Υγεία
Πώς με πείθεις να κάνω το εμβόλιο;
Είμαστε ή όχι στο παρά πέντε των εμβολιασμών; Θα έπρεπε ή όχι να είχαν ξεκινήσει ήδη οι καμπάνιες ενημέρωσης;
Παρακολουθήσαμε προ λίγου σε απ’ ευθείας σύνδεση από το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, τη Συνέντευξη Τύπου για παρουσίαση του πλάνου για τον εμβολιασμό κατά της νόσου COVID-19.
Χείμαρρος η Δρ. Όλγα Καλακούτα, Πρώτη Λειτουργός Υγείας Υπουργείου Υγείας, η οποία μας ενημέρωσε για τον σχεδιασμό του υπουργείου σε σχέση με τα μπόλια -όπως η ίδια χαρακτηριστικά τα ονόμασε εν τη ρύμη του λόγου.
Μιας και ακούμε (για) τον σχεδιασμό, το χρονικό σημείο που είμαστε προκύπτει αυτόματα μια απορία. Αφού θεωρητικά βρισκόμαστε στο παρά πέντε των εμβολιασμών (όπως μας είπε αναμένεται τον Ιανουάριο η πρώτη παρτίδα), πότε οι πολίτες θα ενημερωθούν για τα εμβόλια;
Αν το στοίχημα είναι να εμβολιαστεί ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, πώς θα το επιτευχθεί ο στόχος; Ή θεωρούμε ότι ο όλος ο κόσμος είναι ήδη στην ουρά και περιμένει τα τσιμπήματα που θα εξαλείψουν τον κορωνοϊό.
Διάφορες διαδικτυακές συζητήσεις, ενίοτε και polls, δείχνουν ότι ένας καθόλου ευκαταφρόνητος αριθμός συμπολιτών μας είναι δύσπιστοι απέναντι στον εμβολιασμό. Δεν μιλάμε για τους αρνητές, αυτούς με τα τσιπ και τους συνομωσιολόγους -αυτοί ό,τι κι να γίνει θα απέχουν-, αλλά για τον κόσμο που έχει εύλογες απορίες και αμφιβολίες.
Γιατί το συγκεκριμένο εμβόλιο βγήκε τόσο νωρίς; Πόσο ασφαλές είναι; Τι είναι εμβόλιο; Πώς δουλεύει; Τι θα πρέπει να έχω υπόψη μου αν επιλέξω να μην εμβολιαστώ; Πώς θα ήταν σήμερα ο κόσμος χωρίς εμβόλια; Τι θα γίνει αν τελικά εμβολιαστούν μόνο λίγοι συμπολίτες μας; Είναι κατ’ ανάγκη κακό να προβληματιζόμαστε κατά πόσο πρέπει να βάλουμε κάθε φορά ένα νέο εμβόλιο που κυκλοφορεί;
Για όλα αυτά τα ερωτήματα υπάρχουν προφανώς λογικές εξηγήσεις, τις οποίες μόνο οι ειδικοί μπορούν να δώσουν, έτσι ώστε να κερδίσουν τον κόσμο που βλέπει με καχυποψία τη διαδικασία του εμβολιασμού.
