Η λαϊκή σοφία, αυτή η βαθιά εμπεδωμένη συσσωρευμένη εμπειρία που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά -παλαιοτέρα από στόμα σε στόμα, αργότερα από like σε like- πολύ συχνά αντιτίθεται στην επιστήμη, προσφέροντας τα λεγόμενα γιατροσόφια ως εναλλακτική λύση στα μικρά ή μεγάλα μας προβλήματα.

Η πρωτογενής πηγή για κάθε γιατροσόφι είναι συνήθως το γηραιότερο πρόσωπο της οικογένειας, το οποίο απολαμβάνει την θέση του και τη δύναμη της σοφίας του. Στη δική μου την περίπτωση η εναλλακτική ιατρική εκπροσωπείται από τη γιαγιά.

Η γιαγιά μου, λοιπόν, σεβόμενη το βάρος της γνώσης της θα σου δώσει μοσχοκάρφι  για τον πονόδοντο και αν είσαι πιο μερακλής κι ανθεκτικός θα σου προτείνει γάργαρα με ούζο. Για θεραπεία πληγών βρασμένο χλιαρό ελαιόλαδο, «που το γιόρκιν» κατά προτίμηση, γιατί παρόλο που σε κάποιες περιπτώσεις ο σοφός λαός λέει ότι το ξένο είναι πιο γλυκό, σε αυτήν την περίπτωση το ελαιόλαδο για να πιάνει πρέπει να είναι γιόρκιν. Ευκάλυπτο για εντριβές και φιδέ με πολύ λεμόνι, βασικά λεμόνι με φιδέ, για το κρυολόγημα.

Φυσικά, αν η γιαγιά είναι σκληροπυρηνική και ανήκει στους φονταμελιστές  της παράδοσης θα συνταγογραφίσει για όλα ζιβανία: για πονόδοντο, θεραπεία πληγών, εντριβές, κρυολόγημα και για οτιδήποτε προκύψει, αφού η ζιβανία είναι μέγα ελιξηρίο και η απάντηση κατηγορίας εξολοθρευτής  σε κάθε μικρόβιο-ειδές.

Αν για παράδειγμα ο Οβελίξ ήταν Κύπριος η μαρμίτα θα είχε μέσα ζιβανία. Φυσικά, σε αυτή την περίπτωση αρχικά θα έπεφτε μέσα στην μαρμίτα και αργότερα θα παράπεφτε μέσα στην μαρμίτα κατά το «σαν περπατάς παραπατάς» και το αγριογούρουνο στην κυπριακή εκδοχή της ιστορίας θα παρίστατο εκπροσωπούμενο από λούντζα καπνιστή και λουκάνικά κρασάτα.

Στην κατηγορία πρόληψη η γιαγιά θα σου δώσει σκόρδο αντί για αντιβίωση, αλλά και για το κακό το μάτι και θα σου δώσει έτσι για γενική χρήση τις ευχές της και «από τα είκοσι της νύχια», ό, τι και αν σημαίνει αυτό.

Η σύγχρονη πρόκληση βεβαία στη λαϊκή κληροδοτημένη σοφία είναι ο κορωνοϊός, ο οποίος ήρθε με την εποχή και ζιβανία, ελαιόλαδο «που το γιόρκιν» και ξεμάτιασμα δεν φαίνεται να πιάνουν. Χωρίς όμως αυτό να αφαιρεί από την αίγλη των γιατροσοφιών, γιατί μπορεί η λαϊκή σοφία αν θέλει να «βάλει νερό στο κρασί της», όπως η ίδια σοφία προτρέπει σε άλλες περιπτώσεις και να δεχτεί τη γνώση από την επιστήμη.

Γιατί αν η γιαγιά μου η οποία είναι απόφοιτος δημοτικού τα ξέρει όλα αυτά, σκέψου πόσα μπορεί να ξέρει ένας γιατρός που σπουδάζει με πολύ κόπο και πολλές θυσίες δέκα χρόνια τουλάχιστον για να δώσει μια γνωμάτευση, έχοντας πλήρη επίγνωση του βάρους της ευθύνης του. Και ακριβώς γι’ αυτό το βάρος της ευθύνης και του γεγονότος ότι είναι υπόλογος της γνωμάτευσής του, του οφείλουμε τον σεβασμό που οφείλουμε σε κάθε επαγγελματία, ακόμα και αν τα νέα δεν είναι ευχάριστα.

Γιατί, η επιστήμη δεν ακυρώνεται από ένα πρωτοφανές φαινόμενο, ειδικά η ιατρική που υπάρχει από την αρχαιότητα και έχει δώσει στον άνθρωπο πρωτοφανή επίγεια θαύματα, ουσιαστικά για τη διατήρηση της ζωής… όπως δεν ακυρώνεται ούτε η ανάγκη της γιαγιάς μου να μου δίνει οι ευχές γενικής και αορίστου χρήσεως και «από τα είκοσι της νύχια», ό, τι και αν σημαίνει αυτό. Εγώ, βέβαια, για παν ενδεχόμενο, με κάθε σεβασμό στην παράδοση, ένα παυσίπονο της εποχής θα το τιμήσω όπου χρειάζεται!