Το γεγονός ότι στην Κύπρο τα ξέρουμε όλα, και όλοι έχουμε άποψη για κάθε ζήτημα, η οποία θεωρούμε πως είναι και η σωστή, δεν είναι κάτι άγνωστο. Αγαπημένη μας θεματική, ειδικά τα τελευταία χρόνια, είναι ο καιρός και οι διάφορες ερμηνείες του, βάσει των στοιχείων που μας δίνει.

Άσχετα εάν δεν έχεις σπουδάσει το αντικείμενο ή αν δεν το έχεις μελετήσει σε βάθος, εσύ είσαι ειδικός και ξέρεις πως τα πουλιά που πετάνε μαζί είναι κακό σημάδι για τον καιρό, ή αν το καλοκαίρι είναι καυτό, ο χειμώνας θα είναι καταστροφικός και άλλα τέτοια περίεργα που άκουσες, μάλλον, από τους παλαιότερους και μεταφέρεις ωσάν ευαγγέλιο στις επόμενες γενιές.

Μόνο που όλες αυτές οι «γνώσεις» μεταφέρουν λάθος μηνύματα και μπερδεύουν το κοινό, φέρνοντάς το συχνά σε αντιπαράθεση με τους επιστήμονες του είδους.

Ο Μετεωρολόγος Έρικ Κίτας (kitasweather), πήρε 4 από τους πιο συνήθεις μύθους που κυκλοφορούν εκεί έξω για τον καιρό και τους… απομυθοποίησε.

ΜΥΘΟΣ 1: Μηναλλάγια

Τα μηναλλάγια προέκυψαν από μία ανάγκη των παλαιότερων γενεών να κατανοήσουν τον καιρό και τις ορέξεις του, ένεκα της άμεσης εξάρτησης που είχαν απ’ αυτόν. Αυτή η ανάγκη τους οδήγησε σε διάφορες παρατηρήσεις φυσικών στοιχείων στα τέλη των καλοκαιρινών μηνών, λίγο πριν το φθινόπωρο, ούτως ώστε να μπορούν να προετοιμαστούν κατάλληλα για το χειμώνα.

Ωστόσο, μια τέτοια τακτική είναι άτοπη και άκαιρη σήμερα όπου η τεχνολογία και η επιστήμη μάς έχει προσφέρει διάφορα εργαλεία μέτρησης και πρόβλεψης των καιρικών συνθηκών.

Τα τελευταία χρόνια, συνεχίζει ο Έρικ Κίτας, έχουν παρατηρηθεί διάφορες προβλέψεις από «ειδικούς» οι οποίες βασίζονται στα μηναλλάγια. Αναφορές που δημοσιεύονται κατά κόρον και από τα social media και από διάφορα άλλα Μέσα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αναφέρει ο Έρικ Κίτας, ήταν τον Φεβρουάριο του 2016, όταν όλοι ανεξαιρέτως οι «μηναλλάκιδες» έλεγαν ότι θα είχαμε βαρυχειμωνιά με πολλές βροχές, κρύο και χιόνια. Τελικά, ο συγκεκριμένος Φεβρουάριος ήταν ο πιο θερμός Φεβρουάριος των τελευταίων χρόνων, δίνοντας ελάχιστη βροχή. Παράλληλα, ένα άλλο πρόβλημα που υπάρχει με όσους «διαβάζουν» τα μηναλλάγια, αποτελεί και το γεγονός του ημερολογίου. Κάποιοι προβλέπουν βάσει του νέου ημερολογίου, κάποιοι βάσει του παλιού και κάποιοι χρησιμοποιούν και τα δύο μήπως και πετύχουν την πρόγνωση. «Εδώ να μην παραλείψω να αναφέρω ότι πολλοί ‘μηναλλάκηδες’ παρακολουθούν προγνώσεις από επίσημες σελίδες μετεωρολογικής πρόβλεψης παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα ως δικές τους προβλέψεις», συμπληρώνει.

ΜΥΘΟΣ 2: Το χιόνι που λιώνει καταλήγει στα φράγματα και από αυτό εξαρτώνται σημαντικά οι εισροές