Λογικό είναι. Πρώτη φορά βιώνουμε πανδημία. Πρώτη φορά καλούμαστε να βάλουμε ένα εμβόλιο που βγαίνει στην αγορά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Έχοντας αυτά κατά νου, αναρωτιόμαστε μήπως η καμπάνια ενημέρωσης θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει ήδη. Μήπως αντί να έρθουμε για άλλη μια φορά εκ των υστέρων και να τα φορτώνουμε στον κόσμο που δεν πήγε ακόμα να εμβολιαστεί, θα ‘ταν καλύτερα να μεριμνήσουμε έγκαιρα έτσι ώστε να πείσουμε όσο το δυνατό περισσότερους με εκπομπές και συζητήσεις σε παραδοσιακά και ηλεκτρονικά Μέσα και γενικά με πληροφόρηση όλων όσοι απλώς τυγχάνει να έχουν απορίες;
Ένα μήνα πριν, είχαμε μιλήσει με τον Δρ Νικόλα Διέτη, Επίκουρο Καθηγητή Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Σε ερώτησή μας σχετικά με την δυσπιστία των ανθρώπων απέναντι στα εμβόλια, ο ίδιο μάς είπε ότι «αυτοί οι άνθρωποι χωρίζονται σε διάφορες ομάδες. Κυρίως όμως είναι άνθρωποι που γενικά δεν είναι αντιεμβολιαστές, απλώς τώρα δεν εμπιστεύονται τη γρήγορη διαδικασία της παραγωγής εμβολίου. Προβληματίζονται και λένε “δεν θα εμβολιαστώ τώρα, αλλά θα περιμένω κανένα χρόνο και μετά να το κάνω”. Επιπλέον, είναι και οι συνωμοσιολόγοι. Πρώτη φορά ζούμε πανδημία, οπότε κάποιοι που αρέσκονται στις συνωμοσίες σκέφτονται πως είναι ευκαιρία των εταιριών να μας εμβολιάσουν όλους, τα δύο δις του παγκόσμιου πληθυσμού, βάζοντας κάτι μέσα στο εμβόλιο που δεν ξέρουμε τι είναι. Τέλος, υπάρχουν και κάποιοι που δεν πιστεύουν καν ότι υπάρχει κορωνοϊός, ότι όλο αυτό είναι ένα ψέμα και άρα δεν υπάρχει λόγος να εμβολιαστούν για κάτι που θεωρούν ότι είναι μια απλή γρίπη. Αυτούς τους ανθρώπους, αφού θα παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στην ανοσία μας ως πληθυσμού, θα πρέπει να μπορέσουμε να πείσουμε όσο το δυνατό περισσότερους. Μιλώντας μαζί τους, καταλαβαίνεις πως έχουν χαμηλή εμπιστοσύνη στο σύστημα, το υγειονομικό, το πολιτικό κλπ. Θα πρέπει να τους κερδίσουμε με τη λογική και επιχειρήματα. Δεν θα τους κερδίσουμε όλους, αφού με κάποιους που λένε για ηλεκτρονικά τσιπάκια δεν μπορείς να μιλήσεις και πολύ λογικά. Υπάρχουν όμως οι άλλοι, οι πολλοί, που απλώς έχουν αμφιβολίες για το θέμα της ασφάλειας».
Και πώς πείθουμε όλους όσοι έχουν αμφιβολία για τη γρήγορη διαδικασία παραγωγής αυτού του εμβολίου;
Μπορούμε να τους πείσουμε και να τους πούμε ότι δεν υπάρχει κανένα εμβόλιο στον κόσμο, αυτή τη στιγμή, που να μας έχει δείξει σημαντικές παρενέργειες, τόσες πολλές, που να είναι περισσότερες από όσες σου προκαλεί ο ίδιος ο ιός. Και ο λόγος που δεν το γνωρίζουν αυτό είναι γιατί δεν γνωρίζουν τη βιολογία των εμβολίων. Δεν γνωρίζουν τι σημαίνει εμβόλιο.
Τι σημαίνει εμβόλιο λοιπόν;
Εμβόλιο σημαίνει δίνω μια πληροφορία στον οργανισμό μου για το πώς είναι ο ιός, έτσι ώστε να τον αναγνωρίσει πολύ γρήγορα και να τον καταπολεμήσει. Και πώς το κάνω αυτό; Του δίνω τον ίδιο τον ιό πεθαμένο, σκοτωμένο, εξουδετερωμένο. Ή δίνω ένα μέρος του ιού στον οργανισμό μου και αναπτύσσω τα αντισώματά μου. Πώς γίνεται ένας ιός εξουδετερωμένος, μη ενεργός, ή ένα μέρος του ιού, να προκαλεί μεγαλύτερο πρόβλημα στο σώμα μας απ’ ότι ο ίδιος ο ιός, που είναι ζωντανός και πολλαπλασιάζεται; Βεβαίως υπάρχουν σπάνιες παρενέργειες εμβολίων, έχουν καταγραφεί, αλλά είναι τόσο σπάνιες που υπερέχει το όφελος του να βάλεις το εμβόλιο από το ρίσκο του να μην το βάλεις. Όπως παρενέργειες υπάρχουν και για οποιαδήποτε φάρμακα. Αν πάρετε παναντόλ, που είναι παρακεταμόλη, και έχετε κάποιο θέμα στο συκώτι σας εκ γενετής, μπορεί να πάθετε πολύ σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Να πάθετε κύρωση του ήπατος, με ένα μόνο παναντόλ. Αλλά είναι πολύ σπάνιο αυτό, είναι ένα στα τόσα εκατομμύρια. Γνωρίζουμε ότι είναι σπάνιο πολύ, δεχόμαστε το ρίσκο, γιατί το όφελος της μείωσης του πόνου είναι μεγαλύτερο. Με την ίδια λογική λειτουργούμε σε όλα τα φάρμακα. Όλα τα φάρμακα έχουν παρενέργειες, και έτσι και τα εμβόλια έχουν κάποιες μακροχρόνιες παρενέργειες, πολύ σπάνιες όμως. Έχουν συχνές παρενέργειες, αλλά είναι χαμηλού βεληνεκούς. Δηλαδή, το εμβόλιο θα σου προκαλέσει λίγο πυρετό, λίγο μυϊκό πόνο, μπορεί να σου φέρει και λίγη αδιαθεσία… Είναι παρενέργειες οι οποίες είναι αναμενόμενες, ισχύουν για κάποιες μέρες και μετά φεύγουν. Άρα το όφελος είναι πολύ μεγαλύτερο από το πρόβλημα.
