Έμοιαζε με όνειρο ζωής: ένα φεστιβάλ δυο εβδομάδων σε παραλία της κεντρικής Αμερικής, κατασκηνώνοντας κάτω από τα αστέρια, σε ένα μέρος που οι διοργανωτές αποκάλεσαν «επίγειο παράδεισο».

Ωστόσο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, μια ομάδα από 30 Βρετανούς εργάτες και εθελοντές στο φεστιβάλ εγκλωβίστηκαν σε έναν αυτοσχέδιο καταυλισμό, αντιμέτωποι με ασταμάτητη βροχή, μια δύσκολη σχέση με την βρετανική πρεσβεία και ένα έντονο πρόβλημα λυμάτων.

Η ομάδα συμμετείχε στο Tribal Gathering, ένα φεστιβάλ στον Παναμά, που διαφημιζόταν ως «ένα καταπληκτικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο». Το φεστιβάλ σταμάτησε στα μέσα Μαρτίου, όταν ο Παναμάς κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετά το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα κορωνοϊού. Αυτό σήμαινε πως πολλοί συμμετέχοντες έχασαν τις πτήσεις επιστροφής τους. Κάποιοι κατάφεραν να φύγουν μέσω επόμενων πτήσεων, μερικοί όμως βρίσκονται ακόμη εκεί.

Ο Πίτερ Γκραντ από το Σόμερσετ, που δούλευε εθελοντικά στην κουζίνα του φεστιβάλ, ευγνωμονεί τους διοργανωτές για την προσπάθειά τους να τους φροντίσουν, τονίζοντας ωστόσο πως οι Βρετανοί έλαβαν ανεπαρκή βοήθεια από την πρεσβεία τους, ενώ εξέφρασε φόβους πως ίσως μείνουν εκεί για μήνες.

«Είμαστε σε εκκρεμότητα εδώ και περίπου μια εβδομάδα. Αρχικά η πρεσβεία μάς πρόσφερε λεωφορεία για τον Παναμά αλλά είχαμε μόλις 12 ώρες για να αποφασίσουμε. Επίσης δεν μπορούσε να μας εγγυηθεί κανείς πως θα καταφέρνουμε να βρούμε πτήση. Κάποιοι είδαν τις πτήσεις να ακυρώνονται ενώ βρίσκονταν στο γκισέ του αεροδρομίου», λέει ο ίδιος.

Όπως εξηγεί, ο κόσμος δεν ήθελε να φύγει από εκεί χωρίς να γνωρίζουν τι θα τους συμβεί. «Εκείνη τη στιγμή, η παραλία ήταν η ασφαλέστερη επιλογή για εμάς και ποτέ ξανά δεν μας πρόσφεραν εκείνα τα λεωφορεία».

Στην αρχή, λέει ο Γκραντ, η παραλία δεν ήταν τόσο χάλια. «Οι διοργανωτές του φεστιβάλ ήταν φοβεροί. Μοίραζαν φαγητό και μας έδωσαν μεγάλες σκηνές για καταφύγιο. Επίσης υπήρχε τρεχούμενο νερό». Μετά όμως το σκηνικό άλλαξε. «Έβρεχε ασταμάτητα για μερικές ημέρες. Δεν υπήρχε σύστημα αποχέτευσης και από παντού ανάβλυζε αηδιαστικό νερό. Και σαν να μην έφτανε αυτό, μερικοί είχαν προβλήματα ψυχικής υγείας και πραγματικά άρχισαν να ζορίζονται πολύ».

Ο Πίτερ Γκραντ λέει πως προσπάθησαν επανειλημμένα να μιλήσουν με την πρεσβεία. «Μας έδιναν ακριβώς τις ίδιες επιλογές κάθε φορά, λέγοντας «κρατηθείτε γερά» ή μας πρόσφεραν εναλλακτικές πανάκριβων ξενοδοχείων στον Παναμά χωρίς να υπάρχει τρόπος να πάμε εκεί. Και δεν υπήρχαν πτήσεις επιστροφής στην πατρίδα. Επίσης βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τεράστια γραφειοκρατία και από τις αρχές του Παναμά. Χρειάζεσαι άδεια για να κυκλοφορείς και δεν θέλουν Ευρωπαίους να πηγαίνουν στην πόλη», εξηγεί.