Στην Κύπρο η έκταση η οποία δέχεται αξιόλογες χιονοπτώσεις είναι μόλις μερικά τετραγωνικά χιλιόμετρα, και είναι κυρίως από το ύψος της πλατείας του Τροόδους και άνω. Λόγω του ότι σε εκείνα τα υψόμετρα επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες, το χιόνι λιώνει με πολύ αργούς ρυθμούς, άρα μεγάλο μέρος του εξατμίζεται ενώ πολύ μικρές ποσότητες καταφέρνουν να φτάσουν στα φράγματα. Σε σπάνιες περιπτώσεις που έχουμε εκτεταμένες και αξιόλογες χιονοπτώσεις σε ορεινά/ημιορεινά, λόγω των πιο υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν μετά στα ημιορεινά, το χιόνι λιώνει με πιο γοργούς ρυθμούς και άρα σε αυτή την περίπτωση περισσότερες ποσότητες νερού καταφέρνουν να φτάσουν στα φράγματα. Πέρσι είχαμε μια ιδιαίτερη περίπτωση αφού πριν χτυπήσει το καλύτερο σύστημα της χρονιάς (η Ευρυδίκη), είχαμε ήδη εκτεταμένα χιόνια στις ορεινές περιοχές, με το ύψος τους να φτάνει από μερικά εκατοστά στις χαμηλότερες ορεινές περιοχές έως περίπου μισό μέτρο στη Χιονίστρα. Λόγω των έντονων και παρατεταμένων βροχοπτώσεων που παρατηρήθηκαν από την Ευρυδίκη, η μεγαλύτερη ποσότητα χιονιού που υπήρχε έλιωσε απότομα και λόγω του ότι το έδαφος ήταν ήδη κορεσμένο από την χιονοκάλυψη, μεγάλες ποσότητες νερού εισέρευσαν στα φράγματα. Εάν δεν προϋπήρχαν αυτά τα χιόνια, σίγουρα οι εισροές θα ήταν χαμηλότερες και ενδεχομένως να μην σπάγαμε το ρεκόρ 24ωρης εισροής στα φράγματα. Ωστόσο, όταν υπάρξουν πολύ αξιόλογες χιονοπτώσεις, βοηθά στον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφόρων στρωμάτων. Για παράδειγμα, όταν έχεις 3 μέτρα χιόνι στο Τρόοδος, αυτό αντιστοιχεί με γύρω στα 300-350 χιλιοστά βροχής τα οποία θα πάρει μήνες να λιώσουν ενώ αν αυτές οι ποσότητες έπεφταν ως βροχή, μεγάλο μέρος θα κατέληγε τις ίδιες ημέρες στα φράγματα.

ΜΥΘΟΣ 3: Οι Εγγλέζοι μας ψεκάζουν και δεν βρέχει

Ίσως αυτό (μαζί με τα μηναλάγια) να είναι η πιο μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζω όσον αφορά την ενασχόληση μου με τον καιρό. Δυστυχώς στην Κύπρο πολλές φορές δίνουμε υπερβολική σημασία σε κουβέντες του καφενέ, χωρίς να μπούμε στον κόπο να το ψάξουμε ή να ρωτήσουμε κάποιον που κατέχει γνώσεις πάνω στο συγκεκριμένο θέμα αφού αυτά τα «ψεκάσματα» (contrails) είναι απολύτως φυσιολογικά όπως και άλλα φαινόμενα που φαίνονται περίεργα στα μάτια αυτών που δεν κατέχουν γνώσεις αλλά ούτε την προθυμία να μάθουν.

Πέρσι για παράδειγμα υπήρχαν έντονες αναφορές και ανησυχίες αρχές του φθινοπώρου (όπου είναι και η περίοδος που παρατηρούνται έντονα contrails αφού οι συνθήκες τέτοια εποχή τα ευνοούν) και εν τέλει, η βροχόπτωση του έτους ξεπέρασε το 155% παγκύπρια. Ακόμα και στη Λεμεσό, όπου παρατηρούνται οι πιο έντονες ανησυχίες λόγω της ύπαρξης των αγγλικών βάσεων στο Ακρωτήρι, η συνολική βροχόπτωση του έτους ξεπέρασε το 150%, κάτι το οποίο αντιστοιχεί σε 1.5 χειμώνα. Να τονίσουμε ότι η ομάδα του Kitasweather ουδέποτε έχει παρατηρήσει κάτι περίεργο ή ανεξήγητο σε σχέση με τον καιρό, που να βάζει έστω και υποψίες για τροποποίηση του καιρού και να είστε σίγουροι ότι εμείς θα ήμασταν οι πρώτοι που θα ξεσηκώνονταν σε μια τέτοια περίπτωση. Η Κύπρος ναι μεν παρουσιάζει μια πτωτική τάση όσον αφορά τη βροχόπτωση (στο σύνολο της) εδώ και δεκαετίες λόγω κλιματικής αλλαγής αλλά η ιστορία μας διδάσκει ότι η Κύπρος πάντα μαστιζόταν από ανομβρίες.

ΜΥΘΟΣ 4: Όταν χιονίζει δεν αστράφτει

Στις περσινές μας εξορμήσεις στο Τρόοδος, για την καταγραφή και παρακολούθηση του χιονιού, ήρθαμε αντιμέτωποι με χιονοκαταιγίδες. Μας έκανε εντύπωση ότι πάρα πολλοί φίλοι του Kitasweather δεν πίστευαν ότι όταν χιονίζει έχουμε ηλεκτρικές εκκενώσεις (αν και δεν συμβαίνει συχνά) και σε κάποιες ζωντανές μας μεταδόσεις όταν φαίνονταν ηλεκτρικές εκκενώσεις κατά τη διάρκεια χιονόπτωσης μας έλεγαν πως είναι η πρώτη φορά βλέπουν κάτι τέτοιο. Στο βίντεο μπορείτε να απολαύσετε την ισχυρή χιονοκαταιγίδα που έπληξε το Τρόοδος στις 21 Απριλίου. Για να έχουμε ηλεκτρικές εκκενώσεις μαζί με χιονόπτωση πρέπει να υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες και αυτό δεν συμβαίνει συχνά.