Μοιάζει με κάποιου είδους διαδικτυακό βιασμό, σχολιάζω ακούγοντας την ιστορία της. Κάποιος ή κάποιοι, από την Κύπρο ή το εξωτερικό, αποφάσισαν ένα πρωί να της κλέψουν τους κωδικούς πρόσβασης και να αναλάβουν τη διαχείριση του λογαριασμού της στο Instagram. Ενός λογαριασμού που, μεταξύ άλλων, η ίδια χρησιμοποιούσε και για επαγγελματικούς σκοπούς, καθώς προωθούσε τη δουλειά της, διαφήμιζε προϊόντα και κέρδιζε χρήματα.

Εκείνη την ημέρα είχα προσπαθήσει αρκετές φορές και με δεκάδες τρόπους να αποκτήσω πρόσβαση στον λογαριασμό μου, αλλά μάταια. Όταν εν τέλει αντιλήφθηκα τι είχε συμβεί, ένιωσα να παγώνω ολόκληρη. Ήμουν σε κατάσταση πανικού για αρκετές ώρες. Ήταν ένα περίεργο συναίσθημα, λες και κάποιος σου έκλεψε την προσωπική σου ζωή, το πορτοφόλι σου, ακόμη και την ταυτότητά σου. Λες και κάποιος εισέβαλε στον προσωπικό σου χώρο. Το γνωρίζεις, αλλά είσαι αδύναμος να κάνεις το οτιδήποτε», θυμάται η Άντρεα.

Τι ένιωσες όταν κατάλαβες τι είχε γίνει;

Θύμωσα πολύ, γιατί ήξερα ότι αντικειμενικά δεν μπορούσα να πάρω την κατάσταση στα χέρια μου και να βρω άμεσα λύση. Το είχα καταλάβει και μου το είχαν πει κιόλας από τη Δίωξη, πως μια τέτοια κατάσταση θέλει υπομονή. Παρόλα αυτά έπρεπε να έχω στο μυαλό μου πως μπορεί η ιστορία να μην είχε καλό τέλος και να χάνονταν όλα. Κυρίως, αυτό ήταν που με ενοχλούσε, ότι έπρεπε να περιμένω για να μάθω αρχικά τι έγινε. Να περιμένω να δω εάν αυτός/οί που το έκαναν θα κάνουν και κάτι ακόμη για να με βλάψουν και αν στο τέλος θα επανακτήσω το προφίλ μου. Το προφίλ μου στο Instagram δεν το έχω μόνο για προσωπικούς σκοπούς, παράλληλα το τρέχω και για να προωθώ τη δουλειά μου, διαφημίσεις, έχω έσοδα και συνεργασίες. Όλα αυτά ήταν στον αέρα.

Σου πέρασε από το μυαλό πως μπορεί να ήταν κάποιος γνωστός σου;

Ήταν ίσως η πρώτη ερώτηση που δέχτηκα απ’ όλους. Τις πρώτες ώρες ήμουν τόσο φορτισμένη που όχι, δεν σκέφτηκα κανέναν. Όταν ηρέμησα και καθάρισε το μυαλό μου, ναι, οι υποψίες μου στράφηκαν σε κάποιο πρόσωπο. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχτεί κάτι γιατί η διαδικασία θέλει χρόνο καθώς πρέπει να λάβεις έγκριση από το Instagram, ακολούθως να εκδοθεί ένταλμα έρευνα και μετά να ανακαλύψεις ποιος κρυβόταν πίσω από το χακάρισμα.

Ποιες ήταν οι πρώτες κινήσεις που έκανες;

Μόλις το αντιλήφθηκα πήρα αμέσως την αδερφή μου, που γνωρίζει καλά τα του διαδικτύου. Μου επιβεβαίωσε και η ίδια πως είχε γίνει υποκλοπή, οπότε ενημέρωσα με σχετικά email το Facebook και το Instagram για αναλάβουν δράση. Η αλήθεια δεν είχα ιδέα τι έπρεπε να κάνω. Το ανακάλυπτα όσο το συζητούσα με φίλους και συναδέλφους οι οποίοι με βοήθησαν να ακολουθήσω τη σωστή διαδικασία.

Όσο το συζητούσα και έψαχνα το όλο θέμα άκουγα συνέχεια για παρόμοιες περιπτώσεις που είτε πήραν πίσω τους λογαριασμούς τους μετά από ένα μήνα, είτε τον πήρανε πίσω αλλά μισοκατεστραμμένο. Ενώ υπήρχαν περιπτώσεις που δεν κατάφεραν να το επαναφέρουν ποτέ.