Η Χάνα Μπέιτς από το Μπράιτον, μέλος της ομάδας παραγωγής του φεστιβάλ, ήταν μέσα σε εκείνους που μπήκαν στα λεωφορεία της πρεσβείας στις 20 Μαρτίου. Τώρα μένει σε ένα Airbnb στην πόλη του Παναμά αλλά έχουν αρχίσει να της τελειώνουν τα χρήματα.

«Η πρεσβεία είχε γράψει στον υπεύθυνο παραγωγής λέγοντας πως θα στείλει λεωφορεία για να μαζέψει τους Βρετανούς ώστε να πάνε στον Παναμά, και πως αυτή θα ήταν η τελευταία ευκαιρία τους για να φύγουν», λέει η ίδια. Σε βίντεο, που είδε η εφημερίδα Guardian, υπάλληλος της βρετανικής πρεσβείας λέει στην Χάνα και άλλους στο λεωφορείο: «Πρέπει να γνωρίζετε πως οι πτήσεις θα σταματήσουν διεθνώς από την Κυριακή 23 Μαρτίου. Αν δεν βρείτε πτήση μέχρι την Κυριακή, δεν θα μπορέσετε να πάτε πουθενά για τις επόμενες τουλάχιστον 30 ημέρες».

Η Μπέιτς έκλεισε διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο και πήγε την επόμενη μέρα στο αεροδρόμιο για να προλάβει την πτήση της. «Επιβεβαίωσαν πως μπορούσα να πάω στη Νέα Υόρκη για την στάση μου, αλλά πως όλες οι πτήσεις από τη Νέα Υόρκη είχαν ακυρωθεί. Δεν ένιωσα ασφαλής να μείνω στη Νέα Υόρκη καθώς δεν θα μπορούσα να επιστρέψω στη Βρετανία από εκεί», λέει. Στη συνέχεια προσπάθησε να πάρει πτήση μέσω οποιουδήποτε άλλου προορισμού αλλά της είπαν πως το αεροδρόμιο θα έκλεινε την επόμενη ημέρα. «Κάθισα στο έδαφος και κατέρρευσα. Ένιωθα μόνη μου και φοβισμένη στο αεροδρόμιο».

Σε ανάρτηση στο Facebook στις 28 Μαρτίου, η οποία έχει τώρα διαγραφεί, η πρεσβεία έγραψε πως υπήρχε περιορισμένη διαθεσιμότητα πτήσεων για να επιστρέψουν οι Βρετανοί στην Ευρώπη, αλλά «καμία από αυτές τις πτήσεις δεν προορίζεται για την Βρετανία, οπότε ήταν ευθύνη οποιουδήποτε ήθελε να επιστρέψει το πώς θα μεταβεί». Δυο ημέρες αργότερα η κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδιο 75 εκατ. λιρών για τον επαναπατρισμό Βρετανών που είχαν εγκλωβιστεί στο εξωτερικό, και πρότεινε στους πολίτες να πάρουν οποιαδήποτε πτήση «χωρίς καθυστέρηση». Για εκείνους που είχαν ξεμείνει στον Παναμά, οι πτήσεις έκλεισαν σχεδόν αμέσως, ακυρώθηκαν ή ήταν πολύ ακριβές.

Αυτή την εβδομάδα, οι αρχές του Παναμά ανακοίνωσαν παράταση 30 ημερών στην απαγόρευση πτήσεων εντός και εκτός της χώρας. «Η πρεσβεία είναι αστείο. Δεν υπήρξε καμία βοήθεια με φαγητό, διαμονή, τίποτα. Μας είπαν πως δεν υπάρχει μελλοντικό πλάνο για να φύγουν οι Βρετανοί από τον Παναμά και τώρα μας προσφέρουν επιστροφή στα σπίτια μας με πτήσεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και μετά πώς υποτίθεται πως θα πάμε στη Βρετανία; Έχω ήδη χάσει τρεις πτήσεις, δεν είμαι σε οικονομική κατάσταση να συνεχίζω να τις κλείνω. Μας βλέπω μήνες εδώ», λέει η Χάνα.

Με πληροφορίες από Guardian/LIFO