξαφνικά να απαιτούμε από έναν έφηβο να μαζεύει τα ρούχα του και να μην τα πετά στο πάτωμα, εάν του μαζεύαμε τα παιχνίδια όταν ήταν μικρός.

Αναθέτοντας δουλειές του σπιτιού, λοιπόν, στα παιδιά μας -πάντα στα πλαίσια των ικανοτήτων τους- τα διδάσκουμε τη σημασία της βοήθειας και της συμμετοχής και τα προετοιμάζουμε για μια πιο ανεξάρτητη ζωή. Επίσης τα παιδιά, νοούμενου ότι δεν τα κατακρίνουμε συνεχώς, νοιώθουν περήφανα που τα κατάφεραν και μας βοήθησαν. Παράλληλα, εάν οι δουλειές του σπιτιού μοιράζονται, τότε όλη η οικογένεια έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο για παιχνίδι και κοινές δραστηριότητες.

Η ανάθεση εργασιών και ευθυνών δεν γίνεται για αξιολόγηση ικανοτήτων

Σκοπός της ανάθεσης εργασιών σε ένα παιδί, δεν είναι για να εξετάσουμε εάν το κάνει σωστά κι αν έχει ταλέντο στο μάζεμα των ρούχων, λόγου χάρη. Οι δουλειές του σπιτιού δεν πρέπει να γίνουν ακόμη μια αφορμή για καυγάδες.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να αναθέτουν τις σωστές ευθύνες, ανάλογα με την ηλικία αλλά και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Αν, δηλαδή, ένα παιδί αρέσκεται να βγαίνει στο κήπο και να παίζει, τότε τι καλύτερο από την ανάθεση της φροντίδας του κήπου. Μπορεί να ξεκινά από το πότισμα, έως και την περιποίηση των λουλουδιών, πάντα με τη σωστή επίβλεψη.

Τα παιδιά είναι καθρέφτες

Μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά είναι η πικρή αλήθεια. Αν σε ένα σπίτι η μητέρα έχει την αποκλειστική ευθύνη του νοικοκυριού, τότε το παιδί είναι λογικό να θεωρεί πως αυτό είναι το φυσιολογικό. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, να απαιτούμε από το παιδί μας να πάει το πιάτο του στο νεροχύτη την ίδια ώρα που εμείς περιμένουμε κάποιον άλλον να το πάει για εμάς.

Να επιβραβεύετε στις προσπάθειές τους

Η επιβράβευση και η αναγνώριση των προσπαθειών τους, είναι εξίσου σημαντική με την ανάθεση των εργασιών. Και αυτό πρέπει να εκφράζεται λεκτικά. Πρέπει τα παιδιά να γνωρίζουν ότι οι γονείς του αναγνώρισαν την προσπάθειά τους και την εκτίμησαν. Ενώ οι λέξεις όπως «παρακαλώ» και «ευχαριστώ» αντίστοιχα, αποτελούν βασικά στοιχεία στην επικοινωνία των δύο πλευρών, που δείχνει σεβασμό στον κόπο του παιδιού.

Εν κατακλείδι, το να μαθαίνουμε τα παιδιά μας να πηγαίνουν το πιάτο τους στο νεροχύτη από πολύ νωρίς, είναι η αφετηρία για τη δημιουργία ισορροπημένων οικογενειακών σχέσεων και φυσικά το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ανεξάρτητων παιδιών και εν συνεχεία ανεξάρτητων ενηλίκων.