Ποιος ήταν ο μεγαλύτερος φόβος σου;

Ότι κάποιος ή κάποιοι διαβάζουν τις προσωπικές μου συνομιλίες και έχουν πρόσβαση στα προσωπικά μου δεδομένα, από αριθμούς πιστωτικών καρτών μέχρι φωτογραφίες και διαλόγους. Γενικά, θεωρώ πως οι περισσότεροι πλέον είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με το τι ανεβάζουμε ή ανταλλάζουμε διαδικτυακά, αλλά και πάλι ακόμη και η πιο αθώα συνομιλία είναι προσωπική και μεταξύ των ατόμων που την αντάλλαξαν. Ο κάθε τρίτος δεν έχει δικαίωμα ούτε να τη διαβάσει ούτε να την προβάλει.

Παράλληλα, εκτός από την εισβολή στα προσωπικά μου δεδομένα, φοβόμουν μη χάσω όλο μου το αρχείο. Οι περισσότεροι λογαριασμοί κρατάνε ένα «αρχείο» με όσα έχουν ανεβάσει. Εγώ δυστυχώς δεν είχα αποθηκεύσει ούτε τα μισά. Με στεναχωρούσε αφάνταστα η ιδέα ότι μπορεί να έχω χάσει υλικό από την δουλειά μου και φωτογραφίες με προσωπικές. Ενώ η σκέψη να ξαναδημιουργήσω το λογαριασμό μου από την αρχή, δεν μου ταίριαζε. Όλο αυτό έγινε τυχαία και με κέφι και στην πορεία εξελίχθηκε. Αν έκανα κάτι καινούργιο τώρα, θα έμοιαζε κάπως ψεύτικο, επιτηδευμένο.

Είναι περίεργο, πάντως, που δεν είχες φροντίσει να διασφαλίσεις καλύτερα τον λογαριασμό σου προηγουμένως.

Όταν με ρώτησες πως ένιωσα όταν κατάλαβα τι είχε γίνει, σου απάντησα πως είχα θυμώσει. Θύμωσα όχι μόνο με το γεγονός, αλλά και με τον εαυτό μου, που δεν έδωσα τη σημασία που έπρεπε για να μη βρεθώ σε αυτή τη θέση. Καταρχάς από την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, σε συμβουλεύουν τι πρέπει να συμπεριλάβεις στον κωδικό πρόσβασης για να είναι πιο ασφαλής και επίσης τη χρήση του «two-factor authentication». Ουσιαστικά αυτό είναι το πιο σημαντικό γιατί καταχωρείς το κινητό σου τηλέφωνο και κάθε φορά που κάποιος προσπαθεί να συνδεθεί με το λογαριασμό σου, θα πρέπει να γνωρίζει τον κωδικό που έχεις λάβει εσύ στο κινητό. Επομένως δεν υπάρχει τρόπος να στο κλέψουν ή τουλάχιστον δεν τον έχουν ανακαλύψει ακόμη.

Γενικότερα, καλό είναι να μη συνδέεσαι με τους λογαριασμούς σου από άλλες συσκευές, να μην έχεις αποθηκευμένο τον κωδικό σου στο email σου ή κάπου που μπορούν εύκολα να το βρουν αλλά και να μην χρησιμοποιείς τον ίδιο κωδικό σε περισσότερους από έναν λογαριασμούς. Κάτι τελευταίο, αλλά πολύ σημαντικό, είναι να έχεις κάπου αποθηκευμένο το URL του Instagram profile σου γιατί είναι απαραίτητο για το Instagram όταν προσπαθήσει να εντοπίσει το προφίλ που κλάπηκε.

Όταν επικοινώνησες με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος τι οδηγίες σου έδωσαν;

Καταρχάς, να πω ότι με βοήθησαν πάρα πολύ και τους ευχαριστώ γι’ αυτό. Στη ΔΗΕ, με καθοδήγησαν για τα βήματα που έπρεπε να ακολουθήσω. Τις πληροφορίες που έπρεπε να συλλέξω και όλα τα στοιχεία που χρειαζόταν. Το προφίλ μου εκείνη τη στιγμή ήταν εξαφανισμένο, δεν μπορούσα να το βρω και όταν το βρήκα έμοιαζε διαλυμένο χωρίς όνομα, χωρίς φωτογραφίες χωρίς τίποτα. Εκεί είναι που χρειάζεσαι το URL, το οποίο επίσης δυσκολεύτηκα να βρω γιατί είχα να κάνω με ένα προφίλ φάντασμα ουσιαστικά που δεν είχε κανένα στοιχεία.