Όσοι επιλέξουν να μην εμβολιαστούν, τι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους;
Τα εμβόλια θα είναι εθελοντικά. Θα εμβολιαστεί αυτός που θέλει. Ο άνθρωπος που δεν θέλει να εμβολιαστεί είναι εκτεθειμένος σε δύο κινδύνους. Ο πρώτος είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να μολυνθούν και να νοσήσουν ή και να καταλήξουν σε κάποια ΜΕΘ. Εδώ θα θυμίσω ξανά πως το πρόβλημα με τον κορωνοϊό είναι η βαριά νόσηση και οι θάνατοι. Αν δεν υπήρχε η νόσηση η βαριά της ΜΕΘ και είχες μια νόσηση μέτρια, δεν θα ήταν πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι το σύστημα υγείας μας μπλοκάρεται από τις πολλές νοσήσεις. Και φυσικά είναι και οι θάνατοι. Άρα, αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν αυτό το πρόβλημα. Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούν να μεταδίδουν και τον ιό και θα τον μεταδίδουν σε ανθρώπους που δεν θα μπορούν να εμβολιαστούν. Δηλαδή, σε εγκύους, σε ανθρώπους που δεν θα μπορούν να πάρουν το εμβόλιο γιατί είναι ασθενείς… Επιπλέον, αυτοί οι άνθρωποι που θα επιλέξουν να μην εμβολιαστούν βγει δεύτερο στέλεχος του ιού, θα είναι πολύ πιο ευάλωτοι σε αυτό τον ιό. Αυτό το σενάριο φυσικά είναι λίγο πιο μακρινό και δεν μας απασχολεί προς το παρόν. Αλλά, κοιτάξτε πιο είναι το πρόβλημα. Αν εγώ έχω πέντε μέλη στην οικογένειά μου και ένα από αυτά είναι ένας καρκινοπαθής, για να προστατευτεί αυτός που δεν θα εμβολιαστεί θα πρέπει να εμβολιαστούμε εμείς οι τέσσερις που ζούμε συνέχεια μαζί του, έτσι ώστε να μην κολλήσουμε εμείς τον ιό και άρα να μην του τον μεταφέρουμε. Σαφώς σημαίνει ότι κι αυτός ο καρκινοπαθής δεν θα πρέπει να κυκλοφορεί πολύ έξω, ώστε να μην κολλήσει τον ιό από αυτούς που δεν θα έχουν εμβολιαστεί. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι εμείς οι υπόλοιποι έχουμε ευθύνη. Άρα οι υπόλοιποι που δεν θα είμαστε σε ομάδες που δεν θα μπορούμε να εμβολιαστούμε, είναι πολύ σημαντικό να εμβολιαστούμε όσο το δυνατό περισσότεροι για να προστατεύσουμε αυτούς που δεν θα εμβολιαστούν. Άρα καταλαβαίνετε ότι σε αυτή την εξίσωση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο αυτός που απλώς δεν θέλει να εμβολιαστεί, αλλά μπορεί. Γιατί εκτός από τον εαυτό του, δεν θα προστατεύσει και τους ανθρώπους που είναι γύρω του.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη το Δρ Διέτη στη CITY ΕΔΩ.