Χρειάστηκε να επικοινωνήσω με παλιούς συνεργάτες που είχαν αποθηκευμένο το URL μου, και ευτυχώς μου το έστειλαν, έφτιαξα καινούργιο email και έπειτα άρχισα να επικοινωνώ με τη γραμμή 1480, η οποία είναι ο μεσολαβητής μεταξύ του θύματος και της εταιρείας, στη συγκεκριμένη περίπτωση του Instagram.

Λίγες μέρες μετά, το Instagram ενημέρωσε τη γραμμή βοήθειας ότι το θέμα ξεκίνησε να επιλύεται και άρχισα να παρατηρώ πως το προφίλ μου επανερχόταν σιγά-σιγά, μέχρι που μου ζητήθηκε η διαδικασία επαλήθευσης του user και το πήρα ολοκληρωτικά πίσω. Αργότερα έμαθα πως ένας από τους λόγους που έγιναν όλα σχετικά γρήγορα, είναι επειδή το προφίλ μου ήταν επαγγελματικό, και το Instagram δίνει προτεραιότητα σε αυτά τα προφίλ, καθώς τα θεωρεί πελάτες του. Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις το Instagram ζητάει από τον user να αποστείλει φωτογραφία της ταυτότητας του πριν του το επιστρέψει πίσω, για επαλήθευση στοιχείων.

Πόσο καιρό κράτησε όλη αυτή η προσπάθεια επαναφοράς του λογαριασμού σου;

Άκουγα συνεχώς ότι όλοι χρειάστηκαν περίπου ένα μήνα. Εμένα ευτυχώς κράτησε κάποιες ημέρες η όλη διαδικασία.

Όσο διάστημα δεν είχες τον έλεγχο, πρόσεξες αλλαγές στο προφίλ σου;

Καταρχάς δεν υπήρχε το προφίλ μου. Είχε αλλάξει το username εξαφανιζόταν κάποιες μέρες, κάποιες άλλες μπορούσα να το βρω μόνο από συνομιλίες, μέσω λογαριασμών των φίλων μου αλλά και πάλι ήταν σαν διαλυμένο. Οι φωτογραφίες εξαφανισμένες, το όνομα μου πουθενά. Κάποιες φορές εμφάνιζε μόνο μία λευκή σελίδα. Αυτό με είχε αγχώσει γιατί θεώρησα ότι μου είχαν διαγράψει τα πάντα. Μετά έμαθα ότι το Instagram έχει τη δυνατότητα να κάνει restore αυτά που σου διαγράψανε.

Ψυχολογικά πώς διαχειρίστηκες όλο αυτό που συνέβαινε;

Αρχικά, ήταν πολύ περίεργο που ξαφνικά έχασα την επικοινωνία μου με τόσο κόσμο. Έφτιαξα ξανά κάποια group με φίλους στο whatsapp για να μπορούμε να μιλάμε, όπως κάναμε προηγούμενος στο Instagram, αλλά όλα ήταν περίεργα. Μπορεί να ακούγεται κάπως όλο αυτό, αλλά οι περισσότεροι σήμερα επικοινωνούμε μέσω των social media, αν αύριο κλείσουν ή χαθούν, απευθείας χάνουμε επαφή με πολλά άτομα με τα οποία είχαμε χτίσει μια εύκολη και άμεση επαφή. Παράλληλα είχα θέμα με τη δουλειά μου. Ακολουθώ αμέτρητα ποδοσφαιρικά και αθλητικά προφίλ, κυρίως για άμεση ενημέρωση των εξελίξεων (στο εξωτερικό τα νέα ταξιδεύουν με ταχύτητα φωτός μέσα από το Instagram, οπότε ένιωθα πως έμενα πίσω.

Τώρα που το έχεις αφήσει πίσω όλο αυτό, ποιες σκέψεις κάνεις;

Με όλα όσα άκουσα και έμαθα, αντιλήφθηκα πως τα social media και η έκθεσή μας σε αυτά, είναι κάτι πολύ βαθύ, μεγαλύτερο και επικίνδυνο απ’ ότι ίσως φανταζόμαστε. Οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις κινήσεις μας και να διαφυλάσσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα προσωπικά μας δεδομένα. Ο κόσμος του ίντερνετ έχει και μία πολύ σκοτεινή πλευρά και καθήκον όλων μας είναι να προστατέψουμε τους εαυτούς μας από αυτή την πλευρά.